Morgunblaðið - 24.07.2005, Blaðsíða 24

24 SUNNUDAGUR 24. JÚLÍ 2005 MORGUNBLAÐIÐ
Klukkan er rúmlega sexað morgni þegar HelgiÞorgils Friðjónssonmyndlistarmaður vekurveiðifélagana heima á
Kjallaksstöðum, neðst við Flekku-
dalsá á Fellsströnd. Þau deila með
honum stöng, eiginkonan Margrét
Lísa Steingrímsdóttir og yngri
sonurinn, Þorgils.
Úti er glampandi sól og blæja-
logn. „Það er alltaf gott veður í
Dölunum,“ segir Helgi sem er bú-
inn að hella upp á kaffi.
Austur af húsinu rennur Flekku-
dalsá til sjávar. Reyndar nefnist
hún þar Kjallaksstaðaá, eftir að
Flekkudalsá og þveráin Tunguá
sameinast.
Ekki er ofsagt að Flekkudalsá,
eða Flekkan, sé með fallegustu ám
landsins. Hún rennur um fjöl-
breytilegt land, víða kjarri vaxið,
og veiðistaðirnir eru margbreyti-
legir. Yfir veiðimönnum hnita
stundum ernir.
Önnur vaktin í hollinu er að hefj-
ast. Á þeirri fyrstu náðist aðeins
einn lax á land, hann veiddi Þorgils
í Brúarstreng á nýhnýtta Black
Brahan númer 14. En neðstu svæði
árinnar eru full af fiski – göng-
urnar virðast óvenju stórar í sum-
ar, eins og víðar.
Rétt fyrir klukkan sjö eru veiði-
félagarnir komnir að veiðihúsinu
og hitta á hlaðinu félagana sem
deila hinum stöngunum tveimur.
Menn eru afslappaðir í blíðunni,
finna til veiðistangir, flugur og
nesti; svæðaskiptingin er þegar
ákveðin. „Það er ekki oft sem mað-
ur óskar sér þoku hér,“ segir Helgi
og horfir í skafheiðan himininn. En
náttúran skartar sínu fegursta og
fuglasöngur ómar.
Fiskur í Fornastreng
Þorgils og foreldrar hans eiga
neðri hluta Flekkudalsár þennan
morgun; þar er svæðið kringum
Torfunesfoss líklegast til að gefa
laxa. „Það er líka skuggi á foss-
inum til að byrja með,“ segir Þor-
gils.
Þorgils og Margrét Lísa ganga
niður að Torfunesfossi en Helgi
tyllir sér niður við yfirlætislausan
streng hinum megin við fossinn,
Fornastreng.
„Það eru fiskar hérna,“ segir
Þorgils og þau mæðgin taka upp
flugurnar.
„Það er alltaf svo vel raðað í
boxin hjá mér,“ segir Margrét.
Brosandi segist Þorgils sjá um
að fylla á boxin hjá mömmu sinni.
„Hann er svo góður við mömmu
sína – en ég veit ekkert hvað allar
þessar flugur heita,“ segir Mar-
grét. „Ég vel bara eina sæta.“
Margrét, sem veiddi sinn fyrsta
flugulax í Fáskrúð viku fyrr, byrj-
ar að kasta flugunni Jazz. Þorgils
segir henni til til að byrja með en
sest síðan aftur á bakkann og velt-
ir fyrir sér að byrja með flugu í
dökkum tónum.
„Útaf steininum þarna til hliðar
liggja oft þrír, fjórir laxar,“ segir
Þorgils. „Í pottinum er iðulega
torfa. Í fyrsta sinn sem ég veiddi
hér setti ég í svona 12-pundara –
tók of fast á honum svo hann sleit.“
Sólin færist smám saman yfir
hylinn. Helgi tekur nú við og kast-
ar á Fornastreng Green Brahan,
sem Þorgils hnýtti daginn áður.
Allt í einu er stöngin í keng. Þor-
gils sér það, stekkur á fætur,
steytir hnefann og hrópar:
„Yesss!“ Hleypur síðan af stað yfir
ána til að aðstoða Helga.
„Það er kraftur í honum,“ kalla
ég yfir til feðganna.
„Já, svona er Dalalaxinn,“ svarar
Þorgils hlæjandi.
