Atuagagdliutit - 20.07.1972, Blaðsíða 23

atuivatdlårnerssuaK
taimaitmeKartariaKarpoK
atugakinerulertariaKarpugut kinguligssavut periarfigssaKa-
lersikumavdlugit — maskinarssuit atordlugit nautsorssuine-
rit silarssuaK tamåkerdlugo ajornartorsiuteKalernigssaK su-
Juligtutigåt sulivfigssuit amerdlisikiartuårneKarnerat migdli-
SlneKångigpat — sujunigssame cykelit, Kamutit hestinik
Uniartigdlit åma umiarssuit tingerdlautåinagdlit atorneKali-
såpat?
agdlagtoK Jens Jørgen Kjærgaard
København (RB-special)
nunarssup inuisa sujunigssåt årdlerinartorsiortineKarpoK mingugteri-
nerrn.it åma inoKarpatdlålernermit. nunarssuarme piaivfigineKarsima-
ssume aserugkamilo sivikitsuinarmik inussugssauvugut atuivatdlårdlu-
td- O-kissugssåussuseKdngitsuliordlutalo iliornerput månåkutut nanglna-
rdvtigo, taima agdlagsimavoK uvdlut naggatigssåt pivdlugo sujuligtu-
ttfte uivssuminartunik pigssarsiorumatut ersilernartumik amerdlasu-
n3ordlugit sarKumiussåine åmalo ilisimatut akissugssåussuseKartut år-
dlerisugtutdlo sarKumiussåine.
haKiterisitsissarfingme Lindhardt
°S Ringhof-ime naKiterneKancå-
^erpoK atuagkap tusåmassap
»Blueprint for Survival“-ip Kav-
blunåtungortineKamera, tåssane
tuluit ilisimatue ardlagdlit silar-
Ssuarme nålagkersuissunut suju-
bersutinik ersserKigsagkanik sar-
KUmiussaKardlutik. sujunersutit
dåtigut ilagait nioncutigssiagssa-
aut akilerårutigssat, inuit amer-
bliartornerata nåkutigineKamig-
*sa åmalo inuiaKatigit eidteru-
^bhgnaernigssåt nunåinarmiutut
•hunermut uterKingneKardlune.
k'gdlil!ssutit tamåko atortussari-
aKarput. ukioK 2100 tikitdlugo, tai-
atuagkame ersserKigsaineKar-
P°K, atuagardlo tåuna Danmarki-
1116 KuleKutaKarpoK „sivisuneru-
s®umik inusaguvta".
•sumat taima itut sarKumiune-
*arput svenskiussumit Gosta
Bhrensvord-imit, tåuna iliniar-
bertut iliniarfiåne Lund-imltume
biokemi -me professoriuvoK. atu-
agkiorsimavoK ukiamut Kavdlu-
hatungordlune sarKumertugssa-
inuiaKatigingnut nunaleri-
ssOssunut uterKigtarianarpugut,
sulivfigssuamut ikigtulnamut pe-
narfigssaKarpoK. Kåumåme bile
•sumagssaKångitdluinarpoK. suju-
n'gssamut atassugssåuput cykele,
Kamutit hestinit uniarneKartut å-
1,13 umiarssuit tingerdlautåinag-
dlit.
atugakitdlinigssamik sujuner-
sutit tunuåne tunuleKutaussoK i-
lungersornartuvoK. Massachusetts
Ihstitute of Technology maski-
barssuit nautsorssuinere tungavi-
galugit påsinarsisitsisimavoK, u-
kiut 100-t tugdliutut iluåne silar-
&suaK tamåkerdlugo ajornartor-
siorneK pilerumårtoK sulivfigssu-
alersugaunerup angnertussuse-
Karnera migdlisineKarujugssuå-
bgigpat. soKutiginarpoK misigssu-
•heK akilerneKarsimangmat 1 ‘/s
•billion kruninik tyskit bililiorfig-
ssuinit.
tungavigssat pitsaussut
sisamat
^•luit ilisimatue „Blueprint for
urvival“-ip tunuanitut sisama-
n*k Pitsaussunik tungavigssaKar-
Put pilerssåi-utimingnik sarKumi-
bssinigssamut.
