NT - 26.10.1985, Blaðsíða 11

Jr 1 Laugardagur 26. október 1985 11
I Ská k
Glæsilegir sigrarMH og Hvassa-
leitisskóla á NM í skólaskák
Helgi Ólafsson stórmeistari
skrifar um skák
■ Skáksveitir Menntaskólans
við Hamrahlíð og Hvassaleitis-
skóla staðfestu yfirburði íslend-
inga á skáksviðinu fram yfir
aðrar Norðurlandaþjóðir þegar
hið svokallaða Norðurlandamót
í skólaskák fór fram í Hammers-
hoj í Danmörku um síðustu-
helgi. Báðar íslensku sveitirnar
unnu yfirburðasigur.
Norðurlandamótið í skóla-
skák er haldið hvert ár og þátt-
tökurétt hafa þær sveitir sem
unnið hafa sigur í sambærileg-
um keppnum hver í sínu landi.
Menntaskólinn við Hamrahlíð
hefur um margra ára skeið borið
höfuð og herðar yfir aðrar sveit-
ir hér á landi í framhaldsskóla-
keppnunum og ekki hefur gengi
sveitarinnar minnkað þegar út
fyrir landsteinana hefur komið.
Petta er nefnilega í áttunda
skipti af 11 mögulegum sem
sveit MH ber sigur úr býtum í
Norðurlandamóti framhalds-
skóla og oft hefur sveitin unnið
með miklum yfirburðum. Loka-
úrslitin að þessu sinni eru
óvenju glæsileg því fjórum vinn-
ingum munar á sveit MH og
næstu sveit. Pó réðust úrslit
ekki fyrr en í síðustu umferð er
sveitin gersigraði helsta keppi-
naut sinn, sænsku sveitina 4:0!
Sænska sveitin var fyrir umferð-
ina aðeins !ó vinningi á eftir
sveit MH og nægði sigur með
minnsta mun til að hreppa efsta
sætið. Lík staða fyrir síðustu
umferð hefur oft áður komið
upp í þessari keppni og niður-
staðan yfirleitt á eina lund,
stórsigur MH og lokaniðurstað-
an varð sú að sveit MH hlaut 12
vinninga úr 16 skákum (ekkert
jafntefli), danska sveitin kom í
2. sæti með 8 vinninga, sú
sænska varð í 4. sæti með 7
vinninga og sú norska rak lest-
ina með 5]/i vinning. Búist var
við Simen Agdestein á 1. borði
í norsku sveitinni en hann mætti
ekki til leiks.
Halldór G. Einarsson tefldi á
1. borði fyrir MH og hlaut 3
vinninga, byrjaði með skelfilegu
tapi í 1. umferð sem byggðist á
ótrúlegri skákblindu. Lárus Jó-
hannesson fékk 2v. af 4 mögu-
legum á 2. borði, Jóhannes
Ágústsson var með 3 vinninga
úr 4 skákum og Hrafn Loftsson
gerði sér lítið fyrir og vann alla
andstæðinga sína, fjóra að tölu.
Varamaðurinn Snorri Bergsson
tefldi ekkert sem sýnir á vissan
hátt styrk sveitar MH.
Grunnskólamótið
Sigursveit Hvassaleitisskóla
úr grunnskólamótinu hér heima
naut fylgilags þeirra Þrastar
Þórhallssonar og Tómasar
Björnssonar sem ekki eru leng-
ur nemendur í skólanum, en
mega samkvæmt reglum tefla
sem meðlimir í sigursveit skól-
ans frá því í vor. Sigur Hvassa-
leitisskólans var öruggur enda
tefldu þeir Þröstur og Tómas af
miklu öryggi. Alls voru sex
sveitir með í grunnskólakeppn-
inni og hlaut Hvassaleitisskól-
inn 14 og hálfan vinning úr 20
skákum. Sænska sveitin varð í
2. sæti með 11 vinninga, í 3. sæti
kom B-sveit Dana með 10. vinn-
ing þá A-sveit Dana og norska
sveitin báðar með 9!ó vinning
og Finnar ráku lestina með 5!ó
vinning.
Mikill og góður stígandi var í
frammistöðu sveitar Hvassa-
leitisskóla, í 1. umferð unnu
þeir Norðmenn 2Ví:JV5, þá Svía
3:1, síðan Finna 2V5:1V5, B-sveit
Dana 2V^:1V^ og í lokin klykktu
þeir út með 4:0 - sigri yfir
A-sveit Dana. Fyrirsíðustu um-
ferð munaði aðeins einum vinn-
ing á þessum tveim sveitum en
piltarnir í Hvassaleitisskóla
tóku af öll tvímæli um styrk sinn
með glæsilegri frammistöðu.
