Atuagagdliutit - 08.07.1965, Qupperneq 17

Scoresbysundip inue
amerdlavatdlålerput
Scoresbysundip angnertusaivfigineKarnigsså mianerssutigissa-
riaKaratdlarpoK. manåkut pivfigssaulersimagunarpoK tagpava-
ne inuit ikilisaivfigisavdlugit
Runarssuavta ilåne nunaKarfeKar-
Pok avingarusimassunik imåinaK pat-
dligssåungitsunik. taimåitut ikiliartul-
Paraluarput sujunigssardlo nautsor-
ssutigalugo ikiliartuinartugssauvdlu-
Wk. kisiåne ama nunaKarfeKarpoK su-
raissusiat nautsorssutigalugo KaKugor-
ssuarmut taimåituåinaratdlåsangatita-
Rik. nunaKarfigtutdlo taimåitutut isu-
PiaKarfigissara tåssa Scoresbysund.
ftunaKarfinamitdlo tikiniarneK ajor-
Pakusortunit ilungersunauteKarneru-
nera' tåssauvoK nunaKarfinåunging-
mat, tåssaungmatdle nunaKarfingnit
Kavsinit katitigaussoK taimåitussutut-
dlo ingmikut kommuniuvdlune, ino-
Karmatdlo ingmikut nagguveKatigio-
rersimassunik avdlanut atåssuteKå-
agdl.:
radiop piissortå
Frederik Nielsen
Pgingajagsimassunik tåukualo kinguå-
^mik ama nunavtfne avdlamiunut a-
tassuteKardluarnigssanik neriunaute-
Kångitsunik.
nunavta tunuane kangerdlorujug-
ssuaK Scoresbysund silarssuarme ka-
Pgerdluit angnertunerssåtut OKautigi-
PeKartarpoK. kalåtdlit nangarssuaK
nunarput avangnanoitdlugo uiarsi-
niassut ilait tamåne nunaKarfeKarsi-
P^agaluarput nungusimavdlutigdle,
sordlume nagguveKatiginguit kiser-
Pliorpatdlårdlutik ataniaraluartut tai-
niåitarsimassut.
kangerdlugssuaK tåuna ukiut 1600
Pkiftlerneranitdle arfangniat tikita-
iersimavåt, pingårtumik hollandimiut.
1800 autdlartineråne arfangniat skot-
lapdimiut ernerit tamarmik William
Scoresbymik atigdlit tamånitarsimå-
PPt- Scoresbyvdlo nukardliup ka-
ngerdlugssuaK tåuna åssiliordlugulo
Scoresbysundimik atsersimavå, angti-
PigéK atsiutdlugo. tamatuma kingor-
Pa piniarianit ilisimassagssarsiortu-
Ppdlo tikineKartåinarsimavoK, danski-
nil åma, ilisimaneKalerpordlo imami-
ne nunaminilo piniagagssaligssussoK.
ukiup 1900 kinguningåtsiåtigut er-
ParsautigineKartalersimavoK kanger-
dlugssuaK tåuna inersomiardlugo, ta-
yatumingalo ukiune ikingitsune su-
lissutigingnigsimassoK piviussungor-
litsisimassordlo tåssa angalatorssuaK
disirnaneKardluartOK kaptajn Ejnar
Mikkelsen, tåussuma ukiune 1909—12-
016 Tunup avangnåne inoKångitsume
ppgalaordlunilo ukissartitdlune erxar-
sautigiiersimavå Tunup avangnå ino-
PartariaKaraluartoK, tåssa nuna ta-
P}åna KangarssuaK ingmingnut atati-
sinaussunik inoKarérsimangmat åma-
1° nunartamine imartaminilo pinia-
Sagssaligssungmat tamåne nunaaaler-
sugssat atatitdluarsinåusangmata pi-
Pgartumik Danmarkimit isumagine-
Kautigisagunik. Ejnar Mikkelsen ima
agdlagpoK („Den uønskede by“, 1964):
»Angmagssalingmiunik Tunup a-
Vangnarpasingnerussortånut nugto-
Karsinaunigsså entarsautigilerångavko
Pugterfigssatut piukutilersimassara
tåssa Scoresbysundip ilå, pissutigalu-
Sit tamåna Angmagssalingmit tusind
kilometer sivnemagit avangnarpasi-
ssuseKarmat åmalo kangerdlugssuaK
tåuna Kangarssuardle eskimunik ikig-
tungitsunik inoKarérsimangmat."
