NT - 14.11.1984, Qupperneq 23

Útlönd
Miðvikudagur 14. nóvember 1984 23
Malta:
2000 kennarar færðir milli
skóla eftir 7 vikna verkfall
Fengu kröfum sínum ekki framgengt
Valetta-Reuter
■ Tvö þúsund kennarar á
Möltu aflýstu sjö vikna verkfalli
um síðustu helgi þótt stjórnvöld
hefðu á engan hátt komið til
móts við kröfur þeirra um hærri
laun og bætta vinnuaðstöðu.
Þegar kennarar mættu svo til
vinnu sinnar í þessari viku kom
í Ijós að menntamálaráðuneytið
hafði látið færa þá á milli skóla.
Menntamálaráðuneytið held-
ur því fram að þetta hafi verið
gert „vegna hagsmuna kennara
til þess að þeir þyrftu ekki að
koma í þá skóla sem þeir hefðu
yfirgefið í verkfallinu/' Kennar-
ar segja hins vegar að þetta sé
gert til að refsa þeim vegna
verkfallsins.
Lögregluvörður var við skól-
ana fyrsta daginn en ekki kom
til átaka. Fulltrúar kennara og
stjórnvalda hafa nú hist til að
ræða kröfur kennara.
Pólsk stjórnvöld umbera
ekki mannréttindahópa
Umsjón: Ragnar Baldursson, og Egill Helgason
Skólar kaþólikka eru samt
ennþá lokaðir vegna þeirrar
ákvörðunáf stjórnvalda að
leggja skuli skólagjöld niður í
skólum þeirra eins og öðrum
skólum. Kaþólska kirkjan á
Möltu segist ekki hafa efni á að
reka skóla sína án skólagjald-
anna og mótmælir afskiptum
stjórnarinnar af þeint. Stjórn
sósíalista á Möltu segir hins
vegar að skólar kaþólikka hafi
verið byggðir fyrir almannafé
og ekki sé hægt að leyfa þeim að
taka skólagjöld frekar en öðrum
opinberum skólum.
Blaðamenn
mótmæla
fangelsun
London-Rcuter
■ Alþjóða blaðamanna-
stofnunin (IPI) skoraði fyrr
í vikunni á tyrknesk stjórn-
völd að náða Ismet Imset,
tyrkneskan blaðamann sem
verið hefur fréttaritari UPI-
fréttastofunnar í Ankara. í
síðustu viku var Imset
dæmdur í fjögurra ára og
tveggja mánaða fangelsi,
auk sextán mánaða útlegð-
ar innanlands, eins og áður
hefur verið greint frá í NT.
Imset var gefið að sök að
hafa átt þátt í að skipuleggja
vopnaðan samblástur gegn
stjórninni.
Peter Galliner, forseti IPI,
sendi Turgut Ozal, forsætisráð-
herra Tyrklands, skeyti þar sem
sagði að hér væru á ferðinni
pólitískar ofsóknir og greinilegt
að með þessu væri einnig verið
að vara tyrkneska borgara við
því að starfa fyrir erlenda fjöl-
miðla.
Imset mun hafa verið óþreyt-
andi við að senda vestrænum
^Ejölmiðlum fréttir af mannrétt-
indabrotum í Tyrklandi.
■ Bandarískir geimkúrekar handsama fjarskiptahnöttinn Palapa sem nú verður fluttur aftur til
jarðarinnar, þar sem hann verður seldur nýjum eigendum og síðan sendur aftur á loft. simamynd: polfoto.
Gerfihnettir handsamaðir
Canaveralhöfði-Reuter.
■ Bandarísku geimfararnir
um borð í geimferjunni Disc-
overy gripu til eigin aðferða við
gerfihnattabjörgun í fyrradag
eftir að í Ijós kom að vélmenn-
ahönd ferjunnar gat ekki höndl-
að Palapa-gerfihnöttinn. Joe
Allen geimfari neyddist til að
handsama sjálfur þennan 700
kflóa villuráfandi gerfíhnött og
halda honum föstum í heilan
hring í kringum jörðina.
Þrátt fyrirþessa „tækniörðug-
leika“ tókst björgun hnattarins
með ágætum og hyggjast geim-
fararnir nota svipaða aðferð við
björgun Westar-gerfihnattarins
nú í dag. Nú er samt ætlunin að
nota vélmennahönd ferjunnar
að hluta til við björgunina. Joe
Allen verður bundinn við hönd-
ina þegar hann grípur til hnatt-
arins þannig að auðveldara á að
vera að hreyfa hnöttinn og
mjaka honum inn í geimferj-
una.
Allen sagði í gær að honum
hefði reynst auðvelt að hemja
hinn 700 kílóa gerfihnött í
þyngdarleysinu þótt hann hefði
verið farinn að finna fyrir hönd-
unum eftir að hafa beitt kröftum
sínum nær eingöngu með þeim
í lengri tíma.
Að sögn bresku lögreglunnar
særðust að minnsta kosti 43
lögreglumenn í átökunum í gær
sem þó voru ekki jafn hörð og í
fyrradag. Bresk stjórnvöld
halda því'fram að nú séu um
56.000 námumenn við vinnu af
samtals 181.000 og að vikulega
séu framleidd um 500.000 tonn
af kolum.
