Tíminn - 22.06.1974, Blaðsíða 3

Laugardagur 22. júni 1974
TÍMINN
3
Lífeyrissjóðum heimilt að
hefja kaup á skuldabréfum
— 800 milliónir í byggingasjóð ríkisins
HHJ-Rvik. — Húsnæðismála-
stjórn rikisins hefur nú samþykkt
að hefja sölu verðtryggðra
skuldabréfa með rikisábyrgö til
lifeyrissjóöa I samræmi viö yfir-
lýsingu rikisstjórnarinnar um
húsnæðismál frá þvi I febrúar s.l.
Aætlað er að ráðstöfunarfé lif-
eyrissjóðanna nemi um fjórum
milljörðum króna en 20% þess
fjár mun variö til kaupa á skulda-
bréfum. Byggingarsjóður rikisins
mun þvi fá um 800 milljónir króna
vegna skuldabréfakaupa lífeyris-
sjóðanna, og það fé kemur til út-
hlutunar hjá húsnæðismála-
stjórn. Auk þessa fjármagns mun
1% launaskatts til viðbótar renna
til byggingarsjóðs, og veröur þar
um 450-500 milljónir króna að
ræða á þessu ári. Auk þess sem
hér er talið nýtur byggingar-
sjóður hinna föstu tekjustofna
sinna. Möguleikar á útlánum hafa
þvi rýmkazt mjög verulega.
Nokkur töf hefur orðið á þvi, að
húsnæðismálastjórn samþykkti
móttöku þess fjár, sem nú rennur
til byggingarsjóðs vegna skulda-
bréfakaupa lifeyrissjóðanna.
Orsökin er sú, að meirihluti hús-
næðismálastjornar, og þá ekki
sizt fulltrúar Sjálfstæðisflokksins
i húsnæðismálastjórn, hafa til
þessa neitað að veita fénu
viðtöku, eins og fram kom hjá
Magnúsi Torfa ólafssyni félags-
málaráðherra f sjónvarps-
umræðum s.l. miðvikudagskvöld
og i viðtali við Þráin Valdimars-
son, annan fulltrúa Framsóknar-
manna i húsnæðismálastjórn og
varaformann hennar, i viðtali i
blaðinu í gær.
Enda þótt orsökin á töfinni sé
þessi, hefur þessi dráttur orðið
Morgunblaðinu tilefni til þess að
birta æsifregnir um lánamálin
undir flennistórum fyrirsögnum.
Undirrót þessara annarlegu
skrifa viðlesnasta dagblaðs
landsins er auðvitað sú, að
kosningar eru i nánd, og þá svifst
Morgunblaðið og aðstandendur
þess einskis og wáta sig engu
skipta, þótt farið sé með stað-
lausa stafi.
Rikisstjórnin gaf i gær út
tilkynningu um sölu skuldabréfa
til lifeyrissjóðanna, og fylgir hún
hér á eftir. Þar er ennfremur
greint frá lánskjörum byggingar-
sjóðs rikisins og þeim lánveiting-
um, sem koma til framkvæmda á
næstunni.
Tilkynning rikisstjórnarinnar
hljóðar svo:
„Með visan til 2. mgr. 5. gr.
bráöabirgðalaga nr. 28 21. mai
1974 hefur rikisstjórnin, að
fengnum tillögum Seðlabanka Is-
lands og Framkvæmdastofnunar
rikisins, ákveðið að lánskjör úr
byggingarsjóði rikisins skuli vera
sem hér segir:
Arsvextir af lánum þessum
skulu vera 5%. Þau skulu vera af-
borgunarlaus fyrsta árið, en
BH-Reykjavik. — Það er dálítið
um kal i túnum hérna sunnan-
lands, en minna noröanlands. Að
visu er það mikið eftir bæjum,
mest þar sem svell hafa legið
lengst. Astandið mun vera einna
lakast I Grafningnum og I Þing-
vallasveit, og mjög slæmt á sum-
um bæjunum. A öðrum eru það
bara einstaka spildur, sem hafa
kalið. En vorið hefur nú verið ein-
staklega gott, og það er sums
staðar farið að koma upp úr
skellunum, og þessi tún ná sér
vafalaust síðar, þótt ekki verði
full uppskera af þeim á þessu
sumri.
Þessar upplýsingar fengum við
hjá Óttari Gestssyni hjá
endurgreiðast siðan að fullu á 25
árum með jöfnum ársgreiðslum
vaxta og afborgana (annuitet).
