NT - 04.07.1984, Blaðsíða 1

Miðuikudagur 4. júlí 1984 -163. tbl. 68. árg.

„HRIKALEGAR
STAÐREYNDIR
Viðbrögð við NT-umfjöllun um fíkniefnamál
■ Umfjöllun NT um ávana-
og fíkniefnamál nú síðustu
daga hefur hrundið af stað
umfjöllun og viðbrögðum úti í
þjóðfélaginu. Aðrir fjölmiðlar
hafa brugðið við og gert mál
þessi að umtalsefni, og ekki
verður betur séð en að ráða-
menn þjóðarinnar beri ugg í
brjósti vegna þeirra uggvæn-
legu tíðinda sem nýlega hafa
komið fram í dagsljósið. Svo
virðist sem ljós sé að renna upp
fyrir þeim er hafa í andvara-
leysi gefið málum þessum lítinn
gaum, og er það vel.
í dag ræðir NT við nokkra af
talsmönnum þingflokkanna í
kjölfar NT-úttektarinnar sem
birtist í blaðinu i gær, þeirra á
meðal forsætisráðherra, og Jó-
hönnu Sigurðardóttur sem
flutti og fékk samþykkta þings-
ályktunartillögu á Alþingi í
desember um aðgerðir til að
stemma stigu við fíkniefna-
notkun og dreifingu. Það var
samdóma álit viðmælenda að
umfjöllun NT hefði vakið
menn til umhugsunar og að
skjótt þurfi að bregðast við, ef
það er ekki þegar orðið um
seinan. Sjá nánar bls. 4.-5.

