Atuagagdliutit - 08.06.1972, Side 17
Nanortalik 175-ilisaoK
Kalåtdlit-nunåne igdloKarfit ku-
jatdlersåt Nanortalik dkiut 175-
ingordlugit nagdliutorsiusaoK u-
kioK måna augustip 15-iåne.
Nanortalik imalunit Nennorta-
lik taigutauvoK KeKertamut Ta-
sermiut kangerdluata påvata ki-
tånltumut. nunap arKa tåuna tå-
kuterKårpoK nunap åssingane
1970-ikut autdlartilårneråne suli-
ausimassume.
niuvertup Aron Arctanderip
uvdlorsiutimine 19/5 1778 taivå
„KeKertarssuaK, taineKartartoK
Nanortalik, nånut imalunit nå-
nungniat najortagåt". ukioK ta-
måna (1778) niuvertoK Andreas
Bruun aulajangerpoK Hans Ege-
dep paniata ernera Caspar Als-
bach nunagssisassoK KeKertame
Nanortalingme umiatsåmigdlo a-
ngalavdlune pisiortusavdlune or-
ssunik amernigdlo. tamåna ukiu-
nik pingasunik sujorKutdlugo niu-
vertOKarfik K’aKortoK tungaviler-
neKarsimavoK pingårtineKarsima-
dlo tungavilinerme aningaussar-
tutit niuverdluarnikut matune-
Karnigssåt. ukiut tamåko nalane
piniagagssarigdluarsimavoK Kit-
sigsut KeKertåine Tasermiutdlo
kangerdluata påvane. Caspar Als-
bach Påmiunut nugpoK 1780-ime,
isumaKarnarpordle aussat tamai-
sa K’aKortumit kujåmut niuver-
niartunik autdlartitsissoKartarsi-
massoK. erninaK erKarsautigine-
KalerpoK niuvertoruseKarfingmik
pilersitsissoKåsassoK Tasermiut
kangerdluata påvane. J. C. Mørch
K’aKortume niuvertungorpoK
1794-ime, taimanernitdlo oKaluse-
rineicalerpoK nutåmik niuverfe-
KalernigssaK nunap isuata enrå-
ne, tarKavnagoK piniagagssare-
Kingmat. niuvertup Københavni-
me Handelimut agdlagarissarta-
gai akuerssordluarneKarput, uki-
utdlo mardluk agdlagfigissaKå-
tåutOKarérmat martsip 22-ne 1797
agdlagkatigut niuvertoK Mørch a-
kuerineKarpoK niuverfigssap nu-
tåp tungavilerneKarnigsså isuma-
geiKuvdlugo. ukioK tamåna K’a-
Korlume niuvertoK nutåmik igdlu-
liuneKartugssångorpoK aulaja-
ngerneKarpordlo igdlo pisoKaK
tåutoKarérmat martsip 22-åne 1797
1775-iminganérsoK nungneKåsa-
ssok niuverfigtågssamut. nåpaja
David Kleist torKarneKarpoK niu-
verfigtågssame niuvertorusigssa-
tut.
augustip 9-åne 1797 niuvertoK
Mørch åma David Kleist autdlar-
put KeKertamut Nanortalingmut
angatdlatigalugit niuvertoKarfiup
umiatsiarssua åma umiat åtar-
tugkat tatdlimat. 15-iåne tulagfigåt
SigssarigsoK KeKertap kangimut
sangmernganitoK. tåssane usingi-
arneKarput igdluliagssat nagsata-
rissait. Mørchip Kleist nåkutiging-
nigtugssångortipå igdluliagssat
sananeKarnerånik nangminerdlo
K’aKortumut uterdlune autdlar-
dlune uvdlut pingasut Kångiung-
mata.
ukiut sujugdlit ukiumut nåpar-
tat orssut 300 sivnerdlugit tunine-
Kartalerérput. 1799-ime niuvertoK
Mørch nersualårneKarpoK niuver-
figtåmik tungavilinigssamik suli-
ssutigingnigsimanine pivdlugo.
tamatumunåkut Mørch kajumig-
sisineKarpoK niuvertoruseKarfing-
mik sule avdlamik, tåssa Agdlu-
itsumik, K’aKortup Nanortagdliv-
dlo akornånitumik autdlarninig-
ssamut. tamåna pivdlugo Kinutigi-
ssaKarpoK, pilerssårutdlo akueri-
neKardlune Handelip Kutdlersa-
Karfianit (kaujatdlaisitaK uvdlu-
lerneKartOK 28/4 1800), åssigingit-
sutdle pissutigalugit atortugssat
igdlugssatdlo nagsiuneKarnigssait
kinguartineKartuarpoK. erininar-
singitsoK sorssungnerssuaKalerpoK
1807-imit 1814-imut atassumik.
tamatuma kingorna pitsungorne-
KarpoK aitsåtdlo 1830-me piviu-
ssungortineKarpoK niuvertoruse-
Karfigtågssamik pilerssårut, tu-
ngavilerneKardlune Agdluitsup-
på, Agdluitsumit 7 km-inik ku-
jasingnerussumitoK.
