24 stundir - 19.06.2008, Blaðsíða 14
14 FIMMTUDAGUR 19. JÚNÍ 2008 24stundir
24stundir
Útgáfufélag:
Ritstjóri:
Fréttastjórar:
Ritstjórnarfulltrúi:
Árvakur hf.
Gunnhildur Arna Gunnarsdóttir
Björg Eva Erlendsdóttir
Magnús Halldórsson
Þröstur Emilsson
Elín Albertsdóttir
Auglýsingastjóri: Gylfi Þór Þorsteinsson Ritstjórn & auglýsingar: Hádegismóum 2, 110 Reykjavík
Aðalsími: 510 3700 Símbréf á fréttadeild: 510 3701 Símbréf á auglýsingadeild: 510 3711
Netföng: frettir@24stundir.is, auglysingar@24stundir.is, 24stundir@24stundir.is,
Prentun: Landsprent ehf.
Sitt sýnist hverjum um hvernig tekið var á móti ísbjörnunum tveimur
sem lögðu leið sína hingað í mánuðinum. Sá fyrri var snarlega skotinn eft-
ir stutt stopp en sá seinni fékk næturhvíld í æðarvarpi áður en hann var
felldur.
Enn sem komið er búum við greinilega ekki yfir þekkingu og hæfni til
að geta fangað ísbjörn lifandi og komið honum til síns heima. Í augum
leikmanns virðist langsótt að unnt sé að aka í rólegheitum að dýrinu uns
komist er í 20-30 metra færi til að skjóta í það deyfilyfi. Hefði verið væn-
legra að nálgast björninn á þyrlu og skjóta deyfilyfinu úr henni?
Þá er líka auðvelt að vera vitur eftir á og spyrja hvert menn héldu eig-
inlega að ísbjörn í nauð leitaði annað en í sjóinn? Hann kom þaðan.
Ísbirnir eru hættulegir og engir aufúsugestir í náttúru Íslands. Þessir
tveir voru horaðir og illa haldnir, einmitt á þeim tíma sem þeir ættu að
vera að komnir í sæmileg hold. Hefðu þeir átt sér lífsvon magrir og kraft-
litlir á ísnum? Því fæst ekki svarað en það er áreiðanlega ekki að ástæðu-
lausu sem dýrin skella sér í margra mílna sund hingað. Sjálfsbjargarvið-
leitnin er aðdáunarverð.
Í lögum segir að gangi hvítabjörn á land þar sem fólki eða búfénaði er
ekki talin stafa bráð hætta af er Umhverfisstofnun heimilt að láta fanga
björninn og flytja hann á stað þar sem ekki stafar hætta af honum. Af því
má sem best draga þá ályktun að skjóta beri dýrið hið snarasta sé fólk eða
búfénaður í næsta nágrenni. Þannig var það á Skaga þar sem ísbjörninn
vappaði um.
Það er sennilega bara á Hornströndum um hávetur sem hugsanlega má
finna landsvæði hér þar sem hvorki mönnum né búfénaði stafaði bráð
hætta af þessum óútreiknanlegu rándýrum.
Ekki er hægt að vinna áætlanir um hvernig bjarga
eigi ísbjörnum eftir að hann er stiginn á land. Metn-
aðarfullar áætlanir um ísbjarnabjörgun er dauða-
dæmd kunni enginn rulluna sína. Þess vegna fór allt í
óefni og aðalleikarinn var skotinn til bana eftir mis-
lukkaða sýningu. Sumir vilja kalla þetta farsa en aðrir
harmleik og þá sérstaklega ísbjarnanna og umhverf-
isráðherra.
Sem sagt; meðan engar áætlanir um björgun eru til
þarf að skjóta. Því eigi að bjarga böngsunum þarf að
búa til björgunaráætlun í samvinnu við nágranna-
þjóðirnar og í tíma. Takist það má hugsanlega bjarga
lífi næsta ísbjarnar, hvenær svo sem hann nú kemur.
Raunsæi hefði verið vel þegið.
Þurfti að skjóta?
Geir Haarde segir að Íslendingar
verði að breyta lífsháttum sínum.
Það eru nokkuð önnur skilaboð
en hafa áður
heyrst úr flokki
hans. Ég las grein
í bandarísku
blaði um daginn
þar sem sagði að
það þyrfti að taka
á lánafíkn líkt og
tekið hefur verið
á tóbaksfíkninni.
Geir var líka að reyna að stappa
stálinu í þjóð sína. Það er líklega
partur af hlutverki ráðamanna á
tyllidögum. En það var ekki sér-
lega sannfærandi.
