Heimilistíminn - 19.07.1979, Síða 10

ust til bæja þrekaöir og sumir stór-
skemmdir af kali.
Allan veturinnvarhörku veöur ogharö-
indi mikö. Frostiö komst upp i 30 stig. 1
þessúm ógurleguhörkum ogsnjóum svarf
mjög aö fólki á margan hátt. Erfitt var aö
verja matbjörg fyrir frosti, og varö aö
bera hana I baöstofur og dugöi varla til.
Viöa fór fólk ekki Ur rúmum, nema þaö
þyrfti nauösynlega.
Viöa uröu mikil vandræöi meö eldiviö,
sérstaklega varö þaö f kaupstööum og
kauptúnum. Fólk varö aö brenna spytum
úr kofum og giröingum og yfirleitt öllu
sem til náöist.
Lambadauöi varö mikill um voriö, og er
taliö aö drepist hafi 18000 lömb, og er
heimild þess fremur góö, því þaö eru
Stjórnartiöindi.
Ariö 1881 fóru margar jaröir i eyöi I
Rangárvallasýslu, á Landi og á Rangár-
völlum, jafnvel fræg og mikil höfuöból
eins og Stóri Klofi. Eyöing landsins þar
varö meirien i fyrr-isandárunum og er þá
mikiö sagt. Ariö 1882 varö litiö betra i
landeyöingunni, og ruddi sandstormur og
sandfok gróörinum af stórum landsvæö-
um, svo auönin ein varö eftir.
Voriö 1882 varö mjög erfitt bændum
viöa um land. Hinn 30. mars geröi stillu
meö góöu veöri, rétt fyrir páskana, og
voru hlýindi eins og besta vorbliða. Hugðu
þá allir aö sumariö væri komiö.
1 þessum bliöum ráku bændur úr upp-
sveitum Arnessýslu, aöallega úr Hrepp-
um sauöi sina og jafnvel fleira fé fram á
afrétt, og er taliö, aö þeir hafi rekiö um
1400 fjár. En 24.-26. april geröi hinn
versta byl og vann hann á fénu. Sumt
fraus niður á lagðinum, en sumt bein-
brotnaöi á viöavangi, en annaö hrakti fyr-
ir björg eöa I ár og læki. Þegar upp stytti
fannst féö dautt og illa útleikiö.
1 þessum byl fórst og f jöldi fjár á Rang-
árvöllum ogi Skaftafellssýslum, og annað
drapstf sandhriöum. Um voriö varö mik-
ill lambadauöi.
Þetta ár er eitthvert þaö erfiöasta I
búnaöarsögu landsins. Lausafjártiund I
öllu landinu lækkaöi um 34%. Frá fardög-
um áriö 1881 til sama tima 1882, fækkaöi
fullorönu fé I landinu um 100 þúsund, þar
af var um 30 þúsund fellt á fæti, vegna
ónógsheyskapar. Envorið 1882 drapst um
65 þúsund af lömbum af um 180 þúsund
lömbum. Fjáreign landsmanna var 1883
337,000 af ársgömlu fé og eldra, og haföi
fjáreign landsmanna aldrei orðiö svo Iág
frá árinu 1859, af völdum fjárkláöans, en
þá varö hún 310,000 fjár.
Arið 1882 lánaöi landsstjórnin mikiö fé
til styrktar bændum, og átti það aö greiö-
ast á tiu árum. Einnig var skotið saman
stórfé erlendis handa nauöstöddum ls-
lendingum.
Haröindaárin upp úr 1880 eru eins og
sýnishorn af þeim höröu árum, sem voru
á 17. öld á Islandi. Þau lýsa inn i þann
heim hörmunga og haröinda, er þá uröu
hlutskipti islensku þjóöarinnar.
Heimildir: Annálar fyrir 1400, Arferöi á
islandi i þúsund ár, Stjórnar- og alþingis-
tiöindi, Arbækur Espólins, ættartölubæk-
ur Snóksdalins, Kirkjusaga Finns Jóns-
sonar og rit Gisla biskups Oddssonar.
1. ERStavanger I Noregi sunnar
en Osló?
2. Hvaöa málmur einn málma
flýtur viö stofuhita?
3. Hvaö heitir fyrsta barn Silviu
Svladrottningar?
4. Hvaöa riki Bandarikjanna
liggur milli Iowa og Arkansas?
5. Hver er eöa var Rita Hay-
worth?
6. Hvaö er Islenzka nafn plötunn-
ar Paris quadrifolia?
7. Hvaö luku margir stúdentar
prófi frá HI nú i vor.
8. Hvað heitir forsætisráðherra
Japans?
9. Hvers konar hljóöfæri er
musetta?
10. Hvaöa land á meginlandi
Evrópu nær lengs noröur, aö So-
vétrikjunum undanskildun?
Svör á bls. 39
Vertu alveg rólegur og leggöu viö
hlustirnar, vegna þess aö elgirnir
hér I skóginum eru svo sannar-
lega dálitiö slóttugir.

Þú ættir aö prófa þetta. Fiskurinn stenzt þaö ekki.
10