1912-ime Danmarkimut utemerme
kingorna isume tamåna piviussungor-
tinialerpå. kisiåne KanoK ilioriarsf-
nauneK ajornaratdlarpoK sorssung-
nerssuaicalermat, åmalo nålagkersui-
ssut Kalåtdlit-nunåne oKartugssau-
ssut taimailiornigssamut isumaKatåu-
ngitdluinarmata.
Tunumik sanitsåuneK
1921-me Danmarkip Kalåtdlit-nunåt
tamåt pigissagssamisut akueritipå ki-
siåne norgemiut Kalåtdlit-nunåta i-
noKångitsortå Danmarkip kisime pi-
gissagssåtut akueriumångilåt piniari-
arfitik Tunup avangnarpasigsuanitut
nangmingnérdlutik OKausigssaKarfi-
fiumagamikik. danskit norgemiutdlo
nålagkersuissuisa isumaKatigingniar-
neratigut isumaKatigissut 1924-me a-
tortungortineKarpoK, tåssalo isumaKa-
tigissut tåuna ukioK måna 1965 ato-
rungnaersineKartugssaK.
norgemiut Tunup avangnarpasig-
suanik ilungersåtigingningnerata ki-
ngunerå Scoresbysundip inersome-
Karnigssånik danskit pissariaKaleriar-
tortitsinerat. nålagkersuissutdle nang-
mingneK tamatumunåkut KanoK iliu-
seKarumångituåinarmata Ejnar Mik-
kelsenip ilungersorneratigut pilersine-
Karput suleKatigit Scoresbysundkomi-
temik taineKartut kangerdlugssup f-
nersorneKarnigssånik sulissutiging-
nigtugssat.
niuvertoKarfingortoK
1924-me umiarssuaK igdluliagssanik
atortugssanigdlo nagsartoK Scoresby-
sundimut autdlartineKarpoK Ejnar
Mikkelsen pissortaralugo. igdlugssat
sanaortorneKarput, åipåguanilo 1925
kalåtdlit angmagssalingmiut 80 mig-
ssigissait Scoresbysundimut nugterti-
neKarput. — Scoresbysund-komitep
suj unertarisimagaluarpå nunasissut
avgulungneruvdlutik kangerdlugssu-
arme tåssane nunaKarfeKåsassut, ta-
månalume åma igdluliortitsinermine
isumagisimagaluardlugo. kisiåne „niu-
vertoKarfik" palaseKarfiutigissoK „Ig-
torKortoK" Scoresbysundimik taigute-
KalersoK nugterfigineKaralugtuinarsi-
mavoK, manalo aulajangersimassumik
nunaKarfiussut tåssa tåuna entångua-
nitutdlo Kap Hope (Igtåjik imlt. Igte-
rajivit) åmalo Kap Tobin (tJnartoK)
mana silasiorfigssuvdlune Kavdlunå-
ginangajangnik inoKartOK. nunaKar-
figssaugaluitdle kangerdlugssup ilor-
pasingnerussortånitut igdluatungånl-
tutdlo måna piniariarflnaulersimåput.
Scoresbysund-komitep autdlami-
ssutut suliagssane nåmagsingmago nå-
lagauvfiup niuvertoKarfigtåK inger-
dlåssarilerpå Kalåtdlit-nunåne niu-
vertoKarfigtut avdlatut. atorfeKarfit
niuvertoKarfit pigissartagait pigileri-
artuårpai angnikinerugaluartumik.
