Tíminn - 18.05.1972, Blaðsíða 11

TÍMINN
Fimmtudagur 25. maí 1972.
miöiö) aö störfum i laxaræktarstööinni.
var að miklum hluta lax, sem hafði
dvalið aðeins eitt ár i sjó.
t fjórða lagi:
bað hefir tvimælalaust sézt og
sannazt að seiðin hafa átt auðvelt
með að komast til sjávar, þegar
þau hafa náð sjógöngustærð, þó
hefir i tilfelli, sem vitað er um, svo
mikið af seiðum leitað útgöngu
samtimis að grindurnar i flóðgátt-
inni stifluðust. En svo vel vildi til
að gæzlumaður stöðvarinnar, kom
að á réttum tima, og dró grindurn-
ar upp, en seiðin héldu áfram ferð
sinni til sjávar og tjón varð hverf-
andi litið. Þarna voru á ferðinni
stór seiði 18 til 20 sentimetrar 3 til 4
þúsund, að dómi gæzlumannsins.
Þau seiði, sem alast upp i ytra lón-
inu þar til þau hafa náð. sjógöngu-
stærð, eiga þó enn greiðari leið til
sjávar en hin, sem i innra lóninu
vaxa upp. Samtimis þessari þróun
sjógönguseiða og ferð þeirra til sjá-
var, hefur komið i ljós,að eitthvað
af laxaseiðum fer ekki til sjávar
þótt þau hafi náð sjógöngustærð, og
orðið kynþroska inni i vatninu og
hrygnt þar. Nokkuð af hrognum
hafa verið tekin úr þessum laxi og
eru nú i klakhúsi okkar i Látravik,
eru þau nú á augnhrognastiginu og
þykja i alla staði eðlileg. Hefur
þessi lax verið nefndur vatnalax.
Hér gefst ekki timi til þess að
ræða kosti eða ókosti þessara nýju
tegundar, en reynt mun að fylgjast
með og hafa stjórn á þróuninni.
Um inngönguskilyrðin fyrir lax-
inn, þegar hann er kominn úr sjó i
ytra lónið á leið sinni á uppeldis-
stöðvar i Innra lóninu, er það að
segja, að þau eru ekki nógu góð.
Þvi veldur m.a. of litið vatns
rennsli þegar þurkar ganga. Botn-
inn i flóðgáttinni er óþéttur, sömu-
leiðis garðurinn. Ekki hefur verið
hægt að steypa nauðsynlega rennu
með hólfum út frá flóðgáttinni sem
fiskveg og fleira mætti telja.
Það er þó i aðra röndina huggun,
að ástæðan fyrir þessum ágöllum
er frá byrjun fjárskortur, sem hef-
ur valdið þvi, aö ýmsar nauðsyn-
legar framkvæmdir hefur ekki ver-
ið hægt að ráðast i ennþá. Skortir
þvi töluvert á, að við höfum getað
notað þá möguleika, sem hafa ver-
ið og eru enn fyrir hendi.
S.l. sumar var júni-mánuður sá
þurrkasamasti, sem komið hefir
hér á landi s.l. 100 ár og sumarið
eitt þurrkasamasta undanfarin 24
ár.
í fimmta lagi:
Aðstaða okkar til að velja úr
endurheimtum laxi, það bezta fyrir
klakið, er góð. Og hefur það verið
gert eftir þvi, sem aðstæður til
geymslu á klaklaxinum hafa leyft.
i sjötta lagi:
Sala á hrognum til stuðnings
fiskirækt i landinu hefur þvi miður
ekki verið möguleg ennþá, m.a.
vegna þess.að aðstaða til að geyma
klaklax er af skornum skammti.
