Fréttablaðið - 14.05.2003, Blaðsíða 13

Það er dálítið sérkennileg staða ííslensku samfélagi að Sjálfstæð-
isflokkurinn skuli skilgreina mest
lesna dagblað landsins sem and-
stæðing. Sjálfstæðisflokkurinn hef-
ur í gegnum tíðina verið miðpunkt-
ur íslenskra stjórnmála; sá flokkur
sem hefur haft víðasta skírskotun
og mest fylgi. Ef litið er á flokka
sem hver önnur þjónustufyrirtæki
hefur staða Sjálfstæðisflokksins á
stjórnmálamarkaði verið svipuð og
Landssímans á símamarkaði. Hinir
flokkarnir skiptust á að vera Tal, Ís-
landssími, Halló og önnur smærri
fyrirtæki. Sameining símafyrir-
tækjanna í samkeppni við Lands-
símann er því af sama toga og sam-
eining minni flokkanna í R-listan-
um. Flokkarnir þurftu aukinn styrk
til að geta haldið uppi raunveru-
legri samkeppni við Sjálfstæðis-
flokkinn.
Ef dæmi eru tekin af öðrum
mörkuðum hefur Sjálfstæðisflokk-
urinn verið eins og Hagkaup á mat-
vörumarkaði, Eimskip í flutning-
um, Ríkissjónvarpið á sjónvarps-
markaði og Landsbankinn meðal
minni viðskiptabanka. Sum þessara
dæma eiga enn við en það hafa ver-
ið svo miklar breytingar í öðrum
geirum að þeir sem áður voru fyrst-
ir eru nú orðnir síðastir. Sú stað-
reynd að þingflokkur Samfylking-
arinnar er aðeins tveimur mönnum
fámennari en sjálfstæðismanna
bendir til að viss hætta sé á að yfir-
burðastaða sjálfstæðismanna á
stjórnmálamarkaði sé í hættu og að
sambærilegar breytingar gætu
gengið yfir þann geira og aðra.
Þeir sem eru stórir á markaði
hafa aðrar þarfir en þeir sem eru
smáir. Lítil sérvörubúð getur lifað
með minni markaðskostnaði en
verslanakeðja sem selur allar al-
mennar vörur. Á sama hátt þurfa
jaðarflokkar ekki sama slagkraft í
kynningum á stefnumiðum sínum
og þeir flokkar sem miða inn á
miðju stjórnmálanna. Það má til
dæmis efast um að rétt sé að bera
saman kynningarkostnað Vinstri
grænna og Frjálslyndra við kostnað
Framsóknar, Sjálfstæðisflokks og
Samfylkingar. Stefna þessara
flokka var miðuð á þrönga mark-
hópa – sjómenn annars vegar og
hins vegar þá sem aðhyllast harða
vinstri- og umhverfisstefnu. Skila-
boð inn í þessa hópa eiga síður við í
víðtækustu fjölmiðlunum en þau
skilaboð sem hinir flokkarnir voru
að reyna að koma til alls almenn-
ings.
Sjálfstæðisflokkurinn kaus það
fyrir síðustu kosningar að auglýsa
sáralítið í Fréttablaðinu þrátt fyrir
að það sé mest lesna blað á Íslandi.
Fréttablaðið er meira lesið en hin
blöðin meðal beggja kynja, á öllum
landssvæðum og meðal allra ald-
urshópa. Mestu munar á Frétta-
blaðinu og hinum blöðunum meðal
yngra fólks og þeirra sem búa á
höfuðborgarsvæðinu – eða þar sem
flestir kjósendurnir búa og þar sem
úrslit kosninganna ráðast. Sú
ákvörðun Sjálfstæðisflokksins að
sniðganga nánast þessa boðleið til
kjósenda ber með sér að flokkurinn
á erfitt með að laga sig að breyttum
aðstæðum í samfélaginu – en það er
sem kunnugt er öruggasta leið
þeirra sem njóta yfirburðastöðu til
að missa hana.
