Tíminn - 19.07.1975, Blaðsíða 5

Laugardagur 19. júli. 1975.
TÍMINN
2000 millj.
kr. lækkun
Dagurá Akureyri fjallar um
niðurskurú fjárlaganna i leið-
ara og segir:
„Fyrir tiimæli rikisstjúrn-
arinnar hefur fjárveitinga-
ncfnd Alþingis unnið að þvi
undanfarnar vikur að finna
leiðir til iækkunar fjárveitinga
á fjárlögum fyrir árið 1975.
Samkv. ákvæöum Ilögum frá i
vetur um ráðstafanir I efna-
hags-og fjármálum er heimilt
að lækka fjárlög aiit að 3500
milljónum kr., enda komi
samþykki fjárveitinganefndar
til, Nú fyrir siðustu helgi sam-
þykkti meirihluti fjárveitinga-
nefndar tillögur um 2000 millj.
kr. lækkun fjárlaganna.”
Neyðarráðstöfun
Þá segir Dagur:
„Astæðan til þess að gripið
er til ráöstöfunar af þessu
tagi, sem með rettu má kalla
neyðarráðstöfun, er sú að
fyrirsjáanlegur er mikill halli
á rikissjóði á llðandi ári. Ligg-
ur fyrir spá um, að hallinn
verði rúml. 3,8 milljarðar
króna.
Frá þvl að fjárlög voru sam-
þykkt fyrir u.þ.b. 7 mánuðum
hefur ástand I efnahagsmál-
um versnað að mun og for-
sendur fyrir fjárlagagerðinni
gerbreytzt. Valda þar mestu
um stóraukin rekstrarútgjöld I
kjölfar launahækkana og
verðlagsbreytinga, þannig að
framkvæmdamáttur fjárveit-
inga hefur stórum rýrnað. Þá
hlýtur það að segja til sín um
afkomu rikissjóðs, að samkv.
sérstakri kröfu launþegasam-
takanna var tekjuskattsinn-
heimta rikisins lækkuð um
2000 millj.
Dreifist á marga
málaflokka
Eins og að likum lætur kem-
ur þessi lækkun fjárveitinga
vfða við og snertir m.a. sam-
eiginlegar framkvæmdir rikis
og sveitarfélaga, s.s. skóla-
byggingar, hafnargerð og
smiði sjúkrahúsa, heilsu-
gæzlustöðva og elliheimila.
Þannig eru fjárveitingar til
skólabygginga lækkaðar um
145 millj. kr„ til hafna um 60
millj. og til sjúkrahúsa,
heilsugæzlustöðva og elii-
heimila um 89 millj. En of-
mælt er, að þessir málaflokk-
ar séu sérstök uppistaða I nið-
urskurðinum. Hann dreifist að
sjálfsögðu á marga fleiri
málaflokka og fjárlagaliði.”
-a.þ.
Tillaga borgarfulltrúa Framsóknarflokksins:
BÆNDUR
HEYBINDIGARN
Fyrsta flokks HAMPIÐJU-heybindigarn
er framleitt í tveim sverleikum
blátt (grannt)
og gult (svert)
Fæst hjá:
Sambandinu, Armúla 3
Kristjáni ó. Skagfjörð h.f.
og Glóbus h.f,
GOTT HEYBINDIGARN EYKUF,
REKSTRARÖRYGGI VÉLANNA.
STAKKHOLTI 4 Reykjavik
NAUÐSYNLEGT AÐ BREYTA OG BÆTA GERD
BORGARREIKNINGA OG FJÁRHAGSÁÆTLUNAR
BH-Reykjavik. — „Borgarstjórn
felur borgarráði að skipa nefnd
borgarfulltrúa, til þess að gera
tillögur um nauðsynlegar og
brýnar breytingar og endurbætur
á uppsetningu borgarreiknings-
ins, og fjárhagsáætlunar.
Miðað verði við að verulegar
breytingar geti orðið á reikningi
ársins 1975, frá þvl sem nú er,
þannig að hann gefi gleggri mynd
af rekstri borgarsjóðs og fyrir-
tækja og stofnana borgarinnar en
reikningur ársins 1974.
Nefndin fjalli meðal annars um:
1. Tillögu borgarendurskoðanda
um nýja uppsetningu árs-
reiknings, framlögð á fundi
borgarráðs 15. júli s.l.
