Tíminn - 19.09.1972, Side 19

Þriftjudagur 1!). september 1972
TÍMINN
19
Álverið
Framhald
af bls. 8.
eða náð tökum vegna þessarar at-
vinnu, sem svo mjög reynir á
öndunarfærin vegna ryks.
Varnarráðstafanir.
Varnarráðstafanir verða aðal-
lega þrennskonar:
1. Hreinlætis-, öryggis- og loft-
ræstingaráðstafanir eins góðar
og frekast er unnt i verksmiðju
af þessari gerð, en það er aug-
ljóst mál, að þrátt fyrir itrustu
aðgæzlu og vilja til að gera
vinnuaðstöðu sem bezta, þá
verður seint i iðnaði sem þess-
um hægt að losna algjörlega við
ryk, og þótt bræðslukerin eða
hydrolysukerin verði alveg lok-
uð, eins og nú er verið eð byrja
að gera tilraunir með, þá mun
það aldrei að fullu útiloka ryk.
1 lögum um öryggisráð-
stafanir á vinnustöðum, nr. 23,
1. febrúar 1952, eru ákvæði unv
að trúnaðarlæknir öryggiseftir-
litsins geri skrá yfir efni, efna-
sambönd og lofttegundir, sem
hættuleg teljist heilsu manna.
Nú hefur Oryggiseftirlitið eng-
an sérstakan trúnaðarlækni, en
mun i hverju einstöku tilfelli
leita til hlutaðeigandi héraðs-
lækna, i Reykjavík borgar-
læknis, en hér gæti Heilbrigðis-
eftirlit rikisins verið til aðstoð-
ar.
2. Það þarf eigi aðeins aö hafa i
huga almerint heilsufar og þá
alveg sérstaklega ástand önd-
unarfæra og ofnæmistilhneig-
ingar, heldur og taka með i
reikninginn sérstaka lungna-
sjúkdóma og ofnæmi skyld-
menna, sem kann að vera ætt-
gengt og brjótast út, ef álag
eykst.
3. Það verður að stilla vinnutima
í hóf.
Eins og áður segir, er yfirleitt
tilhneiging til fyrivinnu, starfs-
menn sækjast eftir henni og i
„Samningum um kaup og kjör”
starfsmanna við áliðjuverið i
Straumsvik, er talað um for-
gangsrétt til yfirvinnu sbr. fskj.
VII gr. 2.6. 3. um „lágmarks
hvild” er gert ráð fyrir, að starfs-
maður geti unnið 17 klukkustund-
ir samfellt eða lengur og kom
þetta ofsalega vinnuálag, sem
raunar stóð svo til hvildarlaust i
marga sólarhringa, frám I
skýrslu eins mannsins.
Annars eru ákvæði um það i
lögum um öryggiseftirlit á vinnu-
stöðum, 8. gr., að ráðherra geti
sett reglur um takmörkun á
vinnutima við hættulega vinnu. t
þessi tilfelli gæti vinnan i lest við
uppskipun súráls heyrt þar undir,
svo og viss störf i kerskála eins og
flutningur og taka á bræddum
málmi. Þá eru i sömu lögum
ákvæði um 8 tima hvíld á sólar-
hring.
Lokaniöurstöður.
Svar við spurningum 1, 2 og 3 i
hrpfi ráíSunpvHcinc
1. Hvort aöstæður 1 Straumsvik
séu þannig, að hætta sé á at-
vinnusjúkdómum hjá starfs-
mönnum.
Hér þarf fyrst að gera sér grein
fyrir, hvað telja beri atvinnusjúk-
dóma. Hér á landi er ekki til tæm-
andi, skrá um atvinnusjúkdóma,
en i lögum um almannatrygging
ar nr. 40, 30. april 1963, 29. gr.,
segir: „Akveða skal með reglu-
gerð að tilteknir atvinnusjúk-
dómar skuli teljast bótaskyldir”.
Þessi reglugerð hefur aldrei
verið sett, m.a. að sögn forstjóra,
vegna fæðar tilfellanna, og þau
fáu tilfelli, sem upp kunna að
koma. metin hverju sinni af
tryggingalækni. 1 áðurnefndum
samningum um kaup og kjör i
Straumsvik. er gert ráð fyrir
óskertur launum i allt að 2
mánuði. verði starfsmenn fyrir
slysum eða veikjast af orsökum,
sem rekja má til vinnunnar.
