NT - 12.12.1985, Blaðsíða 9

_ C3 Fimmtudagur 12. desember 1985 9
J Vettvangur
Bréf að norðan / Magnús Ólafsson Sveinsstöðum:
Fullviss er ég um að ekki eru allir ánægðir
með þær reglur, sem nú giltu og hygg ég raun-
ar að þær verði ekki notaðar aftur óbreyttar.
■ Nú er prófkjör sjálfstæðis-
manna í Reykjavík um garð gengið
með öllum sínum auglýsingum,
hvar ágæti hinna einstöku fram-
bjóðanda var tíundað. Sjálfsagt
hefði þeim peningum, sem í þessa
kosningabaráttu fóru, verið betur
varið til annarra hluta, en svona er
þetta, sumir eyða sínu fé, og jafn-
vel annarra líka, í miður skynsam-
lega hluti. Raunar eru mjög mis-
jafnar skoðanir á því hvað er gagn-
legt og hvernig peningum er vel
varið. Pannig telur einn sínu fé og
tíma best varið á krá, meðan annar
vill lesa góða bók. Verður því eigi
skrifað meir að sinni um auglýsing-
ar og fjáraustur en vikið að próf-
kosningum almennt og tilgangi
þeirra.
Prófkjör sjálfstæðismanna í
Reykjavík fór fram eftir öðrum
reglum, en þar hafa áður gilt.
Ástæðan er sjálfsagt sú að ráða-
menn á þeim bæ hafa ekki talið
fyrri reglur þær bestu allavega vilj-
að reyna eitthvað nýtt. Fullviss er
ég um að ekki eru allir ánægðir
með þær reglur, sem nú giltu og
hygg ég raunar að þær verði ekki
aftur notaðar óbreyttar.
En það er ekki aðeins hjá sjálf-
stæðismönnum í Reykjavík, sem
verið er að breyta reglum varðandi
prófkosningar. Um allt land fer
fram mikil umræða hvaða reglur
séu réttlátar þá prófkosning fer
fram. Minna má á að framsóknar-
menn í Norðurlandskjördæmi
eystra sömdu alveg nýjar reglur
fyrir síðustu prófkosningar sem
þar fóru fram vegna alþingiskosn-
inga. Sömu sögu er að segja af
siálfstæðismönnum á Suðurlandi
og þannig mætti lengi telja.
Ástæðan fyrir þessari umræðu
og þessum miklu breytingum er sú
að enn hafa menn ekki dottið niður
á reglur, sem samræmast eðlilegu
lýðræði og stuðla að því að vilji
kjósanda komi sem gleggst fram.
Því vil ég hér í þessu greinarkorni
benda á þá leið, sem ég tel eðlileg-
asta að nota við prófkosningar,
raunar ætti einnig að nota hana við
kosningar til Alþingis og sveitar-
stjórna þannig að kjósendur geti í
raun ráðið því hverjir fara með
umboð þeirra. Með því yrðu for-
kosningar óþarfar og sparaðist
þannig mikið fé, tími og fyrirhöfn.
Ég tel að nota eigi írska kosn-
ingakerfið eða afbrigði af því við
prófkosningar hér á landi. Það er
þannig uppbyggt að fyrirfram er
ákveðið hve margir frambjóðend-
ur skulu ná bindandi kosningu.
T.d. væri eðlilegt að sjálfstæðis-
menn í Reykjavík ákvæðu að 9
frambjóðendur næðu bindandi
kosningu fyrir borgarstjórnarkosn-
ingarnar. Framsóknarmenn á
Norðurlandskjördæmi eystra kysu
fjóra fyrir alþingiskosningar og
sjálfstæðistæðismenn á Suðurlandi
sömu tölu. Þ.e. ég tel mjög eðlilegt
að einn til tveir af líklegum vara-
mönnum verði kjörnir bindandi
kosningu en um þetta atriði væri að
sjálfsögðu tekin ákvörðun af þar til
kjörnum aðilum í hverju tilfelli.
Kosningin sjálf færi síðan þannig
fram að hver kjósandi veldi sér
þann frambjóðanda, sem hann
vildi fyrst og fremst styðja og
merkti með tölunni 1 við hans nafn
á kjörseðlinum. Síðan númeraði
hann aðra frambjóðendur 2, 3
o.s.frv. og yrði við talningu tekið
tillit til þeirrar merkinga ef hans
óskaframbjóðandi fengi annað
tveggja svo mörg atkvæði að hann
þyrfti ekki á öllum sínum atkvæð-
um að halda til þess að ná kjöri,
eða þá hann fengi svo fá atkvæði að
hann væri vonlaus með að ná kosn-
ingu og nýttist þá annar, þriðji, eða
fjórði valkostur kjósandans allt
eftir því hvernig atkvæði féllu.