2. Að samræma uppsetningu árs-
reiknings Reykjavikurborgar,
sem mest þvi bókhaldskerfi,
sem Samband islenzkra
sveitarfélaga vinnur nú að.
3. Að vinna að frekari útfærslu
tillagna borgarendurskoð-
anda, þannig að
a) Rekstur fyrirtækja borgar-
sjóðs komi inn i uppgjör
borgarsjóðs þannig,að heildar-
tekjur og útgjöld, eignir og
skuldir borgarsjóðs og fyrir-
tækja borgarinnar komi fram i
einum efnahags- og rekstrar-
reikningi.
I þvi samb. er nauðsynlegt að
heildartekjur komi fram i yfir-
liti.
Á árinu 1974 nema tekjul. sem
ekki koma fram, teknamegin á
rekstrarreikningi, rúmlega
1400 millj. kr. þ.e. þessar tekj-
ur eru færðar til frádráttar i
undirliðum.
b) Færður verði sérstakur fjár-
magnsreikningur, er sýni
fjármagnsbreytingar á árinu.
c) Samræmis sé að fullu gætt
milli f járhagsáætlana og
reiknings um uppsetningu.
4. Að vinna að skýrgreiningu hug-
taka, ér notuð eru við færslu
ársreiknings.
Áberandi er, hve færslur
verða ruglingslegar i árs-
reikningi, vegna ósamræmis i
notkun hugtaka.
Má nefna óskýr mörk milli
rekstrarútgjalda aukningar.
T.d. er gatnag. færð sem
rekstrargjöld, en leikvallagerð
og skrúðgarðagerð sem eigna-
aukning. Rekstur þróunar-
stofnunarog skipulagsvinna er
færð sem eignaaukning o.s.frv.
Nauðsynlegt er að skýrgreina
hugtök eins og veltufjármunir,
skammtimaskuldir o.s.frv.
An slikrar skýrgreiningar
verður hugtakið greiðslustaða
einskis virði.
5. Að samræma ársreikninga,
færslur og hugtök borgarsjóðs
og hinna ýmsu fyrirtækja og
stofnana.
Við ath. ársreiknings veldur
miklum erfiðleikum, hversu
litið samræmi er milli reikn-
inga hinna ýmsu stofnana og
fyrirtækja.
T.d. er hjá rafmagnsveitu:
a) heimtaugagjöld metin sem
tekjur á rekstrarreikningi.
reikninga. Hefðu borgarfulltrúar
Framsóknarflokksins jafnan gert
athugasemdir við gerð reikning-
anna, uppsetningu þeirra og að-
gengileika, en sannleikurinn væri
sá, að reikningarnir væru ákaf-
lega óaðgengilegir og alls ekki
auðvelt aö finna einföldustu stað-
reyndir út úr þeim. Nú væru fram
komnar tillögur borgarendur-
skoðanda, og vissulega væru þær
til bóta, en breytingin þyrfti að
vera gagnger til þess aö sem bezt
mynd fengist af rekstri borgar-
öðru visi hjá einu fyrirtækinu en
öðru.
Þá fjallaði Guðmundur G.
Þórarinsson um hin ýmsu atriði
er fram koma i skýrslu endur-
skoðanda og benti á, að endur-
skoðunardeildin teldi, að kanna
ætti, hvort Jöfnunarsjóði sé
heimilt að mynda höfuðstól eins
og gert er og skerða á þann hátt
framlög til sveitarfélaga.
Þá minntist hann á tannlækna-
kostnaðinn, á hvern hátt hann
veröi reiknaður sem réttastur, en
b) Tekjur gefnar upp miðað við
útskrifaða rafmagns-
reikninga.
c) Gengistap fært til rekstrar-
gjalda.
Hjá hitaveitu:
a) heimtaugagjöld ekki metin
sem tekjur á rekstrar-
reikningi, heldur færð sérstak-
lega sem ráðstöfunarfé
til eignabreytinga.
b) Tekjur gefnar upp miðað við
áætlað selt vatnsmagn, þótt
óaflesið sé.
c) gengistap fært til
eignaaukningar.
Með reikningum sumra fyrir-
tækja eru birtar til saman-
burðar tölur fjárhagsáætlunar
og reiknings 1973 hjá öðrum
ekki o.s.frv.
