Fréttablaðið - 27.12.2004, Blaðsíða 2

2 27. desember 2004 MÁNUDAGUR
Neyðarvakt utanríkisráðuneytisins vegna hamfaranna í Asíu:
Allt að 250 Íslendingar taldir
vera á hamfarasvæðum
JARÐSKJÁLFTINN Neyðarvakt var
komið á fót í utanríkisráðuneytinu
í gær eftir náttúruhamfarirnar í
Asíu sem kostuðu þúsundir lífið.
Fjöldi ættingja setti sig í samband
við ráðuneytið til þess að spyrjast
fyrir um afdrif Íslendinga sem
staddir eru á hamfarasvæðunum
að sögn Péturs Ásgeirssonar,
skrifstofustjóra ráðuneytisins.
Fjöldi íslenskra ferðamanna á
hamfarasvæðum lá ekki fyrir í
gær að sögn Péturs en áætlað er
að 150 til 250 Íslendingar séu á
svæðunum. Ekki var vitað um
afdrif fjörutíu Íslendinga í gær en
þá voru um 65 manns á lista ráðu-
neytisins yfir Íslendinga á ham-
farasvæðunum. Engar vísbend-
ingar bentu þó til þess í gær að
Íslendingur hefði farist eða
slasast í hamförunum að sögn Pét-
urs.
Starfsmenn utanríkisráðuneyt-
isins unnu í gær að því að afla
upplýsinga um Íslendinga á ham-
farasvæðunum. „Í framhaldi af
því reynum við að hafa áhrif á
viðkomandi svæðum, til dæmis í
gegnum ræðismenn okkar eða
norrænu utanríkisþjónustuna sem
við leitum oft til,“ segir Pétur. ■
Gífurleg eyðilegging
við Indlandshaf
Einn stærsti jarðskjálfti sögunnar reið yfir sunnanverða Asíu í gær.
Þúsundir manna liggja í valnum eftir að tröllauknar flóðbylgjur ruddust
upp á strendur landanna við Bengalflóa.
JARÐSKJÁLFTI Þúsundir manna fór-
ust eftir að einn stærsti jarð-
skjálfti sögunnar reið yfir
sunnanverða Asíu snemma í gær-
morgun. Risavaxnar flóðbylgjur
mynduðust í kjölfarið og ollu þær
miklu tjóni á mönnum og munum.
Vitað er um Íslendinga á skjálfta-
svæðunum en ekki er talið að
nokkuð ami að þeim.
Upptök skjálftans í gærmorg-
un voru skammt vestur af eyj-
unni Súmötru í Indónesíu en á
þessum slóðum gengur svo-
nefndur Indó-Ástralíufleki undir
Evrasíuflekann með tilheyrandi
umbrotum. Skjálftinn var 8,9
stig á Richterkvarða og námu
jarðskjálftamælar hann um all-
an heim, meðal annars hér-
lendis. Hefur skjálfti af þeirri
stærðargráðu ekki mælst í um
fjörutíu ár og aðeins eru dæmi
um fjóra stærri skjálfta síðan
mælingar hófust fyrir rúmri öld.
Stærsti skjálfti sem mælst hefur
varð við Chile árið 1960 en hann
var 9,5 stig á Richter. Skjálftarn-
ir í gær voru um 5.000 sinnum
öflugri en Suðurlandsskjálftarn-
ir árið 2000 sem voru um 6,5 á
Ricther.
Við jarðskjálftann lyftist
sjávarbotninn undir upptökunum
þannig að gífurlegar flóðbylgjur
mynduðust í kjölfarið. Sex metra
háar öldurnar ferðuðust á ógnar-
hraða yfir Indlandshafið en brotn-
uðu svo á strandlengjum landanna
beggja vegna Bengalflóa. Mann-
tjón er talið einna mest á Sri
Lanka en þar eru þúsundir sagðar
hafa farist og margra er enn sakn-
að. Líf í það minnsta einnar millj-
ónar íbúa hefur færst verulega úr
skorðum vegna hamfaranna.
Svipað er uppi á teningnum á
austurströnd Indlands þar sem
vitað er að á þriðja þúsund manns
týndu lífi. Á Maldíveyjum, eyja-
klasa suður af Indlandi sem er um
2.500 kílómetra frá upptökum
skjálftans, varð mikið tjón vegna
flóðanna en eyjarnar rísa hvergi
hærra en 1,8 metra yfir sjávar-
mál.
