Tíminn - 29.11.1973, Blaðsíða 3

Fimmtudagur 29. nóvember 1973.
TÍMINN
3
Úr ræðu Kristjóns Ragnarssonar á aðalfundi L.Í.Ú.:
Útgjaldaaukning vegna
verðhækkunar á olíu og
veiðarfærum um 1 milljarður
Frá aðalfundi F.Í.O., sem hófstigær. — Timamynd:
AÐALFUNDUR L.i.ú. hófst i
gær kl. 14.00 að Ilótel Esju, með
ávarpi Kristjáns Ragnarssonar,
framkvæmdastjóra, en siðan fóru
fram kosningar i nefndir, og eru
þær hclztar, afurðasölunefnd,
allsherjarnefnd, skipulagsnefnd,
fjárhags- og viðskipanefnd og
stjórnarkosninganefnd. Lagðir
voru fram reikningar L.Í.Ú. og
skýrsla framkvæmdaráðs inn-
kaupadeildar. Gert var ráð fyrir
þvi að nefndarstörf hæfust eftir
matarhlé kl. 20,30 i gærkvöldi og
halda þau áfram til hádegis i dag.
Reiknað er með að fundinum ljúki
á föstudag, með ávarpi sjávarút-
vegsráðherra og stjórnarkjöri.
Hér fara á eftir helztu atriðin
úr setningarræðu Kristjáns
Ragnarssonar, en i upphafi bað
hann viðstadda að minnast
látinna sjómanna og útgerðar-
manna sem horfið hefðu af
sjónvarsviðinu frá siðasta
aðalfundi.
upphafi ræðu sinnar gat
.ístján Ragnarsson þess, að
árið 1972 hafi verið eitt af
erfiðustu árum, sem yfir út-
gerðina hefðu gengið. Áætlað er
að halli á rekstri bátaflotans hafi
numið um 400 milljónum króna og
hallarekstur togaranna hafi
numið um 40 milljónum, eftir að
tekið hefur verið tillit til aðstoðar,
sem þeim var veitt á árinu.
Meginástæðuna fyrir þessum
hallarekstri sagði Kristján vera
minnkandi fiskafla og ört hækk-
andi kostnað.
Kristján sagði, að horfur væru á
að afkoma fiskveiðanna yrði mun
betri á þessu ári og gert væri ráð
fyrir hallalausum rekstri báta-
flotans i heild. Afkoman er þó
mjög misjöfn eftir út-
gerðarháttum og er t.d. hagnaður
af loðnuveiðum talinn nema 250
millj., en halli á þorskveiðum
nemur væntanlega sömu upphæð.
Skuttogararnir
Erfitt er að skýra þann mikla
áhuga, sem er fyrir kaupum á
þessum skipum, þegar litið er til
afkomumöguleika þeirra við
rikjandi aðstæður, sagði Kristján.
Hann sagði, að ljóst væri, að afla-
verðmæti þeirra væri um 25%
hærra á úthaldsdag, en siðutog-
aranna og afli yfirleitt fyrsta
flokks. Þau þjónuðu vel þvi hlut-
verki að tryggja atvinnuöryggi i
dreifbýlinu. Aðalástæðan fyrir
slæmum rekstrarmöguleikum
skuttogaranna, þrátt fyrir góðar
veiðar, er hinn gifurlegi stofn-
kostnaður, en 20% af aflaverð-
mæti fer til greiðslu vaxta og af-
borganna.
Sagði Kristján, að miðað við nú-
verandi fiskverð og sama afla og
skipin hafa veitt á árinu, sé há-
setahlutur, án orlofs, um 120 þús.
kr. á mánuði, en halli á
rekstri skipanna rúmar milljón
krónur á mánuði. Stjórn L.l.Ú.
hefur farið þess á leit við sjávar-
útvegsráðherra, að skipuð verði
nefnd manna til að athuga
rekstrargrundvöll skipanna og
hún gerði siðan tillögur um, á
hvern hátt verði tryggt að rekstur
þeirra geti verið hallalaus.
Norðursjávarsíldin
Sildveiðar i Norðursjó hafa
gengið mjög vel á þessu ári, þrátt
fyrir að takvtakmörkun á veiðun-
um væri mun meiri en áður.
Kristján sagði, að fyrirhugaðar
væru enn frekari takmarkanir á
þessum veiðum næsta sumar.
Norður-Atlantshafsnefndin
hefur gert tillögur þess efnis, að
sildveiðarnar verði minnkaðar
um 1/3 næstu tvö árin, og eru
Islandi ætluð 3% af aflamagninu,
eða um 10 þús. lestir, en á þessu
árihöfumvið veitt rúmar 43 þús.
lestir. Ekkert tillit er til þess tekið
i þessum tillögum nefndarinnar,
hvort sildin er veidd til manneldis
eða til bræðslu. Kristján sagði, að
ef fyrrgreind tillaga næði sam-
þykki, yrðu sildveiðiskipin verk-
FYRSTI fundur sáttasemjara
með framkvæmdanefndum A.S.í.
og Vinnuveitendasambandsins
var haldinn I gær, og stóö frá kl.
