NT - 13.08.1985, Blaðsíða 7
Þriðjudagur 13. ágúst 1985 7
■ Rafstöðvarstífla og vélarhús við Melsá, hjá Mel í Hraunhreppi í Mýrarsýslu. Stöðin er ekki
lengur í notkun.
Mynd: Einar Hannesson.
Heimilisrafstöðv-
ar í vexti á ný
menn eru mannlegir eins og
hver annar. Okkur hlýtur að
renna í skap eins og flestum
öðrum mönnum og endalaust
er ekki hægt að standa í strögli
við fólk misjafnlega á sig kom-
ið og sumt hvert „ströglara af
Guðsnáð" og finnur sér allt til
að þrasa út af. Undantekning-
arlaust þegar eitthvað það
skeður að kalla þurfi til lög-
reglu þá eru fyrir á vettvangi
aðilar einn eða fleiri sem allt
vita talsvert mikið betur hvern-
ig leysa skulu og að málum
unnið og oft á tíðum er ekki
vinnufriður fyrir þessu fólki.
Er það nema von að verk
okkar séu gagnrýnd?
f>að er vart lögreglunni að
kenna að afskipti skuli þurfa
að hafa af einu og öðru. Pað
hlýtur að vera borgarans sjálfs
og undir hverjum og einum
komið hvort hann aðhefst
eitthvað það sem óæskilegt er
talið.
Lögreglumenn í heild tel ég
starfi sínu vaxna og leysi sín
verk þannig af hendi að þau
þoli gagnrýni, enda á það að
vera.
Það hlýtur ætíð að vera svo
að finna má einn og einn gikk
innan um bæði í stétt lögreglu-
manna sem öðrum stéttum.
Ætíð geta orðið mistök og
slys. Hendir það fleiri en lög-
reglumenn því miður. En stétt-
ina má ekki dæma af slíku.
Ég tel mig hafa talsverða
reynslu varðandi löggæslumál,
en þó er maður ætíð að læra og
reka sig á eitthvað nýtt í þeim
efnum.
Á sínum tíma var ég barinn
í andlitið og nefbrotinn er ég
var að skyldustörfum. Menjar
þess mun ég bera. Ekki varð
ég var við að það væri mál á
síðum dagblaða né í fréttum
Ríkisútvarpsins. Ekki minnist
ég þess að mynd af mér með
glóðarauga væri heldur birt
lesendum blaða til umhugsun-
ar. Mál þetta fór ekki með
neinum hraða „Skaftamálsins“
í gegnum kerfið og hverjar
skyldu lyktir þessa hafa orðið?
Mér virðist það orðin stað-
reynd að máli skipti hver á hlut
að máli og hvaða aðstöðu hann
nýtur. Því verður ekki á móti
mælt.
Það virðist sem maður þurfi
lögfræðing á hverjum fingri og
dugar vart til því þeir eru ekki
óskeikulir frekar en aðrir
menn.
Sauðárkróki í
byrjun ágústmánaðar
Guðmundur Óli Pálsson
■ Nokkuð víða hér á landi
má sjá aflögð mannvirki í
sambandi við einrafstöðvar.
Er þetta oft stífla og liús
rafstöðvar, en margar heimilis-
rafstöðvar risu á fyrra helm-
ingi þessara aldar. Nýtt var
fallið í ám og lækjum í fjall-
lendi eða þetta voru rennslis-
virkjanir. Byggð var stífla og
vatn leitt í pípu til hverfilsins.
Eftir að raforka frá sam-
veitum kom til sögunnar í
vaxandi mæli lögðust þessar
rafstöðvar niður enda of litlar
til að þess að mæta aukinni
orkuþörf heimilis og búrekst-
urs eða að þær hreinlega
gengu úr sér.
Eigi að síður eru margir
aðilar í sveitum landsins sem
enn nýta þessa heimafengnu
,orku. Má þar til dæmis nefna
býlið Borg í Miklaholts-.
hreppi. Þar var virkjað fyrir
um 30 árum, en nokkrir
lindarlækir voru leiddir á
hentugan stað heirna við bæ
að Borg. Afl þessara vatns-
flutninga gefur 25 kílóvatta
orku, sem fullnægt hefur í 30
ár heimilisnotkun og öðrum
búsrekstri að Borg. Hverfill-
inn, sem notaður hefur verið
öll þess ár, kom frá virkjun
sem var á sínum tíma við
Hafnarfjarðarlæk, en þar var
unnið brautryðjendastarf á
þessu sviði. Hverfillinn hafði
verið notaður þar í 40 ár og
síðan í 30 ár að Borg og má
því segja að hann hafi reynst
vel.
Sumstaðar við rennslis-
virkjanir sem aflagðar hafa
verið, hefur þess ekki verið
gætt sem skyldi, að opna
göngufiski leið upp á eða læk,
sem virkjað var við. Úr þessu
þarf að bæta og taka fleka
eða borð úr vatnsrás í stíflu
eða opna fiski með örðum
hætti leið um mannvirkið.
Eins og kunnugt er, er skylt,
ef stífla er reist í veiðivatn, að
halda opinni leið um þessa
hindrun.