Hækki almennir vextir i landinu,
er Húsnæðismálastjórn, að
fengnu samþykki rikis-
stjórnarinnar, heimilt að hækka
þessa vexti frá sama t!ma,svo og
dráttarvexti af lánum i samræmi
við slika hækkun. A vexti af lán-
um þessum fyrsta árið, og af árs-
greiðslum af þeim siðar, skal
skuldari greiða hlutfallslega
viðbót, sem svarar 3/10 — þremur
tiundu — þeirrar hækkunar, er
hverju sinni kann að hafa orðið á
gildandi visitölu byggingar-
kostnaðar frá lántökutima til
hvers gjalddaga ársgjalds eða
greiðsludags, dragist greiðsla
fram yfir gjalddaga. Lán þessi
skulu tryggð með fyrsta veðrétti i
viökomandi ibúð.
Hafstofa Islands skráir visitölu
byggingarkostnaðar á grundvelli
núgildandi laga um hana nr. 25
Frh. á bls. 6
Búnaöarfélagi Islands. Þegar við
spurðum hann að þvi, hvort hann
teldi, að kal I túnum hefði veruleg
áhrif á heyfeng á þessu sumri,
sagði hann, að það væri I rauninni
afskaplega erfitt um að segja.
Vissulega yrði heyfengur litill
sem enginn af kölnu spildunum,
en hitt gæti vel verið, að gras-
sprettan yfirleitt bætti þetta upp.
— Útlitið er mjög gott sagði
Óttar. Það er allt svo snemma á
ferðinni i ár. Þetta er eitthvert
bezta vor á allri öldinni, túnin
oröin græn fyrr en nokkru sinni
áður, og sláttur viða hafinn. Nei,
það er ekki hægt að segja annað
en að útlitið sé mjög gott, hvað
svo sem verður.
Kal í túnum
sunnanlands
— slóttur víða hafinn
SH níðist á verka-
fólki í Maryland
— að sögn fulltrúa Alþjóðasambands matvælaiðnaðarins
SJ—Reykjavík. — Horf-
ur eru á, að i fiskverk-
smiðju Coldwater Sea-
food, dótturfyrirtækis
SH i Maryland i Banda-
rikjunum, geti komið til
vinnudeilu i haust, sem
gæti haft alvarlegar af-
leiðingar. Verksmiðju-
stjórnin— sem að mestu
er skipuð Islendingum —
neitar að hækka kaup
starfsfólks, nema
ákvæði um að starfs-
menn skuli vera i
stéttarfélagi sé numið
brott úr samningum.
Þarna beita landar okk-
ar sér fyrir þvi, að
svartir bandariskir
verkamenn verði sviptir
réttindum, sem hér hafa
verið viðtekin um ára-
tuga skeið. í verksmiðj-
unni i Cambridge,
Maryland, vinna 325
manns, allt blökkufólk.
Mikil fátækt er á þessum
slóðum og tala atvinnu-
lausra há. íbúar eru
flestir blökkumenn.
Fulltrúi Alþjóðasam-
bands matvælaiðnaðar-
ins (IUF) gerði sér ferð
hingað nú i vikunni
vegna þessa máls, og
leitaði eftir viðræðum
við Eyjólf ísfeld, aðal-
forstjóra Sölumiðstöðv-
ar hraðfrystihúsanna,
og Einar Sigurðsson,
stjórnarformann SH og
Coldwater, en þeir neit-
uðu afdráttarlaust að
tala við hann á þeim for-
sendum að hé sé um mál
að ræða, sem forstjóri
verksmiðjunnar og
stjórn verkalýðsfélags-
ins verði að leysa sin á
milli af eigin rammleik.
Timinn reyndi i gær
árangurslaust að fá um-
sögn forráðamanna SH
hér um þetta mál.
A blaðamannafundi á skrifstofu
Alþýðusambands Islands með
Laurent Enckell fulltrúa Alþjóða-
sambands matvælaiðnaðarins,
sem jafnframt kom fram sem
fulltrúi verkalýðsfélagsins i
Bandarikjunum, sem verkafólk
fiskverksmiðjunnar tilheyrir,
kom fram, að kjarasamningarnir
við verksmiðju SH i Cambridge
Maryland, renna út i október.
Verkalýösfélaginu hefur gengið
erfiðlega að semja við verk-
smiöjustjórnina á staðnum og
stjórn þess er þeirrar skoðunar aö
verkfall sé óhjákvæmilegt, ef viss
höfuöatriði fá ekki viðunandi
lausn. Framkvæmdastjóri verk-
smiðjunnar er Guðni Gunnars-
son, en að sögn beitir hann fyrir
sig i samningum lögfræðilegum
ráðgjafa, griskum Ameríkana.
