Atuagagdliutit - 26.05.1966, Page 15

Knud Rasmussen Højskolia. isertariåta tungåmtoK iliniartut atuarfeKarfigåt sivnerale ineKarfigalugo.
Knud Rasmussenip
agdl. sujuligtaissoK H. C. Petersen
måna højskolip 1962-ime autdlarti-
neranit ukiut atuartitsiviussut sisa-
magssåt ingerdlavoK. ukiune tåuku-
nane misigissavut påsissavutdlo måna
nalunaerutigisavåka.
højskoleKarneK nunavtine nutåju-
game ukiune sujugdlerne ingerdlane-
ra påsissagssarsiornermik ilaKarpoK.
ukiune aggersune ingerdlanigssånut
ukiuine sujugdlerne påsissat tunga-
vigssåusåput. måna misiligtagaKa-
ngåtsialersimagavta ingerdlanerane
pitsångorsautigssanik takungnigsinå-
ngoriartorpugut.
højskoliuna atuarfiussoK oKausinar-
tigut sukumerdlugo navsuiaruminait-
sok. atuarfik karakteriliviussångitsoK
soraerumérfiussångitsoK åmalo inu-
tigssarsiutit ardlåinåinutdlunit aula-
j angersimassumut iliniarf iungitsoK
påsiuminaitsusinauvoK. højskolit pi-
lersitausimåput atuarfigtut Kåumar-
saivigssatut inuiaKatigigdlune inoKa-
tigingnermut inugtutdlo atausiåkåtut
inunerme perorsarfiussugssatut nuna-
ne avdlane ukiorpagssuarne højkoli-
nik ingerdlatsiviusimassune inuiaKati-
git ingerdlausiåne iluaKutauvigsutut
atuarfit tamåko malungniusimåput.
månåkut højskolit Danmarkimltut
nunavtinitordlo sanigdliutisaguvtigik
åssigivigsutut OKautiginenarsinåungit-
dlat. oKautsit atugaussut pissutaugx-
naratik atuartitsineruvtaoK pissusé
åssigigdluinångitdlat. tamatumunga
pissutauvoK inuiagtut ineriartornikut
nunane tåukunane angusimassatigut
nikingåssuseK. uvagut aitsåt sulivfig-
ssuartigut inutigssarsiornikut ånrig-
ssukiartordluta autdlartilårtugut Kav-
dlunåt ukiorpagssuit ingerdlarérsimå-
put. højskolip inusugtut uvdlune
inuvfigissåine pissutsinik inunermig-
dlo navsuiåuniartugssauvai sujunig-
ssamigtaoK uparuartutdlugit. kulturi-
kutaoK inuneK tåsséinåungingmat uv-
dlume aKagulo, åmale tåssauvdlune
uvdlune Kångiutune atugarisimassa-
vut, tauva ukiut Kångiuterérsut uva-
guvtinut atåssutaisa pingårutait er-
ssersiniartariaKartarput.
højskolerput nunavtine uvdlumikut
inunermut uvdlunutdlo nagdliuku-
mårtunut tungassugssauvoK åmale
uvdlut perérsut puigorneKaratik. inu-
sugtut inuiaKatigit akornåne inigisså-
nik avatangissåinigdlo påsisitsiniar-
tugssauvoK.
Knud Rasmussenip højskolia, ima-
lunit Knud Rasmussens højskole, tai-
ma ateicarpoK. atuarfik ingminut pi-
gissarivoK, nangminerssordlune ani-
ngaussatigut ingerdlaniardlune. nu-
navtine atuarfingne nangminerssortu-
tuauvoK.
atuarfiup ingerdlanera bestyrelsi-
mik tunulenarpoK. bestyrelse tåuna
månåkut ukunånga katitigauvoK:
nunavta provstia aulajangersumik
ilaussortaussugssaussoK. måna provst
S. E. Rasmussen, åma formanditut Ki-
nigausimassoK.
skoledirektør Chr. Berthelsen op-
lysningsrådinit KinigaussoK.
landsrådip Kinigå palase Jens Chr.
Chemnitz, Sisimiut.
Sisimiut kommunalbestyrelsiata Ki-
nigå, kommunalbestyrelsimut ilau-
ssortaK Karl Lennert.
