Morgunblaðið - 31.12.2005, Qupperneq 36

36 LAUGARDAGUR 31. DESEMBER 2005 MORGUNBLAÐIÐ
Árið 2005 hefur að mörguleyti verið gott ár og við-burðaríkt. Á mínumheimavelli, í Samfylking-
unni, bar hæst að efnt var til alls-
herjaratkvæðagreiðslu um formann
flokksins og aldrei hafa fleiri ein-
staklingar tekið þátt í að velja sér
formann í íslenskum stjórn-
málaflokki. Haldinn var glæsilegur
og fjölsóttur landsfundur í stærsta
íþróttahúsi landsins – Egilshöll.
Mikið málefnastarf var unnið á veg-
um flokksins sem skilaði sér í fersk-
um stjórnmálahugmyndum og mun
leiða af sér nýjar lausnir þegar
Samfylkingin sest í landsstjórnina
að loknum næstu kosningum.
Ferð án fyrirheits
Það er ekki ofsagt að það hafi
verið góðæri í landinu á þessu ári,
þriðja árið í röð. Atvinna hefur verið
mikil, góður hagvöxtur, talsverð
kaupmáttaraukning og tekjur rík-
issjóðs hafa aldrei verið meiri. En
það eru engu að síður alvarlegar
blikur á lofti.
Ríkisstjórnin hefði getað notað
þetta einstaka tækifæri til að auka
jöfnuð en hið öndverða gerðist.
Ójöfnuður er meiri en áður milli
þess hluta þjóðarinnar sem hæstar
tekjur hefur og hinna sem hafa þær
minnstar, milli launafólks og lífeyr-
isþega og milli höfuðborgarbúa og
íbúa þeirra svæða þar sem sam-
dráttur ríkir og eignir rýrna jafnt og
þétt.
Dýrmætur tími og einstætt tæki-
færi hefur glatast. Brottfallið úr
framhaldsskólunum heldur áfram;
byggðunum heldur áfram að blæða;
ekkert lát er á háu matarverði,
gengi, vöxtum og viðskiptahalla; fátt
virðist koma í veg fyrir að fjölmörg
hátækni- og nýsköpunarfyrirtæki
flytji starfsemi sína úr landi; heil-
brigðiskerfið þróast einhvern veg-
inn; Evrópusambandið er bannorð
og viðvarandi vandræðagangur er í
samskiptunum við Bandaríkin. Rík-
isstjórnin þorir í hvorugan fótinn að
stíga – aðgerðaleysið er stefnan.
Menntun og nýsköpun
Þær þjóðir sem vilja standast öðr-
um snúning – hvað þá skara fram úr
– verða að leggja allt kapp á að
bjóða upp á gott menntakerfi og
skapa aðstæður fyrir atvinnugrein-
ar sem byggja á þekkingu, hugviti
og sköpunarkrafti. Þetta hefur höf-
uðborgin gert. Ákvörðun um gjald-
frjálsan leikskóla og nýleg hækkun
lægstu launa hjá umönnunar-
stéttum er angi af þessari stefnu.
Hún er staðfesting þess að þar sem
Samfylkingin fær einhverju um ráð-
ið er menntun og jafnrétti í öndvegi.
Í henni felst viðurkenning á því að
góð almannaþjónusta er í þágu at-
vinnulífs ekki síður en einstaklinga.
Hún skapar fyrirtækjum hér á landi
þá umgjörð sem þau þurfa til að
standast samkeppni um hæft starfs-
fólk við fyrirtæki í öðrum löndum.
Þess vegna verður að vera hægt að
manna almannaþjónustuna og borga
því fólki sem þar starfar mannsæm-
andi laun.
Útrás stórfyrirtækja og velgengni
smáfyrirtækja á heimamarkaði
byggist ekki síst á menntun. Það er
stefna Samfylkingarinnar að eitt af
meginverkefnum komandi ára sé að
hlúa að menntun þjóðarinnar og
lyfta menntunarstiginu sem nú er
eitt það lægsta í Evrópu. Til þess
þarf aukin framlög til háskóla og
framhaldsskóla þannig að aldrei oft-
ar standi skólarnir í þeim sporum að
þurfa að vísa um eitt þúsund ein-
staklingum frá námi vegna pláss-
leysis. Til þess þarf líka meira
starfsnám, betri fullorðinsfræðslu
og öflugra fjarnám þannig að þeir
sem hafa farið á mis við formlega
menntun geti bætt sér það upp þeg-
ar aðstæður leyfa. Uppbygging öfl-
ugs menntakerfis um land allt er ein
mikilvægasta aðgerðin í atvinnu- og
byggðamálum sem völ er á um þess-
ar mundir.
