Sunnudagsblaðið - 15.05.1966, Page 4
inn þátt í að breyta því áliti, sem
almenningur liaí'ði liaft á Japönum
vegna grimmdar þeirra og rudda-
skapar á stríðsárunum.
Watanabe var fæddur af foreldr
um, sem voru sanntrúaðir Búdd-
istar en allar tekjur heimilisins
runnu til að kosta nám eldra sonar-
ins, sem var 24 árum eldri en Wat-
anabe. Bróðirinn kom Watanabe
fyrst í kynni við kristindóminn,
en eitt sinn er hann kom í heim-
sókn til íoreldra sinna gaf hann
litla bróður sínum merkilega bók,
sem hann kallaði Biflíu. Watanabe
heillaðist mjög af þessari bók, jafn
vel þótt í henni væri ýmislegt,
sem hann skildi ekki, og að ráði
bróður síns leitaði hann uppi lút-
erskan prest í nágrenninu til að
fræðast betur af honum um þessa
bók og þá trú, sem hún kenndi.
Samtölin við prestinn sannfærðu
hann svo um, að kristindómurinn
£»ti gefið honum svör við mörgum
þeim spurningum, sem hann hafði
áður brotið heilann um án árang-
urs.
Þegar Watanabe skýrði foreldr-
um sínum frá því að hann vildi'
taka kristna trú, urðu þeir undr-
andi og kannske örlítið óttaslegn-
ir, en faðir hans svaraði og sagði,
að ósk þeirra væri sú ein, að
hann yrði gæfumaður, og ef hann
héldi, að hann fyndi framtíðar-
gæfu sína í kristninni, sæju þau
ekkert athugavert við það.
Tuttugu og fimm ára að aldrl
hlaut Kiyoshi Watanabe prest-
vígslu og tók til starfa hjá lútersk-
um söfnuði í Omuta. Þar kynnt-
ist hann konu sinni Shigaru. Fyrsta
barn þeirra var dóttir og annað
barnið einnig; þriðja barn þeirra
var sonur; Shinya. En skömmu
eftir fæðingu hans reið ógæfan yf-
ir: báðar dæturnar dóu úr barna-
veiki. Watanabe varð næstum ör-
vinglaður, leitaði huggunar í trú
sinni, og hálfu öðru ári síðar fædd-
ist honum dóttir: Miwa. En hörm-
ungarnar áttu eftir að fylgja í
fótspor gæfunnar. Næsta barn,
sem var sonur: Shigawo, kostaðí
móður sína lífið. Hún dó, þegar
barnið var aðeins níu daga gamalt,
og Watanabe stóð einn uppi með
þrjú ung börn.
Watanabe hafði þá tekið við
nýju prestsembætti í Saga, og þar
var búsett ung smábarnakennslu-
kona frá heimabæ hans, og hún
varð honum mjög innan handar
eftir konumissinn. Og innan tíðar
kom að því, að hann kvæntist þess-
ari kennslukonu, sem hét Mitsuku,
og gekk hún börnunum í móður-
stað.
Tvisvar sinnum fór Watanabe til
Bandaríkjanna, í fyrra skiptið til
að heimsækja systur sína og sitja
ráðstefnu um sunnudagaskóla, en
í síðara skiptið til náms við guð
fræðiskólann í Gettysburg. í þetta
skiptið dvaldist hann í Bandaríkj-
unum í tvö ár, og þá hlaut hann
nafnið „John”, en vinir hans í
Ameríku kölluðu hann ekki annað
og einnig lærði hann þar að tala
ensku reiprennandi.
Hann sneri aftur heim 1937 og
þá hafði ýmislegt breytzt í Japan
frá því að hann hélt yfir hafið
tveimur árum áður. Hermenn voru
á hverju strái og hvarvetna glumdi
við áróður hernaðarsinna og þjóð-
rembingsmanna. Watanabe líkaði
ekki það sem var að gerast en
hann gaf sig allan á vald prests-
starfi sínu. Hann tók við nýju
brauði, að þessu sinni í Hírósjíma,
og kona hans Mitsuko fékk þar
einnig vinnu sem forstöðukona
barnaheimilis. Watanabe var enn
búsettur í Hírósjíma, þegar fregnir
bárust um árásina á Pearl Harbour
og þátttaka Japana í heimsstyrj-
öldinni var þar með hafin.
