Fréttablaðið - 24.12.2004, Blaðsíða 42
■ VEISTU SVARIÐ?
Svör við spurningum á bls. 6
1
3
2
Georg Kr. Lárusson
Í takt við tímann
Snorri Steinn Guðjónsson
42 24. desember 2004 FÖSTUDAGUR
Í kvöld verða haldin heilög jól í
Herkastalanum, sem og endranær
á aðfangadagskvöld. Miriam Ósk-
arsdóttir hjá Hjálpræðishernum á
von á 200 manns í jólamatinn, en
kokkurinn hefur á tilfinningunni
að gestirnir verði fleiri í ár. Kokk-
urinn og reyndar allir sem koma
að eldamennsku og uppfarti
Hjálpræðishersins þessa helgu
nótt eru sjálfboðaliðar.
„Jólamaturinn er í samstarfi við
Vernd og alls þrjátíu manns sem
hjálpa til,“ segir Miriam. Ekki
endilega hermenn heldur hinn al-
menni borgari, innan kirkna sem
utan. „Tvær fjölskyldur eru meðal
sjálfboðaliðanna og einstæð móðir,
en börn hennar eru í útlöndum um
jólin. Fólkið á sameiginlegt að vilja
láta gott af sér leiða.“
Hún segir jólagestina koma úr
öllum áttum; einstæðinga, ein-
mana sálir, ekkjufólk og þá sem
eiga ekki fast heimili nema í gisti-
skýlum yfir blánóttina. Einnig
ungt fólk á villigötum og háð
fíkniefnum. „Svo koma alltaf
nokkrir útlendingar sem ekki
þekkja þjóðarsiðina en vilja upp-
lifa íslensk jól. Fólkið er jafnan í
hátíðaskapi og kátt í sinni, en auð-
vitað eru sumir sorgmæddir og
alltaf einhverjir sem gráta á
þessu kvöldi. Sumir vökna af gleði
yfir því að upplifa ekta jól meðan
aðrir gráta af söknuði.“
Jólamáltíðin byrjar klukkan
sex; um leið og jólin hringja inn. Á
boðstólum verður súpa, hangikjöt,
hamborgarahryggur og lamba-
læri, og svo óvæntur eftirréttur.
„Við fáum lánuð hitaborð frá
Hótel Borg og mikið af matnum
gefins; allt kjötið frá Nóatúni og
súpuna og uppstúfinn frá Múla-
kaffi. Það sem vantar upp á versl-
um við úr jólapottinum, en notum
hann líka til að gefa matarúttektir
fyrir þá sem kjósa að halda jólin
heima.“
Þegar Miriam talar um jóla-
pottinn á hún við innkomu fyrir
sölu Herópsins sem hermenn
Hjálpræðishersins selja Íslend-
ingum á helstu verslunarstöðum,
en með því að kaupa Herópið
styrkja landsmenn sína minnstu
bræður, enda eina fjármögnun
hersins.
„Flestir koma í sínu fínasta pússi
og eftir matinn dönsum við kring-
um jólatréð sem Garðheimar gáfu
okkur, syngjum saman og fáum
jólakaffi og kökur milli atriða.“
Í fyrra bar óvænta gesti að
garði hjá jólagestum Hjálpræðis-
hersins, þegar forsetahjónin
Ólafur Ragnar og Dorrit duttu inn
úr dyrunum á aðfangadagskvöld.
„Það var yndisleg heimsókn. For-
setahjónin borðuðu með fólkinu
og heilsuðu upp á hvern og einn,
ásamt því að gefa sér góða stund
til að spjalla. Með heimsókninni
sýndu gestum okkar mikla virð-
ingu, enda ekki sjálfsagt að fórna
sjálfu aðfangadagskvöldi. Þetta
var mjög óvæntur jólaglaðningur
og þau alltaf velkomin aftur,“
segir Miriam með von og fögnuð
í hjarta, og endurtekur að allir eru
velkomnir í Herkastalann í kvöld.
thordis@frettabladid.is
Hefur þig einhvern tímann lang-
að að vera fluga á vegg og fylgj-
ast með jólum hjá öðrum? Sjá
hvað jólapakkar annarra geyma?
Þá er tækifærið fundið á netinu á
aðfangadagskvöld þegar lista-
maðurinn Birgir Örn Thoroddsen
og kærastan Tinna Ævarsdóttir
halda fyrstu jólin sín saman í
beinni útsendingu.
„Við erum bæði alin upp við
jólamatinn á slaginu sex og reyn-
um að halda í þá hefð þótt eflaust
verði mikið fjör í eldhúsinu yfir
jólasteikinni, sem hvorugt hefur
áður eldað. Það hafa staðið yfir
samningaviðræður um jólamat-
inn en nú höfum við sæst á asp-
arssúpu, hamborgarhrygg og óá-
kveðinn ábæti. Tinna er reyndar
stressuð að ég klúðri sósugerð-
inni og fari út í einhverja til-
raunamennsku með súpuna, en
vonandi verður hún hvorki of sölt
né brennur jólasteikin,“ segir
Birgir í blússandi jólaskapi.
„Það er orðið jólafínt heima
núna. Við verðum á rúntinum
með myndavélina um íbúðina,
sýnum frá eldamennskunni,
borðhaldinu og jólagjöfunum; allt
þar til við förum í háttinn á jóla-
nótt. Vitum að margir vinir í út-
löndum ætla að horfa og útsend-
ingin auðvitað tilvalin fyrir þá
sem vantar félagsskap um jólin.“
Útsendingin verður á lista-
safn.is. Birgir lofar jólakossi á
þessu rómantíska jólakvöldi.