I reglum um skráningu og til-
kynningu atvinnusjúkdóma nr.
24, 7. marz 1965, sem út eru gefn-
ar af samgönguráðuneytinu, eru
ákvæði fremur óljós, en aðeins
taldir upp fjórir flokkar kvilla, en
þeir eru bæklunar-, bilunar-,
eitrunar- og ofnæmiskvillar.
I öðrum löndum, sem hafa
langa reynslu af atvinnusjúk-
dómum. eru fastar reglur um
hvað telja beri til atvinnusjúk-
dóma og bótagreiðslur vegna
þeirra mjög misjafnar eftir teg-
undum sjúkdóma.
Af hinum sérstöku efnum, sem
talin eru geta valdið atvinnusjúk-
dómi — lungnasjúkdómi —, er að-
eins eitt úr ál-flokknum, en það er
bauxit og það háefni það sem
súrál < A102) er unnið úr. Aftur á
móti eru almennir ofnæmiskvill-
ar ekki á skrá um atvinnusjúk-
dóma. enda mun þar oft um
matsatriði að ræða.
Fyrsta árið, sem reglurnar frá
7. marz voru i gildi, leitaði ég
,,með logandi ljósi” að atvinnu-
sjúkdómi i Vestmannaeyjum, og
taldi mig finna aðeins einn slikan,
en það var múrari, sem fékk
exem af sementi, en hann
bjargaði sér með þvi að vinna að-
eins við múrverk 1/2 árið, en
stunda sjó þess utan. Vilmundur
Jónsson, sem þá var landlæknir,
vildi þó ekki samþykkja þetta
sem atvinnusjúkdóm, en Vil-
mundur mun hafa eitthvað komið
við sögu er áðurnefndar reglur
frá 7. marz 1956 voru samdar.
Það er þó min skoðun, að hér hafi
verið um að ræða atvinnusjúk-
dóm, og á sama hátt tel ég
veikindatilfellin i Straumsvik
koma undir atvinnusjúkdóma i
fullu samræmi við áöurnefndar
reglur.
2. Hvaða sjúkdóma geti hugsan-
lega orðið vart við starfsemina
eins og nú er?
Aðstoðarstúlka
óskast við rannsóknarstörf. Umsóknir er
greini menntun og fyrri störf sendist
Raunvisindastofnun Háskólans Dunhaga
3.
Raunvisindastofnun Háskólans.
Námsflokkarnir
Kópavogi
Enska: Kvöldflokkar, siðdegisflokkar fyrir börn
fullorðna.
Sænska, þýzka, franska, spænska.
Aherzla lögð á talmál i öllum tungumálum. Erlendir
kennarar.
Mengi fyrir foreldra, teiknun og málun, skák fyrir
byrjendur og lengra komna.
Föndurfyrir 5-6 ára börn.
Hjálparflokkarfyrir skólafólk i Islenzku, dönsku, ensku og
reikningi.
Innritun i sima 42404 kl. 2-10 alla daga
jafnt.
Kennsla hefst 25. september.
Ég tel öndunarfæra kvilla á
grundvelli ofnæmis og ertingar
geta orðið vart i álverinu á fáum
mönnum. sem hafa slika ofnæm-
istilhneigingu. Þar á meðal má
sérstaklega nefna „Bronchitis”,
„Rhinitis allergica” og „Asthma
bronchiale”.
3. Hvort veikindatilvik hjá starfs-
mönnum, sem tilgreind eru i
áðurnefndu bréfi (þ.e. bréfið,
sem ráðuneytinu hefur borizt
frá starfsgreinarfélögum og
fylgdi með i afriti), verði rakin
til þeirra.
Ég tel að rekja megi flest
sjúkdómstilfellin til starfsins i ál-
iðjuverinu, þótt þar blandist inn i
i sumum tilfellum langvinn
bronchitis af öðrum uppruna, svo
og aðrir lungnakvillar (lungna
bólga), sem ekki verða raktir til
starfsemi i álverinu, en sem
veikla mjög allt mótstöðuafl gegn
ryki.
