Atuagagdliutit - 27.10.1960, Qupperneq 11
agdl. MADS LIDEGAARD
Iuvok. sujulerssuivfingme tåssane i-
nuit amerdlanerssait sujornatigut nu-
nap avgornerine avdlane ukiorpagssu-
arne sulissarsimåput, ilane iliniartit-
sissuvdlutik taimaingmatdlo suna su-
liagssaralugo ilisimavdlugo. tåukuna-
tigut påsivdluarparput suliaK KanoK
ingerdlaneKartoK sutdlo tungavigalu-
git suliniarneKartOK.
akigssautitigut åssigmgissuteKå-
ngilaK
amerikamiut anguniagkamik pi-
ngårnerssåtut issigåt nunap inuvé a-
merikamiutut avdlatut inussauseKa-
lersisavdlugit, isumaKarputdle tamå-
na anguneK ajomåsassoK avingarusi-
massume najugaKartitdlugit avinga-
rusimassunltune inuiaKatigit moder-
niussut pilersiniamerat akisuvatdlå-
Kingmat, pingårtumik inutigssarsior-
figssaKångigpat inuiaKatigingnik mo-
derniussunik napatitsisinaussunik. tai-
neKarérsutut nuna pisussuterpagssua-
KaraluarpoK, Alaskamile akigssautit
angisorujugssuput pissutauneruvdlune
amerikamiut nålagkersuissuisa såku-
toKarfit pilersiniaramikik inuit tamå-
ne najugagdlit sulissorissatik USA-
mit sulissorissamik akigssarsiaisa a-
ngeKatåinik akilertarsimagamikik.
taimaingmat sulivfigssuarmik akikit-
sunik niorKutigssiortugssanik kujatå-
tungånisut mingnerussunik akigssar-
sialigtut pilersitsisavdlune ajornarpoK.
soruname nålagauvfik sanaortorsi-
nauvoK sordlo Kalåtdlit-nunåne tai-
ma ingerdlassoK sanaortugkat iluanå-
rutausinåungikaluarpatalunit, ameri-
kamiutdle nålagkersuinikut isumånut
akerdliuvoK nålagauvfik inutigssarsi-
umik ingerdlatarKartisavdlugo. tamå-
na inuinait isumagissagssaråt, Alas-
kamilo tåssa imåipoK autdlarnisima-
ssoKénginga j agdlune.
nugtertitsineK pissusigssatuan
eskimot indianeritdlo inussautsimut
STJERNEN*
moderniussumut pisiniaråine atausi-
naK avKutigssauvoK: najugåinit nug-
tisavdlugit najugagssanut iluanåru-
tigssaKarnerussunut, Alaskame igdlo-
Karfigssuarnut pisångikéine USA-
mut. tamånalume ingerdlåneKarpoK —
tamånalo anguniarneKarpoK mardlug-
tigut.
sujugdlermik nunap inuvé pitsau-
ssunik atuarfilersorneKarput sapingi-
samigdlo pitsaussumik atuartineKar-
titdlugit anguniarssaralugo nunap i-
nuvé inusugtut tamarmik atuarfinaK
kisiat pinago atuarfingnile angneru-
ssune, high-school, atuartineKåsassut
iliniarsimalerdlutigdlo amerikamiunut
avdlanut nagdlersusinångordlutik —
tåssa USA-me sumutdlunit pisineKa-
raluarunik ingerdlavdluarsinaorKUV-
dlugit.
åipagssånik, ingmikut peKatigéKar-
poK nunap inuvisa atuartineKarsimå-
ngitsut nugtertiniamigssånik ikiui-
ssugssanik, nunatåmingne suliniarnig-
ssånut sungiussiniarnigssanutdlo isu-
magingnigtugssanik. taineKartartut
relocation service-p inuit Baringshav-
ip sineriånitut nunaKarférKat avinga-
rusimanerussut nugtertipatdlagtarpai,
piniartut aulisartutdlo kinguarsima-
ssut nålagauvfingne igdloKarfigssuar-
nut Chicagomut, San Fransiscomut
Los Angelesimutdlo, tamåne sulivfig-
ssarsisinaungmata fabrikine taimae-
Katåinilo, nautsorssutigineKardlunilo
tamåne inungnut akulersukumårtut.