Tölurnar eru alls ekki góðar.
Verðbólga upp á 12 prósent.
Vextir 15,5 prósent. Samdráttur á
húsnæðismarkaði 81 prósent …
Egill Helgason
eyjan.is/silfuregils
BLOGGARINN
Önnur skilaboð
Ekki var Geir H. Haarde forsætis-
ráðherra fyrr búinn að hvetja
þjóðina alla til að endurskoða
neyslumunstur
sitt og draga úr
eldsneytisnotkun
í ágætri þjóðhá-
tíðarræðu en
Þórunn Svein-
björnsdóttir, um-
hverfisráðherra í
ríkisstjórn hans,
lét einkaflugvél
flytja sig úr sumarfríi norður á
vettvang þessa mikla atburðar –
ísbjörn hafði tekið land í æðar-
varpi norður á Skaga. Það var
greinilega ekki á færi einhvers af-
leysingarráðherra að bera ábyrgð
á þessu máli voru skilaboðin til
þjóðarinnar og staðgengilsins …
Pétur Gunnarsson
eyjan.is/hux/
Á einkaflugi
Það sýndi sig hins vegar þegar
leið á þjóðhátíðardaginn að það
var ekki auðvelt að fanga ísbjörn í
íslenskri náttúru.
En það mátti
reyna. Umhverf-
isráðherra stend-
ur frammi fyrir
erfiðri ákvarð-
anatöku ef við
fáum fleiri slíkar
heimsóknir á
næstu dögum.
Þetta getur orðið eins og hver
annar framhaldsþáttur. Annað
sem „skyggði“ á þjóðhátíðina að
þessu sinni var Evrópumótið í
knattspyrnu. Það er umhugs-
unarefni að það skuli vera haldin
slík keppni innan Evrópu. Hafa
þessar þjóðir ekki meira og
minna glatað sjálfstæðinu?
Valgerður Sverrisdóttir
valgerdur.is
Ísbjörn og bolti
Gunnhildur Arna
Gunnarsdóttir
gag@24stundir.is
Fyrst stjórnvöld fengu annað tækifæri er
frábært að sjá að menn höfðu sitthvað
lært af ráðaleysinu sem var uppi þegar fyrri hvíta-
björninn tók land á Skaga. Settur umhverfisráðherra
tók nú strax af skarið og svo virtist sem einlægur vilji
hefði verið hjá öllum sem að komu til að fanga síðari
björninn lifandi og flytja til heimkynna sinna. Það
tókst hins vegar ekki því miður. Spurningin er hvaða
lærdóm má draga af því þannig að það megi takast að
þyrma lífi hvítabjarnar ef okkur gæfist nú þriðja tæki-
færið.
Hvítabirnir eru alfriðaðir og eru aðeins 20-25 þúsund
talsins. Uppistaðan í fæðu þeirra er selur og fæðuna
sækir hann út á ísinn frá maí fram í júlí. Ef spár ganga
eftir og sumarísinn hverfur mun hvítabjörnum fækka
hratt. Af þessum sökum hafa hvítabirnir orðið lifandi
tákn um þá ógn sem lífríki norðurhjarans stafar af
loftslagsbreytingunum.
Margt var sagt um birnina tvo á Skaga. Þegar upp er
staðið reyndust þau bæði ung og smávaxin: birnan var
150 kg og björninn 200 kg, en fullvaxin verða kynin
300 til 650 kg. Þetta þýðir ekki að hvítabirnir séu
hættulausir og auðvitað vildi ég ekki rekast á einn slík-
an, stóran eða smáan. Fyrsta hugsunin hlýtur hins
vegar að vera að þyrma lífi þessara dýra ef mögulegt er,
ekki að skjóta þau.
Á Íslandi er hvítabjörninn alfriðaður á landi meðan
ekki stafar af honum bráð hætta og alltaf friðaður í
sjó. Um leið og ég fagna tilraunum til að gefa birnunni
líf, verð ég að játa að ég skildi ekki þörfina á að fæla
dýrið sem hafði verið í rólegheitum á annan sólar-
hring á sama stað. Ég er heldur ekki sannfærð um að
það samrýmist lögunum að skjóta
dýrið vegna þess að það var „á leið út
í sjó“. En sá sem ekki er á staðnum
getur aldrei dæmt um bráða hættu
sem þá stafaði af dýrinu og hlýtur því
að taka viljann fyrir verkið. Og það
ætla ég að gera.
Höfundur er alþingismaður
Annað tækifæri í ráðaleysinu
ÁLIT
Álfheiður Ingadóttir
alfheiduri@althingi.is