Angmagssalik åssigalugo pilerKårame
inspektørimik KutdlersaKarpoK (Ejnar
Mikkelsen), kingorna kolonirådet inuit
KinigåinigtaoK ilaussortaKartut ins-
pektørimik niuvertujutigissumik Kut-
dlersaKartut atortulersineKarput, ki-
salo 1963-ime landsrådimut ilaussor-
Sp, uvdlSI tamaisa FOSKA
savimineK, kalke, fosforilo pro-
tein, Bi-vitaminifdlo pissaria-
Kagkalit imaraitl asulume FO-
SKA mamaicalutlkl
taKalerdlunilo 1964-ime ingmikut
kommuningortineKarpoK.
tåssalo ukioK tamåna Scoresby-
sundip tungavilerneKarneranit ukiut
40 Kångiusimåput. nagdliussineK ta-
måna pivdlugo Ejnar Mikkelsen ag-
dlautigissame naggatåne ima agdlag-
Pok:
„ilumut. kalåtdlit danskitdlo Scores-
bysundimltut pissutigssaKarput aju-
ngitsut pigssarsiarisimassatik angusi-
massatigdlo nuånårutigisavdlugit —
kisiåne åma ilumut pissutigssaKar-
dlutik isumaKarput sujunigssame tå-
kutugssaussut isumaliutigssat encar-
sarnartut piumassarissagssatdlo ila-
ginåinarneKarsinåungitsut inoKatigig-
tut ineriartorneK ingerdlåinésagpat."
ilumume taimåipoK. Scoresbysund
erKarsautigssaKartitseKaoK sujunigsså
pivdlugo månangåK uparuartariaKale-
rérsunik.
ukiut 40 matuma sujornagut nuna-
sissut 80 migssigissånitut måna Kav-
dlunåt ilångunagit 450 migss. amer-
dlåssuseKalersimåput, oKautigineKar-
pordlo téukua agfaisa migssinge 15 i-
nordlugit ukioKartut.
inuit avingarusimassut
Scoresbysund nunavta ilånit avi-
ngarusimaKaoK tikiniaruminaeKaluni-
lo. julime augustusimilo sikuemerati-
gut sikorssuitdlo avatangisimassut a-
kutdlangnerisigut aitsåt umiarssuar-
nit tikineKarsinauvoK inuit amerdli-
artuinartut atortorissagssåinik sanaor-
tornermutdlo atugagssanik nagsata-
Kartunit tunissanigdlo avalåussissug-
ssanit. inuit amerdliartortitdlugit a-
tortugssamingnigdlo åssiglngitsunik
piumassaKaleriartuinartitdlugit åmalo
piorsaineK månåkutut angnertuneru-
ssumigdlo ingerdlatineKåsagpat soru-
name umiarssuarneK angnertusiartui-
nartugssauvoK. tamåkua saniatigut
Scoresbysundimut åtaviussut tåssa
tingmissartut Reykjavikimit autdlå-
veKartut upernalerdlune Kåumarta-
lerneratigut pissariaKartitdlugo a-
ngalaortineKartartut. nunigfik Ka-
ningneK tåssa aKerdlugssarsiorfiup
Mestersvigip tingmissartunut mitar-
fia, tåssångånitdlo Scoresbysundimut
ingerdlaniarneK aitsåt pisinaussarpoK
sila sikulo mivfigssaK atugssautitdlu-
git. iluagtitsingikåine pivfigssarujug-
ssuaK angalanermut atorneKarsinau-
ssarpoK ilånilo angalaniameK iluagti-
ngitsuvigsinaussardlune.
Scoresbysundime inoKatigit nalivti-
ne nalerKutumik inuvdlutigdlo ineri-
artusagunik inoKatitik Kalåtdlit-nu-
REJSEGRAMMOFONER
brugte - med 10 grammofonplader
oxalugtartuf angatdlélagkaf
atornikut — oxalugtartuvdlo
nQfal 10
85,00 kr. + nagslånerata akla Uéngut-
dlugo tlgunerane aklllgagsséngordluglt
nagsiuneKåsåput
Kr. 85.00 + porto, sendes pr. efterkrav.