4. Það var að visu ekki spurt um
hugsanlegar varnarráðstafan-
ir. en þó vil ég leyfa mér að
vekja athylgi á þvi,sem um það
segir hér að framan i kaflanum
„varnarráðstafanir”.
Baldur Johnsen.
íþróttir
Framhald
af 17. siðu.
Hans Edgar Paulsen miðju-
leikmaður nr. 9, 25 ára prent-
ari, 1 a-landsleikur,
1 unglingalandsleikur og 158
leikir með aðalliði Vikings.
Sigbjörn Slinning
varnarmaður nr. 5, og fyrirliði
liðsins, 26 ára bifreiðarstjóri.
Slinning hefur leikið 29 lands-
leiki, 5 unglingalandsleiki og
287 leiki með aðalliði Vikings.
Johannes Vold framlinu-
leikmaður nr. 10, 26 ára deild-
arstjóri, hefur leikið með
Viking frá 1971 og á að baki 57
leiki með aðalliði Vikings, auk
þess hefur hann leikið 5
héraðsúrvali og siðasta
sunnudag lék hann sinn fyrsta
a-landsleik, i leik Noegs og
Sviþjóðar. Vold hefur sýnt
mjög góða leiki i sumar, og er
markhæstur i 1. deildinni
norsku. Hann lék áður um
árabil með aðalliði norska
liðsins Bryne.
Svein Kvia miðjuleikmaður,
25 ára reikningssérfræðingur,
hefur leikið 10 a-landsleiki og
214 leiki með aðalliði Vikings.
Kvia skoraði markið i leiknum
IBV-Viking, sem fram fór i
Stavangri 13. sept.
Inge Valen, 21 árs iðnaðar-
maður. Valen getur leikið all-
ar stöður á vellinum og i fyrri
leik IBV og Vikings lék hann i
fyrsta sinni stöðu miðvarðar
og átti snilldarleik. Hann hef-
ur leikið með Viking frá þvi i
vor, alls leikið 28 leiki meö
aðalliði félagsins og 9
unglingalandsleiki.
Harald Andersen varnar-
maður, 26 ára tæknifræðingur,
hefur leikið 27 leiki með aðal-
liði Vikings.
Marvid Skjævelend
varnarleikmaður, 23 ára
rannsóknarmaður. Hefur leik-
ið 2 leiki með héraðsúrvali og
21 leik með aðalliöi vikings, en
með þeim hóf hann að leika i
vor.
Gunnar Storm Nilsen fram-
linuleikmaður, 22 ára nemi,
hefur leikið 1 héraðsúrvalsleik
og 26 leiki með aðalliði Vik-
ings, en hann hóf að leika meö
þeim i vor.
Skólinn tekur til starfa fimmtudaginn 5. október
Barnaflokkar — Unglingaflokkar — Flokkar fyrir fullorðna
einstaklinga — Flokkar fyrir hjón. Byjendur og • framhald.
Innritun og upplýsingar i eftirtöldum
simum frá kl. 10-12 og 1-7 daglega.
REYKJAVÍK
Kennslustaðir:
Brautarholt 4, simar 20345 og 25224.
Félagsheimili Fóstbræðra (Langholts-
vegi) simar 20345 og 25224.
Félagsheimili Árbæjarhverfis, simar
20345 Og 25224.
Félagsheimili Fáks, simi 84829.
KÓPAVOGUR
Kennt verður i Félagsheimilinu, simi
38126.
HAFNARFJÖRÐUR
Kennt verður i Góðtemplarahúsinu,
simi 38126.
ATHUGIÐ
Seltirningar
Kennsla fyrir börn, unglinga
og hjón i Féiagsheimiiinu.
Heimar, Sunda- og
Vogahverfi
Félagsheimili Fóstbræðra við
Langholtsveg, (stóri salurinn)
Kennsla fyrir bórn á aldrinúm
4 — 6 ára
7 — 9 ára
10 —12 ára
SELTJARNARNES
Kennt verður i Félagsheimilinu, simi
84829.
KEFLAVÍK
Kennt verður i Ungmennafélagshúsinu,
simi 2062 kl. 5-7.
Breiðholtshverfi
Félagsheimili Fáks við Elliðaár.
Kennsla fyrir börn á aldrinum
4 — 6 ára
7 — 9 ára
10 — 12 ára
DANSKENNARASAMBAND ÍSLANDS