Yngsti meðlimurinn, Héðinn
Steingrímsson varð fyrir því
óhappi að viðbeinsbrotna í
knattspyrnu daginn áður en
tefldi engu að síður í lokaum-
ferðinni og vann! Vinningar
sveitarmeðlima skiptust þannig:
1. borð: Þröstur Þórhallsson
4xh v., 2. borð: Tómas Björns-
son 4Vá v., 3. borð: Héðinn
Steingrímsson 3V5 v., 4. borð:
Magnús Kristinsson 2. v. af 5.
Varamaðurinn Tryggvi Þor-
valdsson tefldi ekkert í keppn-
inni.
Ólafur H. Ólafsson var farar-
stjóri hópsins og var verk hans
erfiðara að þessu sinni en oft
áður því hann meiddist á hendi
skömmu fyrirutanferðina. Þátt-
ur hans í velgengni skólaskák-
sveitanna hin síðari ár verður
víst seint ofmetinn. Aðbúnaður
mun hafa verið með besta móti
en teflt var í Tjele efterskole
sem hefur þá sérstöðu fram yfir
marga aðra grunnskóla Dana
að þar er skák á námsskrá sem
valgrein.
En snúum okkur að keppn-
inni. Halldór G. Einarsson
tefldi yfirleitt vel á 1. borði ef
frá er skilin skákin í 1. umferð.
í 4. umferð lagði hann að velli
hættulegasta andstæðing sinn,
danskan skákmeistara með um
2400 dönsku Elo-stig:
1. borð:
Hvítt: Halldór G. Einarsson
Svart: Jan Nielssen (Danmörk)
Caro-Kann
1. e4 có
2. d4 d5
3. exd5 cxd5
4. c4
(Panov-afbrigðið svokallaða
sem löngum hefur verið talið
eitt beittasta vopn hvíts gegn
Caro-Kann vörninni.)
4.. . Rf6
5. Rc3 g6
6. cxd5 Bg7
7. Bc4 Rbd7
8. d6!
(Það er hæpið að hvítur geti
haldið í d5 - peðið en með
þessum skemmtilega leik gefur
hvítur það til baka undir afar
heppilegum kringumstæðum.
Því var e.t.v. betra fyrir svartan
að hróka stutt á undan - Rbd7.)
8.. . exd6
9. De2t! Kf8
(Erfiðleikar svarts eru einnig
miklir eftir 9. - De7 10. Bf4!
o.s.frv.)
10. Rf3 Rb6
11. Bb3 Bf5
12. a4 a5
13. 0-0 Dd7
14. Bd2 h6
15. Hfel Re8
16. d5!
(Þrengir mjög að svörtum.
Hvítur hefur teflt byrjunina afar
markvisst og hefur náð miklum
stöðuyfirburðum.)
16... Dd8
17. Be3 Rd7
18. Rd4 Rc5
19. Bc4 Bd7
20. Rcb5 Bf6
21. Bf4 Bxb5
22. Rxb5 Kg7
23. Ha3!
(Skemmtileg leið við að koma
hróknum í spilið. Hann á eftir
að gera mikinn usla þessi.)
23... Dd7
24. Dc2 Hc8
25. Ra7
(Ekki fær þessi leikur háa
einkunn en Halldór var orðinn
tímanaumur og hefur sjálfsagt
viljað vinna tíma með því að
endurtaka leiki. Stöðuyfirburð-
ir hans eru til staðar eftir sem
áður.)
25.. . Hd8
26. Rb5 Ra6
27. Hf3 Rb4
28. Dd2 Dg4?
(Hrein tímasóun sem reynist
afdrifarík. Nú snúast hjólin
hratt hvítum í vil.)
29. h3 Dc8
30. b3 b6
31. Be3!
(B6-peðið er nú undir sigti en
meira býr undir.)
31.. . Db7
32. Hxf6!
32.. . Rxf6
33. Bd4!
(Svartur er gjörsamlega varn-
arlaus gagnvart hótuninni 34.
Bxf6t.)
33.. . Dd7
34. Bxf6t Kxf6
35. Dd4t Kg5
36. f4t Kh5
37. Be2t
- og svartur gafst upp. Hann er
óverjandi mát.
(Einfalt og afgerandi:)
Kasparov, glaðhlakkalegur með aðstoðarmönnum sínum
Kasparov feti frá titlinum
■ Anatoli Karpov gaf 19. einvígisskákina í gærmorgun án þess að tefla hana frekar, eins og allir
bjuggust reyndar við þegar skákin fór í bið. Þar með er Kasparov kominn með tveggja vinninga
forskot í Heimsmeistaraeinvíginu þegar aðeins fimm skákir eru eftir, og virðist nú ekkert geta komið
í veg fyrir að hann verði næsti heimsmeistari í skák.