Danmarkime højskolit peKatigigfia-
ta Kinigå, palase Mads Lidegaard, Kø-
benhavn.
støttekredsit sivnerdlugit palase Sa-
muel Olsen, Nuk.
højskolip bestyrelsiata Kinigå kæm-
ner Johannes Termansen, Sisimiut.
kisalo iliniartusimassut nuna tamå-
kerdlugo peKatigigfeKalerpata tåukua
autdlartitånik ilångutoKartugssåu-
saoK.
uvdlormut ingerdlanera sujuligtai-
ssumit isumagineKarpoK. bestyrelsip
ukiumut atausiardlune katerssortar-
tup Sisimiune ilaussortane forret-
ningsudvalgitut torKarsimavai suju-
ligtaissoK ilagalugo pissariaKarfiatigut
suliagssanik isumagingnigtartugssat.
høj skole autdlartitugssångormatdle
nunavta ministeriaKarfianut atatitau-
nane atuartitsinermut ministeriap a-
tånut pisitausimavoK. tamatumuna
Danmarkime højskolinisut avdlatut-
dle issigineKarneK iliorfigineKarnerdlo
angusimavai.
højskolip sananeKarnera 2,3 mili.
kr.-nik akeKarsimavoK. aningaussat
katerssuinikut, tunissutitigut taorsi-
gagssarsinikutdlo pigssarsiarineKarsi-
måput. måna taorsersorneKarput.
atuarfik inungnut 20-nut sanåjuvoK
20-nutdlo atortulersugauvdlune. inér-
Kat iliniartut inigssait Kuliuput mar-
dlungnik sinigfeKartugssat.
højskole inilersoK iliniartut inåine
sinigfit pingatserneKarsimåput, tama-
tumuna iliniartut 30-usinaulersitdlu-
git. ukioK sujugdleK 30-nik iliniarto-
Kardluta ingerdlavugut. atuarfiup
inungnut 20-nut nautsorssussauvdlu-
ne sananeitarsimanera pissuvdlune
30-nik iliniartoKardlune inikitdliuna-
Kingmat tamatuma kingornagut 24-
nik ukiunerane iliniartoitartalerpugut.
atuarfik nutålianik atortulersugau-
vok igavfia elektricitetimik ingerdla-
ssunik maskinalersugauvdlune, imeK
isumaminik atuarfingmut ingerdlaor-
dlune taimalo kissartoK nigdlertordlo
Kipxnariauvdlutik.
iliniartut.
kikut iliniartungorsinåupat?
kikutdlunit 18-inik ukioKalersima-
ssut arnat angutitdlo. iliniartut ukiui-
sa Kumut kigdligssåt aulajangerne-
KarsimångilaK.
atuartungorniartut iliniagagssat ar-
dlånik, sordlo Kavdlunåtornermik,
kalåtdlisornermik kisitsisinigdlunit,
pikorigsunigssånik piumavfigineKå-
ngitdlat. kajumissuseK kisime aperKu-
tauvoK. kisiåne kalåtdlisut oKalugsi-
naussariaKåsåput atuartitsineK kalåt-
dlit OKausé atordlugit ingerdlåneKar-
mat.
nauk Danmarkime inugtaussut ki-
kutdlunit måne højskolimisinaunig-
ssåt akornutigssaKartariaKångikaluar-
toK nunavtine iliniartujumassunik
inigssaerutoKartaratdlartitdlugo Ka-
låtdlit-nunåmiut iliniartorissariaKar-
pavut, tåuko atuarfiup atorneKarnig-
ssåne sagdlersaussugssaungmata.
iliniartungorusugtunut tungatitdlu-
go taineKåsaoK iliniarusugtut ilånut
mianerssortariaKarneK. påsissat tu-
nga vigalugit inusugtut ajornartorsiu-
tigdlit atausikut ardlaKartut atuaita-
tigigsitdlugit avdlanut sunisinauner-
mikut iluaKutaussångingmata mianer-
ssutigissariaKarput. tamatuma pissa-
riaKalersipå iliniartungorniartut pi-
ssusinik påsissagssarsiortariaKalerneK.
KanoK ilivdlune iliniartungortOKar-
sinauva?
iliniartungorusugtut ukiup atuar-
figssap ingerdlanerane april autdlar-
titinago 18-inik uldoKalersimassug-
ssaussut højskolimut agdlagdlutik ili-
niartungorniarsinåuput. åma palasit
nunaKarfingne åssigingitsunitut atå-
ssutaujumavdlutik akuerssisimassut
avKutigineKarsinåuput.
kikut iliniartiisimåpat?
månamut ukiunerine sisamane
ingerdlarérpugut, 120-t migssåne ili-
niartOKarérdluta, novemberip autdlar-
Kautånit aprilip nåneranut atuartar-
tunik. arnat angutitdlo 24-t iliniarto-
riniartarpavut, tamaisa arKaneK-mar-
dlutitdlugit. autdlarKautåne kommu-
nit tamaisa aggersoKarnigssånik naut-
sorssutdlugit sineriak tamåkerniar-
dlugo iliniartugssavtinik piniartara-
luaravta, taimailiorneK nalunaerérsi-
massut ilåinut aulajangivfigineKar-
nigssamut utarKinaKingmat, måna na-
lunaertut sujugdlit sagdliutitdlugit ili-
niartugssarsiarissalerpavut.
