Tíminn - 26.11.1972, Blaðsíða 17
Sunnudagur 26. nóvember 1972
TÍMINN
17
flugmannsréttindi, en hve marga
tima til viðbótar þarf til þess að fá
flugstjóraréttindi?
— Auk bóklegs og verklegs
prófs eins og fyrir önnur stig
getur hver og einn fengið flug-
stjóraréttindi eftir tilskilinn flug-
tima . En að öllu jöfnu gera menn
það ekki, vegna þess að það er
bæði kostnaðarsamt og nokkuð
erfitt, nema i þvi tilfelli, er þeir fá
vinnu hjá einhverju flugfélagi,
fljúga hjá þeim sem aðstoðar-
flugmenn i svona 5-6 ár, en þá
gefur viðkomandi flugfélag þeim
kost á að fá flugstjóraréttindi. En
á siðari árum hefur það æ meir
færzt i vöxt, að menn taki flug-
stjóraréttindin upp á eigin spýtur
til að geta flogið sem flugstjórar i
hvernig flugi sem er. Lágmarks-
timinn er 1200 flugstundir, ef þeir
á annað borð hafa tækifæri til að
fljúga stærri vélum. Svo eru aftur
tekin sérréttindi fyrir hverja vél-
artegund fyrir sig.
Hér er fólk
á öllum aldri-
Sá elzti fimmtugur,
sá yngsti sautján ára
- Eru ekki einhver skilyrði sett
fyrir inntöku i skólann, lág-
marksaldur, menntun og þess
háttar?
— Lágmarksaldurinn er 17 ára
fyrir sólópróf, 18 ára fyrir einka-
flugpróf og 19 ára fyrir atvinnu-
flugpróf. Svo þurfa nemendur að
hafa staðizt læknisskoðun trún-
aðarlæk'nis flugmálastjórnarinn-
ar. Er þar einkum athuguð sjón,
heyrn og viðbragð, en aðalatriðið
er góð, almenn likamshreysti. Er
engin ástæða fyrir menn að bera
kviðboga fyrir þessari skoðun, ef
þeir á annað borð eru fullkomlega
hraustir til sálar og likama. Skil-
yrði eru sett, hvað menntun
snertir. Gagnfræðapróf fyrir at-
vinnuflug.
— Það eru væntanlega einkum
ungir menn, sem hefja hér nám.
Eða er ef til vill einhver slæðingur
af eldri mönnum hér lika?
— Það er erfitt að segja nokkuð
um meðalaldur. Hér er fólk á öll-
um aldri. Sá elzti, sem tekið hefur
flugpróf hjá mér,var fimmtugur,
Þorbjörn Sigurgeirsson prófess-
or. Nú er að byrja hér maður,
sem kominn er um fimmtugt, og
fleiri eru væntanlegir. Þeir
yngstu hér eru 17 ára.
— Við höfum að mestu gleymt
að minnast á bóklegu kennsluna
og skulum þvi, áður en lengra er
haldið, vikja nokkrum orðum.að
henni.
— Það eru, má segja, þrjú bók-
leg námskeið yfir veturinn. Fyrir
áramót er þriggja mánaða nám-
skeið fyrir einkaflugpróf. Eftir
áramót hefst 3-4 mánaða nám-
skeið fyrir atvinnuflugpróf, og við
þetta bætist svo um mánaðar-
námskeið fyrir blindflugspróf. Nú
greinarnar, sem kenndar eru,
eru siglingafræði, flugeðlisfræði,
flugreglur, vélfræði og veður-
fræði, fyrir einkaflugpróf. Fyrir
atvinnuflugpróf er farið mjög
itarlega i þessi sömu fög, og svo
eykst þetta stig af stigi, unz
kemur að flugstjóraprófi, en þá er
heildarnámið orðið bæði mikið og
visindalegt. Kennt er 6 daga vik-
unnar, frá klukkan 8 til u.þ.b.
10:30 á kvöldin (nema á laugar-
dögum frá 5 til 7). Við höfum
þetta kvöldnámskeið, vegna þess
að reyndin er sú, að megnið af
nemendunum eru i fullri atvinnu
eða þá i (öðrum) skóla og geta
þvi ekki sótt skólann á öðrum
tima.
íslenzkir flugmenn
vel séðir
um allan heim
— Er ekki markaðurinn fyrir
flugmenn hér á landi fremur
þröngur?
— Jú, hann er alveg yfirmett-
aður eins og er. en það getur
breytzt áður en varir, maður veit
það aldrei. Þess vegna miðum við
kennslu okkar við það, að nem-
endur geti leitað sér siar starfs
erlendis. En það þarf að sjálf-
sögðu alltaf að vera til skóli, sem
útskrifar flugmenn, þvi að ef eng~
inn slikur skóli væri til, kæmi að
þvi, að engir flugmenn væru til.
