Vikublaðið - 24.03.1994, Blaðsíða 20

20
Af erlendtim vettvaiigl
VIKUBLAÐIÐ 24. MARS 1994
Sögulegar kosningar
á Italíu um helgina
ingkosningarnar á Ítalíu sem
verða núna 27. og 28. mars eru
þær mikilvægustu síðan 1948
þegar Kristilegir demókratar unnu
mikinn kosningasigur og hlutu 48%
atkvæðanna. I 45 ár voru þeir síðan
nær óslitið við völd og gegndu forystu
fyri r mismunandi skammlífum og
veikburða samsteypustjórnum þriggja
eða fjögurra flokka, sem samanstóðu
yfirleitt af Lýðveldisflokknum, Frjáls-
lynda flokknum, Sósíalistum, Sósí-
aldemokrötum eða einhverjum öðr-
um smáflokki á miðju stjórnmálanna.
I stjórnarandstöðu var aðeins
einn öflugur og velskipulagð-
ur flokkur, þ.e. Kommúnista-
flokkurinn, sem hafði um
30% fylgi.
Fall Berlínarmúrsins 1989
og endalok kalda stríðsins
hafa síðan valdið miklum
hræringum á Italíu eins og
víðar. Hinu svokallaða hefta
lýðræði (blocked democracy)
fortíðarinnar, í raun ein-
flokksræði, þar sem hægri- og
vinstriöflin hafa ekki skipst á
að fara með stjórnartaumana
eins og í öðrum vestrænum
ríkjum, hefur verið hafnað,
fyrst og fremst fyrir tilstilli
afla utan þings, s.s. blaða-
manna, dómara og andófs-
hópa innan flokkanna sem
neita að beygja sig undir veldi
flokksforingjanna. Frá júní
1992 hafa samtökin Herferð
hinna hreinu handa beitt sér
fyrir að afhjúpa umfang spill-
ingarinnar, Undir forystu
Antonio di Pietro dómara
hefur hópur saksóknara í
Mílanó staðið fyrir rannsókn-
um á ólöglegri fjármögnun
þess var Kommúnistaflokkurinn sem
breytti nafhi sínu í Lýðræðisflokk
vinstrimanna (PDS) árið 1991.
Snemma á þessu ári breyttu Kristileg-
ir demókratar nafni sínu í Þjóðarflokk
Italíu (PPI), en tvö minni flokksbrot
þeirra komu einnig fram á sjónarsvið-
ið: Italski sáttmálinn undir forystu
Mario Segni og Miðjuflokkur kristi-
legra demókrata (CCD). Nýfastista-
hreyfing Gianfranco Fini's gegnir
ekki lengur heitinu MSI heldur heitir
nú Þjóðarbandalagið og reynir að
bregða yfir sig meiri virðuleikablæ.
Margir almennir borg-
arar hafa fyllst mikilli reiði
og biturleika, ekki síst
vegna þess að lciðtogar
sem þeir hafa treyst hafa
verið teknir til rannsóknar
eða jafnvel fangelsaðir.
Þetta gæti skýrt niðurstöð-
ur skoðanakannana frá því
fyrir u.þ.b. mánuði, þar
sem ffam kemur að tveir af
hverjum þremur kjósend-
um voru enn óákveðnir í
því hvern þeim myndu
kjósa nú um helgina.
Berlusconi kemur
fram á sviðið
Spennuna í kosninga-
baráttunni má að hluta
skýra með tilkomu Forza
Italia (Áfram Ítalía), flokks
Silvio's Berlusconi. Á síð-
asta ári setti þessi fjöl-
miðlajöfur upp 2000 Forza
Italia ldúbba um allt land,
þrátt fyrir að hann xreitaði
því stöðugt að hann hygð-
ist snúa sér að stjórnmál-
um. I lok janúar s.l. var
Forza Italia skráð sem nýr
stjórnmálaflokka, inútum til ríkis-
starfsmanna og stjórnmálamanna sem
tryggja áttu verktakasantninga, ýmiss-
konar fjárplógsstarfsemi og svikum.
Hin inikla bylgja andófsins gegn spill-
ingunni sem fer sem logi um akra ítal-
íu um þessar mundir jafnast á við
hljóðláta byltingu.