Forstjóri Coldwater Seafood er
Þorsteinn Gislason.
Aöalatriði deilunnar snúast um
kauphækkun og lifeyrissjóð.
Verksmiöjustjo’rnin neitar að
gefa tryggingu fyrir kauphækk-
un, nema áðurnefnt ákvæði um að
starfsfólk skuli vera I stéttar-
félagi verði fellt niður úr
samningum. Að sögn Enckell er
það einsdæmi að vinnuveitendur i
matvælaiðnaðinum fari fram á
slikt. Verksmiðjustjórnin neitar
einnig að leggja niður verk-
smiðjulifeyrissjóðinn og greiða i
staðinn til lifeyrissjóðs á vegum
verkalýðsfélagsins.
Enckell sagði, að laun starfs-
fólks verksmiðjunnar i Cam-
bridge væru nú lægri en meðal-
laun félagsbundins verkafólks i
kjöt- og fiskiðnaöi i Bandarikjun-
um.
Dótturfyrirtæki SH, Coldwater
Seafood Corporation, hefur starf-
að I Bandarikjunum siðan 1947.
Arleg sala þess er talin nema
milli 50 og 100 milljónum dala.
Starfsfólk verksmiðjunnar i
Cambridge, Maryland eru allt
félagar I Amalgated Meat Cutters
Unga fólkið og Framsóknarflokkurinn
Sjálfstæðismenn og kommúnistar rífast ákaft um það, hvort
straumur unga fólksins liggi til Sjálfstæðisflokksins eða Alþýðu-
bandalagsins, eins og að ungt fólk geti ekki fylkt sér um aöra flokka
en öfgaflokka. Sem betur fer er ungt fólk skynsamara en það, aö það
telji sig tilneytt að fylgja öfgum annaö hvort til vinstri eða hægri.
Þess vegna er þetta rifrildi Mbl. og Þjóöviljans út I hött. Unga fólkið
gerir sér æ betur grein fyrir þvi, að alger forsenda aukinnar hag-
sældar og framfara i landinu öllu byggist ekki sizt á þvi, að þjóðleg-
ur umbótaflokkur eins og Framsóknarflokkurinn veröi efldur. Það
er Framsóknarflokknum sérstakt gleöiefni, að i kosningunum til Al-
þingis 30. júni n.k. skipar ungt fólk þýðingarmikil sæti á framboðs-
listum flokksins i öllum kjördæmum landsins.
Öfgastefnur íhalds og kommúnista
Einn hinna ungu frambjóðenda, er skipa sæti á lista hjá Fram-
sóknarflokknum, er Hjálmar W. Hannesson, er
skipar 5. sætið á listanum i Reykjavik. Hann
hefur verið i forsvari fyrir framfarafélag
Breiðholtsbúa I Fella- og Hólahverfi, en sá
félágsskapur hefur mikiö látið að sér kveða og
unnið að framfaramáluni hverfisins.
í viðtali, sem birtist við Hjálmar hér i blað-
inu, benti hann á muninn, sem er á öfgastefn-
um kommúnista og Sjálfstæðismanna I
varnarmálunum:
„Línurnar i varnarmálunum liggja þannig,
að annars vegar við okkur eru Sjálfstæðis-
menn með sina stefnu, sem i þessu máli, eins og öðrum, er I sjálfu
sér ekki stefna, heldur fyrst og fremst varðveizla á ástandiÞó svo að
þeir segi, aö þeir séu reiðubúnir að endurskoða varnarsamninginn
eftir breyttum aðstæðum.
t þessu máli er Sjálfstæðisflokkurinn þvi eiginlega stefnulaus,
eins og I flestum öðrum málum.
Síðan koma svo hernámsandstæðingar og kommúnistar, sem
vilja að varnarliðið hverfi burt af landinu, án þess að máliö sé skoð-
að og krufið til mergjar. Vilja sem sagt algjört varnarleysi og að við
segjum skilið við þær þjóðir, sem við höfum átt mest samskipti við i
varnarmálum og öryggismálum.
Ég tel okkar stefnu vera lausa við öfgar til hægri og vinstri og aö
leysa beri þessi mál I samvinnu við bandalagsþjóðir okkar, þannig
að við megi una fyrir okkur og fyrir hinar sameiginlegu varnir.”