Þetta er snörp viðureign sem
endar með því að Þorgils sporðtek-
ur bjartan fimm punda göngulax
fyrir föður sinn. Hann ræður sér
vart fyrir kæti eftir þessa frábæru
byrjun á deginum. Helgi segir hon-
um að kasta á strenginn, það sé
stundum hægt að setja strax í ann-
an.
„Þetta er fyrsti laxinn sem ég
næ í Fornastreng,“ segir hann.
„Þorgils hefur náð nokkrum hér.
Ég bjóst frekar við því að fyrsti
laxinn kæmi úr fossinum.“
Spennist allur upp
Sonurinn hættir fljótlega að
kasta í Fornastreng, ákveðið er að
hvíla hann fram að hádegi, og fær-
ir hann sig þá niður á Breiðfoss-
brot. Þar hefur hann aldrei fengið
fisk en veiðir staðinn af mikilli þol-
inmæði.
„Þetta er mjög fjölbreytileg á,“
segir hann að því loknu. „Hún
minnir kannski á Laxá í Kjós hvað
það varðar. Menn þurfa að beita
mjög mismunandi tækni við veið-
arnar; þetta er andstreymisveiði,
strengir, pyttir, djúpir hyljir og
lygnar flugubreiður. Flekkan býð-
ur uppá þetta allt.“
Hann á sér eftirlætis svæði í
ánni.
„Ég hef tengst Fossholtunum
sterkum böndum; ef það er fiskur
þar þá finn ég hann venjulega
fljótt. Það er magnaður staður.
Þá þykir mér mjög gaman að
veiða Tunguána uppi í dal. Hún er
svo lítil og nett, það þarf að fara
mjög varlega og læðast að hylj-
unum.
En það eru svo margir hyljir hér
sem gaman er að eyða tíma við.“
Þorgils tekur virkan þátt í veið-
inni með veiðifélögum sínum. „Þeg-
ar ég veiði sjálfur fæ ég kikkið sem
allir veiðimenn þekkja, en þegar
aðrir veiða spennist ég allur upp,
æsist mjög.“
Hann segir hefðbundnar flugur
gefa mest í Flekkudalsá, mest sé
veitt á Frances. „Ég set þær alltaf
undir síðast, mér finnst skemmti-
legra að skrá fisk á annað. En
svartur Frances með keiluhaus er
gull hérna. Það er oft gott að kasta
honum andstreymis.
Mér finnst gaman að „hitsa“ víða
hér en flugan sem ég vil nota í
Fornastreng er Crossfield. Það eru
hvítar skellur í botninum sem mér
finnst flugan tóna svo vel við.
Þarna koma kannski inn lista-
mannsgenin frá pabba,“ segir hann
og brosir aftur.
Álög á þessari stöng
Í Torfunesfossi hafa laxar verið
að stökkva við nefið á Margréti en
vilja ekki taka. Fjölskyldan færir
sig upp með ánni.
Þorgils er afar fiskinn veiðimað-
ur; vökull og þolinmóður, og alltaf
reiðubúinn að aðstoða aðra veiði-
menn. Hann hefur náð mörgum
löxum í Flekkunni en enga tveggja
ára.
„Ég hef náð einum níupundara,
fjórum átta punda og marga á
bilinu sex og átta. Ég hef stærst
sett í svona 14 punda lax hér og í
Torfunesfossi hef ég þrisvar sett í
svona 10 til 12 punda laxa. En þeir
hafa alltaf sloppið. Pabba hefur
ekki gengið betur með þessa stóru
– það eru einhver álög á þessari
stöng.“
Þetta er fyrsta veiðiferð Þorgils
í sumar, eftir að hafa verið við
vinnu á Spáni í einn og hálfan mán-
uð.
„Ég reyndi að veiða eins mikinn
silung í vor og ég gat. Það gekk
ágætlega. En ég var orðinn mjög
spenntur að koma heim og veiða. Á
næstunni fer ég á silungasvæðið í
Vatnsdal og í Brunná í Öxarfirði.
