Fréttablaðið - 18.02.2004, Blaðsíða 14

14 MIÐVIKUDAGUR 18. febrúar 2004
■ Afmæli
■ Andlát
Clyde W. Tombough fann reiki-stjörnuna Plútó fyrir tilviljun
þegar hann rýndi í himinhvolfið frá
Lowell-stjörnuskoðunarstöðinni í
Arizona. Útreikningar sem síðar
reyndust rangir bentu til þess að
reikistjarna leyndist handan Nept-
únusar, en Tombough studdist við
þá þegar hann fór nákvæmlega ofan
í stöðu himintunglanna og fann
Plútó.
Plútó er níunda reikistjarnan frá
sólu og sú langminnsta en sjö tungl
annarra stjarna eru stærri en Plútó,
þar á meðal tungl jarðarinnar. Strax
eftir að Plútó fannst voru stjörnu-
fræðingar vissir um að stjarnan
væri of lítil til þess að hafa áhrif á
hreyfingu Úranusar og Neptúnusar
en þrátt fyrir lúsarleit bendir ekk-
ert til þess að reikistjörnur sólkerf-
isins séu fleiri.
Plútó er nefndur eftir rómverska
undirheimagoðinu sem er hliðstæða
Hadesar í grískri goðafræði. Nafnið
er því vitaskuld tengt kuldanum og
eilífa myrkrinu sem ríkir á Plútó en
yfirborðshiti stjörnunnar er á bilinu
-235 til -210 gráður.
Plútó er eina reikistjarnan sem
geimfar hefur ekki heimsótt en
leiðangur þangað er fyrirhugaður
árið 2006 ef fjármagn fæst. ■
Ingibjörg Pálmadóttir, fyrrverandi al-
þingismaður og ráðherra, er 55 ára í
dag.
Arnbjörg Sveinsdóttir þingmaður er 48
ára í dag.
Hallgrímur Helgason rithöfundur er 45
ára í dag.
Afmælisdagurinn fer í meiri-hlutafund R-listans og undir-
búning fyrir borgarstjórn auk
þess að taka á móti fólki utan úr
bæ með erindi,“ segir Stefán Jón
Hafstein, borgarfulltrúi R-listans,
sem á afmæli dag.
Tvö ár eru liðin frá því að Stef-
án Jón gaf kost á sér í embætti
borgarfulltrúa. Áður var hann
áberandi fjölmiðlamaður. Hann
segir störfunum ólíkum saman að
jafna. „Það var viss aðlögun sem
ég þurfti að ganga í gegnum þeg-
ar ég fór út í pólitíkina. Ég vildi
kynnast nýju hlutverki áður en ég
hefði mig of mikið í frammi og
ákvað að fara varlega út á þann ís.
Það er viss léttúð fólgin í því að
geta klárað grein eða lokið þætti
og verið síðan laus allra mála.
Störfum pólitíkussins lýkur aldrei
og umbunin er að koma góðu í
verk.“
Stefán Jón þykir kappsfullur
og var spurður hvort skrifræðið
færi ekki fyrir brjóstið á honum.
„Jú, ég viðurkenni það fúslega.
Mér finnst með ólíkindum hvað
hlutir hreyfast hægt. Það þarf
ákveðna formfestu og ég er að
uppgötva í mér þolinmæðina.“
En hyggst Stefán Jón gefa kost
á sér áfram? „Ég hef gaman af
meðan vel gengur og finn mig vel.
Ég hef aldrei verið með þessa
pólitísku ástríðu slagsmálanna,
sem skýrir væntanlega af hverju
ég fór svona seint á lífsleiðinni í
framboð. Kappræður og þras eru
ekki spennandi en ég hef gaman
af rökræðum. Mér finnst pólitískt
andrúmsloft oft á tíðum ódýrt. En
meðan mér finnst ég gera gagn er
ég til í slaginn.“
Stefán Jón og Ingvi Hrafn
Jónsson hittast hvern föstudag í
þættinum Íslandi í dag og fara
yfir fréttir vikunnar. Þykir hvor-
ugur liggja á skoðunum sínum.
„Ég viðurkenni að sem pólitíkus
á ég til að gæta mín ekki alveg
nógu vel. Það er í eðlinu að láta
vaða. Það kemur á óvart hvað
viðbrögðin eru mikil en hingað
til hef ég ekki fengið skömm í
hattinn.“
Neytendahorn Stefáns Jóns í
þættinum hefur vakið athygli.
„Ég byrjaði á þessu mér til
skemmtunar en nú er orðin sterk
krafa um þetta.“ Að sjálfsögðu
var Stefán Jón beðinn um ábend-
ingu fyrir lesendur Fréttablaðs-
ins. „Neytendahornið í dag er
ábending til karlmanna. Ég heyrði
frá kynjakönnun í síðustu viku
þar sem fram kom að 78% karl-
manna þvo ekki þvottinn sinn.
Mér finnst það með ólíkindum. Ég
kann ekki á þvottavél en kann þó
eitt prógramm. Það dugar. Gald-
urinn er að stilla hitastigið á 40
gráður, þá er maður sloppinn.
Sannir karlmenn þvo þvottinn
sinn.“ ■
JOHN TRAVOLTA
Eilífðartöffarinn og leikarinn er 50 ára í
dag.
18. febrúar
■ Þetta gerðist
1546 Trúarleiðtoginn Martin Lúther
deyr.
1564 Listamaðurinn Michelangelo
deyr í Róm.
1688 Fyrstu kosningarnar gegn þræla-
haldi í Bandaríkjunum fara fram
í Germantown.