Áhugi er á ný vaknaður
fyrir einkarafstöðvum á sein-
ustu árum. Nokkrir tugir
slíkra stöðva munu hafa risið
eða eru í undirbúningi. Þessi
enkennilega þróun, mitt í
hinni öflugu samrafvæðingu
um byggðir landsins, stafar af
því að raforka var á samveitu
er orðin of dýr, segja þeir
aðilar sem núna reisa heimilis-
rafstöðvar. EH
okkur að minnast þess að við
getum ekki flúið undan
Sprengjunni - við erum hvergi
óhult sama hvar við búum á
jarðríki - það er það hrikaleg-
asta í þessu öllu.- Þess vegna
verðum við að taka höndum
saman og reyna að afstýra
þessu brjálæði með einhverju
móti. Þó ekki væri nema vegna
barnanna okkar sem erfa þessa
kolbrjáluðu veröld. Er ekki
betra að vera virkur í baráttu í
dag en geislavirkur og/eða
dauður á morgun?
Margrét Rún Guðmundsdóttir
Málsvari frjálslyndis,
samvinnu og félagshyggju
Útgefandi: Nútíminn h.f.
Ritstj.: Helgi Pétursson
Framkvstj.: Guðmundur Karisson
Auglýsingastj.: Steingrímur Gislason
Innblaösstj.: Oddur Ólafsson
Skrifstofur: Siðumúli 15, Reykjavík.
Simi: 686300. Auglýsingasími: 18300
Kvöldsímar: Áskrift og dreifing 686300, ritstjórn
686392 og 687695, íþróttir 686495, tæknideild
686538.
Setning og umbrot: Tæknideild NT.
Prentun: Blaöaprent h.f.
Kvöldsimar: 686387 og 686306
Verð i lausasölu 35 kr. og 40 kr. um helgar. Askrift 360 kr.
Steinullarverksmiðjan
■ Steinullarverksmiðjan á Sauðárkróki er nú að
hefja starfsemi sína. Þar var ráðist í það af stórhug
og framsýni að reisa verksmiðjuna og hafa heima-
menn haldið fast á sínum hlut. Verksmiðjunni er
ætlað að keppa við erlenda framleiðslu á
einangrunarefnum og er því fyllsta ástæða til þess að
hlúa að starfseminni og fylgjast náið með henni
fyrstu skrefin.
Steinullarverksmiðja á Sauðárkróki eykur enn á
fjölbreytni atvinnulífs í bænum nú þegar prófunum
á tækjum verður lokið og full framleiðsla hafin.
Sauðárkrókur er glöggt dæmi um bæjarfélag
framsýnna samvinnumanna og NT óskar bæjarbúum
til hamingju með þennan merka áfanga í atvinnusögu
staðarins og þjóðarinnar.
Hvar eru tillögurnar?
■ Lögregiumenn hafa nú haft hendur í hári glæpa-
flokks tilræðismanna við samfélag okkar, eiturlyfja-
sala og fylgifiska þeirra. Óaldaflokkur þessi hefur
fjármagnað eiturkaup og sölu með innbrotum inn á
heimili fólks á höfuðborgarsvæðinu og víðar.
Það vekur athygli landsmana, að í hópnum er að
finna margdæmda menn og fræga ferðalanga á
glæpabrautum og hér er því enn vísað til þeirrar
staðreyndar, að íslenskt þjóðfélag og dómskerfi
virðist taka tiltölulega létt á þessu fólki og alls ekki í
samræmi við hinar grafalvarlegu afleiðingar eitur-
lyfjasölu og -dreifingar.
Tilræðismenn við samfélag okkar ganga því lausir
eftir afplánun smávægilegrar refsingar eða greiðslu á
sektum og halda áfram að sækja eitur til útlanda og
selja ungmennum hér á landi.
NT hvetur til þess, að tillögur nefndar, sem skipuð
var til þess að gera tillögur um aukið viðnám við
eiturflóði inn í landið.verði dregnarfram í dagsljósið.
Þar er ekkert hægt að bera vjð peningaleysi. Ef við
höfum ekki efni á því að bægja tilræðismönnum frá
unga fólkinu í landinu, en höfum efni á því að byggja
seðlabankahallir áöðru hverjugötuhorni, ervandséð
til hvers við erum að halda saman hér samfélagi
siðaðra manna.
Hver borgar og fyrir hvað?
■ Vellauðug samtök grænfriðunga hafa efni á því
að halda úti skipí sínu Síríusi í Reykjavíkurhöfn tii
þess að koma í veg fyrir veiðar íslendinga á hvölum
í vísindalegum tilgangi. Með veiðunum á meðal
annars að færa heim sönnur á því að ekki sé gengið
of nærri hvalastofni hér við land. Það hlýtur að vera
okkur íslendingum umhugsunarefni, að rúmlega
tuttugu manna áhöfn skipsins situr á fullum launum
á bryggjupollum í Reykjavík og einhver hefur efni á
að greiða þrjátíu þúsund krónur á dag í hafnargjöld
fyrir skipið. Lesendur NT eru hvattir til þess að ræða
við þá Síríusmenn um þessa þætti málsins og
eiginlegan tilgang ferðar þeirra hingað til lands.