Fréttablaðið - 10.05.2004, Blaðsíða 18

18 10. maí 2004 MÁNUDAGUR
■ Eina ósk
Nelson Mandela, sem í augummargra er holdgervingur and-
spyrnu svartra í Suður-Afríku
gegn aðskilnaðarstefnunni og var
pólitískur fangi í 27 ár, sagði í inn-
setningarræðu sinni að það væri
kominn tími til að græða sárin,
þegar hann sór embættiseið sinn
sem forseti Suður-Afríku á þess-
um degi fyrir tíu árum síðan.
Tveim vikum áður höfðu 22 millj-
ónir íbúa Suður-Afríku mætt á
kjörstað í fyrstu þingkosningum
landsins eftir lok aðskilnaðar-
stefnunnar. Mikill meirihluti
þeirra kaus Mandela og Afríska
þjóðarráðið (ANC) til forystu.
Mandela, sem fæddist 1918,
var sonur höfðingja Xhosa-mæl-
andi Tembu-ættbálksins. Í stað
þess að taka við af föður sínum
fór Mandela í frekara nám og
gerðist lögfræðingur. 1944 gekk
hann til liðs við Afríska þjóðar-
ráðið og varð einn af leiðtogum
þess.
Árið 1962 var hann dæmdur
fyrir að yfirgefa landið ólöglega,
en fyrir það fékk hann fimm ára
fangelsisvist á Robben-eyju. Ári
síðar hófust aftur réttarhöld yfir
honum, þar sem hann var kærður
fyrir skemmdarverk, landráð og
samsæri. 12. júní 1964 var hann
dæmdur til lífstíðarfangelsisvist-
ar.
F.W. de Klerk, sem varð forseti
Suður-Afríku 1989, leyfði störf
Afríska þjóðarráðsins að nýju og
11. febrúar 1990 skipaði hann að
Mandela yrði sleppt. Mandela og
de Klerk var báðum veitt friðar-
verðlaun Nóbels árið 1993. ■
■ Andlát
Guðmundur Þorkelsson, fyrrverandi
eldsmiður, lést 24. apríl.
Viðar Birgisson lést 6. maí.
Ingibjörg Óladóttir, Stekkjagerði 6, lést
7. maí.
■ Jarðarfarir
13.30 Sigurður Eggert Sigurðsson,
Hvassaleiti 10, Reykjavík, verður
jarðsunginn frá Grensáskirkju.
13.30 Magnús Jónsson, húsgagna-
smíðameistari, verður jarðsunginn
frá Fossvogskirkju.
13.30 Friðfinnur Friðfinnsson, áður til
heimilis í Melási 12, verður jarð-
sunginn frá Vídalínskirkju í Garða-
bæ.
13.30 Guðbjörg Vigfúsdóttir, Droplaugar-
stöðum, verður jarðsunginn frá
Dómkirkjunni.
14.00 María Bjarnason, frá Bakka í
Siglufirði, verður jarðsungin frá
Siglufjarðarkirkju.
Sprækur og
hress lítill
strákur
Ef ég ætti eina ósk þá myndi égóska þess að strákurinn minn
litli myndi fara að koma í heiminn
og hann yrði sprækur og hress,“
segir Hilmar Jónsson, sem hefur
nýlokið við að leikstýra íslenska
verkinu Edith Piaf í Þjóðleikhús-
inu. ■
Sveinn Rúnar Hauksson, læknirog formaður félagsins Ísland-
Palestína, heldur upp á 57 ára af-
mælið sitt í dag. „Maður er svolít-
ið markaður sögulega á þessum
degi, þetta er jú hernámsdagur,“
segir Sveinn Rúnar og á þar við
10. maí 1940 þegar Bretar her-
námu Ísland.
„Ég fæddist á sjö ára afmæli
þess hernáms. Maður einhvern
veginn finnur sig svo í því að vera
alltaf að berjast gegn einhverri
hersetu eða hernámi. Maður vildi
helst vera bara á útifundi. Ég held
nú samt alltaf upp á afmælið mitt
eins og það sé mitt síðasta og er
alveg eins og lítið barn í því að
hafa gaman af afmælisdeginum
mínum,“ bætir hann við.