Til að reyna að skapa sér fjarlægð
frá hinu gamla og ótrúverðuga stjórn-
málakerfi hafa stærstu flokkarnir beitt
allskyns brögðuin til að lyfta andlitinu
og skapa sér nýja ímynd, til dæmis
með því að breyta um nafn. Fyrstur til
Achille Ochetto, leiðtogi Lýðrceðisflokks vinstrimanna, sem
leiðir kosningabandalag átta vinstriflokka og er spáð yfir
40% fylgi-
stjórnmálaflokkur. Samkvæmt nýjustu
skoðanakönnunum gæti flokkur
Berlusconis fengið fjórðung atkvæða.
Þrátt fyrir að stefnuskrá hans sé mót-
sagnakennd og óskýr höfðar hann til
hægrimanna með þeim einfalda boð-
skap að Lýðræðisflokk vinstrimanna
og önnur stjórnmálasamtök á vinstri
vængnum verði að sigra með öllum
ráðum. Uppskrift hans að því að vinna
bug á atvinnuleysinu, sem nú er um
11 %, er að draga úr velferðarþjónustu
og eftirláta markaðshyggjunni vand-
ann. Hann beinir spjótum sínum
cinkurn að formanni Lýðræðisflokks
vinstrimanna, Achille Ochetto, kallar
hann alltaf „uppgjafakommann" og
heldur því frarn að fái vinstrimenn
völdin muni þeir ráðast að grundvall-
armannréttindum og rústa efnahags-
lífinu.
Silvio Berlusconi er vissulega á-
hrifamildll inaður. Hans helsta tromp
á hendi er að þrátt fyrir nokkuð háan
aldur, hann er 57 ára, er hann samt
sem áður nýr á vettvangi stjórnmál-
anna, gagnstætt helstu leiðtogum
annarra iniðjuflokka, s.s. Andreotti og
Forlani frá Kristileguin demókrötuin
eða sósíalistunum Bettino Craxi og
Gianni de Michelis, sem líklega þurfa
flestir að viðurkenna að stjórnmála-
ferli þeirra sé að ljúka. Berlusconi hef-
ur byggt upp mikið viðskiptaveldi all-
ar götur frá 1961 þegar hann setti
Hjartagátan
Setjið rétta stafi í reitina neðan við krossgátuna. Þeir mynda þá nafn á alkunnu kvæði. - Lausnarorð krossgátunnar í síðasta blaði er Sigluvík.
1— 3 r- V- s~ L ? 8 9 V 10 u 12 A= 1 = Á= 2 = B = 3 = D = 4 = Ð = 5 = E = 6 = É = 7 = F = 8 = G = 9 = H = 10 = 1= 11 = í = 12 = J= 13 = K = 14 = L = 15 = M= 16 = N = 17 = 0= 18 = Ó= 19 = P= 20 = R - 21 = S= 22 = T = 23 = U= 24 = Ú= 25 = V= 26 = X= 27 =
13 JY ¥ '9 z ID l(a s? 17- 18 tí 20 £— d 21
10 XO 2í '9 2D ih V ll 29- ^
7- y T~ Ih 10 z 2Í T~ Wi 7- 25 8 W
ií> ‘Z 19 d U f V Z5 9
H is IZ y 2? 1 2o zfl- F H h 25 9 ÍS
29 a 2JT ZD tb H ZV W 2+ °l 20 25 V °l
i? 15 r? zt 2S d 15" 15 lg 19 2k ry) iv
Z s? V 8 i& W 25 29 V 2o ZY f
k 2b 10 T~ 8 9 Y Is l1? 15 2 0?
u 29 <r~ 2S- 62 U 1*7 2o Y V 2 25 9
b '2J i - TT~ y 25- /Á 2T~ f? 30 9 ’a 23
5 V (s> 2o s? 1 to >5 s? y 28 Y = 28 = Ý = 29 = Þ = 30-= Æ = 31 = Ö = 32 =
W—123— ! ! 9 29 at U
fyrsta fyrirtæki sitt á fót, en það varð
seinna eignarhaldsfélagið Fininvest.
Hann á 300 fyrirtæki þar sem urn
40.000 manns starfa og á árinu 1993
velti samsteypan meira en 500 millj-
örðum íslenskra króna. Meðal fyrir-
tækja hans eru sjónvarpsstöðvarnar
Canale 5, Rette Quatro og Italia 1
sem samanlagt ná til unr 36 milljóna
áhorfenda.