Katla
hvílist
- um sinn!
■ „Þetta er vafalaust
búið í bili en við fylgjumst
áfram með þessu,“ sagði
Sigurjón Rist vatnamæl-
ingamaður er NT innti
hann frekari frétta af
vatnavöxtum í Emstru.
Kvað Sigurjón það helst
til mikið sagt að kalla
þetta gos en hitt væri ljóst
að þarna hefði verið varmi
undir sem brætt hefði
jökulinn og valdið vatna-
vöxtunum. Hins vegar
hefði þetta verið svo lítið
magn að óvíst væri hvort
hægt væri að finna staðinn
inni á jökli þar sem um-
brotin hefðu átt sér
upptök.
Blöndubændur deila um tilboð Landsvirkjunar:
Býður milljónir haldi
bændur hrossum heima
■ Víkingar í Vestmanna-
eyjum. Ekki þó í þræialeit
eins og þegar Ingó kom þar
um árið. Hér voru á ferð
norski kappinn Ragnar
Thorseth og áhöfn á Saga-
siglar. Þeir félagar hyggjast
halda hringinn í kringum
hnöttinn á skipi sem er eftir-
líking víkingaknarranna
fornu. í Vestmannaeyjum
gerðu þeir frændur stuttan
stans og eru væntanlegir til
Reykjavíkur í dag. Á mynd-
inni sjáum við þrjá af áhafn-
armeðlimum, Ragnar er
lengst til hægri. M raynd: Ingn
■ Á Landsvirkjun að fara að stjórna búskaparháttum húnvetnskra bænda? Á að láta
arðlítið hrossastóð naga upp nýrækt þá sem verið er að rækta upp á örfoka Auðkúluheiði
á kostnað Landsvirkjunar? Verða Torfalækjar- og Blönduósshreppar, sem samþykkt
hafa að reka ekki hross á heiðina, af sínum hluta þeirrar 2,1 milljónar króna sem
Landsvirkjun hefur boðið þeim ásamt Svínavatnshreppi gegn því að hross verði ekki
rekin á Auðkúluheiði næstu 5 árin a.m.k.? Hvort er meira að marka skýrsluna sem
Blöndungum var sýnd þegar samið var við þá um virkjunina, sem segir 20.000 ærgilda
beit á Auðkúluheiði, eða nýja skýrslu sem segir þar aðeins 10.500 ærgilda beit, en það
nægir aðeins 2A af þeim bústofni sem rekinn var á heiðina síðasta sumar?
Um þessar spurningar og
fleiri greinir menn nú mjög á
innan Svínavatnshrepps annars
vegar og á milli hreppanna hins
vegar. Torfalækjarhreppur,
sem á um helming afréttarinnar,
og Blönduóshreppur hafa fallist
á samkomulag við Landsvirkjun
um að þaðan verði ekki rekin
hross á afrétt gegn fyrrnefndri
■ Hafísinn, hinn
„forni tjandi“ þessa
lands, er nú skammt
undan landi og í fyrra-
dag rak nokkra staka
hafísjaka upp að landi
í Fljótavík.
Þór Jakobsson hjá Veðurstof-
unni, sagði í símtali við NT í
gær að talsvert vantaði á að
nægilega vel væri fylgst með
ísnum. Það væri allt of fátítt að
skipstjórar skýrðu frá hafís að
eigin frumkvæði og sömuleiðis
skorti jafnan fé til að fylgjast
með'hreyfingum íssins úr lofti.
Þetta skipti ekki bara máli fyrir
líðandi stund, sagði Þór, heldur
væri mikilvægt að geta gert sér
gleggri grein fyrir hreyfingum
íssins og ástæðunum fyrir þeim,
greiðslu frá Landsvirkjun.
Hreppsnefndarmenn í Svína-
vatnshreppi eru nokkuð sömu
skoðunar, enda bændur flestir
sagðir þeirrar skoðunar að
nauðsynlegt sé að takmarka beit
á afréttinni. Hreppsnefndin
boðaði hins vegar til sveitar-
fundar um helgina, þar sem
andstæðingar hrossabannsins
til þess að geta í framtíðinni
sagt betur fyrir um hreyfingar
íssins.
Þór kvað óvenjulegt að ísinn
bæri svo nálægt landi á þessum
árstíma, þótt ekki væri það
einsdæmi. Síðast hefði þetta
gerst 1975.
Ástæðuna fyrir hraðsiglingu
íssinsi upp að landinu núna,
sagði Þór vera langvarandi
norðvestanátt á þessum slóðum
sem rekja mætti til hæðar-
hryggsins á Norðaustur-At-
lantshafinu, þess hins sama og
valdið hefur veðurblíðunni að
undanförnu. Það mætti því eig-
inlega segja að þetta væri hin
hliðin á góða veðrinu. Nú væri
hæðarhryggurinn á undanhaldi
en lægðir á leiðinni og mætti því
búast við að vindáttin snúist
seinnipartinn í dag og muni þá
ísinn taka að reka frá landinu
aftur.
eru sagðir hafa fjölmennt með
heilu fjölskyldurnar, og felldu
þeir tillögu hreppsnefndar-
■manna.
Auk þess að margir telja
afréttina ofbeitta er af flestum
talið fráleitt að hleypa miklu
hrossastóði þar beint á nýrækt-
ina. „Hvorki Landgræðslan,
Landsvirkjun né bændur geta
unað við það að þetta verði
nagað upp af hrossum“, sagði
Sveinn Runólfsson, land-
græðslustjóri sem setið hefur á
mörgum,löngum og ströngum
samningafundum með bændum
nyrðra. Hann kveðst ekki trúa
öðru en að samningar náist.
Landgræðslan hefur þó sam-
kvæmt lögum heimild til að
stöðva eða takmarka upprekst-
ur ef í hart fer. Nokkrir bændur
í Húnaþingi hafa samkvæmt
heimildum NT hótað að reka
sín hross á heiðina hverju sem
tautar og raular.
„Það er ekki hægt að blanda
virkjuninni í þetta mál - það var
aldrei samið við hana um ákveð-
ið beitarmunstur á afréttinni.
Telji Landsvirkjun . nýræktar-
svæðin viðkvæm fyrir einhverri
ákveðinni tegund bufjár þá
verða þeir bara að girða þetta af
á meðan. Tillaga um að hross
verði ekki rekin á afréttina var
felld á sveitarfundi hér og menn
haldá því áfram að lifa eins og
þeir hafa lifað hér“, sagði Þor-
steinn bóndi á Syðri-Löngu-
mýri, sem einnig taldi eitthvað
meira en lítið bogið við svo
mjög ósamhljóða skýrslur á
tveggja ára tímabili.
I Torfalækjarhreppi bíða
menn átekta, en búast við að
upp úr sjóði fari Svínvetningar
að reka hross á afrétt.
Landsins forni fjandi skammt undan:
Skipstjórar trassa
að skýra frá hafís
Fasteignamarkaður NT - Sjá bls: 11-16