14.30-17. Gert er ráö fyrir þvi, að
annar fundur verði haldinn á
mánudaginn.
A fundinum i gær voru málin
lögð fyrir sáttasemjara, þ.e.a.s.
efnislaus meira en hálft árið, og
við myndum glata allt að
milljarði i gjaldeyristekjum.
Landhelgismálið
Kristján sagðist þess fullviss,
að enginn af þeim, sem saman
væru komnir á þessum aðalfundi,
væri ánægður með þá samninga,
sem gerðir hafa verið við Breta,
en hann teldi þó, að rétt hafi verið
að útkljá málið með þeim hætti,
sem gert var, með tilliti til þess,
að tvö ár eru ekki lengi að liða, og
komið hafi verið i veg fyrir það,
að stærstu skipin sæktu á okkar
mið. Hann sagðist þó harma það,
að ekki hafi tekizt að semja um
hámarksaflamagn, eins og full-
trúum L.l.Ú. var sagt að takast
mætti, er málið var lagt fyrir þá.
Kristján gat þess, að útvegs-
menn um allt land hefðu mjög
gagnrýnt frumvarp það, sem
liggur fyrir Alþingi, um hag-
nýtingu fiskveiðilandhelginnar,
vegna gjörbreyttra aðstæðna.
kröfurnar ásamt með skýringum,
sem hann mun svo kynna sér.
Haft var samband við sáttasemj-
ara, Torfa Hjartarson, Snorra
Jónsson, forseta A.S.l. og Ólaf
Jónsson, framkv.stj. Vinnuveit-
endasambandsins I gær, og hafði
enginn þeirra neitt um málið að
segja að svo komnu. — hs —
Skortur á vinnuafli
Þess hefur mjög gætt að undan-
förnu að erfitt hefur verið að fá
fólk til þess að starfa við sjávar-
útveginn, sagði Kristján, og bætti
þvi við/að ástæðan væri hin mikla
spenna, sem er á vinnumark-
aðnum. Hann sagði, að ekki væri
svo að sjá, að þeir er stjórnuðu
landinu hefðu miklar áhyggur
af þessari þróun, og virtust
hvergi draga úr umsvifum sinum.
Framhald á bls. 19
Höfðaskóli:
Smíði nýs
skólahúss
næsta dr
HÖFÐASKÓLI, þar sem
kennt er börnum, sem eiga
við að striða vanþroska af
ýmsu tagi, hefur undanfarið
búið við ófullnægjandi hús-
næði. Innan tiðar mun þó úr
rætast, þvi að samþykkt var
á borgarráðsfundi I fyrra-
kvöld, að taka tilboði, sem
Friðgeir Björnsson bygg-
ingameistari hefur gert i
smiði nýs skóiahúss. Tilboðið
nemur 55 milljónum króna.
Nýja skólanum er ætlaður
staður við Bústaðaveg i ná-
grenni við hið nýja hús
Veðurstofunnar.
Framkvæmdir munu hefjast
snemma á næsta ári og smíði
hússins á að ljúka 1975. —
HHJ
Annar sáttafundur
áætlaður á mánudag
Sunnlenzk náttúruverndar
samtök að komast á legg
A SELFOSSI var fyrir skömmu
haldinn framhaldsstofnfundur
Náttúruverndarsamtaka Suður-
lands, og var frá þvi skýrt, að nær
fullmótað væri trúnaðarmanna-
kerfi i öllum hreppum Suður-
landskjördæmis og hafin skrán-
ing náttúruminja og undirbúning-
ur að náttúruminjaskrá Suður-
lands.
Þá hefur v.erið kannað, hvaða
breíýtin^árliklegt er, að opnun
hringvegarins og aukinn ferða-
mannastraumur um Suðurland
muni hafa i för með sér, og at-
hyglin einkum beinzt að Vik i
Mýrdal og Kirkjubæjarklaustri,
sem liklegt er, að mest muni
mæða á vestan Skeiðarársands.
Brýnt var talið, að til samstarfs
komi með samgöngumálaráöu-
neytinu, náttúruverndarráöi og
heimamönnum umskipulagningu
tjaldstæða á þessum stöðum.
Nýlega var skipuð samstarfs-
nefnd náttúruverndarráðs og
Vegagerðar rikisins til þess að
hafa hönd i bagga um vegagerð,
athuga val nýrra vegarstæöa.frá-
gang vega og malarnám.
Alyktanir voru gerðar á fundin-
um um, að breytt yrði stjórnun
þjóögarðsins á Þingvöllum og
allar ákvarðanir um skipulag og
náttúruvernd innan hans yrðu
háðar samþykki náttúruverndar-
ráðs, ekki sizt ef til hugsanlegrar
stækkunar þjóðgarðarins kæmi.