Sú mikla þensla sem nú er í ís-
lensku efnahagslífi fer illa með út-
flutnings- og samkeppnisgreinar en
líklega verst með hátæknifyrirtæki
sem byggja á nýsköpun og þróun.
Þessi fyrirtæki eru gríðarlega mik-
ilvæg fyrir atvinnusköpun framtíð-
arinnar og ef vel á að vera þurfa eitt
til tvö slík fyrirtæki að ná flugi á
hverju ári. Til að það megi takast
verða stjórnvöld að standa við bakið
á þeim – með sértækum aðgerðum
ef ekki vill betur – meðan mesti
ruðningurinn vegna álframkvæmd-
anna stendur yfir.
Til varnar lýðræðinu
Við sem erum vön lýðræðislegri
stjórnskipan gleymum stundum til-
gangi lýðræðisins. Lýðræði er lær-
dómsferli og í sífelldri þróun. Til-
gangur þess er að auka samheldni
og réttlæti. Lýðræðið er að mörgu
leyti vanþróað á Íslandi, í ein-
hverjum tilvikum skortir skýrari
lagafyrirmæli en meira skortir þó á
að stjórnvöld tileinki sér leikreglur
lýðræðisins.
Átök ríkisstjórnar og almennings
á árinu varpa ljósi á þetta. Mennta-
málaráðherra á í útistöðum við
skólafólk; ríkisstjórnin öll hefur átt í
langvinnum deilum við aldraða og
öryrkja um kjör þeirra og aðbúnað;
rannsóknum, sem sýna aukinn
ójöfnuð, er mætt með því að ráðast
harkalega á þá sem tíðindin flytja;
félagsmálaráðherra er dæmdur í fé-
sektir fyrir að misbeita valdi sínu og
dómsmálaráðherra kaupir sig frá
málaferlum sem eru yfirvofandi
vegna geðþóttaákvörðunar við skip-
an hæstaréttardómara. Allt er þetta
á kostnað skattgreiðenda og lýð-
ræðisins.
Samfylkingin hefur sett fram fjöl-
margar hugmyndir um hvernig
styrkja megi lýðræðið, ýmist með
beinni aðkomu borgaranna, meiri
aðskilnaði framkvæmdavalds, lög-
gjafarvalds og dómsvalds og end-
urbótum á stjórnsýslunni. Mik-
ilvægt er að ljúka á næsta ári vinnu
við endurskoðun stjórnarskrárinnar
en þar mun Samfylkingin m.a.
leggja áherslu á að koma inn ákvæði
um þjóðaratkvæðagreiðslu, skipan
hæstaréttardómara, þjóðareign á
auðlindum og standa vörð um mál-
skotsrétt forseta.
Mannleg reisn
Stefna stjórnmálaflokka skiptir
máli. Eftir langvarandi hægri stjórn
og nýfrjálshyggju hafa peningaleg
sjónarmið orðið öllu öðru yfirsterk-
ari í ákvörðunum sem varða al-
mannaþjónustu. Það hefur gleymst
að hún hefur siðferðilegt inntak.
Jafnaðarstefnan leggur áherslu á
tvíþætt hlutverk stjórnmála, annars
vegar að þjóna markmiðum um
mannlega reisn m.a. með góðri al-
mannaþjónustu og hins vegar að
skapa einstaklingum og fyr-
irtækjum aðstæður þannig að þau
fái að dafna á eigin forsendum.
Forsenda þess að hægt sé að ná
markmiðinu um mannlega reisn er
að tryggja að aldraðir og öryrkjar
búi við ámóta lífskjör og aðrir í sam-
félaginu. Á þetta hefur Samfylk-
ingin lagt mikla áherslu á Alþingi í
vetur m.a. með þingsályktun um af-
komutryggingu fyrir lífeyrisþega.
Á vettvangi Samfylkingarinnar
fer auk þess fram endurhugsun á
því hvað telst góður opinber rekstur
og hvenær hann á best við. Að-
hlynningu, hjúkrun, kennslu og
heilsueflingu verður því aðeins sinnt
með sómasamlegum hætti að byggt
sé á siðfræði almannaþjónustunnar
en ekki markaðarins. Sú siðfræði
heimilar ekki að farið sé í mann-
greinarálit.
