Íslendingaþættir Tímans - 16.12.1981, Blaðsíða 12

næsti bær viö Hlið, komist inn, étiö allt
matarkyns sem þaö fann i eldhúsinu og
lagt siöan hausinn upp á pallskörina. Hils-
mdðirin var ein uppi og komst hún út um
eitthvert op og gerði karlmönnunum, sem
voru viö gegningar aðvart. Húsbóndinn
hljóp heim á leið og ætlaöi aö freista þess
að ná i byssu. 1 þvi bili kom dýriö út, en
maðurinn rann til f snjónum og féll, þá
geröi bjarndýriö sig liklegt tilað ráðast aö
manninum en hundurinn glefsaði þá i það
og þegar dýrið sneri sér að hundinum
tókst manninum að brjdtast á fætur og
komast inn, hlaða byssuna, síðan fór hann
á bæjarburstina og skaut þaðan á dýrið
sem var búið að drepa hundinn, er máske
hafði bjargað li'fi þeirra allra.
í Hlið hafði ekki verið kveiktur eldur
þennan morgun vegna þess að við áttum
ekkert vatn til að hita, heldur fórum upp
að vallargarði og mokuðum upp lækinn til
þessað ná i'vatn. Ef við hefðum kveikt eld
strax um morguninn þá er það áreiðan-
legt að bjarndýrið hefði runnið á reykinn
ogkomiðtilokkar þar sem Hlið stóð mikið
nærsjónum en Eldjárnsstaðir og hefði þá
---------------------------------
Stefania Sigurbjörg
Kristjánsdóttir
Snemma þú læröir þá list
að lynda i annarra vist
og eiga vart foreldra aö
en ekki meira um það
úr þér var ei þrekið hrist.
Þú gekkst upp við gleði og söng
gast dansað kvöldin löng
og sungið sætt og blítt
séð yfir heiminn vitt
þótt fátækleg væru föng.
Þú fæddir fjórtán börn
og fannst þeim matarbjörg
þær fengju flestar slag
fóstrurnar í dag
að sjá um svona mörg.
A Vopnafirði þú veist
veröur málið leyst
kröpp voru þin kjör
kröpuryrði, sveiað
en þér var trúað og treyst.
Þar sem að sól ei sest
sumarlangt er best
að vera og veistu að
vorið er á þeim stað
og bldmin finnast þar flest.
NU er þin ævin öll
en yfir hæstu fjöll
ber þin tryggð og trú
á tilveruna nú
og landsins fossa fjöll.
l Hugi Hraunfjörð
ekki þurft að spyrja að leikslokum, þvi
þar voru eins og viða annars staðar engar
hurðir en löng og krókóttgöng. Oft flúði ég
fram i fjds á ntíttunni vegna kulda og svaf
hjá HUfu gömlu á stallinum með barnið og
sakaöi ekki.”
Eftir þennan heljarkulda sem var 1918,
veiktist Björg.hUsmóðirin og varð að fara
á spitala á Þdrshöfn, þangað ftír Stefania
lika og hjúkraði henni og hjálpaði eins og
hún gat. Þarna virtist draumurinn um
hjúkrunarnámið ætla að rætast, þvi henni
var boðin aðstoð og fóstur fyrir drenginn.
Hún hafðimikinn hug á þvf að læra en til-
hugsunin um að fá ekki að sjá drenginn
sinn i' mörg ár og jafnvel hafa aldrei til-
kall til hans, þar sem hún gat ekki gefið
með honum, réði úrslitunum. Stefania
hafði gott veganesti og kunnáttu i öllu
heimilishaldi,fráþeim heimilum sem hún
hafði unnið á og henni varð oft að orði.
,,Það var nú skólinn minn”. Hún var með
afbrigðum vinnusöm og henni féll sjaldan
verk úr hendi. Jafnvel siðari árin eftir að
sjónin fdr að daprast og heilsan að bila
prjónaði hún öllum stundum.
Um vorið gerðist Stefania vinnukona
með drenginn með sér i húsi Sigfúsar
Jónssonar útvegsbónda og Guðrúnar
Guðmundsdóttur. Þetta var fjölmennt,
fastmótað heimili með 5 uppkomnum son-
um á heimilinu. Sigfús mannaði 2 báta á
sjó en þar sem synirnir voru nú ekki allir
sjómenn þá voru alltaf að koma menn á
bátunum, einkum Færeyingar. Sigfúsar-
hús var lika samastaður fyrir ferðalanga
og var hann vi's til þess að koma með gesti
og setja þá til borðs fyrirvaralaust og
mæddi það ekki litið á Guðrúnu konu hans
sem sá um eldamennskuna svo lengi sem
hún iifði. Það kom i Stefani'u hlut að sjá
um kost sjómanna er þeir fóru á sjó en
þeirvoruoftnokkra daga ieinu á veiðum.
Þegar bátarnir komu að landi átti hún að
hafa allt tilbúiö og standa svo i slorfjöru
og taka á móti fiski og gera að. Fyrst !
stað fannst henni þetta gaman og það
minnstihana á æskudagana á Vopnafirði.