Hugsjónir ungra jafnaðarmanna
Af ungu fólki I Alþýðuflokknum hafa nokkrar vonir verið bundnar
við Helga Skúla Kjartansson, sem skipar sæti ofarlega á lista
flokksins i Reykjavik. En þvi miður virðist þessi annars efnilegi,
ungi maður hafa smitazt af þeim forystumönnum flokksins, sem
mesta áherzlu leggja á Ihaldssamvinnu. Þannig segir hann I opnu
bréfi til ungra kjósenda I Alþýðublaðinu I gær, að atkvæði greitt Al-
þýöuflokknum sé ekki krafa um nýja vinstri stjórn.
Alþýðuflokknum er sannarlega vorkunn, þegar svo er komið, aö
jafnvel unga fólkið, sem fylgir flokknum, virðist ekki eiga aðrar
hugsjónir en þær að mynda nýja „viðreisnarstjórn" ineö Sjálf-
stæðisflokknum. Þá er skammt i endalokin. Og enda þótt Ólafur Jó-
hannesson, forsætisráöherra hefði lýst þvi yfir eftir sveitarstjórnar-
kosningarnar, að eftirsjá yrði að Alþýðuflokknum á Alþingi, er ekki
mikil eftirsjá að flokknum, ef hann er svo gegnsýrður af þeirri
„hugsjón” að ganga til samstarfs við ihaldið, að jafnvel unga fólkiö,
sem fylgir honum, á sér ekki háleitari hugsjónir en Ihaldssamvinnu.
Persónugervingurinn
Gylfi Þ. Gislason hlaut þá viðurkenningu i leiðara Visis I fyrradag
að vera kallaður persónu-
gervingur samstarfs Alþýöu-
flokksins við Sjálfstæðisflokkinn
I viðreisnarstjórn. Yfir slikri
viðurkenningu hlýtur Gylfi að
vera mjög ánægður. En það er
annars furðulegt, aö jafnreynd-
ur stjórnmálamaður og Gylfi er,
skuli ekki sjá, að hann er að
leiða flokk sinn i algera glötun
með órjúfandi samstöðu við
Sjálfstæðisflokkinn. Fylgi
flokksins hrapaði svo gifurlega i siöustu kosningum, sérstaklega i
kjördæmi Gylfa, Reykjavik, að óvist er taliö, aö Alþýðuflokkurinn
hljóti kjördæmiskosinn mann þar, en þaö getur þýtt, aö Alþýöu-
flokkurinn hljóti engan mann á þing og þurrkist þar með út. Gylfa
væri nær að hlusta á viðvörunarorð flokksbróður sins, Björgvins
Guðmundssonar, borgarfulltrúa, sem er i engum vafa um.hvers
vegna fylgið hrynur af flokknum. Hann kennir þjónkun Gylfa við
íhaldið um, og er ekki minnsti vafi á, að sú kenning er hárrétt. Sú
þjónkun hefur gengið svo langt, að gamalgrónir Alþýðuflokksmenn
hafa lýst þvi yfir, að erfitt sé aö greina á milli stefnu flokkanna. Svo
verður enn um sinn, a.m.k. á meðan persónugervingur „viðreisnar-
innar” Gylfi Þ. Gislason ræður feröinni i Alþýðuflokknum.
— a.þ.
and Butchers Workers of North
America, sem hefur um 500.000
félaga i Bandarikjunum og Kan-
ada. Þetta ameriska verkalýös-
félag fól IUF að hafa samband við
verkalýösfélög á Islandi og ræða
við stjórnendur SH til að forða þvi
að til vinnudeilu komi. IUF er
alþjóðlegt samband verkalýðs-
félaga verkafólks i matvælaiðn-
aði, hótelum og tóbaksiðnaði, og
hefur innan sinna vébanda, 2,2
milljónir félaga i 56 löndum.
Aaðlstöðvar sambandsins eru i
Genf I Sviss.
Félag islenzkra kjötiðnaðar-
manna er aðili að IUF. FÍK hefur
lýst fullum stuðningi við viðleitni
IUF til að miðla málum i þessari
deilu og lýsir undrun sinni yfir þvi
að stjórnendur SH skuli hafa neit-
að að ræða málin við Enckell.
Laurent Enckell, sem er Finni,
kvaðst hafa orðið fyrir miklum
vonbrigðum vegna viðbragðs SH-
manna hér og taldi þau
fyrirhyggjuleysi af þeirra hálfu i
þessu alvarlega vandamáli, sem
snert getur þúsundir verkafólks
og sjómanna hér, sé ekki fundin
lausn I tæka tið. Enckell lét hins-
vegar vel af skiptum sinum við
kjötiðnaðarmenn og aðra aðila
verkalýöshreyfingarinnar hér.
Þess má einnig geta, að Enckell
ræddi m.a. við fulltrúa Félags
framleiöslumanna um verkfail
þeirra og vinnudeilu nú i vetur.