niuvertoruseK David Kleist
K’aKortumit Københavnimut ag-
dlagaussartune akugtungitsunik
nersualårneKartarpoK. tamatu-
mungale ilångutdlugo taineKåsaoK
niuvertup Mørchip ningaeringma-
ujaragsioK Giesecke 1818-ime ag-
dlagpoK Kleist kisitsisinåungitsoK,
tamånalo ajussårnaraluartoK Na-
nortalik niuverfiuvdluartungmat
orssorpagssuarnik amerpagssuar-
nigdlo pivfiussartoK. 1820-me
Kleist taorserneKarpoK norskimit
Immanuel Arøemit. tåuna Kalåt-
dlit-nunåne sulisimavoK 1787-imit
1795-imut åma tikerKigsimavdlu-
ne 1815-ime. Nanortalik niuver-
tugssaKarfiusimavoK, tåssanilo ni-
uvertugssausimåput Ove Kielsen,
P. H. Motzfeldt, J. C. Simony åma
K. O. Bugge.
niuvertugssaKarfiup igdlutai
1830-me nungneKarput Sigssarig-
sumit Iluilermut. tåuna Sigssarig-
sup avangnåne kangianlpoK 3 km-
itut ungasigtigalune umiarssuali-
vialo nalerKuneruvdlune umiar-
ssuarnut angnerussunut. nungne-
Karneranut suna pissutaorpiarner-
sok iluamik påsingilara. Nanor-
lagdlip igdloKarfia kingorna Ilui-
lerme agdliartorsimavoK nuna-
KarfiorKårtordle taimaitineKarsi-
mavdlune.
Nanortalik måna „igdloKarfik“-
uvok. K’aKortumit avigsårtine-
KarpoK kommuneKarfingordluni-
lo nangminerssortoK 1950-ime.
tungavilerneKarnera kingorna
Nanortagdlip inue amerdliartuå-
ginarsimåput: 1800-me 34-uput,
1805-ime 50, 1831-ime (Iluilerme)
66, 1950-ime 165, 1919-ime 289 ki-
salo 1968-ime 1269.
ukiune kingugdlerpåne Nanor-
talik piorsaivfigineKarsimaKaoK,
sikorssuaKartaleriartuinarnerale
ukiune Kuline kingugdlerne inu-
tigssarsiornermut akornutaungåt-
siarsimavoK.
1830-p migssåne W. A. Graah
oKalugtuarpoK Nanortagdlip er-
Kåne sikorssuit tupingnåinartu-
mik umassoKarnerardlugit. pui-
ssit unlritiligpagssuit sikutarssu-
arne utussut takusimanerarpai.
åmit orssutdlo inutigssarsiorner-
mut tungaviuvdluarsimåput 1800-
ip nålernera tikitdlugo.
Nanortagdlip sujunigsså ajor-
nartorsiutinik ulivkårpoK, igdlo-
Karfiuvdle inue kommunalbesty-
relsilo aulajangersimåput pisinau-
ssamingnik suliniarumavdlutik
ajornartorsiutit ajugauvfigisinau-
jumavdlugit.
taimatut naitsumik agdlagaKar-
dlunga Nanortalik nagdliutorsior-
nigssånik pivdluarKuniarpara ne-
riutigiumavdlugulo inutigssarsi-
ornikut pitsångoriarneKarumår-
toK taimalo nunaKarfik sujumu-
karumårtoK.
Ove Bak.
Nanortagdlip ancata agssortussu-
tigineKartarnera arajutsisimångi-
navko taisinauvara misigssugari-
ssartagkavne nåmagtorsimångi-
navko ateK Nanertalik (ivssorig-
sok). 1900-ip kingorna aitsåt Ili-
vileK taimatut agdlangneKartaler-
simavoK.
O. B.
Emanuel Arøes gravsten på kirkegården ved SigssarigsoK. I. Arøe var
anlaeggets 2. bestyrer (1820—1826) og efterfulgtes af sønnen Jacob
(1826—1838). Immanuel Arøe var født 1758 i Edø i Nordnorge. Gravstenen
er skåret i fedtsten og er desværre genstand for konstant ødelæggelse.
Irnmanuel Arøep nåparkutå Sigssarigsup iliveKarfiane. Arøe Nanorta-
^gnie niuvertorkaussup tugdlerå (1820—1826), tåuna ernerata Jacobip
kingorårpå (1826—1838). Immanuel Arøe inungorpoK 1758 Edøme Norgep
avangnåne. ujaragtaK uvkusigssamik kigartugauvoK ajoraluartumigdle
kamanaitdlisårneKartarsimavdlune.
Nanortalik kirke — set fra øst.
Nanortagdlip okalugfia — kangianit åssilissaK.
Nanortalik kirke — rejsegilde. Opførelsen blev påbegyndt i 1914, og 6/8
1916 indviedes kirkebygningen. (Fot.: Kgl. Bibliotek).
Nanortagdlip oKalugfia nåparnersiorneKartoK. sananekalerpok 1914-ime,
atorKårtfnekardlunilo 6. august 1916.
KONTORDAME søges
Vi søger en kontordame til alm. kontorarbejde, evt. med kend-
skab til bogholderimaskine type ADDO-X 7000. God løn, vi kan
evt. anvise bolig.
GODTHÅB TRANSPORTSERVICE
Postbox 78 . Godthåb
17