Talning fer þannig fram að fyrst.
er deilt í gild atkvæði með tölu,
sem er einum hærri en sú tala fram-
bjóðenda er sem kjósa á bindandi
kosningu. Þeir frambjóðendur,
sem fá fleiri merkingar nr. 1 ná
kjöri og í þeirri röð, sem atkvæða-
magnið segir til um. Hafi nú ekki
nógu margir atkvæðamagn til þess
að ná kjöri í þesari lotu talningar-
innar er í næstu lotu tekinn sá, sem
fæst atkvæði fékk nr. 1. Er hann
strikaður út sem vonlaus að ná
kjöri en valkosti nr. 2 skipt á aðra
frambjóðendur. Á þann hátt nýtist
atkvæði þeirra, sem veðja á von-
lausan hest ef líkingarmál er
notað. Dugi þetta ekki til að nógu
margir nái tilskyldu atkvæðamagni
er næst athugaður annar valkostur
þeirra er kusu þann er fékk flest at-
kvæði. Hafi sá frambjóðandi t.d.
fengið þriðjungi fleiri atkvæði en
hann þurfti til þess að ná kjöri veg-
ur annar valkostur kjósenda hans
einn þriðja úr atkvæði og er skipt á
aðra frambjóðendur í samræmi við
það.
Á þennan hátt fullnýtast atkvæði
Ástæðan fyrir þessari umræðu og þessum
miklu breytingum er sú að menn hafa ekki
dottið niður á reglur, sem samræmast eðli-
legu lýðræði og stuðla að því að vilji kjósanda
komi sem gleggst fram.
Hrafnkell Óskarsson, læknir
Leiðbeining
■ Ég sendi á sínum tíma opið
bréf til blaðamanns dagblaðsins
NT, vegna skrifa hennar ( blaðið
um ónæmistæringu og læknastétt-
ina. Reyndar sýndist mér, er það
bréf birtist og svar blaðamanns
(eða blaðakonu öllu heldur) við
hliðina, að ég þyrfti ekki að trana
mér fram á ritvöllinn aftur, því ég
var mjög sammála því, sem í svari
hennar fólst og skildum við þvf
nokkuð sammála og sátt, sem er
því ánægjulegra, sem slíkt mun
óvenjulegt, er fólk skrifast á með
milligöngu dagblaða.
Nú hef ég aftur á móti, á síðum
blaðsins, verið beðinn urn að
birta í NT leiðbeiningar um
hvernig best sé að leita réttar
síns, ef einhver telur sig hafa orð-
ið fyrir skaða af völduni lækna
eða annarra heilbrigðisstétta.
Samkvæmt upplýsingum mér
reyndari manna mun best að setja
sig í samband við stjórnanda
(yfirlækni) viðkomandi deildar,
eða stjórn viðkomandi sjúkra-
húss. Sennilega auðveldast að
gera slíkt í bréfi, þar sem fram
kemur nafn, fæðingardagur og
nafnnúmer, svo auðveldlega
megi finna skýrslur um atburð-
inn. Hvenær atburðurinn varð,
hvers eðlis hann var og hvaða af-
leiðingar hann hafði. Einnig
heimilisfang og símanúmer, svo
auðvelt sé að hafa samband við
viðkomandi. Ef þetta skilar ekki
þeim árangri, sem vænst er, þá er
málshöfðun næst á dagskrá.
Hrafnkell Óskarsson, læknir
Lögfræðingar geta væntanlega
gefið lögfræðilega aðstoð og upp-
lýsingar um þá hlið mála, en þar
er ég satt að segja harla lítið
fróður.
Ég vona að þessar upplýsingar
komi að einhverju gagni og
þakka NT í leiðinni birtinguna.
Virðingarfyllst
Hrafnkell Óskarsson, læknir
Þannig hefðu t.d. reykvískir sjálf-
stæðismenn getað kosið sinn Dav-
íð „rússneskri kosningu" en annar
valkostur þeirra síðan nýst til þess
að koma þeim frambjóðanda
áfram sem þeir vildu frekast með
Davíð. Dugi þetta ekki enn til
þess að nógu margir nái kjöri er
næst strikaður út sá er fékk næst
fæst atkvæði og atkvæðum hans
skipt, síðan réttu hlutfalli af
umframatkvæðum þess er næst
flest atkvæði fékk og þannig áfram
þar til nógu margir hafa náð kjöri.