Ingimar Eydal:
Um heiður og sóma kennara-
stéttarinnar að tefla
■ Örlög B.S.R.B. gerast nú
ráðin þessa dagana. Flestir
munu sammála um, að það afl,
sem mestu ráði um gengi sam-
taka á borð við B.S.R.B., sé
samstaða og samheldni félags-
manna. Og skýtur það ekki
dálítið skökku við, að einn af
stofnaðilum samtakanna og
jafnframt sá, sem gegnum tíðina
hefur hvatt til samstöðu opin-
berra starfsmanna, skuli nú gera
sig líklegan til þess að kljúfa
samtökin? Telja má fullvíst, að
fari kennarar úr samtökunum
muni aðrir hugsa sér til hreyf-
ings. Meirihluti stjórnar Kenn-
arasambandsins hefur ítrekað
lýst því yfir, að hann hviki ekki
frá ákvörðun sinni um úrsögn
kennara úr sambandinu, og
okkur, hinum óbreyttu, hefur
skilist, að gagnrýni á ákvörðun
meirihlutans hljóti að vera
sprottin af persónulegum valda-
draumum viðkomandi.
Sá, sem þessi orð ritar, er
ekki að sækjast eftir völdum
eða persónulegum vinsældum
innan kennarasamtakanna,
enda er hann talsmaður minni-
hluta. Hann lætur sér hins vegar
ekki í léttu rúmi liggja velferð
og sóma þeirrar stéttar, sem
hann tilheyrir. Það er velferð-
armál kennarastéttarinnar að
kasta ekki frá sér réttinum til
samninga um kaup og kjör,
jafnvel þó þeim rétti séu tak-
mörk sett. Baráttan um það að
ná fullum samningsrétti þarf
engan veginn að tengjast úrsögn
úr bandalaginu, enda er fullur
samningsréttur aðildarfélaga
eitt af stefnumálum B.S.R.B.
Þeir, sem vilja úrsögn kennara
úr B.S.R.B., halda því gjarnan
fram, að í kjaradeilu og hugsan-
legu verkfalli standi kennarar
betur að vígi einir sér en í
samfloti með öðrum starfs-
mönnum hins opinbera. Ekkert
er fjarri sanni. Litlir, vel skipu-
lagðir starfshópar með kverka-
tök á ákveðnum púlsum þjóð-
lífsins geta* að vísu einir sér
brotist upp úr launakerfi hins
opinbera, það sanna dæmin. En
kennarastéttin getur stærðar
sinnar vegna aldrei komist í
þessa aðstöðu, styrkur kennara
í kjarabaráttu eru fólgin í sam-
stöðu með öðrum starfsmönn-
um hins opinbera. í heildarsam-
tökunum getum við grundvallað
kröfugerö okkar í því að höfða
til sanngirnissjónarmiða. Ann-
ars eru umræður um þessa hlið
málsins að vissu leyti út í hött,
við úrsögn úr B.S.R.B. missa
kennarar bæði samnings- og
verkfallsrétt. Svo er að heyra á
klofningsmönnum, að eftir úr-
göngu kennara úr heildarsam-
tökunum muni verða svona
nokkurs konar blöndun á
staðnum meðal kennara. Hinar
tvær fylkingar kennara muni þá
renna saman í eina órofa heild.
Því miður bendir fátt til að svo
verði. Hvorki heyrist hósti né
stuna frá félögum í B.H.M.,
sem bendir til þess, að þeir
hyggist kljúfa sig úr sínum
heildarsamtökum, þó svo að við
göngum úr B,S.R.B.
Aðlokum þetta: Orsögn úr
bandalaginu er háð því skilyrði,
að hún sé samþykkt í almennri
atkvæðagreiðslu hjá viðkom-
andi félagi með 2/3 hlutum
greiddra atkvæða. Nú er það
Ijóst, að hlutfall þeirra, sem
greiddu úrsögn atkvæði, nær
ekki 2/3 hlutum þeirra, sem
greiddu atkvæði, í kosningu
Kennarasambandsins um úr-
sögnina. Úrsögn kennara úr
B.S.R.B. var því felld. Það er
því fullkomin ævintýramennska
ef meirihluti stjórnar Kennara-
sambandsins , heldur fast við fýrri
'afstöðu sína. Við, sem erum
mótfallnir úrsögn úr heildar-
samtökunum, sættum okkur að
sjálfsögðu við úrsögn, sé hún
samþykkt með tilskildum meiri-
hluta. En að laumast úr banda-
laginu líkt og þjófur að nóttu,
brjótandi þá samninga, sem
undirritaðir hafa verið í nafni
samtaka okkar, nær ekki nokk-
urri átt. Þar er um heiður og
sóma kennarastéttarinnar að
tefla.
Ingimar Eydal