Atuagagdliutit - 17.11.1955, Qupperneq 3
Kalåtdlit-nunane danskinik umig-
ssuissoKaKa —?
f olketingimut ilaussorlap Frederik Lyngep Kalåtdlit-nunåne danskinik
åmigssuineK angnertusiartornerardlugo OKausé aulagsagtiisipnt. -—
folketingimut ilaussortat mardlulc Danmarkime oKausé inuit isumdinik
tamatigut erssersitsissutut ugperiuåsavdlugit navianarpoK — ernor-
dluartusorisavdlugitdlo
kalåtdlit danskitdlo Kalåtdlit-nu-
nane suleKatigingnermingne akerdle-
rlssuteKalersinaussarmata issertugåu-
ngilaic, taimatutdlo issertugåungilaK
pissutsinik — akigssautinut avdlanut-
dlo tungassunik —• akerdlerissutinik
tamåkuninga pilersitsisinaussunik
peKartuarmat. pissutsitdle tåssauga-
jugput Kalåtdlit-nunåne nangminer-
nie iternga tikitdlugo oKaluserineKar-
slnaussartut oKaluserineKartartutdlo
atautsimlnerne kisalo mingnerungit-
sumik nunap avisine.
akerdlerlssutitdle tamåko inuit nu-
narKatigigkaluardlutilc inuiaussut
mardluit åssigingitsumik erKarsariau-
seKardlutigdlo isumaKartartut akor-
nåne pingortariaicartut pingortug-
ssatdlo „danskinik umigssuinermik
agdliartortitsissungorsimanerat" tu-
sarngarnarpoK. oKauseKartoK tåssau-
vok Avangnåta folketingime sivni-
ssua Frederik Lynge, avise uvdlor-
mut naiutartoK „Information" malig-
dlugo Købenliavnime atautsimineKar-
titdlugo ilåtigut ima oKalugsimavoK:
„uvagut Kalåtdlit-nunåne angala-
ssugut malugisimavarput danski-
nik umigssuineK ajoraluartumik
agdliartortoK. inungnik nugter-
titsineK tigusinauvarput. kalåt-
dlit niuvertoruseKarfingmit asi-
mioKarfingmitdlunit najugka-
mingnit nugtiniarneKardlutik pi-
ngitsailineKårångamik såkor tu-
mik aulagsagtarput. nålagkersui-
ssunit nålagkersorneKardlutik
nugtartineKarumångitdlat. por-
tugkat Kalåtdlit-nunånit Dan-
markimut tikiutut sapåtip aku-
neranik kingusinårdlutik inug-
nit oKarsinauvugut ima: kalåtdlimik
nunamine nåmagigtardluinartumik
uvdlume takussagssaKångilagut nå-
lagkersuissunit ikigugausimångitsu-
mik. Danmarkip amtinut ilaulersi-
magaluaravta sugdlivivtinilunit taku-
sinauvarput sule uvdlume kalåleK
Kavdlunåmit suleKatiminit ingmikor-
titauvdluinarmat.
„danskinik limigssuinekungilaK
viceprovstiusimassoK Mathias
Storch imåitumik tigussaKarfigårput:
„—- Avangnåne danskinik uinig-
ssuineKångivigpoK. Upernaviup pigi-
ssainit kagdlutik nunaKarfingnut ku-
jatdliussunut nugtitat Kujamasutigl-
nariaKarpait igdlut ajungitsut nålag-
kersuissunitdlo ikiugauneK nunaKar-
fikumingne pisinausimångisaralua-
tik“.
radioavisip tusagagssiortua agdlag-
poK: —■ Ausiangne kalåtdlit ardlag-
dlit Frederik Lyngep tungaveKångit-
sumik Danmarkimut umigssuineKar-
nerardlugo oKausé agssuardliutigait
ajussårutigalugulo Avangnåta folke-
tingime sivnissituå taima itunik o-
KauseKarsinaungmat.
radioavisip Ilulissane suleKatå: —
Ilulissane kalåtdlit danskitdlo akor-
nåne aperssutigineKarpoK Frederik
Lyngep oKautsiminut suna tungavigi-
simanerå. aperKutigerusungnarpoK
Frederik Lynge angalassarnermine
sunisimasoralune tamåkuninga oKau-
seKarsimanersoK.
danskit inusugtut pissupat —
landsrådimut ilaussortausimassoK,
Kangerssuatsåme niuvertoruseK Hen-
drik Olsen:
„tusartagkat misigissatdlo pivdlu-
git nalunaerpunga Frederik Lyngep
nalunaerutå Kavdlunånik umigssui-
neKarsinaunera Kujanarniartuinåu-
ngitsune agssortuinagagssåungitsoK
pingårtumik Kavdlunåginåungitsunik
kalåtdlinigtaordle oKaloKateKartartu-
ne. umigssuinermut autdlarKautit pi-
ssutaisa ilagissarpåt Kavdlunåt inu-
sungnerussut ingmingnut umatiku-
massut Kutdlersamingnutdlo nersor-
Kussut atorfingnut angnerussunut
ivertitausimassut ilaisa piginåussu-
sertik kalåtdlinik piumavfiging-
ningnermik ingassåutumik atorniar-
tarmåssuk. tamåna kialunit miserra-
tigisinåungilå, nålagkersuissutdlunit
ilumornerarsinauvåt sordlutaoK Kau-
massunik amigdlit sumilunit angne-
runiarnerat tutsiutåinartoK måssa Ka-
låtdlit-nunåne issertorniagkatut ika-
luardlune. taimåitumik kalåtdlit
issornartorsiuinerat nautsorssutigi-
ssariaKarpoK".
iwdnaringntngineKdngilaK umigssui-
neKaranilo — kisidnc!