Þá um leið verður líka fullnýtt at-
kvæði flestra kjósendanna og allir
hafa veruleg áhrif á val einhvers af
frambjóðendunum. Þetta tel ég
eðlilegt lýðræði og ætti að vera
markmið allra kosninga. Um yfir-
burði þessarar aðferðar yfir aðra
mætti skrifa langt mál og rök-
styðja ntun ýtarlegar, en hér verð-
ur settur punktur að sinni.
Magnús Ólafsson
Sveinsstöðum
■ Magnús Ólafsson Sveinsstöð-
um.
þeirra, sem styðja þann frambjóð-
anda, er hefur yfirburði yfir aðra.
Stjórnmála-
ályktun
stjórnarffundar SUF 7. desember 1985
■ Stjórn Sambands ungra fram-
sóknarmanna hvetur þingménn
flokksins til að taka afstöðu til at-
kvæðagreiðslu á þingi Sameinuðu
þjóðanna varðandi frystingu á
framleiðslu kjarnorkuvopna í
samræmi við eigin sannfæringu
en láti ekki stjórnast af ófyrir-
leitnum hótunum þingflokks
sjálfstæðismanna. Sú ótrúlega óá-
byrga afstaða íhaldsmanna að
hóta stjórnarslitum, greiði þing-
menn Framsóknarflokksins ekki
atkvæði samkvæmt beiðni Sjálf-
stæöisflokksins, getur ekki þýtt
annað en að flokkurinn sé að
finna tilefni til að efna til kosn-
inga.
Framsóknarflokkurinn óttast
ekki kosningar, en hann harmar
þó hið augljósa hugleysi sjálf-
stæðimanna við aö Ijúka því verki
að breyta íslandi úr gerviþjóðfé-
lagi yfir í alvöruþjóðfélag.
Stjórn SUF styöur eindregiö
hugmyndir forsætisráðherra unt
skipun rannsóknarnefndar í Haf-
skipsntálinu. Þá nefnd ber ríkis-
stjórninni að skipa nú þegar og
skal hún Ijúka störfum sem allra
fyrst. Ekki veröur liðið, að Sjálf-
stæðisflokkurinn hindri slíka
rannsókn vegna tengsla hans við
málið. Stjórn SUF krefst þess, að
á meðan á rannsókn málsins
standi, segi Albert Guðmunds-
son, iðnaðarráðherra, af sér
vegna meintra ásakana um óeðli-
leg afskipti af málinu. Gífurlegt
fjárhagslegt tap almennings
vegna þessa máls veröur aldrei
liðið án nákvæmra skýringa. Haf-
skipsmálið sýnir mönnum best,
að íslenska þjóðin getur aldrci lif-
að á frjálshyggjunni og frjálsu
samkeppninni einni saman.
Stjórn SUF hvetur dómsmála-
ráðherra til að láta rannsókn ok-
urmálsins svokallaða njóta for-
gangs í dómsmálakerfinu og að
hvergi verði látið undan síga í
baráttunni við slíka aðila, sent
lifa á hörmungum annarra.
Stjórn SUF leggur ennfrcmur
áherslu á tafarlausa nauðsyn lög-
gjafar um verðbréfaviðskipti.
Stjórn SUF fagnar því rnikla
starfi, sem nú þegar helur verið
unniö á sviöi húsnæðismála, en
bendir félagsmálaráðherra hins
vegar á, að fjárhagslegur grund-
völlur þeirra kynslóöa sem eru nú
að koma út á húsnæðismarkað-
inn, er mjög veikur. Stjórn SUF
hvetur því félagsmálaráðherra að
hefja nú þegar undirbúning að
lausn þessa vandamáls af sama
krafti og hann hefur unnið aö því
að leysa vandamál þeirra, sem
hafa fest kaup á húsnæði undan-
farin ár.
Stjórn SUF gerir sér fyllilega
grein fyrir að víða um land á fólk í
greiðsluerfiðleikum og að efna-
hagur margra heimila er þungur.
Hinsvegar er Ijóst að þeim ein-
staklingum sem hlut eiga að máli
er enginn greiði gerður með að
fara hefðbundna gengisfellinga-
leið. Ekki kemur til greina að
auka erlendar lántökur eða veita
fé til óarðbærra fyrirtækja, sem
gera það eitt að auka efnahags-
vandann sem var þó ærinn fyrir.