Tíminn - 11.01.1970, Blaðsíða 8

SUNNUDAGUR 11. janúar 1970.
Eiga verkamenn aö
greiöa hátekjuskatt ?
Verkamenn greiða
hátekjuskatt
Elf fyíLgit verður þeirri skattivísi-
tölu, sem Magnús Jónsson fjár-
málará'Sherra hefiur áíkiveðið við
skattálagninguna á þessu ári,
mun fjöldi verkamanna komiast
í skattstiga, sem aðeins er ætl-
að að ná til háteikjumanna.
Þetta sésit giöggt, ef menn
athuga skýrslur þær, sem birt-
ust í sieinasta október-ihiefti Hag-
tíðinda um framteljendur tii
tekjuskatts. Sannkvæmt henni
urðu meðaltekjur ófaglærðra
verkamanna um 190 þúis. kr. í
flestum starfsgreinum árið 1968.
Samkvæmt áætlun þessari, sem
fjárlögin 1970 byggjiast á, varð
kaupgjaldið um 11% hærra til
jafnaðar á árinu 1969 en 1968.
Samfcvæmt því mætti ætla, að
meðaltekjur ófaglærðra verka
main.na yrðu um 210 þúsund kr.
á árinu 1969, en við þær miðast
skattlagning á þessu ári. Ef
skattvísitailan verður eklci nema
137 stig, verður frádráttur ein-
staiklings kr. 109,600, þegar mið-
að er við állagningu tekjuskatts,
og leggst þá tekjuskattur á þær
100 þúsund kr. sem verða eftir,
9% á fyrsitu 50.700 kr. 18% á
næstu 34 þús. kr. og 27% á
seinustu 15 þús. kr. Þannig
kernst eimhleypur verkamaður.
sem befur um 210 þús. kr. árs-
tekjur, í hæsta tekjuskatt. Við
útsvarsálagininguna muu hann fá
48 þús. kr. í frádrátt og leggst
útsvar á þær 160 þús. kr. tekn-
anna, sem þá verða eftir, eða
10% á fyrstu 27.400 kr„ 20% á
næstu 54.800 kr. og 30% á 78
þús. krónurnar, sem þá verða
eftir. Hann verður m.ö.o. að
greiða hámarikisútsvar af þriðj
ungi tekna sinna.
Rétt er að geta þess, að tekj-
ur kvæntra verkamanna á aldrin
um 25—66 ára, reyndust til jafn
aðar rúmar 250 þúis. á árinu
1968 samfcv. áðungreindu yfir-
litd Hagtíðinda, eða ura 60 þús.
kr. hærri en fyrrgreint meðal-
tat, en í því eru bæði konur og
unglingar. Kvæntur verkamaður
mun því ekki frekar sleppa við
'hátekjustoattinn en einihleyping-
urinn þótt frádráttur hjóna sé
meiri.
Galli á gjöf Njarðar
Þessar staðreyndir sýna hezt, hve
langt núv. stjórnarflofckar eru
komnir frá því að stanida við
það fyrirheit, sem þeir gáfu í
upphafi „viðreisnar", að fella nið
ur tekjuskatt á almennum launa-
tekjum. Tii að fulinægja því lof-
orði, setti ríkisstjórnin ný skatta-
lög 1961 og aftur 1965. Sam-
kvæmt síðari lögunum, var frá-
dráttur einstaklinga ákveðinn 80
þús. kr. og hjóna 112 þús. kr.
Þetta mun hafa nægt nokkurn
veginn þá, tii að undanþiggja
tægri launatekjur tekjuskatti,
þegar um hjón eða stærri fjöi-
stoyldur var að ræða. Samkvæmt
Hagtíðundunum urðu meðaltekj-
ur ófaglærðra verkamanna á ár-
inu 1964 115—128 þÚK kr„ en
við þaa» vrr skattlagnlrgin 1965
miðuð.
Sá gailii var hinsvegar á lög-
umwn 1961 og 1965, að ekki var
álbveðin nein bindandi skattvísi-
tr-la, sem hindraði sjálfvirika
Frádráttur
einstaklings
Frádráttur
hjóna
Frádráttur
barns
TEKJUSKATTUR
Vísitala 129 Vísitala 137 Vísitala 173
Kr. 103.200 109.600 138.400
— T 44.500 153.500 193.800
. 20.700 22.000 27.700
Skattur á skattskyldar tekjur:
Fyrsta stattstig
(9% skattur)
Annað skattstig
(18% skattur)
Þriðja skattstig
(27% skattur)
0 _ 47.800
47.800 — 80.000
80.000 og þar yfir
0 — 50.700
50.700 — 85.000
85.000 og þar yfir
0 — 64.000
64.000 — 107.300
107.300 og þar yfir
Frádráttur
einustaklings
Frádráttur
hjóna
Frádráttur
barns
UTSVAR
Kr.