Svo langar mig að finna eitthvað
meira. Ég get ekki lifað við minna
en tíu túra á sumri ...“
Förinni er heitið í Þjófastreng
og Fljótið. „Svo komum við aftur
og reynum að tæla upp fleiri fiska í
blíðunni. Markmiðið er að allir fái
fisk.“
Þrettán ára leiðsögumaður
Meðan Helgi kastar á Fljótið
segir Þorgils mér söguna af fyrsta
flugulaxinum, sem hann náði í
Efstafljóti þegar hann var þrettán
ára. „Við vorum áfram í bústaðnum
og þá komu Svisslendingar að
veiða í ánni. Það gekk illa hjá þeim
og síðasta morguninn fór ég til
þeirra með boxið mitt og lét einn
fá rauða Frances tommutúpu.
Sagði honum hvað hann ætti að
gera – og hann fékk Maríulaxinn
sinn.
Eftir að fiskurinn var komin á
land þakkaði hann mér, sagði þetta
hafa verið frábært, dró svo upp
veskið og sagði að venjulega
greiddi hann leiðsögumönnum fyrir
þjónustuna.
Ég tók nú ekki borgun fyrir;
ánægjan var nóg. Reyndar gaf
hann mér svo nammipoka!“ bætir
hann við hlæjandi.
Enginn lax fellur fyrir flugum í
Fljótinu og rólegt er í hinum veiði-
lega Þjófastreng, þar til Þorgils
strippar Sunray Shadow hratt yfir
sólbjartan hylinn. Þá kemur lax
þrisvar í túpuna en tekur hvorki
hana né smærri flugur sem honum
eru boðnar á eftir.
Klukkan er að verða tólf á há-
degi og aftur er stefnt að Torf-
unesfossi. Á leiðinni bendir Þorgils
á pall í flúðunum nokkru fyrir ofan
fossinn.
„Sjáðu klöppina þarna. Þetta er
ómerktur staður en í miklu vatni
getur legið þarna fiskur. Þarna tók
ég einn á síðustu vaktinni í hitti-
fyrra, þegar klukkuna vantaði tvær
mínútur í eitt. Það var strax þungt
tog í Snælduna – átta punda fisk-
ur.“
Sagan segir sitt um tilfinninguna
sem hann hefur fyrir ánni.
Þorgils læðist nú að Forn-
astreng, undir er sama Black
Brahan og hann tók laxinn á dag-
inn áður, og í öðru kasti verður allt
fast. „Yesss!“ ómar yfir gilið í ann-
að sinn þennan morgun, hann fagn-
ar ógurlega en leiðir laxinn varlega
niður úr hylnum. Segist ætla með
hann niður fyrir svo mamma sín
geti veitt staðinn á eftir.
„Þetta er frábært!“ segir Þorgils
þegar Helgi hefur aðstoðað soninn
við löndunina og rétt honum fimm
punda hænginn. „Yndislegt!“
STANGVEIÐI | VEITT MEÐ ÞORGILS HELGASYNI Í FLEKKUDALSÁ
Svona er Dalalaxinn
Eftir Einar Fal Ingólfsson
efi@mbl.is
Veiðimaðurinn sem veitt er með að
þessu sinni, Þorgils Helgason, er átján
ára Kvennaskólanemi. Þorgils hefur
um árabil leikið
knattspyrnu með
yngri flokkum KR
en annað áhuga-
mál hans er allt
sem viðkemur
veiði – hann segist
án hvorugs geta
verið.
Fjölskylda Þor-
gils á hús á bökk-
um Flekkudalsár á
Fellströnd og þar hefur hann öðlast
þroska sem laxveiðimaður í fremstu
röð.
„Ég veiddi fyrst í Flekkunni með
pabba þegar ég var þrettán ára, síðan
hef ég ekki misst úr sumar. Við förum í
tvo, þrjá túra í hana á sumri. Ég er allt-
af að reyna að læra betur á ána. Það
gengur eitthvað en samt á ég nóg eftir
ólært.
Hér ætla ég að veiða þangað til ég
verð gamall, Þetta er frábær á.“
Á nóg eftir ólært
Þorgils Helgason
Morgunblaðið/Einar Falur
Eftir að Helgi Þorgils hafði sporðtekið laxinn fyrir soninn, sannfærði Þorgils sig
um að Black Brahan-flugan sæti vel í kjaftvikinu.
Helgin
öll
á morgun