The Old Record,
Elmegade 10, København
nåne avdlame pingårtumik Kitåne na-
jugaKartut åtavigissariaKaraluaKait,
taimailiorsinåungitdlatdle angalaniar-
neK OKautigerigkavtitut ajomakusor-
tigerérmat. manåkut inugissaisa nang-
mingneK kiserdliorneK atugardliutau-
ssutut misigisimångikaluarpåssugdlu-
nit kingugdligssat tamåna misigisi-
malersugssauvåt. månåkut Scoresby-
sundip inue imaKa nangmingneK mi-
sigisimångisaraluamingnigdlunit ki-
serdliortorujugssorérput, sujunigssa-
mutdlo erKarsautaussutaoK ilagåt i-
nuiånguanut iluaKutaussångingmat
tåukuinauvdlune avdlanik akuneKara-
ne kinguågssiorneK. ilimagissariaKå-
ngilarme Kalåtdlit-nunåmiunit av-
dlanit nugterfigineKarnigsså, ilame a-
torfingne åssigingitsune atorfeKartug-
ssanik suliagssanigdlo ingerdlatitsisi-
naussunik tagpavungnartitsiniarneic
ajornakusorérpoK Kitåmiunit kaju-
ngerineKarpatdlånginguatsiarérame. i-
neriartornerdle pissusigssamisut i-
ngerdlåsagpat avdlamiut pikorigsut-
dlo Scoresbysundime pissariaKardlui-
naraluarput.
inutigssarsiutituaK
Scoresbysundime inutigssarsiutitu-
aussoK aningaussarsiutaussutuardlo
tåssa puissiniai’neK. puissiligssuvoK,
puissitdlo amé tunissat måna akisu-
nermingne aningaussarsiutauvdluar-
put, pigssarigsårnerdlo atugaussoK ti-
kitdlugit påsineK ajornångeKaoK. tai-
måituéinarsmaunigssånutdlo pissu-
taussugssaK tåssa puissit amé månå-
kutut akisutigiuåinarumårnersut. må-
na piniartoKardluarpoK pingårtumik
utorKassångortunik taissariaKalersu-
nik, OKaloKatigingnigtarnikalo najor-
Kutaralugit påsisinauvara inusugtut
peroriartortut piniarnermik soicutigi-
ssaKåssutsimikut utoricartamingnit ki-
nguariartuinartut. tamåna nunavtine
avdlanisaoK åma malungnaraluarner-
sok tagpavane erKarsautigssineruvoK
piniagkanik avdlanik inutigssarsiutig-
ssaKångingmat sulivfigssatdlo ani-
ngaussarsiorfiusinaussut amerdlångit-
suinaungmata.
uparuartumangaj agdlunga tamåko
taigorpåka. Scoresbysundivdle isuma-
liutigssartai pingårtitdlugitdlo ilu-
ngersornartutut sumiginagagssaujung-
naertututdlo isumaKarfigigavkit upa-
ruartuInarneK nåmaginago pissaria-
Kartipara KanoK iliusausinaussut o-
KautigissariaKardlugitaoK.
tagpavssuma sujunigsså
Scoresbysundimititdluta OKaloKati-
gåra kaptajn Ejnar Mikkelsen Scores-
bysundip sujunigsså pivdlugo isumai-
nik påsiniaivigineruvdlugo. pissar-
nermisut ersserKigsumik OKalugpoK.
påsisinauvå Scoresbysundip inue a-
DIREKTE
MUSIK
IMPORT
ESBJERG MUSIK IMPORT
TORVEGADE 6 . ESBJERG
merdlavatdlålersimassut, inussutig-
ssarsiutigssaussutuarme tåssa puissi-
niarneK, kangerdlugssuarmilo inuit
amerdlavatdlålisagunik sineriangmut
nugtertariaKalisåput. aperigavne Sco-
resbysundip sujunigsså isumakulute-
Karfiginerå akivoK tamåna isumaku-
luteKarfiginago, isumakuIuteKarfitua-
rissanile tåssaussoK inusugtut ineriar-
tornerat, inussauseK ingmingnut ilua-
KutaussugsjsåungitsoK igdloKarfingme
inuserilersimangmåssuk.