19. sept. 1919 giftist hún Tryggva Sigfús-
syni, þau voru falleg brúðhjón, há og
spengileg. Tryggvi var trúverðugur og
traustur hæglætismaður, góð skytta og
sjósóknari. Li'f þeirra breyttist litið við
brúðkaupið, hann var áfram vinnumaður
hjá föður sinum og hún gegndi sömu
skyldum og fyrr.Á 17árum fæddust þeim
13 börn og 5 kistum þurfti að fylgja til
grafar. Elsta soninn, Alfreð, sendi hún til
DjUpavogs þar sem honum bauðst fóstur
eftirað faðirhansdó en það var ekki sárs-
aukalaus kveðjustund.Sigfús Jtínsson lést
1927 en synir hans héldu öllu i horfinu og
óbreyttu. Nokkrum árum siðar lentu þau i
eldsvoða og misstu allt sitt en með sam-
heldni bræðranna, Tryggva og Ingdlfs
tókst þeim að komast i húsaskjdl. Gamla
konan Guðrún Guðmundsdóttir stóð allt af
sér og sat i húsmóðursætinu i 11 ár i
J ekkjudómi.
Hún var hamhleypa til allra verka, góð
kona og vildi öllum gott gera. Stefaniu
þótti vænt um hana en fann það jafnframt
að hún sjálf haf ði verið vinnukona i 20 ár,
þar sem aldrei var færra en 15 til 20
manns iheimili. Hún hafði tekið allan kost
tilhanda sjómönnunum,staðið islorfjöru,
gert að fiski og beitt. Hún hafði lika fætt 14
börn og huggaö, klætt þrifið og hjúkrað.
Ég man, það var eins og það hefði gerst i
gær. Hún kom til Reykjavikur til þess að
heimsækja son sinn eftir 20 ára aðskilnað.
Geislandi augnatillit þeirra beggja, lýsti
svo mikilli ást og hamingju að slikt sér
maður varla nema einu sinni á mannsævi.
Stefania hafði alltaf verið framsýn kona
og hún sá það,að ef börnin hennar ættu að
komast áfram i lffinu þá yrðu þau að
breyta um búsetu. A Þórshöfn hafði bát-
unum fækkað og aflinn minnkað og vinnu-
val var svo til ekkert fyrir ungar hendur.
Svo var það árið 1944 að þau settust að i
Kópavogi og þar hefur hún átt lögheimili
siðan eða i 37ár. Þau þurftu að berjast við
alla erfiðleika sem fylgir þvi að vera
frumbyggi. En með samstilltu átaki tókst
þeim að koma sér vel fyrir.
Börnin eru: Alfreð Björnsson bilstjóri
og bondi, kona hans Hulda Pétursddttir.
Guðrún Tryggvadóttir húsfreyja, maður
hennar Helgi Helgason bóndi. Sigfús
Tryggvason verkamaður, kona hans Guð-
laug Pétursdóttir. Helga Tryggvadóttir
starfsstúlka, maöur henar Pétur Hraun-
fjörð,skildu. Jakob Tryggvason leigubil-
stjdri, kona hans Guðlaug Ingvarsddttir
látin. Ólafur Tryggvason pipulagningar-
maður, kona hans Halldóra Jóhannes-
dóttir. Sverrir Tryggvason vélvirki, kona
hans Sigriður Þœ-steinsdóttir. Ingólfur
Tryggvason framkvæmdarstjóri, kona
hans Agústa Waage. Sigurlaug Tryggva-
dóttir húsfreyja, verkakona, maður henn-
ar Haukur Þóröarson.
Afkomendur hennar eru 100.
Þegar Stefania var 65 ára og hafði skil-
að uppeldi barna sinna heilu i höfn, og
börnin hennar öll orðin sómafólk, þá
hleypti hún heimdraganum og fór út á
vinnumarkaðinn. Hvar sem hún vann var
hún vel látin, hvort heldur það var við
spunavélar á Alafossieða i frystihúsinu á
Kirkjusandi. Ein jólin vann hún hjá
Vernd og hún var svo hlýleg i viðmóti að
jólagestirnir elskuðu hana og virtu og
heilsuöu henni meö virðingu ef hún varð á
vegi þeirra en hún gladdist innilega yfir
tryggð þeirra. Siðustu árin sem hún
stundaði vinnu var hún i Neskaupstað.
Hún mættisem aörir á morgnana og hún
vann eftir vinnu þegar þess þurfti með.
En landslagiö þar bauð ekki upp á hæga
göngu á sléttum grundum og hún átti erf-
itt með að komast á milli vegna lungna-
mæði. 75 ára gömul varð hún að hætta, en
hún var sár þvi hún sagðist hafa fullt
vinnuþrek þegar hún væri komin á stað-
inn. Sverrir sonur hennar frétti að móðir
hans himdi ein i lélegu húsnæði. Hann brá
12
Islendingaþættir