Sveinn býst við að verða heima
við á afmælisdaginn með börnun-
um sínum. Hann á fimm börn og
verða þau öll hér á landi á afmæl-
isdeginum, sem gerist ekki á
hverjum degi. Konan hans verður
aftur á móti fjarri góðu gamni því
hún er stödd erlendis um þessar
mundir. „Ég verð einhvern veginn
að bjarga mér með góðra manna
hjálp,“ segi hann og hlær. „Ég
ætla bara að vona að ég fái að hafa
börnin í kringum mig og geti boð-
ið þeim upp á pönnukökur.“
Sveinn á síður von á því að fá
tertu í tilefni dagsins en vill þó
ekki útiloka það. „Ég er nú vel
settur með að eiga góða bræður
sem eru allir bakarar og eru tveir
þeirra starfandi. Þeir eru komnir
svo mikið í þetta heilsusamlega. Nú heitir það Brauðhúsið og það
eru sjálfsagt engar tertur þar
lengur eða neitt óhollt. Það er al-
veg ómögulegt og lítið hægt að
treysta á þá lengur í sukkinu. En
það er aldrei að vita.“
Sveinn segir að besta afmælis-
gjöfin sem hann fái verði heim-
sókn dóttur sinnar Ingu sem hefur
ekki komið hingað til lands í eitt
ár. Hefur hún dvalið í Kólumbíu
hjá unnusta sínum auk þess sem
hún dvaldi um tíma á Ítalíu. „Ég
var búinn að panta hana sem af-
mælisgjöf. Ég er líka að fá hana í
vinnu til mín. Hún ætlar að taka
við sem læknaritari frá og með af-
mælisdeginum. Þetta er besta af-
mælisgjöfin í ár, að fá hana heim
heila á húfi.“
freyr@frettabladid.is
Afmæli
SVEINN RÚNAR HAUKSSON
■ er 57 ára í dag. Hann ætlar að fá
börnin sín í heimsókn.
BONO
Bono, söngvari hljómsveitarinnar U2, er 44
ára í dag
10. maí
■ Þetta gerðist
1990 Kínverjar sleppa föngum af Torgi
hins himneska friðar.
1981 François Mitterrand sigrar Valery
Giscard d’Estaing í forsetakosn-
ingum í Frakklandi.
1941 Rudolf Hess laumar sér til
Skotlands í von um að semja
frið milli Bretlands og Þýska-
lands.
1940 Winston Churchill verður forsæt-
isráðherra Bretlands eftir afsögn
Neville Chamberlain.
1940 Hitler fyrirskipar árásir á Holland
og Belgíu með því að segja
leyniorðið „Danzig“ í útvarpi.
1933 Nasistar standa fyrir mikilli bóka-
brennu í Þýskalandi.
1924 J. Edgar Hoover verður yfirmaður
FBI.
1774 Lúðvík XVI verður konungur
Frakklands.
1534 Jacques Cartier sér strönd Ný-
fundnalands.
NELSON MANDELA
OG F.W. DE KLERK
Mandela sat í fangelsi á Robben eyju í 27
ár sem pólitískur fangi og er í augum mar-
gra holdgervingur andspyrnunnar gegn að-
skilnaðarstefnunni í Suður Afríku.
NELSON MANDELA
■ Sór embættiseið sem
forseti Suður-Afríku.
10. maí
1994
Býður börnunum
upp á pönnukökur
Börn og bækur - IBBY á Íslandiveitti árlega viðurkenningu
sína fyrir framúrskarandi störf í
þágu barna í Norræna húsinu á
laugardaginn. Þetta var í 18. sinn
sem IBBY á Íslandi veitir viður-
kenningu fyrir framlag til barna-
menningar. Áður hafa viðurkenn-
ingar verið veittar fyrir ritstörf,
þýðingar, myndlist, tónlist og leik-
list svo nokkuð sé nefnt.
Að þessu sinni voru útnefnd
Kristín Helga Gunnarsdóttir sem
hlaut viðurkenningu fyrir fram-
lag sitt til barnabókmennta, Guðni
Kolbeinsson sem hlaut viðurkenn-
ingu fyrir þýðingar sínar og Þór-
unn Björnsdóttir sem hlaut viður-
kenningu fyrir kórstarf.
„Þetta er afskaplega ánægju-
legt og hvetur mann til dáða,“ seg-
ir Þórunn sem hefur unnið að kór-
starfi í 28 ár og segist fyrir löngu
vera farin að fá börn barnanna
sem hún byrjaði með í kórinn sinn
í Kársnesskóla.
„Kórstarf er fast á stundaskrá
með mjög almennri þátttöku og í
Kársnesskóla er nú eitt öflugasta
kórastarf á landinu. Þessi viður-
kenning er því ekki bara fyrir
mig, heldur líka til skólans, því
allt er þetta unnið í samvinnu við
frábæra samkennara og skóla-
s t j ó r n e n d u r
sem skilja mik-
ilvægi þessa
starfs. Ég tók
því við þessari
viðurkenningu
fyrir hönd okk-
ar allra.“ Sem
merki um öfl-
ugt kórstarf
Þórunnar í
Kársnesskóla
voru haldnir
maraþontónleikar frá klukkan 9
að morgni til 5 síðdegis í félags-
heimili Kópavogs á sunnudag, þar
sem 250 börn sungu. ■
Höfðingjasonur verður forseti
FRED ASTAIRE
Dansarinn og leikarinn fæddist á þessum
degi árið 1899.
ÞÓRUNN BJÖRNSDÓTTIR
Hlaut árlega viðurkenningu IBBY fyrir fram-
úrskarandi starf í þágu barna.
Barnamenning
verðlaunuð
Viðurkenning
IBBY VERÐLAUNAR STÖRF
Í ÞÁGU BARNA
■ Öflugt kórstarf í Kársnesskóla.
SVEINN RÚNAR HAUKSSON
Sveinn Rúnar bindur ekki miklar vonir við að fá tertu á afmælisdaginn.