1864 Ævintýri Stikilsberja-Finns kemur
út í fyrsta sinn í Bandaríkjunum.
1902 Charles F. Tiffany, stofnandi
skartgripafyrirtækisins sem ber
nafn hans, fellur frá.
1977 Enterprise, fyrsta geimskutlan, fer
í jómfrúarferð sína yfir Mojave-
eyðimörkina ofan á Boing 747-
þotu.
1999 Bandaríkjamenn þrýsta á
Slobodan Milosevic, forseta
Serbíu, að semja frið við Albani í
Kosovo og hóta honum með
hernaðaraðgerðum.
2001 NASCAR-ökuþórinn Dale Earn-
hardt deyr af völdum áverka
sem hann fékk í árekstri á síð-
asta hring Daytona 500-
kappakstursins á Flórída.
PLÚTÓ
Minnsta reikistjarna sólkerfisins og sú sem
er fjærst sólu fannst fyrir misskilning á
þessum degi árið 1930.
Reikistjarna finnst fyrir misskilning
PLÚTÓ
■ Þessi langminnsta reikistjarna sólkerf-
isins uppgötvaðist fyrir tilviljun.
18. febrúar
1930
Sannir karlmenn
þvo þvottinn sinn
Helmingur keppenda börn
Þarna verða margir af bestu skák-mönnum heims,“ segir Kristjón
Kormákur Guðjónsson, fram-
kvæmdastjóri alþjóðlegs atskák-
móts sem Skákfélagið Hrókurinn,
Rimaskóli og UMF Fjölnir efna til í
Rimaskóla 1. til 3. mars.
„Þetta verður ansi magnað stór-
skotalið því Jóhann Hjartarson,
Ivan Sokolov, Regina Pokorna, Vikt-
or Bologan og Friðrik Ólafsson hafa
þegar skráð sig til leiks. Það er
stefnt að því að hafa allt að 200
keppendur á þessu móti, þar af um
100 börn. Fjölmörg þeirra hafa þeg-
ar skráð sig, eins og Júlía Rós í 6.
bekk í Rimaskóla. Hún vann það
frækilega afrek að sigra Luke Mc-
Shane, sem er einn efnilegasti skák-
maður heims og sigraði meðal ann-
ars á Grænlandi. Svo er Alfreð
Baarregaard Valencia, fimm ára og
er þegar farinn að sýna ótrúlega
takta við skákborðið. Hann gerði til
dæmis jafntefli við Bologan í
Smáralind á síðasta ári og er því
kannski fyrsta undrabarnið í
Hróknum.“
Það eru ekki bara stórmeistarar
eða þeir sem sýna slíka takta sem
munu taka þátt í mótinu því þó svo
að allir hafi möguleika á því að
keppa við Friðrik eða Reginu verða
veitt 40 verðlaun, þar af 12 barna-
verðlaun og þrenn öldungaverðlaun.
Til að hita upp fyrir mótið
verður fjölskylduhátíð á Broad-
way 28. febrúar þar sem meðal
annars Lína Langsokkur og
Mikki refur munu mætast við
skákborðið. „Þau kunna örugg-
lega gott betur en manngang-
inn,“ segir Kristjón. „Það verður
einvígi aldarinnar þarna á milli
Línu og Mikka.“ ■
Lilja Guðmundsdóttir, frá Vestmanna-
eyjum, lést laugardaginn 14. febrúar.
Erla Sigríður Ragnarsdóttir, Ljósheim-
um 10, Reykjavík, lést laugardaginn 14.
febrúar.
Haraldur Örn Tómasson, Rauðagerði
20, lést laugardaginn 14. febrúar.
Marta Traustadóttir lést laugardaginn
14. febrúar.
Leó Guðlaugsson, húsasmíðameistari,
Víghólastíg 20, Kópavogi, er látinn.
Árni Guðjónsson, hæstaréttarlögmaður,
Bergstaðastræti 3, Reykjavík, lést sunnu-
daginn 15. febrúar.
Ingimar Guðnason, Oddabraut 15, Þor-
lákshöfn, lést laugardaginn 14. febrúar.
13.30 Hermann Guðjónsson, Fornhaga
22, verður jarðsunginn frá Nes-
kirkju.
Skák
STÓRMÓT HRÓKSINS
■ Reiknað er með allt að 200 keppend-
um á skákmóti í Rimaskóla.
Afmæli
STEFÁN JÓN HAFSTEIN
■ er 49 ára í dag. Honum
leiðist hægagangur kerfisins
en er alltaf til í slaginn.
VIKTOR BOLOGAN, HRAFN JÖKULSSON OG ALFREÐ BAARREGAARD VALENCIA
Skráning er hafin á stórmót Hróksins þar sem ungir upprennandi skákmenn geta lent á
móti stórmeisturunum eins og sjá má á www.skakhatid.is.
STEFÁN JÓN HAFSTEIN
Þegar Stefán Jón ákvað að gefa kost á sér í borgarstjórn sagði við hann góður vinur að það sem gæti orðið honum að falli væri sú stað-
reynd að hann kynni ekki að ljúga. „Ég get ekki verið öðruvísi en hreinskilinn, hvort sem fólk kann að meta það eða ekki. Undanfærslur
þoli ég ekki og ekki heldur þegar ég var fréttamaður. Ég kann ekki að tipla á tánum af ótta við að styggja aðra.“
Í fyrra...
... fannst mér gaman að lifa.
Núna...
... er ég enn lífsglaðari, er orðin árinu
eldri og búin að læra að þakka fyrir lífið.
Sigríður Arnardóttir sér um þáttinn Fólk
með Sirrý á Skjá einum.
Breyttirtímar
■ Jarðarfarir