Tíminn - 19.07.1975, Blaðsíða 6
6
TÍMINN
Laugardagur 19. júll. 1975.
Um þessar mundir er staddur
I Reykjavik Jóhann Þorvalds-
son, skólastjóri fré> Siglufirði,
sem jafnframt hefur um árabil
verið fréttaritari Timans á
staðnum.
Jóhann leit á þriðjudag inn á
ritstjdrn blaðsins, og gafst þá
tóm til að ræða við hann ofur-
litla stund.
— Það sem einna hæst ber hjá
Siglfirðingum um þessar mund-
ir eru hitaveituframkvæmdirn-
ar —, sagði Jóhann, — en fyrsti
áfangi þeirra verður unninn i
sumar. í þessum áfanga er
lagning leiðslunnar frá borhol-
unni, yfir fjörðinn og inn i bæ-
inn, sem er um fimm kilómetra
leið, auk þess sem áætlað er að
leggja hitaveituna inn i ' um
þriðjung húsa i bænum sjálfum.
Holan, sem vatnið verður tek-
ið úr, er sú sem gaf bezta raun
þeirra,sem boraðar voru,en hún
mun gefa um 18 sekúndulitra af
67gráðuheitu vatni. Er talið, að
hún geti annað allt að helmingi
heitavatnsþarfar bæjarins, i
öllu falli ekki minna en
þriðjungi.
Meiningin er svo sú, að bora
aðra holu fyrir ofan þessa og
mun sú verða heldur dýpri. Gefi
hún góða raun, verður Siglfirð-
ingum borgið,að þvi er varðar
heitt vatn.
Framkvæmdir þær, sem ráð-
izt verður i sumar, koma til
með að kosta um 80-90 milljónir
króna, en i heild er áætlaður
kostnaður við hitaveitufram-
kvæmdirnar um 170 milljónir.
Auk leiðslunnar frá holunni og
lagningar i einstök hús, er svo
áætlað að hefja i sumar
byggingu dælustöðvar fyrir
hitaveituna og verður hún stað-
sett rétt við bæinn sjálfan. Þar
verður aðstaða til þess að hita
vatnið með rafmagni, og einnig
er mögulegt að hita með
hráoliu, ef rafmagn skyldi
bregðast. Talið er að hitunar-
möguleikann þurfi að nota, þeg-
ar frost verður 15 gráður eða
meira.
Til hitunará að nota rafmagn
frá Skeiðfossvirkjun, en þar er
Hitaveituframkvæmdir
ber hæst í Siglufirði
Rætt við Jóhann Þorvaldsson, fréttaritara Tímans
nú verið að byggja viðbótar-
virkjun, sem á að sjá til þess, að
Siglfirðingar þurfi ekki i
framtíðinni að framleiða disil-
rafmagn.
Til stendur að ljúka hitaveitu-
framkvæmdum á Siglufirði
næsta sumar.
Annars er það af Siglufirði að
segja, — sagði Jóhann ennfrem-
iir,—-aðþareratvinna mikil, og
jafnvel svo,að það skorti fólk til
að anna henni. Það má með
sanni segja, að þar hafi dæmið
snúizt alveg við, miðað við þró-
un undanfarinna áratuga, og að
Siglufjörður sé nú að grundvall-
ast, sem vaxandi athafnastað-
ur.
Þar eru nú i byggingu ein 20
hús og þyrftu þó að vera fleiri,
þar sem húsnæðisskortur er
mjög mikill. Er það mikii breyt-
ing frá þvi sem verið hefur, þvi
segja má, að byggingafram-
kvæmdir á Siglufirði hafi legið
niðri i ein tuttugu ár.
Þegar sildin hvarf, varð mikil
fólksfækkun á Siglufirði og það
svo, að bæjarbúum fækkaði um
heilan þriðjung. Siðastliðin tvö
ár hefur þeim aftur farið heldur
fjölgandi og myndi fjölga enn
meir, ef ekki væri húsnæðis-
skortur.
Það munar öllu, að nú byggist
atvinnulif staðarins ekki upp á
miklum fjölda aðkomufólks,
sem kemur i nokkra mánuði á
ári, heldur hefur þróunin orðið
sú, að byggja upp atvinnuvegi,
sem starfræktir eru allt árið og
kalla þvi' á það, að fólkið sé
búsett á staðnum sjálfum.
Frá Siglufirði, eru nú gerðir
út þrir skuttogarar, auk mikils
fjölda smærri skipa og báta, og
hefur afli verið nokkuð góður
undanfarið. Togararnir öfluðu
vel fram eftir sumri, en nú, þeg-
ar heldur dregur úr afla þeirra,
hafa handfærabátarnir tekið vii^
þvi að afli bátanna hefur glæðzt
mikið að undanförnu.