6. Að endurskoða eignauppfærslu
ársreiknings með tilliti til þess
að eignabreytingareikningur
verði klofinn i gjaldfærða fjár-
festingu og eignfærða fjár-
festingu.
7. Að i reikningum komi fram
endurmat eigna hinna ýmsu
fyrirtækja, þannig að hafa
megi arðsemi til hliðsjónar við
gjaldskrárbreytingar.”
Þannig hljóðar tillaga,
sem borgarfulltrúar Framsókn-
arflokksins báru fram i borgar-
stjórn sl. fimmtudag, er fram fór
siðari umræða um reikninga
Reykjavíkurborgar fyrir árið
1974. .
Guðmundur G. Þórarinsson,
borgarfulltrúi, fylgdi tillögunni úr
hlaði og ræddi i itarlegu og
greinargóðu máli galla þessara
innar og stöðu. Erfitt væri að
finna raunverulegar tekjur borg-
arinnar i reikningunum og óhæft
að meta stöðu borgarinnar nema
stöðu fyrirtækja hennar um leið.
Þörf sé á heildar efnahags- og
rekstrarreikningi, þar sem niður-
stöðutölurnar eru ljósar.
Þá sýndi Guðmundur G.
Þórarinsson fram á mismunandi
skilning á hugtökum i reikningun-
um, en þetta ylli hvað mestum
erfiðleikum fyrir borgarfulltrúa
að átta sig á málum. Einfaldar
tölur væru meira að segja allt
óhugsandi væri að endurkrefja
rikið samkvæmt gjaldskrá Tann-
læknafélagsins. Þá benti Guð-
mundur á itrekun borgarendur-
skoðanda á nauðsyn þess, að ein-
hverjum aðila verði falin bein
umsjón með öllum fasteignum
borgarinnar vegna þess hve
viðhald fasteigna fer jafnan mik-
ið fram úr áætlun.
Þá benti Guðmundur á alvar-
legt mál, þar sem eru lán til 6
aðila, sem væru án skuldabr. og
hafa verið ófrágengin um árabil.
Ekki hefði verið samið um endur-
greiðslu, og ekki reiknaðir vextir
af þeim. Einnig væri rekstrar-
kostnaður leiguibúða borgarinnar
i megnasta ólestri, og vantaði um
4 milljónir króna upp á að
reiknaðar húsaleigutekjur nægi
fyrir kostnaði, en vanskil á húsa-
leigu næmu um 18 milljónum
króna. Þá benti Guðmundur á, að
18 ibúðir hefðu verið keyptar á
uppboðum á árunum 1964-1969, en
fyrri eigendur hefðu búið húsa-
leigufritt i ibúðum þessum siðan!
Loks minnti Guðmundur á
viðskipti Framkvæmdanefndar
byggingaráætlunar, þar á meðal
gamla kröfu Framkvæmda -
nefndarinnar, sem ekki hefði ver-
ið viðurkennd, en væri nú færð
Byggingarsjóði til skuldar.
óstjórnin á fjármálum borgar-
innar, er augljós, sagði Guð-
mundur G. Þórarinsson að lok-
um. Skuldaaukning borgarsjóðs á
liðnu ári nemur 600 milljónum, og
samkvæmt upplýsingum borgar-
stjóra nemur skuldasöfnun fyrir-
tækja borgarinnar 2.4 milljörð-
um. Samtals nemur þvi skulda-
aukning borgarinnar þrem
milljörðum á árinu. Borgarsjóður
er 800 milljónir yfir á hlaupa-
reikn, mestan hluta ársins og þarf
að greiða 54 milljónir króna i yfir-
dráttarvexti.
Næstur talaði Sigurjón Péturs-
son, borgarfulltrúi Alþýðubanda-
lagsins, og voru ádeilur hans á
Framhald af 15. siðu.
Mentor
Mentor slóttuþyrlan er örugg og einföld í notkun.
í h Hæðarstilling hnífs frá jörð er nákvæm, og þyrlan fylgir
.. mishæðum landslags mjög vel.
Sláttubreidd Mentor sláttuþyrlunnar er 135 cm.
Tilbúnar til afgreiðslu strax.
Uþplýsingar hjá sölumönnum okkar og kaupfélögunum.
:ÍÚÐURLANDSBRAUT 32 • REYKJAVlK • SlMI 86500 • SIMNEFNI ICETRACTORS
ccccc