K’utdligssane palase Rink Kleist
ima agdlagpoK: „kalåliussugut Dan-
markimik nuånaringninglnermik
danskinigdlunit umigssuinermik pi-
gissaivångivigpugut, perKusersuiv-
dluinåsaguvtale ouartariaKarpugut
danskit nunavtinltut ilåinik iluari-
ngisaKartartugut tamatumungalo pi-
ssutigssaKarsorivigtardluta. piniartup
utorKångortup ilåne oicausé tungave-
Kardluarput: „Kavdlunåt nunavtinltut
Kanganit inugsiarninerulerput. kalåt-
dlinik OKaloKatigingnisavdlutik ig-
dluiningnutdlo isertitsisavdlutik piv-
figssaKartarunångitdlat ukiutdlunit
ardlerdlugit nunav tinikaluarånga-
mik“. danskinik nuånaringninginerit
åssigingitsunik pissutenartitarpavut.
oKausinaujuvoK sune tamane atorne-
KartoK: „Kavdlunåriarame-åsit tai-
måipoK". tamåkule Danmarkimik nu-
ånaringninginermik danskinigdlunit
umigssuinermik isumaKartitagssåu-
ngitdlat. isumaKarneruvunga Dan-
markimik nuånaringningneK agdliar-
tortoK, pissutaussutdlo ilagåt tuber-
kulose pivdlugo Danmarkip suliniar-
nera inuiaKativtinit danskinit påsi-
neKardluardlune suleKatauvfiussoK
kalåtdlip umatåne Kujaniarnerinar-
mik erKaineKartarmat".
taimatut nålagkersuissune sivner-
simaneKarumångilagut
atuagkerivingme pissortaK Kr. K.
Hammeken:
folketingsmand Fr. Lyngep oKau-
serisimassai novemberip pingajuåne
radio-avisikut issuarneKartut uivssu-
missutigeKalugit ajuatdlautigalugitdlo
tusarnårsimavåka.
radio-avise tusarnårtarsimagåine
nunavtine nunaKarfingnit åssigingit-
sunit lusagagssiat Danmarkimut dan-
skinutdlo Kujaniarnernik imaKartut
akugtungeKissunik tusångitsugagssau-
neK ajorput. Kujaniarneritdlo tamåko
asule isumaKångitsumik aniatitau-
ssarsimångigpata isumaKavigpunga
Fr. Lyngep OKausé tåuko asule oKar-
niutåinaviussut sumik tunuleKångit-
sut åmalo kalåtdlit folketingime ilau-
ssortåinit oKauserineKåsavdlutik na-
lerKutingivigsut, ninersissunutdlo ni-
kanarsautåinauvdlutik.
takineroKissunik OKauseKarfigineK
ajornångikaluaKissoK naitsumik tai-
ma OKåinardlunga ima naggaserdla-
ra: OKautsit taima itut inungnit atau-
siåkanit isumaitdliorlunit oicartoruti-
gineKartut, Kalåtdlit-nunåmiunut ta-
manut tungatitdlugit folkctingimut
ilaussortavtinit oKauserineKartarnig-
ssait kigsautiginångeKaoK, taimatume
nålagkersuissune sivnersimaneKaru-
mångilagut.
oKautsime taima itut danskit ka-
lfitdlitdlo suleKatigigdluarnerunigsså-
nut Kanigdlinerunigssånutdlo erKar-
torneKartaKissumut sujuåtdlautauna-
tik ajoKutauginavigsugssåuput, kalåt-
ssamingnut aputarput angmar-
neKardlutigdlo misigssorneKar-
tarsimavdlulik. tamåna sumut
atorfigssaicarpa? Kavsinik neri-
ssagssat sule inugssamingnut
apunatik asiussarsimåput. sor-
pagssuput måne peKatigigfingme
OKaluserisinaussavut".
OKautsinik issuagkat tamåko radio-
avisime tutsiungmata kingornatigut
åraigssuissoKarfingnik oKauseriuma-
Ssarpagssuarnik tigussaKarsimavoK,
åailisardlugitdlo måne tusardliutisa-
vavut.
s6ic Kavdlunåt pitsaunerussunuk
pineicarpal?
Knud Olsen, Sisimiut (kommunali-
^he sujuligtaissoK landsrådimutdlo
^aussortausimassoK): — Frederik
I-yngep oKauserissane kalåtdlip misi-
Sissusianut erKortumik oKautigisima-
Vai, inuime nalinginaunerussut —
'■håipoK Kavdlunåtut kivfartuncKå-
ftgilsut — akornåne suliaKartugåine
hydlut tamaisa tusartuartariaKarmat
soi< Kavdlunåt kisimik sutigut tama-
tigut ajungitsuinarmik sulissuniarne-
^•'tarmata. kalåtdlip Kavdlunåtut
^ivfartuneKalersimassup tamåna mi-
s*8isimajungnaertarpå. avdlarpag-
®suit pivdlugit miserratigssåungilaK
"Måtdiit amerdlasut Kavdlunånut
u)higssuineKartut. tamåna sarKume-
^artusassutut erKarsautiginarpoK
j^sigingmik pissagssaKartitaunea er-
K°rtumik atortitåungituartitdlugo.
Johannes Olsen, Sisimiut: — dan-
u«ut umigssuerusungikaluaruvtalu-
3