Svo munar það lika miklu, að
atvinnulif bæjarins er ekki leng-
ur byggt eingöngu á fiski, held-
ur eru þar i fullum gangi ýmsar
framkvæmdir, sem renna
traustum stoðum undir sam-
félagið, þó svo að fiskurinn
bregðist eitthvað ofurlitið.
Hefur það meðal annars leitt til
þess, að nú getur skólafólk frá
Siglufirði komið heim yfir
sumarið og unnið þar, við sizt
verri kjör en annars staðar.
Hefur jafnvel borið við, til
dæmis i sumar, að námsmenn
komi norður og skapi sér at-
vinnu með þvi að gera út
smábáta.
Ef við svo bregðum okkur úr
athafnalifinu, yfir i félagslifið,
— sagði Jóhann þvi næst, — þá
verður ekki annað sagt, en að
það sé með miklum blóma.
iþróttalif er mikið á Siglufirði,
og má til dæmis geta þess, að nú
er kominn þar golfvöllur, sem
töluvert er notaður. Á sumrin
ber þó alltaf knattspyrnuna
hæst, og er aðstaða til að iðka
hana alveg ágæt. tþróttafélögin
hafa ráðið til sin þjálfara i sum-
ar, likt og verið hefur undan-
farin ár, og hefur hann ærinn
starfa af þvi að þjálfa bæði eldri
og yngri flokka.
A vetruna er það skiðaiþrótt-
in, sem mest er iðkuð, en bad-
minton er þó stundað lika af
miklu kappi, og hafa Siglfirð-
ingar sem kunnugt er, náð
nokkuð langt i þeirri iþrótt. Sú
iþrótt er aðallega æfð i sund-
lauginni á Siglufirði,en henni er
breytt i alhliða iþróttahús, sex
mánuði á ári hverju. Mánuðina
máí til októberloka starfar hún
aftur sem sundlaug.
- Nú, það getur fleira að lita i
félagslifi Siglfirðinga en iþrótt-
ir, þvi að þar starfa af miklum
móð alls kyns klúbbar og félög,
svo sem Rotary, Lions og fleiri,
að ógleymdum kvenfélögunum.
Siglufjarðarkaupstaður hefur
og þá sérstöðu, að hafa ráðið til
sin sépstakan æskulýðsfulltrúa,
sem starfar við æskulýðsmál i
Félagsheimilinu á veturna, en
með .iþróttafélögunum á sumr-
in. Vinnur hann ákaflega mikið
og gott starf meðal unga fólks-
ins.
Að lokum getum við svo vikið
að samgöngumálum okkar Sigl-
firðinga — sagði Jóhann svo, —
en þau eru i nokkuð góðu lagi
um þessar mundir. Flugfélagið
Vængir heldur uppi beinu flugi
milli Siglufjarðar og Reykja-
vikur, fjórum sinnum i viku og
hina dagana er hægt að aka til
Sauðárkróks og komast þaðan
með F’lugfélagi Islands til
höfuðborgarinnar.
Milli Siglufjarðar og Akureyr-
ar eru svo áætlunarferðir með
bifreiðum, og ef eitthvað á að
finna að samgöngunum, er það
helzt skorturinn á landferðum
milli Siglufjarðar og Reykja-
vikur, þvi að það getur verið
hvimleitt, að þurfa fyrst til
höfuðstaðarins, ef ætlunin er að
fara til dæmis i Borgarfjörðinn.
Að öðru leyti er allt gott af
Siglufirði að segja og allt i full-
um gangi hjá okkur. Upp-
bygging staðarins er búin að
taka nokkurt árabil, en nú er
árangurinn lika farinn að sjást,
og I stað þess að fólk vilji ekki
koma til staðarins. likt og verið
hefur frá 1952,komast nú færri
til búsetu en vilja.
Það sama á við um bátana,
þvi fjöldi af þeim óskar eftir þvi
að fá að leggja upp á Siglufirði
— miklu fleiri en við getum
annað með þeirri aðstöðu og
vinnukrafti, sem við höfum i
dag. —
-0-
Félag stórkaupmanna og Verzlunarróð Islands:
Niðurskurður fjárlaga um 3500
milljónir betri en vörugjald
STJÓRN Félags islenzkra stór-
kaupmanna og Verzlunarráð ís-
lands hafa látið frá sér greinar-
gerðir, þar sem gagnrýnd eru hin
nýju bráðabirgðalög um 12%
gjald á vissum vörutegundum.
