Atuagagdliutit - 01.07.1951, Qupperneq 21
nr. 13—18
ATUAGAGDLIUTIT
kalålerpagssuildlo ukiup ilågut inussariaKartar-
jjnt tuberkulosip inup timåne sualugtinerunigsså-
nut iluaKutaussumik isumagalo månauvoK sivisu-
mik tårtamera (kaperdlagtarnera) nerissardlior-
fiussartoK sualugpatdlåmigdlo ilungersuassar-
nerit inup timåta akiusinåussusianik migdlisao-
Kataussartut.
Danmarkime nakorsagkåka påsisitdluarniar-
tarpåka åssigiåginarmik inuneKarneK sapi-
ngisamik aulaj angersimassunik nerivfeKartar-
dluné unuamilo sivisumik kivdluångitsumik
sinigtarneK ama døgnit tamaisa sinigfigissar-
tagan atausiutitdlugo — peKatausinaussut nåpau-
teKartut påssuneKarérsimavdlutik nåparsimavik
Kimagkångåssuk tuberkulosiata ajorneruleraing-
nigssånut iluaKutaunigssamut.
tåssunga tiingatitdlugo anånat kalåliussut
sågfigiumavåka oKardlunga: mencavit tuberku-
losip tunitdlangnartuanut akiusinåussusia pit-
saussusaoK meraic tåuna calmettimik kaporne-
Karsimagpat - tuberkulosimut akiussutigssamik
tuniniardlugo kaporneKarsimagpat —, mérardle
pei’Kingnartumik inungigpat åssigiånik vitami-
neKardluartunik nerivfeKartardlune unuitdlo
tamaisa sinigdluartardluue (mikissut nal. ak. 12
tikitdlugit) åma taima igdlersutigssaRarneriga-
lua iluaKutaujungnaersinauvoK.
tuberkulosip pinavérsårtineKarnigsså OKalu-
serititdlugo navsuiarniåsavara sok calmettimik
kapuineK taima pingårtigissoK.
tuberkulosip bacillia (bakteriå) mikingåra-
me issåinarmik takuneKarsinåimgitsoK tuberku-
loscKartup Kisiane tunitdlangnartuligtut issigi-
ssavtine ipoK, inugdle avdla tunitdlagtisagpat
bacillit tåuko ameraussamut sordlo puanguitu-
mut tuberkulosi]) ikutiavfigisinaussånut pivigta-
riaicarput. tåssunga bacillit unigtarput kinguåg-
ssiordlutigdlo, tauvale åma inup timå akiussu-
tigssanik bacillinik akiuisinåussusianik agdlisai-
ssunik sanalersarpoK.
inup timåta sapåtit akunere arfinilingnit arfi-
neK pingåsunut atortarpai igdlersutigssat tamålto
sananiarnerånut, taimaititdlugo bacillit kinguåg-
ssiortarput puaitdlo ilåinut avdlanut timivdlunit
ilånut siaruartardlutik.
akiussutigssaKalernermut nahmaerKutagssa-
tut nakorsat atortarpåt nipitartoK akiussutig-
ssaKalernermut misiligut tarnumik tanitaussoK
mérKavse sakiainut nipitineKarsimatitdlugo ta-
105
mavse takorérungnarsissarse, imalunit tatdlip
amiane tuberkulinimik pilagsineK.
calmettimik kapuinikut akiussutigssat tåuko
ulorianångitsumik sananeKarsinåuput, imåipor-
dlo: inup timåta tunitdlangnartoK ulorianartoK
sapåtit akunere ardlagdlit sananiartariaKara-
luagkaminik akiussutigssaKarérfigissarpå. tuber-
kulosip inup timåne siåmåunigssaralua akerdli-
lerdluarneKartarpoK.
kisiåne avdla patsisigalugo pcrKigdluångiv-
fiup nalåne kapuisimaneK nåmagtumik igdlersu-
tauneK ajorpoK. taimåitumik iluaKutaussumik
suniuteKarnera tapersersortariaKarpoK evKilui-
ssusermik perKingnartumigdlo inunermik.
kalåtdlit nunåne puangmikut puagdluteKar-
tunik nakorsaineK nakorsat suliarissarpåt nåpar-
simassunik pårssissut ernisugsiortutdlo ikiortigiv-
dluardlugit, åmalo ikiortigalugit nakorsaKarfiup
ilåne ernissunik ikiuissartut. tauvale åma kalåt-
dlit nunåne nåparsimavingne inigssaileitineK
ikiorserusungnaraluaKaoK kalåtdlit Kavsérpåluit
Danmarkime tuberkuloseKartunut sanatoriane
inigssisinaunigssåinik unersutdlugit, aj ungineru-
titdlugo ukioK måna taimailiornigssaK autdlarte-
rérpat.
KanoK pilertortigissumik tamåna nåmagsine-
KarsinaunersoK ukiardlo måna nåmagsineKarér-
sinaunersoK sule aulajangersumik OKautigine-
KarsinåungilaK, kisiåne agsut sulissutigine-
KarpoK.
puagtigut tuberkuloseKarnermut sule iluaKu-
tausinaunerusaoK kalåtdlit måne nangmingneK
sanatoriartårsinaugpata.
neriutigissariaKarpoK ukiut ardlaKangitsut
Kångiugpata sananeKarsinaujumårtoK. taimåitor-
tårnigssardlo ilaKariarpat angatdlåmik timimut
Kinguartautilingmik Danmarkime Kamutit id-
nguartautigdlit taineKarérsut åssigissånik tauva
nunap inuinut nakorsanutdlo sulineK ajornångi-
nerulisagaluarpoK.
Danmarkime tuberkulosip migdliartorsima-
nerujugssuanut nakorsat sulinerinåt pissutåungi-
laK, sordlo ugsigit tuberkulosiat matumuna ilua-
KutausimavoK imuk tuberkulosilik Kavsitigut
kinguneKartarsimangmat calmettimik kapuine-
rup naligissånik. kisiåne tamåna ulorianarnero-
itissumik pissarpoK, tunitdlagtinermut pissu-
tausinaugame inungnit tunitdlagtinertut itumik.
måna Danmarkime ugsigit tuberkuloseKar-