Strandhéruð þeirra landa sem
næst eru skjálftaupptökunum,
Taílands, Indónesíu og Malasíu,
urðu sömuleiðis illa úti og þar er
áætlað að þúsundir manna hafi
farist. Talsvert er af erlendum
ferðamönnum á skjálftasvæðun-
um og er fjölmargra saknað. Ekk-
ert amar þó að Íslendingum sem
eyða jólunum á þessum slóðum.
sveinng@frettabladid.is
TAÍLAND, AP Sænsk fjölskylda var
nýkomin í jólafrí á Phuket-eyju á
Taílandi þegar flóðbylgja gekk
þar yfir. „Sjórinn fór og kom síðan
aftur á gífurlegum hraða og tók
allt með sér,“ sagði faðirinn Kjell
Skold. „Þegar sjórinn kom inn í
íbúðina settum við föggur okkar á
rúmin. Við lokuðum öllum glugg-
unum þannig að sjórinn ýtti öllu á
undan sér yfir húsið. Við vorum
síðan komin upp á þakið, sem fór
síðan af húsinu og við flutum í
burtu.“
Skold, eiginkonu hans og sjö ára
dóttur þeirra, Stephanie, rak á
þurrt land og tókst að komast inn í
trausta byggingu. Nokkrum mínút-
um síðar fundu þau tíu ára son sinn,
Sebastian, heilan á húfi uppi í tré. ■
Sænsk fjölskylda hætt komin:
Sonurinn uppi í tré
Afmælisveisla
2 ára stúlku:
Sjö stungnir í
slagsmálum
OHIO, AP Sjö manns voru stungnir í
slagsmálum sem brutust út í af-
mælisveislu tveggja ára gamallar
stúlku í Ohio í Bandaríkjunum.
Margar hnífstungnanna voru al-
varlegar og eru einhverjir hinna
sjö í lífshættu. Litla afmælisbarn-
ið slapp þó með skrekkinn.
Tveir menn, 25 og 35 ára,
hafa verið ákærðir fyrir ofbeld-
isverkin. Annar þeirra er í fang-
elsi en hinn á sjúkrahúsi vegna
áverka sem hann hlaut. Ekki er
vitað hvers vegna slagsmálin
brutust út. ■
VIÐ BJÖRGUNARSTÖRF
Þyrlur indversku landhelgisgæslunnar voru
notaðar við björgunar- og hjálparstörf eftir
flóðbylgjur vegna neðansjávarjarðskjálfta
gengu yfir í gær. Þyrlan er við störf á Mar-
ina-strönd í Tamil Nadu héraði, en sjá má
hvernig líki manns sem lést í flóðunum er
lyft upp úr sjónum.
Evrópskir ferðamenn:
Mikils fjölda
saknað
JARÐSKJÁLFTINN, AP Fjölda evr-
ópskra ferðamanna er saknað eft-
ir mikla flóðbylgju í kjölfar
jarðskjálftans í Asíu í gær. Vinsæl
ferðamannasvæði, meðal annars á
Sri Lanka og í Taílandi, urðu illa
úti í hamförunum.
Franskur ferðamaður á Sri
Lanka er meðal þeirra sem eiga
um sárt að binda en hann sá á
eftir fjögurra ára sonardóttur
sinni verða flóðbylgjunni að
bráð. Sjálfum tókst honum að
bjarga sér með því að grípa í
trjábol og kom þannig í veg
fyrir að flóðbylgjan hrifi hann
með sér á haf út. ■
GRILLAÐI Á ANNAN Í JÓLUM Fólk
á elliheimili í Grafarvogi kallaði
út lögreglu og slökkvilið vegna
elds og reyks í íbúð skammt frá
elliheimilinu. Húsráðandi í íbúð-
inni reyndist vera að grilla þegar
lögreglan kom á staðinn. Slökkvi-
liði var snúið við.
ELDUR Í GARDÍNU Heimilisfólk
var flutt á slysadeild vegna
gruns um reykeitrun vegna
elds sem kviknaði í gardínu á
heimili við Háaleitisbraut um
klukkan sex á aðfangadag. Eld-
ur frá kerti náði í gardínu þeg-
ar hún fauk til. Eldurinn varð
nokkuð mikill á skömmum tíma
og varð fólkið að koma sér út.
Slökkvilið slökkti eldinn og
reykræsti íbúðina.
MIKIÐ AÐ GERA Í SJÚKRAFLUTN-
INGUM Mikið var að gera í
sjúkraflutningum yfir hátíðirnar.
Meirihluti flutninganna var þó
nokkuð ánægjulegir, að sögn
varðstjóra hjá slökkviliðinu, þar
sem fólki var hjálpað við að kom-
ast til ættingja og vina. 49 flutn-
ingar voru á dagvaktinni á
aðfangadag.
Hjón á Balí:
Okkur
líður vel
FLÓÐBYLGJAN Hjónin Finnur Há-
konarson og Þórunn Sigurðardótt-
ir hafa búið á Balí frá því í ágúst.