Og islenzkir flugmenn eru mjög
vel séðir, hvar sem er. En þörfin
fyrir flugmenn er sem sagt mjög
timabundin. bæði hér heima og
erlendis. Fyrir nokkrum árum
var til dæmis mikill fjöldi flug-
manna atvinnulaus i Ástraliu og
brezka heimsveldinu almennt, en
nú hafa um 600 flugfélög i
Ástraliu auglýst eftir flugmönn-
um.
— Nú þurfa menn að fljúga
visst mikið til að halda réttindun-
um. Hvernig vikur þvi við?
— Fyrir einkaflugmenn eru
það þrir flugtimar. lágmark,
á ári. 12 timar fyrir atvinnuflug-
menn. En það eru 6 mánaða skir-
teini, sem flugstjórar og meira-
prófsmenn hafa, og þurfa þeir að
hafa flogið ákveðinn tima á þvi
gildistimabili, þar af minnst einn
tima á mánuði i blindflugi. Svo er
sérstakt flugpróf á 6 mánaða
fresti.
— Hvað eru margir flugskólar
hér á landi?
— Það getur vart heitið, að þeir
.séu nema tveir, þessi og Flug-
stöðin HF.
— Er ekki álagið mikið hér hjá
þér?
— Jú, það er mjög mikið.og er
brýn þörf á meiri vélakosti. Það
er vart hægt að auglýsa skólann
meir erlendis, fyrr en við höfum
fengið fleiri vélar. Áformað er að
bæta við tveim vélum næsta
sumar. Það er auðsfeð, að mjög
góður grundvöllur er fyrir þvi að
fá hingað nemendur erlendis frá.
Hér eru um þessar mundir 11 er-
lendir nemendur i skólanum og
allmargar beiðnir liggja fyrir.
— Þú ert sem sagt bjartsýnn á
framtið skólans og að verkefnin
verði næg.
— Já, ég er það alveg ein-
dregið. Og ég vona.að fólk eigi al-
mennt eftir að gera sér betur
grein fyrir gildi flugsins i nútima
þjóðfélagi og eins þeirri ánægju,
sem það veitir mönnum að geta
flogið sjálfir, frjálsir sem íuglinn,
um loftin blá.
Hér sýnir Helgi Jónsson, skólastjórinn, nemendum gerð og virkni flugvélarhreyfils.
íslendingar vafalaust
mesta
flugþjóö veraldar
— Mergur málsins er sá, að
yfir höfuð hefur verið litið á flugið
einhvern veginn sem sport. Og
það hefur anzi mikið gleymzt hjá
þvi opinbera, hvað flugið er orðið
mikilvægur atvinnuvegur i þjóð-
lifinu. tslendingar eru vafalaust
mesta flugþjóð veraldar, jafnvel
þótt miðað væri við annað en
fólksfjölda. Siðan 1950 hefur eng-
inn einasti l'lugmaður orðið að
fara utan til að læra. Segja má,
að meginþorri flugmanna is-
lenzku flugfélaganna sé mennt-
aður hér heimajþað eru aðeins
þeirelztu, sem lært hafa erlendis.
Og við þetta bætist svo, að mikill
fjöldi islenzkra flugmanna starfa
erlendis, á islenzkum skirteinum.
Má nefna, að i Þýzkalandi eru nú
a.m.k. fjórir, tveir i Ilollandi ,
þrir i Danmörku, eitthvert
slangur i Bretlandi, nokkrir i
Afriku og viðar og viðar, t.d. i
Japan. Um þessar mundir er
aðeins einn islenzkur flugmaður i
Suður-Ameriku, en fyrir örfáum
árum voru þeir alls niu. islenzk
flugskirteini eru nú viðurkennd
alls staðar i Evrópu, nema i Bret-
landi. Þannig er Bretinn alltaf.
Það fær enginn að fljúga þar,
nema hann taki lyrst einhver
námskeið. Hins vegar höfum við
þá reynslu af brezkum flugmönn-
um, að þeirséu nú tæplega efstir.
Þetta voru orð Einars
Frederiksen, eins af þremur
kennurum við Flugskóla llelga
Jónssonar. Einar var skarfhreyf-
inn og hress i bragði þetta kvöld,
er viðtalið fór fram, eins og mér
skilst, að hann eigi vanda til. Var
einkar fróðlegt og skemmtilegt
við hann að ræða.
Stundaöi flugið
lengi vel i
hjáverkum
Ilve lengi hefurðu nú verið i
fluginu, Einar?
Ég tók llugpróf árið 1951 og
hef verið við þetta meira og
minna i 20 ár, en samfellt siðan
1964.
Á þessu tuttugu ára timabili
hefurðu væntanlega viða borið
niður. Viltu ekki segja okkur
nokkuð l'rá þinni reynslu i íluginu.
Framhald á bls. 19
Magnús Hall Skarphéðinsson
Blaðamaður tók þrjá
nemendur i Flugskóla Helga
Jónssonar tali rétt áður en þeir
gengu út i svalt og dimmt haust-
kvöldið, að lokinni kennslu þann
daginn.