Sjógönguseiði höfum við þó látið af
hendi, en um mjög litið magn er að
ræða.
i sjöunda lagi:
Stangarveiðimöguleikar virðast
þegar orðnir talsverðir vegna þess,
hve mikið er orðið af bleikjunni i
vatninu ásamt vatnalaxinum og að
auki er fullorðinn lax, sem komið
hefur úr sjó. Veiði á stöng á
ræktunarsvæði félagsins getur þó
verið tvibent, annarsvegar er æski-
legt að fækka verulega silungnum
og fá um leið nauðsynlegt fjármagn
til framkvæmda fyrir seld veiði-
leyfi. Hinsvegar hugsanleg truflun
á lifi laxaseiðanna, sem þarna eru
að alast upp. Veiðimenn eru gjarn-
ir á að vaða út i veiðivatnið og gætu
Framhald á bls. 19

11
I
i illll l"i
VARNAÐARORÐ
A bændaviku Búnaðarfélags
1 slands, sem hófst i útvarpinu
10. marz sl. voru stórmerk er-
indi flutt og ýms fróðleikur.
Eitt af þeim erindum, sem hér
verður á minnzt, var flutt af
PáliA. Pálssyni yfirdýralækni
11. marz.
betta erindi fjallaði að
meiginþætti um smitnæma
sjúkdóma á búfé, auk svina og
alifugla. Eins og vænta mátti,
var þetta erindi stórfróðlegt
hjá Páli, og óskandi væri að
sem flestir hefðu hlustað á
hans varnaðarorð. Þess vegna
tek ég þetta til meðferðar hér,
að ég óttast, aö erindi þetta
hafi farið framhjá mörgum,
vegna timans sem það var
flutt á. A aðeins einn þáttinn
verður minnzt hér, þann sem
snertir islenzka hesta. Við er-
um minnug þess, að niður-
skurður á fé var hér áður
vegna kláðans, einnig siðar
vegna mæðiveikinnar. Naut-
gripir hafa verið kranksamir i
seinni tiö. Þótt niðurskurði
hafi ekki þurft að beita þar
nema i litlum mæli. Hrossin
eru þau einu, sem staðið hafa
til þessa án allra veikinda eða
faraldurs. baö eina, sem um
er vitað, er að hross féllu
óeðlilega mikið i eldgosum á
öldum áður. Það verður
aldrei fulllofað, að hrossastofn
okkar skuli hafa sloppið við
landlægar plágur.
Varnaðarorð Páls A.
Pálssonar ættu að ýta við
þeim mönnum, sem hafa með
útflutning og sölu á hrossum
að gera. Hann fræddi okkur á
þvi, að i þeim löndum, sem
hross eru velflest flutt til, er
landlægur sjúkdómur.sem
þessi hross smitast af, þegar
út kemur. Þessi sjúkdómur er
húðsjúkdómur, sem er smit-
andi og gæti þar af leiðandi
borizt milli landa, ef óvarlega
er að farið. Páll benti á, aö
vegna góðra samgangna getur
maður, sem fer frá Þýzka-
landi t.d., verið kominn hingað
til lands og farinn að þukla og
skoða islenzka hesta, nokkr-
um klukkustundum eftir að
hann fór. Ef um mjög
smitandi sjúkdóma er að ræða
dylst engum,hve gifurleg
hætta getur legið i, að menn
geti borið sýkilinn milli landa.
Það er ekki hættulaust að láta
þessa útlendinga vaða fyrir-
varalaust út i sveitir landsins
til að skoða væntanleg sölu
hross, prúttandi hver um ann-
an þveran, vitandi það, að
bændurna vantar rekstrarfé
ekki siður en aðra. Þarna
kemur fram skipulagsleysið,
sem hér hefur verið minnzt á
áður viðkomandi hrossasölu
úr landi. Einnig hefur það
gerzt, að isl. tamningamenn
hafa verið úti i nokkurn tima,
og ef til vill flutt reiðtygi fram
og til baka. Ekki veit ég, hvort
þau eru sótthreinsuð þegar
heim kemur, en svo ætti að
vera. Það er aldrei of varlega
farið, þegar um smitsjúkdóma
er að ræða. Fróðlegt væri að fá
fram á opinberum vettvangi,
hvaða eftirlit sé um framan-
talin atriði.
SMARI
ALLTFYRIR
hvrtasunn
Bakpokar
íþróttabúningar
SPORTVAL
HLEMMTORGI sími ldíon
!
HLEMMTORGI símj 14390
PÓSTSENDUM
81
iil