Morgunblaðið - 28.09.2005, Blaðsíða 33
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 28. SEPTEMBER 2005 33
MINNINGAR
kvæði eftir hann í tilefni dagsins.
Árið 1998 sendi pabbi frá sér
bókina Horfin handtök, í minningu
foreldra sinna. Sú bók inniheldur
frásagnir af vinnu við saltfisk og kol
á sjó og landi á kreppuárunum. Þar
minnist hann móður sinnar fyrir
óbilandi þrek og staðfestu. Horfin
handtök hlaut lofsamleg ummæli
sagnfræðingsins Þorleifs Friðriks-
sonar í tímaritinu Ný saga. Þar er
bók pabba meðal annars lögð að
jöfnu við Íslenska þjóðhætti Jón-
asar Jónssonar frá Hrafnagili, fyrir
nákvæmni höfundar og látlaust
orðalag. Ritstörf pabba veita honum
sess meðal þeirra Íslendinga sem
um aldaraðir hafa sýnt í verkum
sínum að mennt er meira en skóla-
gangan ein.
Pabbi átti kassettutæki og hljóð-
ritaði við ýmis tækifæri meðal ann-
ars samtöl við okkur ung, og jafnvel
raddir okkar ómálga. Árið 1964
keypti hann 8 mm kvikmyndavél og
tók mikið af fjölskyldumyndum.
Einnig myndir frá útihátíðum í
Hafnarfirði og af starfsfólki BÚH
að störfum og í skemmtiferðum og
hefur það efni töluvert heimilda-
gildi. Þetta var ekki altítt á þeim ár-
um og þessi frjói og leitandi þáttur í
eðli pabba var af sömu rót runninn
og áhugi hans á skákiðkun, tónlist,
skáldskap og ritstörfum.
Síðustu árin hélt pabbi upptekn-
um hætti við vísnagerð, sérstaklega
gátuvísur, og sá sig aldrei úr færi
að reyna á getspeki fólks og leikfimi
hugans. Hann mætti reglulega á
miðvikudögum í safnaðarheimili
Hafnarfjarðarkirkju til að tefla við
félaga sína og fundaði með öðrum
spekingum í öldungaráði Hafnfirð-
inga á bekknum í Firði. Nú er þar
skarð fyrir skildi.
Æviágrip:
Ungur á fiskreit verkin vann,
vandist sjómanns hættum.
Stjórna hundrað konum kann
að körlum þar við bættum.
Eldvörn síðast sinna vann,
nú sögur í kolli tifa.
Saltfisk um og kolin kann
karlinn bók að skrifa.
(P.G.K.)
Pabbi gaf okkur án afláts af alls-
nægtum hugulsemi sinnar, þolin-
mæði, ástríkis og örlætis. Varð hon-
um engin hindrun á vegi sem hann
gat ekki yfirstigið þegar hann bar
okkur á höndum sér á hamingjuár-
um bernsku okkar. Enginn starfs-
dagur var svo langur og lýjandi að
hann ætti ekki stund aflögu fyrir
okkur. Hann vakti yfir velferð okk-
ar, mömmu og afabarnanna fram á
hinstu stund. Pabbi skilur eftir autt
sæti sem við fyllum af fögrum
minningum. Við vottum mömmu
okkar dýpstu samúð og styðjum
hana á sorgarstund.
Oft er gestkvæmt á Brunnstíg 5,
fjölmennt og glaðvært og það er
ósk pabba að svo verði áfram. Tími
sorgar mun líða í daganna safn, það
er gangur lífsins og huggun harmi
gegn.
Blessuð sé minning hans.
Lilja, Oddrún, Krist-
bergur, Sigurður og
Guðlaug.