Ísland skiptir máli
Samfylkingin leggur áherslu á að
rödd Íslands skiptir máli á al-
þjóðavettvangi og þar á hún að
hljóma í þágu fátækra, mannrétt-
inda og mannöryggis. Okkar hags-
munir, eins og annarra smáríkja, er
að farið sé að alþjóðalögum.
Mikilvægt er að sem fyrst á árinu
2006 fáist skýr niðurstaða í við-
ræður um varnarmál við Bandaríkin
og íslensk stjórnvöld láti af andúð
sinni í garð Evrópusambandsins.
Samfylkingin, ein flokka, hefur mót-
að þá skýru afstöðu að við Íslend-
ingar eigum að skilgreina þau samn-
ingsmarkmið sem við viljum ná í
viðræðum um aðild að Evrópusam-
bandinu og láta á það reyna hvort
sambandið sé tilbúið að taka tillit til
íslenskra grundvallarhagsmuna.
Þeir flokkar sem hafna Evrópusam-
bandsaðild með öllu verða að rétt-
læta fyrir þjóðinni það velferðartap
sem við verðum fyrir í formi minni
útflutningstekna, hærra mat-
arverðs, hærri vaxta og mikilla hag-
sveiflna.
Uppstokkun stjórnmála
Í stjórnmálum á Íslandi sem ann-
ars staðar takast á tveir andstæðir
meginstraumar – jafnaðarstefna og
nýfrjálshyggja. Á Íslandi eru það
Samfylking og Sjálfstæðisflokkur
sem eru farvegir fyrir þessa ólíku
meginstrauma. Þessir tveir flokkar
munu því takast á um forystuna í
sveitarstjórnum á árinu 2006 og
landsstjórninni árið 2007. Nýfrjáls-
hyggjan hefur haft undirtökin á Ís-
landi í hálfan annan áratug en á því
er nú að verða breyting. Nýfrjáls-
hyggjan er á hröðu undanhaldi hjá
almenningi um heim allan og jafn-
aðarstefnan í sókn – líka á Íslandi.
Framundan er uppstokkun stjórn-
mála.
Á næsta ári er Samfylkingin stað-
ráðin í því að vinna góða sigra í
sveitarstjórnarkosningunum, búa
sig undir að leiða næstu ríkisstjórn
og takast á við þau brýnu úrlausn-
arefni sem bíða íslensks samfélags.
Í þeim verkum vænti ég góðs sam-
starfs við alla jafnaðarmenn, hvar í
sveit sem þeir hafa hingað til skipað
sér. Verum minnug þess að á Ís-
landi er aðeins einn jafnaðarmanna-
flokkur – Samfylkingin.
Ég óska landsmönnum öllum árs
og friðar, þakka þeim samfylgdina á
liðnu ári og hlakka til samstarfsins á
því ári sem nú fer í hönd.
Ingibjörg Sólrún Gísladóttir, formaður Samfylkingarinnar
Uppstokkun
stjórnmála er
framundan
Morgunblaðið/Brynjar Gauti
Samfylkingin er eini jafnaðarmannaflokkurinn á Íslandi og býr sig undir góða sigra í sveitarstjórnarkosningum
og að taka við stjórnarforystu eftir næstu þingkosningar, segir Ingibjörg Sólrún Gísladóttir.
Nr. 1 í Ameríku
óskar viðskiptavinum sínum
gleðilegs árs og friðar
og þakkar fyrir viðskiptin
á liðnu ári
Til sölu
Nokkrar glæsilegar íbúðir
2ja, 4ra og 5 herbergja
• Tveggja herbergja 80 m²
• Fjögurra herbergja 135 m²
• Fimm herbergja 143 m²
Á baðherbergi eru rúmgóð 90 cm sturta, baðkar, eikarinnrétt-
ingar og fínar flísar. Svefnherbergi eru 12 til 16 m² með fallegum
eikarskápum. Eldhús eru rúmgóð með góðum borðkrók og eik-
arinnréttingum. Stofurnar eru 30-40 m². Á gólfum eru flísar og
gott eikarparket. Stórar svalir á móti suðri og sérstaklega fallegt
útsýni.
Hrauntún ehf byggir.
Uppl. gefur Örn Icebarn, byggingameistari,
í síma 896 1606 og 557 7060