eskimot nunåne
Juneau-mit Alaskap Kåumarsagau-
nikut Kiterissånukarpugut, Fairbanks-
imut tåssaningmat iliniarnertut ilini-
arfigssuisa angnerssåt, tåssanilo inuit
nunap inuvisa kulturiånut ilisimang-
ningnerpåt ajomartorsiutåinigdlo på-
sisimangningnerpåt suliput.
tamåna malugårput KanoK angner-
tutigissumik sulissoKartoK inuit nu-
nap inuvisa akornåne sulissusgssat pi-
arérsarniardlugit påsissaKartiniardlu-
gitdlo. ajornartorsiutit tamaisa per-
Kigsårtumik misigssorneKartarput,
misigssuineruvdlo inemere ingerdla-
terKingneKartardlutik, sérdlo nunap
illniartitsissue kursuseKartitdlugit av-
dlatutdlunit. aussat tamaisa atorfig-
dlit erKåmiunit tikiussortarput suliag-
ssat oKatdlisigalugit ingmikutdlo ili-
simassaKardluartunit iliniartineKar-
tardlutik sapåtip akunerisa ardlagdlit
ingerdlanerine uvdlåmit unungmut. å-
ma påsiniarneKarpoK nunap inuvé i-
kårsålernermingne sunik ajomartorsi-
uteKartut atortugssatdlo suliariniar-
tardlugit ajornartorsiutit Kångerniar-
nigssåinut ikiutaussugssat.
åmalo Anchorage-me tikerårKer-
Kårdluta eskimoKarfingnut angala-
nerput autdlarnerparput. autdlamer-
pugut kujåmut kimut sinerissame
kugssuit akuine, tamåne eskimot 7.000
migss. kugssuit sinåine igdloKarférå-
nguane sinerissamilo najuganartut
aulisamermik piniamermigdlo, pi-
ngårtumik merKulingnik piniagagdlit
omigdlugit.
igdloKarfit angnerssåt ateKarpoK
Bethel inoKardlune 1000 sivnerdlugit,
amerdlanerssait eskimot. kussanångi-
laK — Alaskame igdloKarfit avdlat a-
ssiginangajagdlugit. igdluliornigssa-
mut igdloKamiarnermutdlo tapissute-
Karfingmik pilerssåruteKångilaK, inu-
itdlo najugarait igdlut Kissuit nali-
Der er masser af laks i Alaska. Eskimoen
her har lige trukket ca. 150 store laks op af
sit garn og er på vej hjem med fangsten.
Der kan fanges laks 6 af årets måneder —
5 forskellige arter, som vandrer på forskel-
lig tid.
nginaussorujugssuit KaKutiguinaK Ka-
lipagsimassartut. atuarfigssuardle tå-
ssanipoK, nåparsimaverujugssuardlo
tingmissartunutdlo mitarferujugssuaK.
niuverneK tamarme inuinarnit inger-
dlåneKarpoK. pisiniarfit angnerssåt a-
merikamiut peKatigit ingerdlataråt,
mingnerussutdle Kavsit eskimonit i-
ngerdlåneKarput.
nåparsimavik ingmikut erKartorta-
riaKarpoK. Kalåtdlit-nunåne sineriak
tamåt siaruarfigalugo mikissunik nå-
parsimaveKarpugut igdloKarfitdlo ta-
marmik nakorsaKardlutik, Alaskamile
nåparsimavit ikigtoralanguput nuna-
Karfingnile Kavsine angisorujugssuv-
dlutik. tamatumane sujunertarineKar-
simavoK nåparsimassut tingmissartu-
tigut tuaviortumik nåparsimavingmu-
kåuneKarsinaungmata. måna ajunge-
Kutigåt nåparsimavit amerdlanerussu-
nik sulissoKarmata suliagssatdlo ing-
mikut itut suliarivdluarsinauneruv-
dlugit Kalåtdlit-nunåne nåparsima-
vérKanit ajungineroKissumik. kisiåne
ingmingnut ungaseKaut, nakorsatdlo
ingmingnut ungaseKalutik, igdloKar-
finguane igdloKarfingmilunit igdlune
nakorsaK iserneK ajungajagpoK. uki-
umut atausiardlune igdloKarfit sine-
rissamitut nålagauvfiup umiarssuau-
tånit avKusårtomeKartarput nakorsa-
nik kigutitdlo nakorsåinik nagsartu-
nit, kupilersuissunit, misigssuissunit-
dlo kigutaersissartunitdlo. — kigutinik
suliaringningnigssamut pivfigssaKå-
ngilaK.