• Pissutsit ima ilungersornarti-
gaut nautsorssutigissariaKar-
dlune nunarssuavtine åricigssu-
ssinerit inunermut pissariaKar-
dluinartut utertineKarsinau-
jungnaerdlutik aserornigssait,
imaxa 1900-kut nånigssåt su-
jorKutdlugule.
2. isumaKarnarpoK nålagkersui-
ssut ilumortoK tamåna påsiu-
mångikåt, tåssame suliagssap
ilungersornåssusia soKutåungit-
sutikåt.
3. tamatuma nagsatarisimavå Ru-
mame klubip pilersineKarnera,
ilisimatut ama sulivfigssuautig-
dlit suliaKaKatimingnik politi-
kerinigdlo påsisitsiniarssarissut
avdlat pissariaKåssusé pivdlu-
git. sulineK tamåna maligteKar-
tariaKarpoK nuna tamåkerdlu-
go eitérsagauneK avKutigalugo,
imaKa nålagkersuinermut tu-
ngassutigut partimit pingorKå-
mit.
4. åma „Blueprint for Survival"
inuit eKérsagaunerånut nutå-
mut imalunit partit pilersine-
Karnerånut pilerssårumik tuni-
ussaKarpoK imalunit erKorne-
russumik eritarsauterssorner-
mik sulinerup ingerdlaterKing-
neKarnigssånut tungaviusinau-
ssumik.
sulivfigssuaKarnermut tungassu-
tigut inussautsime agdliartortitsi-
artuårtitsissume amigaut pingår-
nerpåK tåssauvoK atatinarneKar-
sinåunginame, taima OKarput tu-
luit ilisimatue. inuiaKatigit suliv-
figssualersugkat pingitsoratik a-
serortortugssåuput, imaKa naliv-
tinile, inunerat pissusigssaliorne-
rungitsumik sivitsorneKångigpat
inungnit ikingnerussunit patdlig-
tailissaliugkatut itunit inuit a-
merdlanerssarssuisa någdliutait
iluaKutsiutdlugit.
kisiåne pissutsit KanoK ikaluar-
patalunit aserortornigssaK nagdli-
utugssauvoK, piumåssuseringisav-
tinik nåpautit, kångnerssuit sor-
ssungnerdlo avKutigalugit, imalu-
nit åma uvagut nangmineK avdlå-
ngornigssaK kigsautigigavtigo pi-
lersitsivdlutalo inuiaKatigingnik
Kitornavtinut någdliutinik nåkig-
taitsuliornermigdlo atulersitsi-
ngitsunik.
igdloKarférKamut
uterKigdlune
sujunersutit avdlångortitsiniar-
nerpårtaråt inungnik eKiterisitsi-
ungnaernigssaK, tåssa ingmikorti-
terinigssaK inuiaKatiginguanut i-
kigtunut ingmingnut nålagkersor-
tunut åmalo ingmingnut pilersor-
tunut, tåukunane inuit iluamik
ingmingnut sussagssaralutik, å-
malo tåukunane inuneK ilumut i-
nuvfigiuminartugssauvdlune, 1972
ugtutigalugo igdloKarfigssuarne i-
nunermut akerdliuvdluinartumik.
inuiaKatiginguane amerdlasuju-
ngitsune inuneK nåmagtumik
taortaussugssauvoK Kagdlikut inu-
nerme atugarigsårnerme nåkari-
autigssamut pingitsorneKartug-
ssåungitsumut, atortineKartug-
ssåusavdlune niorKutigssiagssanut
akilerårutinik såkortunik ilaling-
mik åmalo niorKutigssat sivikit-
sumik piussugssat niorKutigssiari-
neKarnerånut pitdlautinik. pit u-
kiume atausinarme atassugssat
sulinigssamut pilerssårut malig-
dlugo 100 procentimik akileråru-
teKartineKåsåput, kisiåne ukiune
100-ne atasinaussunik niorKutig-
ssiornerit akitsuteKartineKåsana-
tik.