Berlusconi hefur þegar sýnt af sér
nokkra stjórnmálakænsku ineð því að
ná að þétta raðir hægrimanna, s.s.
hina fyrrum óvini í Þjóðarbandalag-
inu og Norðursambandinu. Norður-
sambandið undir forystu Umberto
Bossi krefst aukinnar sjálfstjórnar til
þess að hin auðugu norðurhéruð þurfi
síður að standa undir aðstoð við hin
fátækari suðurhéruð sem eru undir
oki skipulagðrar glæpastarfsemi eins
og Mafíunnar á Sikileyjum, Ndrang-
heta í Kalabríu, Camorra í Napóli og
Kampaníu. Þjóðarbandalagið tclur
Norðursambandið ógna þjóðarein-
ingunni. Hinsvegar eru þessir tveir
flokkar nú tilbúnir til að samfylkja
undir merkjum F'orza Italia og
Berlusconi á einnig í viðræðum við
Mario Segni, stofnanda ítalska sátt-
málans, en hann átti stærstan þátt í því
að hrinda uinbótum- á kosningalög-
gjöfinni í framkvæind 18. apríl 1993.
Sú dagsetning markar upphaf hins
svokallaða Annars lýðveldis á Ítalíu.
Sögulegt tcekifieri vinstri-
manna
Lýðræðisflokkur vinstrimanna"
(PDS) leiðir samsteypu átta stjórn-
ntálaflokka. Marlunið Ochettos er
ekki aðeins tímabundið kosninga-
bandalag heldur stór vinstriflokkur,
ekki ólíkur Verkamannaflokknum í
Bretlandi. Síðan Konnnúnistaflokk-
urinn breytti nafni sínu hefur hann
gengið í Alþjóðasamband sósíalista.
Þrátt fyrir að Rómardómstóllinn hafi
16. febrúar gefið út tilkynningu um
rannsókn sem nær m.a. til þingflokks-
formanns flokksins, Massimo
d'Alema, er flokkur Ochettos, Lýð-
ræðisflokkur vinstrimanna, eini
stjórnmálaflokkurinn sem er óflekk-
aður af spillingarákæruin Herferðar
hinna hreinu handa.
Lýðræðisflokkur vinstrimanna er
arftaki langrar og viðburðaríkrar for-
tíðar þar sem margir hugsuðir og
stjórnmálasniliingar koma við sögu.
Nefna má hinn marxíska hugmynda-
fræðing Antonio Cramsci á þriðja ára-
tugnum en ffamlagi hans til sósíalism-
ans hefur verið líkt við hlut þeirra
Lenins og Rosu Luxemburg. Einnig
Palmiro Togliatti, þekktan baráttu-
mann gegn fasismanum, og Enrico
Berlinguer, sem mótaði hinn svokalla
evró-kommúnisma og sagðist frekar
vilja láta NATO verja landið en
Rauða herinn. í sveitarstjórnarkosn-
ingunum síðasta haust vann Lýðræð-
isflokkurinn inikinn kosningasigur í
sex stórborgum, Róm, Feneyjum,
Genúa, Trieste, Napólí og Palermo.
Aðeins Lýðræðisflokknum tókst að
sigra Alessöndru Mussolini, frænku
hins alræmda Mussolinis. Til merkis
um þrótt flokksins má nefha að í janú-
ar ákvað hann að gefa út tvö eintök á
dag af blaði sínu L'Unita, annað er
menningarblað og hitt pólítiskt. Sam-
steypu vinstriflokkanna er spáð yfir
40% atkvæðanna í kosningunum um
næstu helgi.
Vegna hinnar nýju kosningalög-
gjafar munu verða breytingar á sam-
setningu þingsins, enda hefur reglum
um hlutfallskosningu verið breytt á
þann veg að það dregur úr veldi
flokksforingjanna og aukinnar til-
hneigingar mun gæta í átt til meiri
samvinnu inilli minni stjórnmála-
flokka. Þetta stafar af því að litlir
flokkar munu eiga svo gott sem enga
ntöguleika á að ná mönnum inn á
þing. Effir kosningarnar mun hið
pólitíska landslag því breytast mjög og
skapast gætu skilyrði fyrir miklum
endurbótum í lýðræðisátt í stjórn-
málalífi Ítalíu.