Þau eru við nám í Amsterdam og
eru nú sem skiptinemar á Balí.
Þórunn segir að þau hafi ekkert
orðið vör við jarðskjálftann utan
við Indónesíu eða flóðbylgjuna
sem á eftir fylgdi. Þeim líði vel.
„Það er einhver hætta í sjónum
en ekkert alvarlegt. Það verður
bara í smátíma,“ segir Þórunn og
hefur ekki frétt af neinum löndum
sínum á svæðinu. „Það eru engir
Íslendingar hérna, bara Þjóðverj-
ar og Hollendingar.“
- ghs
ALLT Á FLOTI
Tvö hundruð fangar sluppu úr fangelsi eftir
að flóðbylgja skók strendur Sri Lanka í gær.
Flóðbylgja skók fangelsi:
Tvö hundr-
uð flúðu
SRI LANKA, AP Um tvö hundruð
föngum tókst að flýja úr Mat-
ara-fangelsinu í suðurhluta Sri
Lanka eftir að vatn flæddi inn í
fangelsið í gær. Flóðbylgjur ollu
miklu tjóni við strendur Sri
Lanka í kjölfar jarðskjálftans í
Asíu í gær og fjöldi fólks liggur
í valnum.
Strandsvæði undir stjórn
uppreisnarhópsins Tamil-tígris-
dýranna í norðausturhluta
landsins urðu mörg hver illa úti
í flóðbylgjunum. Erfitt er að
komast að svæðunum og því
óvíst hversu mikið manntjón
varð. ■
Vestfirðir:
Rafmagn fór
tvisvar af
RAFMAGN Rafmagn fór tvisvar af
á Vestfjörðum í gær vegna bil-
ana á svokallaðri vesturlínu
Landsvirkjunar. Að sögn Krist-
jáns Haraldssonar, orkubús-
stjóra Orkubús Vestjarða, tók
um einn til einn og hálfan
klukkutíma að koma rafmagn-
inu á aftur. Starfmenn þurftu að
koma til vinnu úr jólafríi auk
þess sem ræsa þurfti allt kerfið
upp á nýtt í bæði skiptin. Talið
er að vesturlínan hafi farið út í
óviðri á Laxárdal.
- hrs
„Þeir eru svo margir en á þessu
augnabliki er það sálmurinn Nú
hverfur sól í haf. Mér þykir samt
vænt um alla íslenska sálma og á
erfitt með að gera upp á milli.“
Ellen Kristjánsdóttir gaf út plötuna Sálmar lífsins
fyrir jólin og gera má ráð fyrir að minnst fimmtán
þúsund Íslendingar hafi fengið hana í jólagjöf. Á
plötunni eru íslenskir sálmar frá ýmsum tímum í
útsetningum Eyþórs Gunnarssonar.
SPURNING DAGSINS
Ellen, hver er uppáhaldssálmurinn
þinn?
NEYÐARVAKT AÐ STÖRFUM
Fimm starfsmenn utanríkisráðuneytisins
voru í gær kallaðir út til þess að svara sím-
tölum frá áhyggjufullum ættingjum Íslend-
inga á hamfarasvæðum í Asíu.
■ LÖGREGLUFRÉTTIR
ALLT Í RÚST
Bílar, mótorhjól og ýmsir aðrir lausamunir lágu á víð og dreif um suðurhluta Taílands eftir
flóðbylgjuna sem gekk þar yfir.
Fórnarlömb jarðskjálftans:
Mismunandi
viðbrögð
JARÐSKJÁLFTINN „Það ríkir töluverð
ringulreið í huga fólks fyrsta sólar-
hringinn. Í rauninni hálfgerð lömun
sem getur valdið mismunandi við-
brögðum,“ segir Jó-
hann Thoroddsen
sálfræðingur um
viðbrögð fólks sem
lendir í hörmungum
eins og fórnarlömb
jarðskjálftans í
Suðaustur-Asíu. „Í
slíku ástandi geta
viðbrögðin verið allt frá miklum
sýnilegum viðbrögðum og æsingi í
það að vera eiginlega engin.“
Jóhann er verkefnisstjóri sál-
ræns stuðnings hjá Rauða krossin-
um og hefur reynslu af því að
vinna við áfallahjálp á hörmungar-
svæðum og fór til Íran seftir jarð-
skjálftana þar fyrir ári síðan.
„Hvað varðar áfallahjálp er í sjálfu
sér lítið hægt að gera fyrstu sólar-
hringana. Fyrstu verkefnin eru að
gera umhverfið öruggt. Fyrst þá er
hægt að vinna úr sálrænu erfiðleik-
unum.“ ■
KO
RT
/A
P
JÓHANN
THORODDSEN