atugarigsårutinik moderneussu-
nik taineKartartut atornagit i-
ngerdlavdluarsinauvugut, tamå-
kume inunermut ajornerulersitsi-
narmata, tåssa ervngup, silåinaup
åma nerissagssat mingugterneKar-
nerånut ilaungmata. najugkamut
tungassut pingårtinigssåt iliniar-
tariaKarparput. tunissagssiorner-
me aningaussartutit piviussut
nautsorssorniartigik, tuluit ilisi-
matut taima sujunersuteKarput.
atugarigsårnerup nautsorssor-
neKarnerane ugtut erKungitdlui-
narKigsårtOK atorparput. arfini-
ngornerme sapåmilo nunåinaup
avKusernine angatdlånerme toKU-
taussut kingornatigut nakorsat
oKalugfingnilo suliagdlit sulinerat
inuiait niorKutigssiornerånut ta-
marmiussumut taineKartartumut
Kagfartitsissuput, åmalo Kamuti-
nut motorilingnut bilinutdlo av-
Kutigssanik inigssarsiniardlune
nunap pissusisa kussanartut ase-
rorneKartarnerat inuniarnerme a-
tugarigsårnerup angnerulernera-
nut ikiutaussutut isumaKarfigine-
icartarpoK.
isumaitsuliornerssungila pi-
ngortitamik aserorterineK åmalo
pigssarsiniarssarineK niorKutig-
ssanik atuinerme ajungitsutinik
taineKartartunik inunermik pisu-
ngorsaissunatigdlo kussanarsai-
ssungitsunik? taima ilisimatut a-
periput. igdloKarférKame inune-
rup ilumornerussumik pivdlualer-
stsavåtigut måna anguniardlugo
piniarssårissavtiningarnit. pikori-
ssuseK åmalo agssagssornermut
tungassutigut pisinåussuseKarneK
sivisumik aseroriartuårtisimassar-
put kingumut pingåruteKalerKi-
saoK. atuagkiorneK, nipilerssor-
neK. sanågssanik ilusilersuissar-
neK, Kalipaivdlune erKumitsulior-
neK il. il. Kagfagkiartulisåput. ne-
rissagssiordluarnigssaK atandne-
Kardlune suliaulisaoK tåssaujung-
naerdlune silaKardluångitsut su-
liåt isumagiumaneKångitsoK.
ilisimatut takordlorpåt nuna
pivdluarnartoK inuiaKatigissutsiv-
tinit pitsaunerujugssuaK, tåssane
inuneK nautsorssuneKardlune ni-
omutigssiat nåmåinartut taimåi-
tordle atorfigssaKartitavta amer-
dlasungordlugit suliarineKarnig-
ssånut åma amerdlasungordlugit
atorneKarnigssånut.
kulture aserortugssauvon
tungavigssaKardluinarpoK isuma-
Kåsavdlune inoKatigingnermut
tungassutigut ajortut månåkut i-
nuiaKatigingnivtinut någdliutau-
ssut atåssuteKardluinartut erssi-
utauvdlutigdlo kulturip aseroriar-
tulerneranut. pinerdlugtuliortar-
neK, eriagissanik aserorteriniar-
tarneK, ikiarornartunik atuineK
åmalo imigagssartorajungneK mi-
anerssorKUssutitut kalerrisårutåu-
put, silatusåsaugutdlo pivfigssau-
titdlugo nålaoruvta.
pinerdlugtuliortarneK inoKati-
gingnermut tungassutigut aserori-
artornerup atugarigsårnerup nag-
satarissåt akiata ilagå. inuiaKati-
givtinut sulivfigssualersugkanut
agssuardliutaussut såkortunerpår-
tåt inuit KanoK iliuseKartarnerå-
nipoK, inatsisinut tungassutigut
åndgssussinerit påsiuminaitsut
teknikimut tungassoK sugaluar-
nersordlunit pissutigalugo ato-
rungnaersineKaratdlarångata.