Elsku afi minn. Ég trúi ekki að
þú sért farinn. Fyrir rúmlega
tveimur vikum sat ég heima hjá
ykkur ömmu að borða kleinur og
jólaköku. Ég var að tala við þig um
bílprófið mitt og allt var eins og það
átti að vera. En svo nú tveimur vik-
um seinna ertu horfinn á braut og
þetta gerðist allt svo rosalega
snöggt að ég er ekki enn búin að
átta mig á þessu. Þegar ég var lítil
varstu alltaf að syngja fyrir mig, þú
komst á hverjum einasta degi til
mín þegar þú áttir hlé í vinnunni og
söngst fyrir mig var mér sagt. Mest
hélt ég upp á lagið Fyrr var oft í
koti kátt og minnir þetta lag mig
svo mikið á þig. Þú varst svo góður,
og alltaf þegar við barnabörnin
komum í heimsókn gafstu okkur
pening fyrir ís. Ég var alltaf svo
ánægð að sjá þig þegar þú komst og
hlustaðir á mig þegar ég var að
syngja, þegar ég fór á reiðnám-
skeið, eða var að spila á hornið mitt.
Alltaf komstu.
Það var svo gaman að koma á
Brunnstíginn en nú verður það
heldur tómlegt. Að sjá engan sitja í
stólnum sínum með fjarstýringuna í
hendinni og útvarpið á öxlinni.
Afi mér þótti svo vænt um þig.
Ég sakna þín svo mikið. Kveð ég
þig með þessum tveimur erindum
sem þú ortir handa mér:
Herborg með sitt góða geð
ég gef á þessum degi,
að gæfan henni gangi með
og gæti á lífsins vegi.
Víða á leiðum liggur sorinn,
ljúfa, þú skalt gæta þín.
Ætíð gangi gæfusporin
góða afastelpan mín.
Herborg Sørensen.
Þegar mér barst fregnin um and-
lát fermingarbróður míns, Péturs
G. Kristbergssonar, hafði ég nýlega
lesið öðru sinni hina merku bók
hans „Horfin handtök“, þar sem
Pétur á einkar lifandi og vandaðan
hátt segir frá vinnubrögðum í kola-
vinnu og saltfiskverkun á kreppuár-
unum í Hafnarfirði, en þeim kynnt-
ist Pétur af eigin raun. Var það
aðdáunarvert framtak hjá Pétri,
sem ekki naut frekari skólagöngu
en barnaskólanáms, að hafa samið
þetta fróðlega heimildarrit. Og
vissulega eykur það á gildi ritsins,
að auk gamalla ljósmynda er bókin
prýdd táknrænum grafíkmyndum
eftir listmálarann Kristberg, son
Péturs.
Ekki bjóst ég við, þegar Pétur
óvænt kom í heimsókn til mín fyrir
um mánuði síðan, að það yrði okkar
síðasti samfundur. Tilefnið komu
hans var að færa mér að gjöf hefti
með 120 gátum í bundnu máli, sem
Pétur hafði samið, en heftið nefndi
hann „Ekki má vanrækja heilann“.
Sagði Pétur þessa iðju sína að
semja gátur og tækifærisvísur vera
góð ráð til að halda heilanum í æf-
ingu. Og svo sannarlega lagði Pétur
ríka rækt við að þjálfa sitt hugar-
flug og einkum á efri árum. Var
með ólíkindum, hversu frjór hann
var í þessum efnum, einbeittur og
með stálminni um atvik liðins tíma.
Á sviði ljóðagerðar Péturs er
meðal annars frumlega ljóðið „Tveir
vinir“, sem fjallar um sambúð Ham-
ars og Lækjar, perlur okkar Hafn-
firðinga.
En það var á fleiri sviðum, sem
listrænir hæfileikar Péturs komu í
ljós. Þannig var hann snjall skák-
maður og næmur unnandi tónlistar.
Lék á fiðlu og önnur hljóðfæri,
samdi lög við ljóðin sín og aflaði sér
þekkingar í tónfræði. Munu fáir
hafa vitað um þessar tónlistargáfur
Péturs, enda tranaði hann sér ekki
fram.
Kynni okkar Péturs ná allt til
unglingsára, er við vorum saman í
kola- og fiskvinnu hjá Bæjarútgerð
Hafnarfjarðar. Þá vorum við lengi
áhugasamir um iðkun frjálsra
íþrótta á Hörðuvöllum undir leið-
sögn Hallsteins og Gísla Sigurðs-
sonar og kepptum fyrir FH. Þar
rísa hæst minningar um mótin í
bæjarkeppnum Hafnfirðinga og
Vestmannaeyinga. Pétur var mjög
slyngur sleggjukastari og átti lengi
Hafnarfjarðarmet í sleggjukasti og
nokkrum sinnum drengjameistari á
Íslandsmótum.