Þeir sjálfstæðismenn sem hafa
reynt að verja andstöðu flokksins
við Fréttablaðið hafa lagt nokkuð á
sig til að draga úr trúverðugleika
blaðsins og efast um heiðarleika
þess og hlutleysi. Það er enginn fót-
ur fyrir þessum kenningum – þvert
á móti getur Fréttablaðið verið stolt
af síðustu kosningabaráttu. Þegar
fréttaflutningur dagblaðanna þrig-
gja í aðdraganda kosninganna er
skoðaður kemur nefnilega í ljós að
Fréttablaðið gætti best hlutleysis í
fréttaflutningi. Í hita leiksins var
því meira að segja haldið fram að
skoðanakannanir Fréttablaðsins
væru falsaðar í pólitískum tilgangi
en niðurstaðan varð hins vegar sú
að skoðanakönnun Fréttablaðsins
bar af skoðanakönnunum DV og
Morgunblaðsins.
Það að áhrifamenn í Sjálfstæðis-
flokknum skuli illa þola víðlesið,
frjálst og óháð dagblað er í and-
stöðu við stefnu og sál flokksins og
hefur ekkert nema skaðleg áhrif á
fylgi flokksins. ■
Mín skoðun
GUNNAR SMÁRI EGILSSON
■ skrifar um Fréttablaðið og Sjálfstæð-
isflokkinn.
14 14. maí 2003 MIÐVIKUDAGUR
Útgáfufélag: Frétt ehf.
Ritstjóri: Gunnar Smári Egilsson
Fréttastjóri: Sigurjón M. Egilsson
Ritstjórnarfulltrúar: Reynir Traustason
og Steinunn Stefánsdóttir
Auglýsingastjóri: Þórmundur Bergsson
Ritstjórn, auglýsingar og dreifing:
Suðurgötu 10, 101 Reykjavík
Aðalsími: 515 75 00
Símbréf á fréttadeild: 515 75 06
Rafpóstur: ritstjorn@frettabladid.is
Símbréf á auglýsingadeild: 515 75 16
Rafpóstur: auglysingar@frettabladid.is
Setning og umbrot: Frétt ehf.
Prentvinnsla: Ísafoldarprentsmiðja ehf.
Fréttablaðinu er dreift ókeypis á heimili á höfuð-
borgarsvæðinu, Suðurnesjum og Akureyri. Einnig er
hægt að fá blaðið í völdum verslunum á lands-
byggðinni. Fyrirtæki geta fengið blaðið gegn greiðslu
sendingarkostnaðar; kr. 1.100 á mánuði.
Fréttablaðið áskilur sér rétt til að birta allt efni
blaðsins í stafrænu formi og í gagnabönkum
án endurgjalds.
Þar sem ég bý minna en mínútufrá Vesturbæjarsundlauginni,
eru það nú aldeilis forréttindi að
geta horfið þangað og hresst upp á
líkamann með hálfs kílómetra
sundi á tíu mínútum. Því ef líkam-
inn er ekki leikinn hart á yngri
árum, þá mun lík-
aminn leika þig
hart á efri árum og
bagga þig með alls
konar sóttsækni.
Ég er morgun-
maður, og menn eru
mættir í anddyrið
rúmlega sex á
morgnana – þeir
fyrstu. Þar á hver
sinn stað í anddyr-
inu – dyravörður
við fremri og annar
við innri dyrnar,
sem taka vel á móti
mönnum í morgunsárið – jafnvel
þótt blæði úr því hjá sumum.
Fyrst rætt um foringjann – Frið-
rik KFUM foringja – þar sem
hann segir alltaf hitastigið hjá
Friðrikskapellunni, en einn er
alltaf með nýjustu tölur þaðan, og
síðan leiðtogann – Davíð – sem
sumir dýrka og dá – af morgun-
mönnunum, en aðrir yrkja vísur
og vers, limrur og ljóð – honum
lítt til heiðurs – og geta leikið á
harmoniku undir kveðskapinn, ef
því væri að skipta.
Á sekúndunni hálf sjö er opnað
inn. Hver á sinn skáp, sem stelp-
urnar í afgreiðslunni hafa í hausn-
um, hvaða númer tilheyrir hverj-
um. Svo eiga menn sína sturtu, og
eins gott að vera ekki nýr að ráði
til þess að verða ekki fyrir þeim.
Müllersæfingar með Vinum
Dóra
Að loknum sundsprettinum er
horfið í Örlygshöfnina – heita pott-
inn í suðvesturhorninu – og þar eru
málin rædd. Oft fengið efni í
predikanir hjá pottormunum. Yfir-
leitt aðeins karlar þar mættir, en
ein framsækin kona heldur þó
tryggð við sína menn og á sitt sæti.