Montrealime niuvertarfit uja-
jaivfigineKarput arnatdlo pingit-
sailivdlugit arnerivfigineKarput
politit nalunaeKutap akunerine
24-ne suliumajungnaermata. Lon-
donime ingnåtdlagissiorfingnut
tungassune isumaKatigtnginerssup
nalåne tigdlingniartarnerit ima
sualugtigilerput niuvertarfigpag-
ssuit niuvertarferujugssuitdlo
matussariaKardlutik Kutdlernik i-
kumatitserKussåunginerup nalå-
ne. pitsaunerussumik takutitsisso-
KarsinåungilaK KanoK pissoKåsa-
nersoK årKigssussinerit ingming-
nut iluarsartutut atortugssaujung-
naerpata taorserneKardlutigdlo
nåkutigdliniardlune Kagdlikut ili-
oriautsinit ardlalingnit isumang-
naitsungitsunit. inuiaKatigit su-
livfigssualersugkat igdloKarférKap
inoKatigingnermut tungassutigut
nalungeKatigingnissusianik peKå-
ngitdlat.
sujornatigut ama
kingornatigut
professor Gosta Ehrensvord atu-
agkiamine agdlagpoK årdlerKuti-
galugo, nunarssuaK ukiup 2050-ip
erKåne erKorneKarumårtoK kång-
nerssuarmit tamanut atortugssa-
mit, ukiut kågfiussugssat imaKa
ukiunik untritilingnik ardlaling-
nik sivisussuseKarumårput nutar-
terinerup autdlarnersinaunigsså
sujorKutdlugo.
kisiåne periarfigssaKåsaoK a-
kornusisavdlugo ukiut akunermi-
liutut aserutåunginigssåt. atui-
vatdlårnerujugssup nalivtine i-
nunermut malungnautaussup pi-
lertortumik angnikitdlisarneKar-
nerata ajunåmigssarssuaK pingit-
sortisinauvå.
nautsorssutigissariaKarparput
uvdlumikorpiarmit pitsauneru-
ssumik pigssaKångisåinåsavdluta.
inuniarnerme atugarigsårneK
angnerussumik agdlisineKårsinåu-
ngilaK, taima professor Ehrens-
vord ersserKigsaivoK.
ilimanarpoK atuagkiå atuartug-
ssat påsisagåt ersisårutaussutut a-
tuagagssatutdlo nuånitsutut, er-
KiingitsutineKarsinaussoK åssiga-
lugit silarssup aserornigssånik su-
juligtutitut ukiut tusintigdlit ki-
ngugdlit nikineråne sarKumersu-
tut, taimane vikingit ersitsagti-
neKarmata Kristusip tikiuterKing-
nigsså pivdlugo kuisimångitsunut
ajoKersuiartortitat ilungersortut
pikunartumik OKalugtarnerinit.
uvdlut naggatigssåt kinguartine-
Karsimavoic.
kisiåne isumama tunuinltOKar-
poK piviussunik ilumortunik, tai-
ma OKarpoK Gosta Ehrensvord.
ukiut untritigdlit mardlugsuit or-
nigpavut ajornartorsiornerujug-
ssuarnik inoKatigingnermutdlo
tungassutigut erKigsisimånginer-
nik ilagdlit, inuiaKatigit nutåmik
åiKigssussaunerala aulajåinermik
isumangnåissusermigdlo ilaKartup
anguneKarnigsså sujorKutdlugo.
inunerup Kagfasigfia naitsou
Kitornavta Kitornaisa KitornarKi-
utigssait professor Ehrensvord nå-
pertcrdlugo inussugssåuput nuna-
lerissutut åmalo agssagssordlune
sulissartutut atortoKaratik fjern-
synimik, maskinanik erruinermut
atortunik, kiagsautinik, plastici-
nik åmalo avdlanik tamanik pi-
ssariaKavigsutut issigilisavdlugit
sungiusimassavtinik.