Margrét Thateher forsætis-
ráðherra hefur hótað því að
setja ný lög til að kveða ofbeldið
niður. Biskupar í Englandi og
Wales hafa lýst miklum áhyggj-
um vegna áhrifa ofbeldisins á
samfélagið þar sem „ofbeldi
leiði til ofbeldis.“
Stjórn bresku kolanámanna
heldur því fram að hið aukna
ofbeldi sé merki um örvæntingu
verkfallsmanna vegna þess að
stöðugt fleiri snúi til vinnu
Efnt til mót-
mæla í Chile
Santiago-Reuter
■ Andstæöingar einræöisstjórn-
ar Pinochets í Chile hafa komið
sér saman um að helga dagana 27.
og 28. nóvember mótmælum gegn
herforingjastjórninni og hunsa þar
með herlögin sem voru sett í
síðustu viku.
Ekki hafa verið meiri takmark-
anir á ritfrelsi og fundafrelsi í
Chile síðan herforingjarnir tóku
völdin 1973. Auk þess hefur fjöldi
manns verið handtekinn síðan her-
lögin voru sett á.
Heimildir úr stjórnarandstöðu-
herbúðum segja að mótmælaað-
gerðirnar muni njóta stuðnings
allra stjórnarandstöðuflokka og
verkalýðssamtaka, en að erfitt
verði að boða til mótmælanna
vegna strangrar ritskoðunar.
Með mótmælaaðgerðunum vill
stjórnarandstaðan sýna að óá-
nægjan í Chile verði ekki lengur
kæfð með hervaldi og ofbeldi.
Varsjá-Reuter.
■ Jerzy Urban, talsmaður
pólsku stjórnarinnar, sagði á
blaðamannafundi í gær að
stjórnvöld hyggðu á aðgerðir
gegn mannréttindahópum sem
sprottið hafa upp víða í Póllandi
í kjölfar morðsins á prestinum
Jerzy Popieluszko í síðasta
mánuði. Síðustu daga hafa verið
stofnaðar mannréttindanefndir
í Varsjá, Wroclaw og Krakow,
að sögn til að vekja athygli á
ofbeldisaðgerðum lögreglu, en
meðal stofnenda nefndanna eru
fyrrum leiðtogar Samstöðu,
hinna bönnuðu verka-
lýössamtaka, fyrrum meðlimir
KOR, andófshóps sem starfaði
meðal pólskra verkamanna á
síðasta áratug, og þekktir menn-
tamenn.
Urban vildi ekki tjá sig um
það til hvaða ráða stjórnvöld
myndu grípa, en lagði áherslu á
að í fararborddi þessara nefnda
væru stjórnmálafangar, sem
voru gefnar upp sakir í sumar. í
skilmálum sakaruppgjafarinnar
segir að hún geti ógilst af þeir
sem hlut eiga að máli taka aftur
þátt í ólöglegri stjórnmála starf-
semi.
Hann sagði ennfremur að hér
væru á ferðinni öfgamenn sem
vildu nota morðið á Popieluszko
til að ala á óvild gegn stjórninni.
Markmiðið væri það eitt að
snúa aftur til stjórnleysistímans
árið 1981.
Á blaðamannafundinum
sagði Urban að enn væri ekki
ljóst hvort Popieluszko hefði
verið lífs eða liðinn þegar hon-
um var hent út í eitt uppistöðu-
lón árinnar Vislu. Þótt þrír
lögregluforingjar hefðu játað
morðið á prestinum, þá væri
ekki ætlunin að draga þá fyrir
dóm fyrr en ljóst væri hve
víðtækt samsærið um að ráða
prestinn af dögum hefði verið.
■ Flakið af þessum bfl ber vitni um ofbeldi síðustu tveggja daga í
Yorkshire þar sem námumenn hafa barist við lögreglu og verkfalls-
brjÓta. Símamynd-POLFOTO
Bretland:
Aukið ofbeldi
kolanámumanna
London-Reuter
■ Breskir kolanámumenn
börðust við lögreglu og verk-
falisbrjóta í gær og í fyrradag.
Þeir kveiktu í og veltu bílum, og
fleygðu grjóti og bensínsprengj-
um í lögreglumenn.
sinnar. Á síðastliðnum tveim
dögum hafi 2.700 manns snúið
aftur til vinnu eftir að hafa
fengið loforð um sérstakan jóla-
bónus.
V-Þýskaland:
Rúmenskir
diplómatar
frá reisu-
passann
Bonn-Reuter
■ Fimm rúmönskum
sendifulltrúum var vísað
frá Vestur-Þýskalandi fyr-
ir seinustu helgi eftir að
þýska dagblaðið „Die
Welt“, hélt því fram að
þeir væru að skipuleggja
sprengjuárás á bandarísku
útvarpsstöðina, „Frjáls
Evrópa" sem er starfrækt
í Munchen og sendir
áróður til Austantjalds-
ríkja. Die Welt fullyrti
einnig að sendifulltrúarnir
ætluðu að ræna,eða myrða,
rúmönskum flóttamanni í
Vestur-Þýskalandi.
í tilkynningu frá vestur-
þýsku ríkisstjórninni er
einungis sagt að sendifull-
trúarnir hafi gert sig seka
um „athæfi sem sé ekki í
samræmi við stöðu
þeirra". Rúmenska sendi-
ráðið neitar því harðlega
að nokkuð sé til í ásök-
unum um að sendifulltrú-
arnir hafi verið að skipu-
leggja nokkur ofbeld-
isverk.