nunavtine kommunine Scoresby-
sund kisiat iliniartugssarsivfigineK
ajorparput, avKutit ajornartorsiornå-
ssusé pissutigalugit. kommunit kujat-
dlit amerdlanerpånik iliniarumasso-
Karput, tauvalo Angmagssagdlip erKå.
kommunit Sisimiut avangnånitut ikig-
tuinarnik piumassoKartarput. tåuku-
nånga Thule Omånavdlo kommunia
iliniartugssarsivfiginerussarpavut.
iliniartussartut ukiuisa avguaKati-
gigsinerat 20-t erKånipoK.
nalunaertartut arnat angutitdlo a-
merdlaKatigiussåinarput, autdlarKau-
tånile angutit amerdlanerussaraluar-
tut måna arnat amerdliartortutut iput.
tamatumunga tungatitdlugo taineKå-
saoK måna Danmarkime arnat høj sko-
linukarumassut angutinit amerdlane-
ru j ugssungmata.
nunaKarfingnit sordlernit pissunere
aperKutigineKåsagpata påsinarpoK a-
tuariartorumassut amerdlanerssait
nunaKarfingnit mingnerussunit, niu-
vertoruseKarfingnit, asimioKarfingnit
savauteKarfingnitdlo pissussut. soruna
åma igdloKarfingnit pissoKartarpoK
tamåkulo ilait nunaKarfingnit ming-
nerussunit nugtugajugdlutik.
sut atuartitsissutigineviarpat?
iliniagagssat åssigingitsut højskoli-
ne, folkehøjskoline Grundtvigip isu-
mainik malingnigtune atorneKartartut
malingneKarneruput.
kalåtdlisorneic: mardlungordlugo a-
visimavoK atuagkiat taigdliatdlo, lit-
teratur, eskimut pigissait uvagutdlo
måne nunaKartugut pigissavut. kisa
åma agdlagtariarssorneK, tåssa OKaut-
sivta kukuneicånginerussumik ag-
dlangneKarnigssåt; åmalo agdlauti-
gingningnermik sungiusarneK. kalåt-
dlitaoK OKautsivta sananeKarnerat ili—
niarneKartarpoK.
historia: nunavta inoKarsimanerata
OKalugtuagssartå, påsissat pisoKau-
nerssånit nalivtinut.
samfundslære: nunavtine inuiaKa-
tigigtut årKigssorsimanerput. pingår-
titauvdlutik påsinarsarneKarput uv-
dlut måna atugkavut, inuiaKatigingua-
nit aulisartuvdlutigdlo piniartussunit
inup nukinånik tungaveKardlutik avå-
mutdlo måtusimaneKardlutik inusi-
magaluartunit, måna maskinat ator-
dlugit sulivfigssuartigut inutigssarsio-
riartornerup akornavtine avdlångor-
titerinera, ukiunilo aggersune tamatu-
ma nagsatagssaisa sussusé. inuiaKati-
gigtut inunivtine atortorissavut åssi-
gingitsut, atuarfit, perKingnigssap
isumagineKarnera, nålagkersorneKar-
neic, inatsisit il. il. åmåtaoK nunavtine
inutigssarsiorneK aningaussarsiorner-
dlo atuartitsinerme pineKartarput.
silarssuarme inutigssarsiutit: uv-
dlumikut nunavtine pissunut ukiunilo
aggersune. atulerumårtunut påsinar-
sautitut erKartorneKartarput.
kisitsine k: sujunertarissauvoK ki-
sitsisit uvdluinarne inunerme iluaKU-
tiginiardlugit KanoK atorniartariaKar-
tut atorneKarsinaussutdlo erssersi-
niarnerat.
KavdlunåtorneK: Kavdlunåtut ili—
karnerunigsaK.
Kaldtdlit-nunåta pingortitdkut pi-
ssusé: nunavta geografia, silåinå, nau-
ssue, imat nunavta erKånitut sarfailo,
umassue, ujarai il. il.
perKingnigssamik iliniarneK: inup
timåta sananeKarnera pårineKarnig-
ssålo.
ugperissarsiorneu: kristumiussutsip
påsineKamerunigsså åmalo ajungitsu-
nik ajortumigdlo ingmikortitsissar-
neK, kristumiussutsimik tungaveKar-
titdlugo.
erinarssorne k.
agssagssorissat: angutinut. Kissung-
nik sananeK, saunernik uvkusigssa-
nigdlo sananeK kisalo iliniartitsissug-
ssaKarneK najorKutaralugo agdlunau-
sserineK. v
arnanut. merssorneK, agdlapalåri-
neK åmerinerdlo.