Vísitala 129
45.200
64.500
12.900
Vísitala 137
48.000
68.500
fmort f.rí'S' 13.700
Fyrsta stig
(10% útsvar)
Annað stig
(20% útsvar)
Þriðja stig
(30% útsvar)
Vísitala 173
60.500
86.500
8
Útsvar á úsvarsskyldar tekjur:
Kr. 0 — 25.800 0 — 27.400
— 25.800 — 77.400 27.400 — 82.200
17.300
0 — 34.600
34.600 — 103.800
77.400 og þar yfir 82.200 og þar yfir 103.800 og þar yfir
Til skýringar: Skattvísitala 129 var sú vísitala, er gilti við skattálagningu á síðastl. ári.
Skattvísitala 137 er sú vísitala, sem ríkisstjórnin hefur ákveðið að skuli gilda við skatt-
álagninguna á þessu ári. Hins vegar yrði skattvísitalan 173 stig, ef frumvarp Framsókn-
armanna yrði samþykkt, en samkv. því á skattvísitalan að fylgja framfærsluvísitölu,
eins og var í fjármálaráðherratíð Eysteins Jónssonar.
skattahækkun vegna au'kinnar
dýrtíðar Fyrir atbeina Eysteins
Jónssonar var slík skattvísitala
tekin upp 1953 og var henni
fylgt til 1961. Samtovæmt þessu
ákvæði laganna frá 1953 hækk-
aði frádT’átturinn i eamræmi við
hækkuii framfærsluvisitölu og
skattstiginn breyttist einnig í
samræmi við það. í skattalögun-
um frá 1961 var skattvisitalan
alveg felild niður, en tekin upp
aiftur í lögin frá 1965, en þó með
þeirri meginbreytingu, að hún
skyldi ákveðin af fjármáíaráð-
herra hverju sinni, án nókbphra
beinna fyrirmæla um, 'Wernig
það skyldi gert.
Skattavísitölunni
misbeitt
Núverandi fjármálaráðherra,
Magnús Jónsson, hefur notað
þetta vald sitt, til að slita skatt-
vísitöluna úr öllu sambandi við
framfærsLuivísitöluna. Þannig
ákvað hann skattvísitöiun-a l29
stig við ála-gningu tekjuskatts á
síðasitll. ári, en hún nefði átt
að verða 142 stig, ef framfærs-lu
vísitölunni h-efði verið fylg-t. Enn
gífurlegri verður þessi munur
þó við ála-gi.in-gu skattanna á
þessu ári, en fjármálaráðherra
hefur áfcveðið, að skattvfsitaian
verði nú 137 stig, en hún ætti
að verða 173 sti-g, ef framfærslu
vísitölunni væri fyigt. Það myndi
hafa orðið, ef fylgt væri þeim
ákvæð-um, sem giltu um þetta
ef-ni í fjármálaráðíherratíð Ey-
steins Jónss-onar.
Skattahækkanir
Eins og áður segir hefur fjár-
málaráðherra átoveðið að sfeatt-
vísitalan stouii aðeins hækka u-m
8 stig á þessu ári eða úr 129
stigum i 137 stig. Við þe-tta
eykst frádrátturinn við tekju-
skattsálagningur.a um 6 þús. kr.
hjá einstaklingi og 9 þús. kr.
hjú hjónum, en kaupgj-aldið er
talið hafa hækkað um 11% á
árinu 1969 vegn-a alm-ennra dýr-
tíðaruppbóta og gerir sú hækk-
un hjá manni. sem hafði 1968
um 200 þús. kr. árslaun 22 þús.
kr. hækkun á árinu 1969 og svo
hlutfalislega meira hjá þeim,
sem hærra kaup hafa. Við út-
svarsálagninguna hækikar frá-
drátturinn aðeins um 3000 kr.
hjá einstaklingi og 4 þús. kr.
hjá hjónum. Þetta þýðir, að hjá
manni, sem hefur haft t. d. 200
þús. kr. ársla-un 1968 og hefur
fengið umræddar 11% dýrtíðar-
bætur á árinu 1969, m-unu tekju
skattsskyldar tekjoir hætoba um
16 þús. kr., ef um eiustatolán-g
er að ræða, og 13 þús. kr. ef
um hjón er að ræða, e-n úitsvars
skyldar tekjur munu hœtoka um
19 þús. kr. hjá einstaklingi og
18 þús. kr. hjá hjónum. Hér eru
aðeins nefndar hæfckanir, sem
verða hjá þeim lægst laiúmiuðu.
Hjá hinum verður skattahækkun
in miklu meiri.