kisiåne Kularnångitsumik suju-
nigssame inuit uvavtinit pisune-
russumik inuneKalersugssåuput,
inuneK isumagssaKarnerujugssu-
aK, taima OKarpoK biokemi-me
professore. tamåna månåkorpiaK
isumangnaitdlisarsinauvarput ku-
kunerit iluarsiniardlugit, tamåku-
nunga pissutausimangmata måna
tikitdlugo isumaitdliortumik nuå-
naringnigpatdlårnerssuaK åmalo
teknikip tagpitdlisitsinera. taimai-
siungikuvta kinguligssarisinau-
ssavta perdlorKUsavåtigut, tåssa
1900-kune inuk ungåinaK issigalu- ’
ne pingortitap iluatingnartuinik
asule atulugsinaussoK ajunårnig-
ssarssuardlo pilersitugssångordlu-
go.
inuiaKatigit sujuarsagarujug-
ssuit månåkutut itut sivikitsuarå-
nguamik inusinåussuseKarput. a-
ningaussautit aumarssuartut ulia-
tutdlo pissusigdlit ukiut millionit
avKutigalugit sipårneKarsimassut
nungutugssauvavut ukiut untri-
tigdlit pingasut imalunit sisamat
ingerdlanerine. sut tamarmik a-
tulugsinarneKésåput sivikitsumik
pikunartumigdlo nuånatårnerssu-
arme.
Kularnångitsumik avatårssuane
erKarsarsinaussunik avdlanik u-
måssuseKartoKarpoK pissutsinik
taima itunik atugaKartunik. piv-
figssaK sivikitsunguaK atordlugo
teknikimut tungassutigut sujuar-
sarneK ineriartortitarpåt, pilertor-
tumik KagfariartorneK ajorna-
rungnaersitsissoK uvdloriarssuar-
nik avdlanik Kaningnemssunik
misigssuinigssamut sitdlimatig-
ssat nungutdlutik atorneKamig-
ssåt sujorKutdlugo.
ingerdlautsip OKalugtuagssartå-
ne tåssane erKarsarnartortaKar-
poK, taima professor Ehrensvord
OKarpoK. tamatumane kussanar-
ssusermik ingmikut itumik issigi-
ssaKarpunga. kisiåne kinguågssa-
vut tamåna pivdlugo entarsarnig-
ssamut pivfigssaKardlualisåput
nautsivingmingne sulerujorutiga-
lutik.
Kampmann ama teknik
najugkamut tungassutigut mini-
sterip Jens Kampmannip miser-
ratigingilå, teknologi moderneu-
ssok igdluinarmut sangmissussoK
Kavsinigdlo najugkamut ajoKUsi-
ssuvdlune.
Kanigtukut agdlauserå silåinaup
naussutdlo ingmingnut suniute-
Kartarnerånik ilisimatup ameri-
kamiup Barry Commener-ip atu-
agkiå „The closing Circle“, tå-
ssanilo sujunigssaK isumavdluar-
nångitsorujugssuarmik erKartor-
neKarsimavoK.
— Commoner matumuna isu-
maKatigåra atortugssanut tunga-
ssutigut agdliartorneK anguniag-
katut pivdluarnartugssatuatut i-
ssigisångikigput, taima Jens
Kampmann agdlagpoK. pivfig-
ssaulerpoK påsivdluåsavdlutigo a-
vatangissit mingugterissussut å-
malo inugtut ingerdlauseK agsor-
ssuaK sagdliutineKartariaKartut.
taimaisivdlune mingugterinerup
akiorneKarnera inigssavingminut
inigssineKarpoK: nålagkersuiner-
mut tungassunut.
P.HIRTH& JUL HANSEN
Ingeniører &. Entreprenører
Godthåbsvej 104 — København F.
Tig. adr.: BYGHANS
23