sujuaissat ilisimaneKångingajag-
put
sumutdlunit eskimoKarfingmut pi-
gångavta atautsimititsissarpugut Ka-
låtdlit-nunåt oKalugtuarissardlugo
filmit lysebilledetdlo Kalåtdlit-nunå-
nérsut takutitardlugit. eskimot suju-
aissatik tusåsavdlugit soKutigingnig-
torujugssuput amerdlanertigutdle tai-
måitorKarnera ilisimarpiarnago.
Bethel nuname orpigpagssualingme
avångunakulugtume manigdluinartu-
mipoK kup nunångortitåne, Betheli-
mitdlo nunaKarférKat erKåmiussut
Kavsit tikerårpavut. eskimot tåuko
orpigpagssuarmiunik taineKartarput
orpigpagssuarujugssuame inungmata,
orpigpagssuitdlo igdloKarfit tikivig-
dlugit nausimåput. tåssa nåmagtunik
KissugssaKaraluarput atorpatdlårna-
gitdle. igdloKarfinguit erKåne aulisar-
neK inutigssarsiutigineruvåt, ilaitdle
aussame sinerissamukartarput kapisi-
lingniariartordlutik amerikamiut pe-
Katigit tamåne kapisilingnik niorKU-
tigssiorneK ingerdlataringmåssuk, tai-
Alaskame kapisillgpagssuaKarpoK. eskimåp
Kagssuminit pérKåmerpai kapisilerujugssult
ISO migss. pissanilo anger dl au t iler dlugit. u-
kiup Kåumataine arflnilingne kapisilingni-
artoKarsinauvoK, kapisigdlit dssigingitsut
tatdlimat Kåumatine dssigingitsune inger-
dlaorfeKartartut.
malo pivfigssaK sivikitsoK atordlugo
aningaussarserujugssuarsinåuput, u-
kiuvdle sivnerane akigssarsiat ikigta-
Kaut, aningaussarsiatdlo tåssauneru-
put nålagauvfiup ikiutigissartagai u-
torKarnut, nåparsimassimut ilaKuta-
ringnutdlo mérarKortunut angutinut-
dlo såkutugssatut suleKataussunut.
atuarfik tungaviuvoK
igdloKarfinguane atorfeKarfik atau-
sinaugajugpoK, atuarfik, amerikamiu-
mik iliniartitsissoKartuartoK igdlOKar-
finguarmiut inunerånut pingåruteKa-
Kissumik. atuarfik pivdlugo aningau-
ssartutit sipårneKångivigput igdloKar-
finguane agdlåt, tamatumalo pissutå
tusarérparput. inusugtut pitsaunerpå-
mik iliniartiniameKarput kingorna ig-
dloKarfinguaK KimåsinaorKuvdlugo
sumilunit inuniarsinaulerdlutik — tai-
måika j ugputdlume.
(norm. tugdl. nangisaoK)
EM. Z. SVITZER,
Trælastforretning
Tømmergravsgade I. København SV.
Skibsegetræ, Fyrretræ, Lærk,
Bøg m. m.
orpit mångertut umlarssualiomer-
me atugagssat, kanungnerit,
kanungniussat, Klssugssiagssat,
avdlatdlo
R. 8c H. MEYER
Kalipausissarfik
salfssarfigdlo
Indlevering 1 Grønland
„OLES VAREHUS", GODTHÅB
f-----—---------—--------------------------------
Alaska Kalåtdlit-nunåtdlo:
igdloKarfinguane tamane kiagsautit olietortut
eskimot oKause piumassamik nungutineKartut
nålagauvfik inussutigssarsiutinik inger-
dlataKartariaKångilaK
kapisigdlit Kingminut neruvkautigssiat
unuap atautsip ingerdlanerane kapisigdlit
150 ikigpatdlaKaut
tugtut nujuitsut 1/2 millionit kia nerisimavai
11