Þessi hækfcun, sem verður á
sköttunum, er enn ósanngjar-nari,
þegar þess er gætt, að dýrtíðar
u-ppbætur þær, sem menn fengu
á árinu 1969, nægðu hvergi
nærri til að mæta dýrtíðarból-g-
unni. Samkvæmt uppiýsingum
Hag-stofunnar hefur meðaiitals-
framfærslukostnaðurinn alltaf
orðið 21—24% hærri á árinu
1969 en 1968, en 'baupgjaidið
nefur aðeins hækkað um 11%.
Vegua þessara kjaraskerðin-ga
i fyrra. er gjald-getan orðin enn
lakari nú en þá, nema meirihátt-
ar kj-arabætur verði á þessu ári.
Falsrök
Ái hál-fu Magnúsar Jónssonar og
Gylfa >. Gíslasonar er því haid-
ið fram, að ekki megi hækka
íkattvisitöluna. bví að það yrði
mestui hagnaður fyrir bátekju-
menn. Þessu er til að svara, að
swofcailaðir háitefcjumenn eru
furðuiega fáir, eins og sfcattskrá
in ber glögg m-erki um. í þeim
hópi er helzt að finna opinbera
emibættismenn og menntamenn,
sem ve-gn-a ábyrgðar starfa sinna
og þekkinigar, er ætlazt tD að
hafi sæmilega bá laun. Það er
nan-gf að beita skattalögunum
þanni’g, að þessir menn séu gerð-
ir með þekn að lágtekjumönn-
um. Þegar þessum mönnum
siieppir, enu háitekjumennirnir
ehki margir, þvá að þeir, sem
hafa ýmisan rekstur með hönd-
um, reikna sér yfiriLeitt ekki há
laun.
Staðreyndin er sú, að meiri-
hlíuti Sk-attanna er greiddur af
lágtekjufólki og miðlungstekju-
fóOlki í launþegastóttumrm. Ga-gn-
vart þessu fóM, er misbeiting
niúiv. vaidhafa á stoattvísitölunni,
hið fullkomnasta rangiæti.
Frumvarp Fram-
sóknarmanna
Veg-na þe-irna ástæðna, sem hér
hafa verið rabtar, hlötfum við
Fnamsóknanmienn fluitt frumivarp
um þá bneytingu á Skattalögunum
að sfcattvísitalan verði látln
fyigja framfæns iuvísitölu n ni og
verði meðai/tai ánsins 1964 lagt
tii grundivailar, en skaittstiginn
í núgildandi lög-um er miðaður
við það ár. Við teggjum tíl, að
þessi regla verði einnig iátin ná
tíl útsvara. Við erum hér efclk
að gera neinar nýjar ósanngjarn
ar kröfur til núv. stjórnanfilokika,
heldur að fylgt verði reglu, sem
giiti um margra ára skeið, þegar
Framsóknantíoikburinn fór með
fjármáLastjórnina.
Ef firumivarp okkar yrði sam-
þyktot, myndi skaittvísitalan í ár
verða 173 stig.
Grein þessari fylgir tafla, þar
sem gerður er samanburður á
þeirri skattvisitölu, sem gíliH á
síðasti. ári, en hún var 129 stig,
þeirri skattvísitöi-u, sem ríkis-
sitjórnin hefur átoveðið að skuli
gilda í ár, en bún á að verða 137
stíg. og loks þeirri skattvísitölu,
sem yrði, eff frv. okkar Fram-
sókn-amranna yrði samþykbt, en
hún myndi verða 173 stig, eins
og áður segir.
Treystir vinnufriðinn
Ef fmmvarp oikkar Framsóknar-
manna yrði samþykkt, myndi
það færa laun-astóttunum kjara-
bót, sem jafngilti veruiegri kaup
hæfckun. Þetta ætti að geta a-uð-
veldað kaupsamninga á komandd
vori og hefði ailt önnur og æski
legri áhrif á verðlagsiþróunina
en mikil kauphækkun, sem eiia
yrði óhjákvæmileg.
Þvi verður ekki borið við, að
ríkið þoli ekki þann tekjumissi,
sem blytist af tnnræddri sfcatta-
lasfckun. Ef ’'íto!sstjórnin hækk-
ar sölusfcattinn í 11%, eins og
hún hefur áformað, fær h-ún
miki-u meira en nógar tekjur til
að mæta bessari skattalækkun.
Það eru því mörg og sterk rök,
sem mæla með því, að þetta
frumv. okkar Framsóknarmanna
verði samþykkt. Þvi verðux ektoi
trúað fyrr en í seinustu lög, a”
ríkisstjórnin hafni þessari leið,
og neyði launastéttimar þaanig
til að þera fra-m mitolu meiri
kröfur en ella við sa-mingaborð-
ið á komandi vori. Þ. Þ.