Er þess vandlega gætt af dyra-
verðinum – sem gætir fremri dyr-
anna í anddyrinu. Nýjustu sögurn-
ar úr samfélaginu, og sagt frá öll-
um helztu umræðuþáttunum á hin-
um margvíslegustu gláperíisstöðv-
um, þannig að maður er viðræðu-
hæfur um skoðanir skjáskarfanna
það sem eftir lifir dags.
Ef dvalið er þar fram undir
hálf átta er gerlegt að vera með
Müllersmönnunum – Vinum Dóra.
Helztu æfingarnar hjá Dóra bisk-
upi – sem stjórnar söfnuðinum af
harðfylgi – eru svo sem „Doktor
Steffanó, horft til himins, hipp-
hopp seytján sinnum, jafnvægi á
miðvikudagsmorgni og skundað á
skítsettið“ – allt æfingar, sem
leika holdið hart.
Heilbrigð sál í hraustum lík-
ama
Að loknum rakstri og þurrkun,
þá er farið á barinn og borið á sig
kroppakrem, smettissmér og
veiðivatn. Hefðin er sú, þegar far-
ið er til útlanda, að þá kaupa menn
slíkt og leggja til í sameiginlega
skjóðu, sem kölluð er barinn. Eru
konur þessara karla ákaflega
glaðar með sína menn, þar sem
þær vita aldrei, hvaða lykt er af
þeim, þegar þeir koma úr sund-
inu. Að þessu loknu reyna menn
með sér og þrusa skápalyklunum í
þar til gert mark í afgreiðslunni,
og skora menn ekki mjög oft þar.
Þannig má sjá á þessari stuttu
upptalningu, að ótrúlega margt
gerist á skömmum tíma, þegar
farið er snemma í Vesturbæjar-
laugina. Eru eflaust hefðir sem
þessar líka í öðrum sundlaugum,
og hver með sína sérstöðu.
Hins vegar vekur það furðu
manns, að það skuli aðeins vera
þriðji hver Íslendingur, sem fer
í sund nokkuð reglulega og sum-
ir aldrei – þrátt fyrir hollustu og
heilnæmi líkamlega séð. Hinn
andlegi þáttur er ekki síðri, svo
sem sjá má af upptalningunni
hér að framan. Hvatning mín er
því sú, að menn geri meira af
því að láta sund vera hluta af
sínu venjubundna lífsmynstri
dags daglega til þess að rækta
heilbrigða sál í hraustum lík-
ama. ■
Eilífar
kennitölur
Lesandi hringdi:
Kona hringdi og sagði að sérblöskraði hversu oft þarf að
gefa upp kennitölu í viðskiptum
við fyrirtæki og stofnanir. Hún
segist vita að þetta sé löglegt en
engu að síður þyki henni afar
óþægilegt að alls konar fyrirtæki
haldi utan um upplýsingar um
fólk eftir kennitölum þess. Konan
sagðist til dæmis hafa hringt í
heilsugæslustöð á dögunum til að
biðja um upplýsingar um smit-
leiðir hlaupabólu og var þá beðin
um kennitölu. Þegar hún brást
undrandi við fékk hún þau svör að
engar upplýsingar væru gefnar
nema fólk gæfi upp kennitölu.
Konan segist einnig undrandi á
því að ekki sé hægt að leigja sér
spólu á vídeóleigu án þess að gefa
upp kennitölu sína. Hún segist
telja að hvergi í heiminum séu
kennitölur notaðar jafnmikið og
hér enda sé þessi notkun alger
óþarfi. „Mér finnst bara einum of
að ekki sé hægt að forvitnast um
smitleiðir algengra sjúkdóma án
þess að gefa upp kennitölu,“ sagði
konan. ■
Um daginnog veginn
PÉTUR
ÞORSTEINSSON
■
skrifar um ágæti
sundiðkunar.
Pottormar leika
líkamann hart
■ Bréf til blaðsins
Bætiflákar
Hækkun launa þingmanna
„Sú ákvörðun var tekin að
tengja laun þingmanna við
laun annarra. Mönnum fannst
að yfirveguðu ráði að laun
þingmanna væru býsna lág og
eru þeir nú jafnsettir og hér-
aðsdómarar og umboðsmaður
barna en fá hins vegar enga
yfirvinnu og engar aðrar
greiðslur nema þær sem talað
er um í úrskurði okkar,“ segir
Garðar Garðarsson, formaður
Kjaradóms.
Kjaradómur hefur verið gagnrýndur
vegna ákvörðunar um hækkun launa
ráðherra og þingmanna.