Ejnar Mikkelsenip uparuagai mar-
dluk sumiginagagssåungitsoråka, tå-
ssa inuisa amerdliartuinartut amer-
dliartuinåsassutdlo inussutigssarsior-
figssamut avdlamut nugtertariaKale-
rumårnerat (E. M. isumå maligdlugo
piniartutut napativfigssamut) åmalo
inusugtut ineriartortut igdloKarfing-
me inuserilersimassåt puissiniarner-
mik inussutigssarsiuteKarnermut tug-
dluartungitsoK.
ilumut Scoresbysundip inue amer-
dlavatdlålerérput. isumaKångilanga
Scoresbysundip nangmineK entåne si-
neriangmilunit nunaKarfigtårtortitsi-
neK iluarsautausinaussoK, ilame tai-
måitoKåsagpat tamåna tåssautikumåi-
nåsavara årKigssussiniarnermut unga-
varsautauginartugssaK. isumaKångila-
nga pingårtumik inusugtut igdloKar-
fingme inunermik nuånarissaKalerér-
simassut piniartututdlo inunermik so-
Kutigissaerukiartortut piniarfigssanut
avdlanut imåinaK nugterumasinåusa-
ssut taimailiusagaluarunigdlo isu-
mangnaitsumik inuniutigssaKåsassut.
pissariaKalersoråra agdlåt Scores-
bysundip inue ikilisartariaKalersut.
tamånalo pisinauvoK inusugtut piniar-
nermik inussutigssarsiuteKarsmåu-
ngitsut Kitåne inussutigssarsiorfigssi-
tariaKarneratigut. nalungilara nug-
tertitsineK imåinåungitsoK, kajumi-
ssuserdlo najornutaralugo avdlamut
nunaKarfigssineK atoruminamerussar-
toK. taimåitumik .isumaKarpunga Sco-
resbysundime inusugtut (nugkumasi-
naussutdlume avdlat) kajumigsårtari-
aKartut påsisiniarneKardlutigdlo, tau-
valo åma nugterumassut nunaKarfig-
tårisinaussamingne ineKarfigssatigut
sulivfigssatigutdlo inutigssarsiorfig-
ssatigutdlo piarérsåuneKardluarKåru-
mårtut. isumaKarpunga taimailior-
nigssaK kingorna tåssångåinartumik
uisåtdlangnartumigdlo KanoK iliorta-
riaKalersinaunermit avKutigssaridng-
nerussoK.
Scoresbysund igdloKarfiussutsimi-
gut angnertusarneKartariaKångitsorå-
ra Scoresbysundip erKåmiuisalo suju-
nigssåt erKarsautigivdluarneKarKår-
tinago.
Frederik Nielsen.
GAVE-RADIO
Vort katalog er fyldt med gode
gaveideer og forefindes på alle
telegrafstationer i Grønland. —
Telegramadresse: GAVERADIO.
Kataloget sendes gratis til Dem
på opfordring.
GAVE-RADIO
katalogiuterput tunissutigssanik
isumagssarsinartorujugssuvoK
Kalåtdlit-nunånilo nalunaera-
suartauserivingne tamane taku-
neKarsinauvdlune. — telegram-
erniaråine: GAVERADIO peru-
sugtut katalogimik akeKångitsu-
mik nagsineKarsinåuput.
GAVE-RADIO
Østbanegade 17 . København 0.
C ALLESEN
MARINE-DIESEL - 4 tak
HØJESTE KVALITET
LANG LEVETID
DRIFTSSIKKERHED
LET BETJENING
BEDSTE ØKONOMI
MODERATE PRISER
aulisarnerme moderneussume motorlg-
ssarxigsoK
Motoren for det moderne fiskeri
135
HK
PITSAUNERPÅK'
PlUNERTOK'
ÅRDLERINAITSOK’
ATUINIKITSOK'
SlPARIGSOK'
AKISORSSONGITSOK’
1964-ime danskit anlisartuinut 40 migss. norskitdlo aulisartuinut 25 migss.
tunineKarput 135 ■mit 500 migss. såkortussusigdlit. 40—660 HK sananeicar-
tarput.
I 1964 leveret ca. 40 motorer til danske og ca. 25 til norske fiskefartøjer
fra ca. 135 til 500 HK. Fremstilles fra 40—660 HK.
AABENRAA MOTORFABRIK
Heinrich Callesen & Co.
Aabenraa. — Telegr.-Adr.: Callesen Motor.
17