Þessir aðilar telja báðir I greinar-
gerðum sinum, að hagkvæmara
hefði verið að skera útgjöld rikis-
ins niður um 2500 miiljónir króna.
Greinargerð stórkaupmanna er
svohljóðandi:
„Stjórnin vekur athygli á þvi,
að vörugjaldið eykur enn á fjár-
magnsvanda innflutningsverzl-
unarinnar, sem ekki hafði gefizt
ráðrúm til að aðlagast afleiöing-
um fyrri efnahagsráðstafana
undanfarinna mánuða, en fjár-
magnsþörf verzlunarinnar vex nú
enn á sama tima og viðskipta-
bankarnir viðhalda ósveigjan-
legri stefnu i útlánum til verzlun-
arinnar og verðlagsákvæði fást
ekki rýmkuð.
Stjórn félagsins gagnrýnir
harðlega þá málsmeðferð, að
samtökum innflytjenda var ekki
gefið tækifæri til samráðs um
framkvæmd málsins og flokkun
gjaldvaranna eins og gert er, þeg-
ar almennir tollar eru endurskoð-
aðir, enda þótt nauðsynlegt hafi
verið að undirbúa málið i flýti.
Félagsstjórnin lýsir yfir furðu
sinni á þvi, að rikisstjórnin hverf-
ur nú frá stefnuyfirlýsingu sinni
um niðurskurð fjárlaga um 3500
milljónir króna, en i stað þess
leggur hún á nýjan skatt að upp-
hæð um 2000 milljónir króna.
Stjórnin átelur tregðu þingmanna
og stjórnvalda við að skera niður
opinber útgjöld og hvetur rikis-
stjórnina til að endurskoða vand-
lega þá möguleika, sem eru til
hagræðingar i rekstri opinberra
fyrirtækja og stofnana, þannig að
auknum sparnaði i rekstrinum
verði viðkomið.
Félagsstjórnin gagnrýnir þau
mótsagnakenndu vinnubrögð,
sem lýsa sér i þvi, að rikisstjórnin
leggur á skatt, sem leiðir til um
12% verðhækkunar á gjaldvörun-
um, á meðan beiðnir fyrirtækja
um leiðréttingar á verði vöru og
þjónustu, sem hefðu i för með sér
um 4%-5% verðhækkanir, fást
ekki afgreiddar hjá verðlagsyfir-
völdum.
Stjórnin treystir þvi, að lög
þessi verði látin falla úr gildi um
áramótin og að rikisstjórnin beiti
sér fyrir raunhæfri fjárlagagerð
fyrir árið 1976, i samræmi við
greiðslugetu rikissjóðs og al-
mennings, þannig að komizt verði
hjá slikri aukaskattheimtu á
miðju ári”.
I ályktun, sem blaðinu hefur
borizt frá Verzlunarráði fslands
er tekið i svipaðan streng og i
greinargerð stórkaupmanna.
Alyktunin er svolátandi:
„Verzlunarráð íslands telur, að
með ákvörðun sinni um niður-
skurð rikisútgjalda hafi rikis-
stjórn og Alþingi brugðizt rétt við
aðsteðjandi fjárhagsvanda
rikissjóðs. Verzlunarráðið telur,
að rikisstjórnin hefði ekki átt að
hvika frá þeirri stefnu að skera
niður 3.500 milljónir króna af
fyrirhuguðum rikisútgjöldum, og
að rangt hafi verið að setja á 12%
vörugjald. Astæður þess, að
Verzlunarráðið telur, að aukinn
niðurskurður rikisútgjalda hafi
verið æskilegri og framkvæman-
legur, eru þær, að samkvæmt
nýjustu upplýsingum, sem það
veit beztar, bendir ekkert til, að
magnsamdráttur verði i opin-
berri neyzlu og opinber fjárfest-
ing eykst liklega yfir 14% á þessu
ári. Á sama tima er veru
legur samdráttur bæði i einka-
neyzlu (yfir 12%), og i einkafjár-
festingu (yfir 15%), og i byggingu
ibúðarhúsnæðis yfir 5%. Þvi
verður að álita, að ekki hafi verið
sýnt fram á, að niðurskurður
rikisútgjalda sé óframkvæman-
legur, heldur hafi sú vinnuaðferð,
sem notuð var, ekki náð árangri.
Ef halda á áfram þeirri stefnu,
að skera niður rikisútgjöld og þó
ekki væri nema að hamla á móti
stöðugt vaxandi þenslu rikis-
rekstrar, telur Verzlunarráð Is-
lands, að breyta verði um vinnu-
brögð við gerð fjárlaga.
Ekki ætti að vera hægt að koma
Framhald af 15. siðu.