OKalugiautit: imarissai åssigingitsut
iliniartitsissunit OKalugiautigineKar-
tarput. ukioK måna ukuput: OKauseK
kultur påsineKarnigssålo; FN; erKU-
mitsuliorneK kunst; ilisimatussutsip
OKalugtuagssartainit, inuit nunavta
OKalugtuagssartaine erKaimassagssat,
atuagagssiomeKarnerput il. il.
tåuko saniatigut avatånitaoK pissu-
nik oKalugiartugssarsineKartarpoK.
Kinigagssat: iliniagagssat åssigingit-
sut iliniartut Kinerdlugit maligtarisi-
naussait. ukioK måna ukuput: naut-
sorssuserineK, silarssuarme uvdlune
måkunane pissartut itinerussumik
navsuiarneKarnere, pingortitap pissu-
sinik, fysikimik kemimigdlo påsiniai-
neK, kisalo issigingnårtitsineK (dra-
matik).
eKaersårneK angutinut arnanutdlo.
peuatigigfingnik inusugtunigdlo su-
julerssuineu: ukioK måna OKåtårutau-
ssumik ingerdlåparput periautsit atu-
gaussartut isumagssatdlo pigssarsiari-
neKarsinaussut påsinarsamiardlugit.
☆
iliniagagssat amerdlagineKartåinar-
put. taimåipordlume. kisiåne tamar-
mik iluatingnauteKaramik sordlit pi-
savdlugit ajornakusoKaoK.
højskolimile iliniagagssat Kulåne
taineKartut kisisa iliniartitsinerme pi-
neKartartut OKåsagåine pingårtitat
ilait minineKåsåput. Kulåne agdlagsi-
massut skemamlput. skemamingitsut-
dle pingårteKissavut måkuput:
inup inunermine suna ajungitsutut
issigissariaKarnersoK sunalo ajortutut
issigissariaKarnersoK ingmikortisinåu-
sagai. inuiaKatigigtut inunerme iler-
Kuliutat åssigingitsut. pivfigssamik
erKuinigssaK, ingminut nangarsimasi-
nåussuseK kigdlilivfiginerdlo. erKar-
sautinik sarKumisinauneK åssigissait-
dlo. tåssa inup karakterianut tunga-
ssut.
tamåko nalivtine inusugtortavtinik
perorsainerme pissariaKartutut issiga-
lugit ingerdlatineKarput.
sungivfilc.
uvdloK nåvdlugo atuartaraluardluta
taimåitoK sungivfeKarpoK. tamatuma
atornigsså imaKartinigssålo isumagi-
ssagssat ilagåt. ukiup ingerdlanerane
éssilineK, atuagkanik ungalulersuineK,
pinguautit åssigingitsut, nipilerssor-
neK, Kavdlunåtut ilikarnerunigssaK
sujunertaralugo ilaKutaringnut Kav-
dlunånut pulaortarneK sungivfingmik
atuivfit ilagåt. sorunalume åma sport,
Kitigissanigdlo kalagtunik sungiusar-
neK.
filminik sap. ak. avdlortardlugo ta-
kutitsineKartarpoK. filmit amerdla-
nertigut kulturfilmiuput Danmarkime
filminik atugkissarfingnit nunanilo
avdlamiut autdlartitaKarfinit atugag-
ssarsiavut.
alikusersuinerit nagdliutorsiomerit-
dlo højskolime inunermut ilåuput.
inoKatigigpugume igdloKatigigdluta,
atuaKatigigdluta, suleKatigigdluta ne-
reKatigigdlutalo, taimalo åma alxku-
sersoKatigigtardluta.
iliniartitsissut.
højskole mardlungnik aulajangersu-
nik ilxniartitsissoKarpoK. forstandere
iliniartitsissordlo højskolip ilåne ine-
Karput.
iliniartitsissut mardluinait amigar-
mata avatånit ikiortigssarsineKartar-
poK mérKat atuarfiata iliniartitsissui-
nik imalunit sisimiormiunik. taimatut
Kissungnik sananermut åmerinermut-
dlo iliniartitsissut sisimiormiuput.
arnamik iliniartitsissumik kisimitu-
mik navssårsinauguvta atuarfingmut
iliniartitsissutut tiguserusugkaluarpu-
gut iliniartut arnartåinut atorfigssa-
Kartitdluåsagavtigo.
(nr.-me tugdl. nangisaon).
mayonnaise — remoulade ama taffelsennep Båhnckep eKitartutai atortåkit
15