Heitið var á sveitarstjórnir á
Suðurlandi að framfylgja i hvi-
vetna ákvæðum reglugerðar um
náttúruvernd við byggingu
sumarbústaða, en eftirlit með
þeim er nú mjög áfátt, og slikir
bústaðir iðulega reistir i
heimildarleysi. Kemur hér til
greina staðarval, útlit,
umbúnaöur sorps og oliugeyma.
Óskað var eftir samstarfsnefnd
ferðamálaráðs og náttúruvernd-
arráðs um skipulagningu tjald-
svæða. Loks var hvatt til náins
samstarfs náttúruverndarsam-
takanna sunnlenzku og Búnaðar-
sambands Suöurlands, svo að eytt
yrði hugsanlegum misskilningi á
markmiðum náttúruverndar og
landnýtingar. — J.H.
Pdrað fyrir Pétur
Stjorn Sjómannasambands
islands hefur nú sent frá sér
fréttatilkynningu um bókun
þá, er Pétur Sigurðsson,
alþm., lét gera, er hann galt
jáyrði við samþykkt stjórnar
Sjómannasambandsins 24.
okt. þar sem lýst var fylgi við
bráðabirgðasamkomulagið
við Breta.
Höfuöatriðin i ályktun Sjó-
mannasambandsins voru, að
samkoinulagið yrði að tryggja
að minni sókn yrði á fiski-
miðin en verið hefði.einnig
helztu hrygningarsvæði og
uppeldisstöðvar fisks i kring-
uni landii^svo og bátasvæði og
fleiri svæði, en sérstök áherzla
lögð á að verksmiðjuskip,
frystitogarar og stærstu
togarar yrðu útiiokaðir og
lögsagan yrði i islenzkum
höndum.
Ekki mun dregið i efa, að
bráðabirgðasamkomulagið
við Breta fól i mcginatriöum i
sér þessi atriði, sem Sjó-
m a nna sa mba nd ið lagði
höfuðáherz.lu á.
Þessari ályktun, sein áður
liefur vcrið birt i lieild i
blaðinu greiddi Pétur
Sigurðsson atkvæði sitt.
í bókun lians keniiir þetta
fram og vitnar hann til til-
lagna ölafs Jóhannessonar,
forsætisraðherra.:
,,Stjórn Sjóma una I éIa gs
Reykjavikur liefur i yfirstand-
andi deilu við Breta liaft þá
meginskoðun, að um leið og
unnið væri að frekari friöun
miða fiskstofna og stærra l isk-
veiðasvæði Islcnzkra skipa,
ættii engu að slá af kröfum
um, að allt sé gert til að l'orða
slysum og fjörtjóni á þeini,
sem á niiðuniini starfa. Er
þetta beint framhald af iiðru
lielzta slefnumarki Sjó-
inannafélags Reykjavikur, að
vinna að auknu iiryggi is-
lenzkra sæfara.
Vegna þess tel ég, að nú eigi
að lcita samkomulags á þeiin
grundvclli, sem verið liefur
kynntur af forsætisráðherrum
dciluríkjanna.
Siðan telur Pétur upp í (> Iið-
uin atriði. sem hann tclji æski-
legt að hafa i samkomulaginu,
en tekur skýrt fram, að ekki
muni „breyta þvi efnislega”
eins og alþingismaðurinn
orðar það.
Bókun Péturs
Fyrsta atriði Péturs er/:
„Akvæði um hámarksafla
verði i samkomulaginu og eru
fyrir þvi mörg rök."
Þessu skilyröi Péturs er al-
gerlega fullnægt í samkomu-
laginu.
i iiðrum lið segir Pétur, að
heppilcgra sé að brotlegi
togarinn kalli á brezkt eftir-
litsskip i stað islenz.ka
varðskipsins. Aþreifanleg
sönnun liggur nú fyrir i
aðdraganda og málsineðferð
gagnvart fyrsta togaranum,
sem strikaður cr út af skrá og
liefur fyrirgert veiðirétti sín-
um, að þetta atriöi er svo
smávægilegt, að lieimskulegt
hcfði verið að láta samninga
brotna á þvi.
í þriöja liö telur Pétur, að
islenzkir sérfræðingar ættu að
ráða hvenær hólf væri lokað
og hvenæropið. — Þetta náðist
ekki fram í samningunum,
þótt eftir væri gengið, en fyrir-
komulagiö þó talið mjög
viðunandi, þótt um það séu
skiptar skoðanir.
i fjórða liö Péturs er talið
æskilegt að unnt sé aö lýsa
yfirnýjum algerlega friðuöum
svæöum á saniningstimanum,
tveimur árum.
Ekki fékkst slíkt ákvæði i
samkomulagið, en engan
veginn er loku skotið fyrir
samstöðu um slikar verndar-
aðgerðir, cnda yröu slik svæði
Framhald á bls. 19