Flokkur í and-
stöðu við blað
Guðjón Karl Reynisson
framkvæmdastjóri 10-11
Launakostnaður hefur áhrif
Verslanir 10-11 bjóða upp á 270% lengri afgreiðslutíma
en Bónus. Grænmeti og ávextir eru viðkvæmasta varan
sem við seljum. Það sem hefur áhrif á rýrnun þessara
vara er lengri afgreiðslutími. Af því þurfum við sífellt
að skipta úr borðinu. Breytilegur kostnaður í rekstri
verslana er launakostnaður. Lengri afgreiðslutími skilar
sér beint í meiri verslunarkostnað. Fyrir aukna þjónustu
eru viðskiptavinir þægindaverslana að greiða örlítið
hærra verð og samanburðurinn er mestur á grænmeti
og ávöxtum. Okkur finnst óeðlilegt að vera bornir mis-
kunnarlaust saman við lágvöruverslunina Bónus, ekki
síst ef miðað er við opnunartímann. ■
Ólöf Embla Einarsdóttir
lögfræðingur hjá Neytendasamtökunum
Áhyggur af matvörumarkaði
Neytendasamtökin segja að eins og leikreglurnar séu í
dag sé nauðsynlegt að treysta á samkeppnina. Hún tryggi
neytendum besta verðið. Samþjöppun á matvörumarkaði
veldur því ugg í samtökunum, enda býður hún upp á
hægagang í samkeppninni. Fyrirtækin segja vitanlega
annað og erfitt er að sýna fram á hið gagnstæða. Án
virkrar samkeppni geta neytendur átt von á því að verðið
hækki. Þegar sömu aðilar eiga hávöru- og lágvöru-
verslanirnar má spyrja sig hvort það þjóni jafnvel þeirra
eigin hagsmunum að halda verðinu uppi í tilteknum
verslunum eða á tilteknum vörutegundum. ■
Verðmunur á grænmeti og ávöxtum
Skiptar skoðanir
■ Af Netinu
Draumurinn hefur ræst
„Draumurinn um stóran jafnað-
armannaflokk hefur ræst – flokk
sem hefur svipaðan styrkleika
og jafnaðarmannaflokkarnir á
hinum Norðurlöndum, en aðeins
jafnaðarmannaflokkurinn í
Svíþjóð er nú stærri en Sam-
fylkingin.“
JÓHANNA SIGURÐARDÓTTIR Á VEFNUM SAMFYLKING.IS.
Loðmulla og miðjumoð
„Afgerandi stefnur, sem eru þess
virði að styðja þær, eru ekki
fylgisvænar í stjórnmálum Ís-
lands. Fylgisvænni eru loðmulla
og miðjumoð. Mest er upp úr
stefnuleysi að hafa, samfara
„sterku“ leiðtogaefni.“
JÓNAS KRISTJÁNSSON Á VEFNUM JONAS.IS.
Námskeið í Bowen Tækni
Einföld, mjúk og áhrifarík,
meðferð sem farið hefur sigurför um Evrópu
Virkar vel á hverskonar vandamál.
Kennt á Íslandi 22. júní - 25. júní 2003
Upplýsingar og skráning: Margeir S. 897-7469 og 421-4569
jmsig@simnet.is
www.bowentechnique.com
Hátt verð á
tómötum
Svekktur neytandi skrifar:
Ég vil vara venjulegt launafólkvið að kaupa íslenska tómata
nema að vel athuguðu máli. Í
fljótfærni keypti ég bakka með
sex tómötum án þess að athuga
verðið. Þegar ég síðan leit á
strimilinn heima kom í ljós að
bakkinn kostaði 579 krónur.
Bakkinn var vigtaður í snatri og
var um það bil 350 grömm. Þetta
gerir kílóverð upp á 1.650
krónur. ■
■
Nýjustu sögurn-
ar úr samfélag-
inu, og sagt frá
öllum helztu
umræðuþáttun-
um á hinum
margvíslegustu
gláperíisstöðv-
um, þannig að
maður er við-
ræðuhæfur um
skoðanir
skjáskarfanna
það sem eftir
lifir dags.
Verðlagseftirlit ASÍ gerði könnun á grænmeti og ávöxtum í tíu verslunum á höfuðborgarsvæðinu. Bónus var með
lægsta verð í fjörutíu tilfellum af fjörutíu og þremur og verslunin Tíu-ellefu með hæsta verð í tuttugu og sjö tilvikum.