„En ekki undir mistilteini. Við
erum svo óamerísk í okkur,“ seg-
ir hann af rammíslenskri alvöru.
thordis@frettabladid.is
Jólapakkar opnaðir fyrir augum alheims
JÓLIN KOMA TIL ALLRA Birgir Örn Thoroddsen listamaður er kominn í hátíðaskap. Út-
sendingin er raunveruleikagjörningur og hluti af sýningunni Ný íslensk myndlist, en Birgir
hefur verið í almennri heimatiltekt fyrir framan augu alþjóðar á netinu og sjónvarpsþætt-
inum Innlit-Útlit.
HÁTÍÐLEG JÓL Í HERKASTALANUM Í dag er glatt í döprum hjörtum, því Drottins ljóma jól. Gleði jólagesta Hjálpræðishersins var fölskvalaus á aðfangadagskvöld í fyrra þegar for-
setahjónin komu óvænt í jólamat og jólagleði Herkastalans.
AÐFANGADAGSKVÖLD Í HERKASTALANUM: ALLIR VELKOMNIR Í JÓLAMAT OG SAMVERU
Klökknað af gleði yfir alvöru jóla
Nú er sá tími þegar nauðsynlegt
er að hugsa til smáfuglanna sem
sækja í bæi í leit að æti. Litlu
krílin eiga erfiða tíma núna við
að finna sér æti og því um að
gera að reyna að auðvelda þeim
að komast af á köldum vetrar-
dögum. Helstu smáfuglarnir sem
sækja í garðana eru snjótitt-
lingar, þrestir, auðnutittlingar og
starar.
Tómas Óskar Guðjónsson,
forstöðumaður í Fjölskyldu og
Húsdýragarðinum, segir sól-
skríkju- eða finkufóður vera
mjög gott fyrir frææturnar sem
eru auðnutittlingarnir og snjó-
tittlingarnir. „Brauð og ávextir
er gott fyrir starrana og þrestina
eða einhver fita eins og tólgur,
mör eða afgangur af jólasteik.
Svo er auðvitað gott að gleyma
ekki andarfuglunum niðri á tjörn
sem allir þiggja brauðmola.
Þetta er tíminn sem öll þessi litlu
grey reiða sig á jólaskapið og
góðmennskuna í fólki því á þess-
um tíma er oftast fönn yfir jörðu
og lítið að hafa fyrir greyin.“
Snjótittlingum er illa við að
vera inni á milli trjáa og því er
best að gefa þeim á opnu svæði
eða á húsþök. Þrestirnir og star-
arnir éta bæði af jörðinni og af
matarpöllum og auðnutittlingar
kjósa matarpallana fram yfir
jörðina.
Gott er að setja fóðrið bæði á
jörðina og á bretti fyrir fuglana.
Brettin er hægt að setja eitthvert
hátt upp, til dæmis upp á súlu,
rólur eða trjábol þar sem þeir
eru öruggari fyrir köttum.
Einnig er mjög skemmtilegt að
festa brettið á gluggakistu fyrir
utan glugga og þá er líka auðvelt
að fylgjast með þessum fallegu
krílum úr lítilli fjarlægð. ■
...fær Jesús Kristur, stritandi al-
múginn fær frídaga vegna fæð-
ingar hans og upprisu hans á
páskum. Vegna Frelsarans eru
langflestir frídagar á árinu
haldnir heilagir. Jesús fær líka
þakklæti fyrir fagra hátíð ljóss
og kærleika, og um leið heita
bæn um að hvert mannsbarn
megi eiga gleðileg jól.
HRÓSIÐ
Nú
er það svart
Fréttablaðið vill beina þeim tilmælum
til lesenda að auðvelda blaðberum okkar
að bera út blaðið.
Vinsamlegast mokið frá útidyrahurðum
og hafið kveikt á útiljósum.
Skjólstaðir
um jólin
Þótt jólahátíðin sé flestum um-
vafin ljósi, skreyttu og hlýju
heimili og traustum faðmi ástvina
eiga ekki allir Íslendingar fastan
samastað í tilverunni, þótt helgust
hátíð sé gengin í garð. Þá opna dyr
sínar styrkar sálir fórnfúsra sem
láta gott af sér leiða. Auk jóla-
kvöldverðar Hjálpræðishersins
og Verndar í Herkastalanum á að-
fangadagskvöld verður Samhjálp
við Hverfisgötu 42 með jólamat
frá 11 til 14 á aðfangadag, jóladag
og annan í jólum, auk hátíðarsam-
komu klukkan 16 á aðfangadag
jóla. Allir eru velkomnir en eina
skilyrðið er að menn séu kurteisir
og prúðir, og ekki ofurölvi. Þá
verður opið allar jólanæturnar í
næturathvarfinu Konukoti á
vegum Rauða kross Íslands, en at-
hvarfið er ætlað heimilislausum
konum. Konukot er staðsett í
Eskihlíð 4, er opið frá klukkan 21
til 10 á morgnana og þar verður
boðið upp á mat og hlýtt skjól. Þá
er Kvennaathvarfið opið alla há-
tíðadagana og þar haldin jól af
mikilli alúð, með góðum mat og
skreyttum húsakynnum.
thordis@frettabladid.is
Gleymið ekki smáfuglunum