Á síðasta samfundi okkar rifjuð-
um við upp atvik frá liðnum árum
m.a. tímann, sem við sátum í
íþróttanefnd Hafnarfjarðar árin
1958–62. Þá var hafin bygging
íþróttahússins við Strandgötu eftir
tillögu nefndarinnar um staðarvalið,
en áður höfðu lengi verið skiptar
skoðanir um stað fyrir nýtt íþrótta-
hús. Var mjög gott að starfa með
Pétri að framgangi málefna. Hann
var raunsær og tillögugóður.
Pétur verður þeim, sem hann
þekktu, minnisstæður um margt.
Hann var mjög hógvær og hrein-
skiptinn, heiðarlegur og dagfars-
prúður. Við hann var gott að spjalla
og njóta hans hlýju nærveru og
fróðleiks.
Pétur hafði ákveðnar skoðanir í
þjóðmálum og trúr sinni sannfær-
ingu á þeim vettvangi. Var einlægur
verkalýðssinni og mörg ár í stjórn
Vmf. Hlífar. Að bæta hag lítilmagn-
ans var hans hjartans mál.
Dugnaður og skyldurækni fylgdi
störfum Péturs. Þann tíma, sem
hann var verkstjóri í fiskiðjuveri
BÚH, naut hann vinsælda starfs-
fólks og verðskuldaðs trausts sinna
yfirboðara. Og sem eftirlitsmaður
brunavarna kom hann fram af hátt-
vísi og var farsæll í því starfi.
Með Pétri G. Kristbergssyni er
horfinn af sjónarsviðinu traustur og
eftirminnilegur þegn Hafnarfjarðar,
sem skilur eftir sig verk, sem lengi
munu varpa ljóma á minningu hans.
Megi bjart og litríkt lífshlaup Pét-
urs vera öðrum til eftirbreytni og
verkin hans til fróðleiks um alla
framtíð.
Minn kæri fermingarbróðir er
kvaddur með þakklæti fyrir ágæt
kynni, dáð og drengskap. Sendi eft-
irlifandi eiginkonu, börnum Péturs
og öðrum aðstandendum hugheilar
samúðarkveðjur með ósk um vel-
farnað.
Árni Gunnlaugsson.
Kæri afi, það er ekkert smáskrýt-
ið að þú sért farinn, og þótt þú sért
farinn finnst mér þú ennþá vera hjá
okkur, sem þú ert örugglega þrátt
fyrir allt. En mér finnst frábært
hvað við eigum margar góðar og
ánægjulegar minningar saman. Ég
man mörg jóla- og páskaboðin sem
við komum til ykkar ömmu. Hvað
þér fannst jólakakan hennar
mömmu góð, og mér finnst það líka.
Ég man líka að þú gafst okkur Her-
borgu margar vísur og kvæði. Þú
varst voða klár í þeim. Ég man
sterkt eina minningu þegar ég var
sex ára. Þú fórst með mér og keypt-
ir handa mér fyrstu skólatöskuna.
Ég var mjög ánægð með töskuna.
Mér þykir mjög vænt um hana og
ætla að eiga hana að eilífu.
Elsku afi minn, það verður svo
sárt og sorglegt að fara á Brunn-
stíginn og sjá stólinn þinn auðan, en
ég verð að sætta mig við það að þú
sért með okkur í anda.
Ég vona líka að þú sért ánægður
núna, að þú horfir niður til okkar og
brosir. Það fær mig líka til að brosa
og horfa björtum augum á framtíð-
ina. Ég sakna þín, afi minn, og mun
alltaf gera.
Brynhildur mín og brosið þitt
bræðir afans hjarta.
Leikur glöð og ljúf við sitt
ljúf á framtíð bjarta.
Brynhildur Sörensen.
Sigurður Daði Sigfússon hafa átt
betri mót.
