Tíminn - 24.03.1974, Qupperneq 26
26
TÍMINN
Sunnudagur 24. marz 1974.
Maós
formanns
Maöurinn á miðri myndinni er Shi Lai-ho.flokksritari. Hann er foringi
Liuchuang-deildarinnar innan samyrkjubúsins, en sú deild hefur náð
mjög góðum árangri i bæði bómullar og kornrækt. /
\ 1
Chi Chiu-wang, sem er hér fremstur á myndinni, er sérfræðingur á sviði akuryrkju. Hann hefur stjórnað
ræktun fólksins I Sung-chuang-deildinni, en þar er mikil hveitirækt, og hefur uppskeran slegið mörg
met.
Hér er verið að þurrka nýtinda bómull
Kalt er í krappri vök að berjast
Litil ferðasaga
Til baka leitar hugur þess
aldna og ýmsar myndir koma
fram á minningaspjöldin. Árið
1917 snemma i febrúar var
Lárus Helgason bóndi að
Kirkjubæjarklaustri kominn á
fund i Meðallandsdeild Kaup-
félags Vestur-Skaftfellinga.
Lárus var formaður kaup-
félagsins og ein helzta drif-
fjöðrin i starfi þess og ýmissa
annarra samtaka þar „sunnan
jökla”, meðal annars meö þvi
að mæta á deildafundum,
fylgjast með málum og högum
og leggja á ráð, ef þurfa þótti
og vanda var að ieysa. Þessi
fundur var fjölsóttur og bar
margt á góma. Daginn eftir
átti sams konar fundur að
vera i Álftaversdeild. Þaðan
var svo ferð Lárusar heitið i
Skaftártungu. En þar áttu að
koma saman kjörnir fulltrúar
úr sveitum Vestur-Skaftafells-
sýslu til að stofna og skipu-
leggja félag til samgöngubóta
á sjó, milli Reykjavikur,
Vestmannaeyja og suður-
landsstrandar allt til Oræfa.
Áður hafði veriö safnað hluta-
fjárloforðum til að kaupa eða
láta smiða skip i þessu skyni.
Veður var gott, vægt frost og
litið snjóföl á jörð. Kúðafljót
hafði verið lagt traustum is og
þótti þvi ekki neinn farar-
tálmi. Sammæltir ferðafélag-
ar næsta dag voru: Lárus
Helgason Klaustri, Bjarni
Pálsson Söndum og Einar
Sigurfinnsson Kotey (sem
þetta skrifar). Skyldi mætzt
að Söndum og þaðan lagt af
stað snemma dags.
Eftir að hafa þegið góðgerð-
ir á Söndum, lögðum við af
stað út á ytra fljótið og stefna
tekið á Mýrnahöfða sunnan-
vert. Jóhannes bóndi á Sönd-
um varaði við afætum, sem
gætu verið við álamót, þó
höfuðisar væru traustir, þvi
væri nauðsynlegt að ganga og
kanna vef á undan hestunum.
Með þau heilræði i huga var
lagt af stað frá „Bæjarhólmin-
um” út á isbreiðuna. Lárus
var með tvo hesta, en við
Bjarni með sinn hvor. Bjarni
gekk fremstur og teymdi hest
sinn. Hann hafði góða brodd-
stöng i hendi, sem hann stakk
niður þétt og fast. Ég var
næstur og Lárus með sina tvo
hesta. Nokkurt bil var á milli
okkar, svo fljótara væri að
vikja til hliðar, ef með þyrfti.
Allt gekk vel, isinn virtist
óyggjandi og veður ágætt. Allt
i einu varð Bjarni var við veilu
i isnum og snéri við, en um leið
og hesturinn snéri sér við,
brast isinn undir honum og
hann hvarf ofan i ólgandi
straumiðuna. Bjarni stóð við
vakarbarminn og hélt i
beizlistauminn, sem var
sterkur, sem bétur fór, og
Bjarni handfastur og við-
bragðssnar.
Fljótt skaut hestinum upp
og gat lyft sér svo, að framfót-
ur náði i skörina, sem brotnaði
undan þeim þunga. Rogasund
var I vökinni og þungur
straumur. Ég tók við beizlis-
taumnum, sem lengdur var
með taum af öðru beizli, stóð á
vakarbarminum og reyndi að
halda þétt I og með þvi létta
hestinum sundið og hindra að
straumþunginn sogaði hann
undir Isinn. Lárus hélt i hina
hestana, en Bjarni, sem var
léttur og röskur, hljóp i áttina
heim að Söndum.
Hörmulegt var að sjá bless-
aða skepnuna berjast um I
vökinni. Hún horfði vonaraug-
um til min, sem þó litið gat,en
reyndi samt eftir mætti að
halda henni i réttu horfi og
tala til hennar örvandi orðum,
sem hún virtist bara skilja.
Það mátti gjörla greina á svip
þessa göfuga dýrs.
Brátt sást hreyfing heima á
Söndum, þvi sézt hafði, að
ekki væri allt með felldu suð-
ur á Fljóti, og innan skamms
var Jóhannes bóndi kominn og
Bjarni — þeir mættust á miðri
leið — Jóhannes Guðmunds-
son var vaskleikamaður, al-
vanur fangbrögðum og volki i
Kúðafljótinu frá æskualdri.
Hann hafði meðferðis járn-
kall, mannbrodda, snæri og
kaðal. Hann lét nú binda um
sig snærinu og skreið fram á
vakarbarminn með kaðalinn i
hendi, sem hann gat komið
undir brjóst hestsins og yfir
herðakambinn. „Það var eins
og blessuð skepnan skildi”,
þvi hann lyfti sér svo,að fram-
fætur komu upp úr vatninu, og
þá var vei tekið i spottann og
hestinum kippt upp á vakar-
barminn og dreginn þangað,
sem isinn var öruggur. Þótti
nú betur horfa. Enda stóð sá
þögli þjónn strax á fætur, hrið-
skjálfandi var hann af
áreynslu og kulda,eftir að hafa
svamlað i iskaldri straum vök-
inni allt að klukkustund, og
ekki bar á neinni tregðu að
halda áfram, eftir að mesta
bleytan var strokin af honum.
Allgóður is var yfir þeim spöl,
sem eftir var til fastalands.
Þar var stigið á bak, lika á
þann hrakta jó, sem ótrauður
tók sporið, þó nýsloppinn væri
úr geigvænni straumvökinni,
og virtist ekki hafa orðið
meint af verunni þar.
Eftir skamma stund var
komið að Norðurhjáleigu i
Álftaveri, þar sem hlýtt hús og
gott hey var tilbúið fararskjót-
um og matur á borðum handa
mönnum. Þar var svo haldinn
kaupfélagsdeildarfundur, eins
og til stóð, þar sem Álftvering-
ar ræddu sin mál með for-
manni félagsins.
Þá var lagt af stað og haldið
'Sem leið liggur til Skaftár-
tungu. Hafði nú bætzt við 4.
maðurinn, Jón bóndi
Brynjólfsson á Þykkvabæjar-
klaustri. Kvöld var komið og
dimmt orðið, er komið var að
Hrifunesi. Það var æskuheim-
Framhald á 31. siðu.