Synirnir, Shinya og Shigawo,
voru von bráðar kallaðir í herinn,
og skömmu sfðar fékk hann sjálfur
bréf frá yfirvöldunum. Hann var
raunar of gamall til að gegna her-
þjónustu, en honum var heldur
ekki ætlað að bera vopn, heldur
að gegna störfum sem túlkur.
í febrúar 1942 kom Watanabe
með herflutningaskipi til Hong
Kong, sem Japanir höfðu nú náð
á sitt vald. Hann var klæddur í
einkennisbúning, og skipið var
ekki fyrr landfast en liann lagði
af stað í leiðangur til að skoða
borgina. Þegar gömul kínversk
kona, sem burðaöist með stóran
poka, kom á móti honum, vék
hann ósjálfrátt til hliðar, en í
sama bili gall við hæðnishlátur
yfir götuna. Á gangstéttinni hin-
um megin stóðu fjórir eða fimm
japanskir harmenn, og þeir bentu
á hann og æptu: — Fíflið þit.t.
Víktu, ekki úr vegi fyrir þessum
fjandans Kinverjum. Látum þá
lenda í göturæsinu, þar sem þeir
eiga heima. Gleymdu því ekki að
þú ert Japani. Þú átt að vera
stoltur yfir því.
Þarna fékk Watanabe fyrstu
lexíuna í því, hvað í því fólst að
bera japanskan einkennisbúning,
að vera einn hinnar nýju herra-
þjóðar. Og í hernum, sem hann
átti að starfa með, var lionum
kennt, livernig mannvirðingastig-
inn var. — Fyrst koma hermenn-
irnir, þá hestar hermannanna, og
þá túlkurinn......
Watanabe skyldi starfa í fanga-
búðunum Shanshui Po, og þar sá
hann í fyrsta skipti brezka stríðs-
fanga, þúsundir vanhirtra, sjúkra
og niðurbrotinna manna. Hann
komst við af örlögum þeirra og
allur aðbúnaður fanganna í búð-
unum hafði djúp áhrif á hann.
Fyrsta verkefni hans sem túlk-
ur var að vera við yfirheyrslu á
brezkum fanga, sem var kærður
fyrir að hafa stolið hrísgrjónum.
Fanginn neitaði sakargiftunum,
og þá sló fangabúðastjórinn, sem
annaðist yfirheyrsluna, hann með
krepptum hnefa á varirnar, svo
að blóðið lagaði niður um hök-
una. Hermaðurinn neitaði enn, og
misþyrmingarnar héldu áfram.
Watanabe leit niður til þess að
þurfa ekki að horfa á það sem
gerðist. Hann þýddi á vélrænan
hátt, það sem fanginn sagði og
reyndi að heyra ekki kvalaóp
hans og svipuhöggin, en hann var
húðflettur í næsta herbergi eftir
að sjálfri yfirheyrslunni lauk. —
Watanabe þaut inn á næsta sal-
erni, strax og hann slapp, og
kastaði upp. Og síðan féll hann
á bæn: — Drottinn, fyrirgef mér.
Fyrirgef mér veikleika minn og
undanlátssemi. Fyrirgef einnig
grimmd landa minna, alveg eins
og þú fyrirgafst ræningjanum á
krossinum. Ger mig að verkfæri
í þágu góðleika þíns. Verði þinn
vilji....
Eitt af hlutverkum Watanabes
var að fylgjast með, þegar fang-
arnir fengu einu sinni í viku að
taka við gjafapökkum. í þessu
starfi sýndi hann hina mestu lip-
urð og sá oft í gegnum fingur við
292 SUNNUDAGSBÚAB - ALÞÝÐUBLABIÐ