Í hnotskurn má segja að búast
mátti við fyrirfram að bæði liðin yrðu
aðeins ofar en ánægjulegt var að sjá
til góðs árangurs einstakra skák-
manna. Taflmennskan var oft á tíðum
prýðileg og sérstaklega virtist sem
Stefán Kristjánsson hafi komið vel
undirbúinn til leiks frá sjónarhóli
byrjunarfræðinnar. Hann vann góðar
skákir með hvítu mönnunum og ein
þeirra var gegn hinum öfluga írska al-
þjóðlega meistara, Brian Kelly
(2505).
Hvítt: Stefán Kristjánsson (2459)
Svart: Brian Kelly (2505)
1. e4 e6 2. d4 d5 3. e5 c5 4. c3 Db6
5. Rf3 Bd7 6. Bd3 Bb5 7. dxc5 Bxc5 8.
b4!?
Svartur má ekki taka peðið á f2 þar
eð þá yrði biskupinn þar innlyksa.
8...Bxd3 9. Dxd3 Be7
Þessi staða hefur komið upp nokkr-
um sinnum áður og hefur hvítur þá
yfirleitt leikið 10. 0-0. Stefán breytir
útaf og hyggst með næsta leik sínum
fá meira olnbogarými á drottningar-
væng.
Stöðumynd 1
10. a4!? Da6 11. b5 Da5 12. O-O
Rd7 13. c4!
Helsti veikleiki svörtu stöðunnar
er að hann á erfitt með að þróa stöðu
sína á kóngsvæng. Hvítur nýtir sér
það til fulls með því að þrýsta á mið-
borðið og opna c- og d-línurnar.
13...Rb6 14. Rbd2 Hc8 15. cxd5
Rxd5 16. Re4 Rb4 17. De2 Dc7 18.
Be3 Dc4 19. Dxc4 Hxc4
Sú strategía svarts að eyða miklum
ÍSLENSKU liðin í Evrópukeppni
taflfélaga fengu bæði sex stig af 14
mögulegum og lentu í 27.–37. sæti af
48 þátttökuliðum. Við nánari sundur-
liðun á árangrinum kemur í ljós að
sveit Taflfélags Reykjavíkur fékk
21½ vinning af 42 mögulegum og lenti
í 29. sæti en lið Taflfélagsins Hellis
fékk 19 vinninga og lenti í 32. sæti.
TR sveitin tefldi við sterkari and-
stæðinga en lið Hellis og varð
frammistaða sveitar TR þessi:
Eins og sjá má af þessari töflu
stóðu alþjóðlegu meistararnir Jón
Viktor Gunnarsson og Stefán Krist-
jánsson sig vel á mótinu og hækka
báðir um tíu stig. Taflmennska Þrast-
ar á fyrsta borði var traust en hann
tefldi eingöngu við stórmeistara á
mótinu og meðalstig þeirra voru 2564
stig. Arnar Gunnarsson stóð einnig
fyrir sínu á meðan hvorki Bragi né
Björgvin náðu sér á strik.
Frammistaða Hellismanna varð
þessi:
Björn Þorfinnsson hækkaði sig
mest allra íslensku keppendanna á
stigum en það stafar m.a. af því að
hann hefur hærri stuðul en þeir skák-
menn sem hafa a.m.k. einu sinni kom-
ist yfir 2400 stig. Eigi að síður stóð
Björn sig mjög vel en frammistaða
Ingvars, Gunnars og Hannesar var
einnig traust. Sigurbjörn tefldi við
erfiða andstæðinga á öðru borði og
náði sér ekki á strik. Andri Áss og
tíma í að skipta upp á drottningum
var ekki heillavænleg þar sem svart-
ur er svo langt á eftir í liðsskipan.
20. Rfd2! Hc8 21. Hac1 Hxc1 22.
Hxc1 Kd7 23. Bxa7
Stöðumynd 2
Taflið er nú gjörunnið á hvítan og
um síðir viðurkenndi svartur ósigur
sinn.