Markmiðið er
atvinnuflugmannspróf
fyrir stúdentspróf
Magnús Hall Skarphéðinsson
menntaskólanemi:
- Hvað er langt siðan þú
byrjaðir að læra hér?
— Það eru þrir mánuðir, siðan
ég byrjaði i verklegum timum
og er búinn að taka 6 1/2 flug-
tima. Ég byrjaði i bóklega nám-
skeiðinu fyrir rúmum tveim
mánuöum.
- Og hvenær býstu við að
taka sólóprófið?
- Eg stefni að þvi að ljúka
sólóprófi fyrir áramót. 1 vetur,
eftir áramót, ætla ég aö keppa
að þvi að ná einkaflugmanns-
réttindum, en ég verð 18 ára i
júli.
— Ertu aö hugsa um að leggja
flugið fyrir þig sem ævistarf?
Ja. ég hef nú ekki hugsað út
i það, en stefni að þvi að laka
a.m.k. atvinnuflugpróf. Þess
vegna er ég einnig i mennta-
skóla M K., þvi að enda þótt stú-
dentspróf sé ekki skilyrði til að
la flugmannsréttindi hér, þá tel
ég það mjög æskilegt.og að það
auðveldi manni mjög að fá
l'ramtiðarvinnu sem flugmaður.
llvernig finnst þér að
fljúga. Varstu ekki hræddur til
að byrja með?
Þetta er mjög gaman. Ég
var svolitið smeykur við að
fljúga fyrstu timana, en það er
að mestu farið af mér. Ég er
ekki enn l'arinn að fljúga ein-
samall, en ég er farinn að lenda
einn og gera allt sjálfur. Sóló-
réttindi fæ ég ekki fyrr en eftir
20 flugst. Markmiðið er, að
vera búinn að fá atvinnul'lug-
mannsréttindi, áður en ég tek
stúdentspróf.
Og hvérnig likar þér svo við
skólann hérna?
Það er feykigaman að vera
hér. Ándinn er mjög góður og öll
aðstaða ágæt. Þá kynnist maður
hér einnig fólki úr öllum stétt-
um, allt saman skinandi fólk .
Hef alltaf
verið með flugdellu
Hörður Eiriksson, flugvélstjóri,
hjá Loftleiðum:
- Hve lengi hefur þú starfað
sem flugvélstjóri Hörður?
Ég hef verið i þessu siðan
1951, hjá Lóftleiðum, og smá
tima þar af hjá Flugfélagi
tslands.
Þú hefur vafalaust verið á
mörgum gerðum flugvéla. En á
hvers konar vél ertu i dag?
- Jú, það er rétt. Þær eru
orðnar margar vélarnar, sem
ég hef veriö á, en nú er þaö
Douglas DC-8.
- Hvenær datt þér fyrst i hug
að læra að fljúga?
Ja, þetta hefur alltaf verið
llörður Éiriksson
hálfpartinn i manni. Mér fannst
heldur súrt eltir allan þennan
tima, sem ég hef verið i fluginu,
að kunna ekki að fljúga sjálfur.
Svo tók ég á mig rögg og byrjaði
að la‘ra hér i fyrrahaust. Ég hef
alltaf verið með flugdellu, og
linnst mjög gaman að fljúga.
Er erliðara að fljúga en þú
bjóst við?
Já, ég myndi kannski segja
það, en það er ekki þar með
sagt, að það sé erfitt. öðru nær.
— Hefuröu fengið flugskrekk
á þessum litlu rellum?
Nei. nei ekki i þessu. Ég er
orðinn of kunnugur fluginu til
þess. Hitt er annað mál, að ég
hel' fengið skrekk i starfi minu,
á stóru vélunum. Það er kjáni.
sem ekki segist vera hræddur i
þvi, einstöku sinnum.
Hvað ertu kominn langt i
náminu hér og að hverju stefn-
irðu?
- Ég er búinn að taka um 30
flugtima og hef lokið sólóflug-
prófi. Svostefni ég að einkaflug-
prófi, læt mér það nægja.
Hvenær ég lýk þvi, er ekki gott
að segja. Ég er allbundinn af
minu starfi, er mikið að heiman
og a þvi ekki svo gott með að
sækja tima hér.
Að lokum. Ilörður. Mér
skilst. að þú sért orðinn 44 ára
hvað linnsl þér um það, að
menn. sem komnir eru á l'ull-
orðinsaldur. lari að læra að
fljúga?
Mér finnst alls ekkert al-
hugavert við það. er Irekar
hlynntur þvi. Fyrir mitl leyti er
ég i þessu bæði mér til ánægju
og einnig vegna þess, að það
getur komið mér að góðum not-
um i starfinu að hafa nokkra
innsýn i, hvað það raunverulega
er að fljúga sjálfur.
Og allt er það farið að
ganga andskotalaust
Baldvin Björnsson auglýsinga-
teiknari:
llve langt er siðan þú byrjaðir
á flugnáminu?
Það er tæpt ár siðan ég byrj-
aði að fljúga undir handleisðlu
Framhald á bls. 19
Baldvin Björnsson