23... Rh6 24. Rc4 Rd5 25. Rb6+
Rxb6 26. Bxb6 Hc8 27. Hd1+ Ke8 28.
h3 Hc4 29. Rd6+ Bxd6 30. Hxd6 Hc8
31. a5 Rf5 32. Hd1 Re7 33. a6 bxa6
34. bxa6 Rd5 35. Bd4 Ha8 36. a7 Kd7
37. Hb1 Kc8 38. Bc5 f6 39. exf6 gxf6
40. Hb3 e5 41. Kh2 Rf4 42. g4 Re6 43.
Bb6 Rd4 44. Hb2 Rc6 45. Kg3 Kb7
46. Kf3 He8 47. Ke4 Rxa7 48. Be3+
og svartur gafst upp.
Rússneska liðið Tomsk-400 vann
keppnina með því að fá 12 stig og 29½
vinning en liðin Polonia Plus GSM og
NAO fengu einnig 12 stig en færri
vinninga. Nánari upplýsingar um
keppnina er að finna á vefsíðunni
www.skak.is sem og á heimasíðu
mótsins, www.scachvivda.com.
Heimsmeistarakeppnin
í skák að hefjast
Dagana 27. september til 16. októ-
ber næstkomandi munu átta skák-
menn heyja keppni um hver þeirra
verði heimsmeistari FIDE í skák.
Mótið fer fram í Potrero de los Funes
í San Luis í Argentínu og taka eft-
irfarandi skákmenn þátt: Viswanath-
an Anand (2788), Veselin Topalov
(2788), Peter Leko (2763), Peter Svid-
ler (2738), Judit Polgar (2735), Mich-
ael Adams (2719), Alexander Moroze-
vich (2707) og Rustam Kasimdzhanov
(2670). Hægt verður að fylgjast með
gangi mála í Argentínu á heimasíðu
keppninnar, http://www.wccsanlu-
is.net/.
Frábær árangur Róberts
Róbert Harðarson (2361) varð
hlutskarpastur á alþjóðlegu móti sem
lauk fyrir skömmu í Kecskemét í
Ungverjarlandi og náði áfanga að al-
þjóðlegum titli. Um þennan góða ár-
angur Róberts er fjallað um á heima-
síðu Hróksins, www.hrokurinn.is., en
því miður þarf umfjöllun skákþáttar-
ins að bíða um sinn þar til að upplýs-
ingar liggja fyrir um lokastöðu móts-
ins í heild sinni. Einnig er
skemmtilegra að þegar þetta er orðið
ljóst að birt sé ein af sigurskákum Ró-
berts á mótinu.
EM lokið og
HM að byrja
SKÁK
St. Vincent á Ítalíu
EM TAFLFÉLAGA
18.–24. september 2005
HELGI ÁSS GRÉTARSSON
daggi@internet.is
Jón Viktor fékk flesta vinninga
Íslendinga á EM.
Róbert Harðarson náði AM áfanga.
Borð Keppandi Fjöldi Fjöldi Stiga
vinn. skáka breyt.
1. b. Þröstur Þórhallsson (2.454) 2½ 7 0,5
2. b. Stefán Kristjánsson (2.459) 4½ 7 8,6
3. b. Bragi Þorfinnsson (2.448) 3 7 -9,2
4. b. Arnar Gunnarsson (2.438) 3½ 6 -0,4
5. b. Björgvin Jónsson (2.415) 2 7 -23
6. b. Jón Viktor Gunnarsson (2.388) 5½ 7 10,2
1. v. Bergsteinn Einarsson ½ 1 1,65
Stöðumynd 1 Stöðumynd 2
Borð Keppandi Fjöldi Fjöldi Stiga
vinn. skáka breyt.
1. b. Hannes Hlífar (2.579) 4½ 7 -0,5
2. b. Sigurbjörn Björnsson (2.346) 1½ 7 -19,5
3. b. Björn Þorfinnsson (2.328) 4 7 15,9
4. b. Sigurður Daði (2.344) 3 7 -5,4
5. b. Ingvar Jóhannesson (2.291) 3½ 7 6,3
6. b. Andri Grétarsson (2.318) 1½ 7 -12,75
1. v. Gunnar Björnsson (2.131) 1 2 2,4