Atuagagdliutit - 07.06.1973, Blaðsíða 12

taimaitinåsanerparput?
imalunit iluaKutausinauva nunavtine kinguågssiutit nåpau-
tait akiorniardlugit misilivdlune?
Kangåtsåme aviséran „Inugsuk“ kanigtukut sarKumiussaKar-
■poK kinguågssiutit ndpautaisa akiorniagaunerånik oKatdliner-
mik, nåparsimassunik pårssissunek Esther Balle autdlarni-
ssoralugo. tamåna pivotc Kangåtsåme GOF-ip ingmikortorta-
Karfiata årtcigssugånik atautsimititsisimanermut atatitdlugo,
taimane Ausiangne nakorsatc Aage Christensen erxartuisi-
mavdlune kinguågssiutit nåpautåinik tamåkulo kingunipilu-
gissartagåinik.
autdlancausivdlune Esther Balle
ilåtigut imåitunik OKauseitarpOK:
„sordlo nakorsaunerup oaalugiar-
nermine erKaigå kinguågssiutiti-
gut nåpautit ajornartorsiutigine-
Karnerat angnertunerujugssuvoK
inuit uvdluinarne téussuma tu-
ngåtigut erKarsautigingnigtarne-
rånit. inusugtuarKat amerdlasor-
pagssuit akornéne isumaitartoKar-
poK kinguågssiutitigut nåpaut go-
norré nuangnertut soKutiginaute-
Kångitsutut nautsorssutarpåt. a-
merdlanerpagssuartigut gonorré
atausiåinardlune kapititdlune na-
korsartinikut ajorungnaersineKar-
sinauvoK.
kisiåne imaisinaussarpoK gonor-
ré kingunipilOKartardlune, sordlo
ilukut ajOKuteKalernermik åmalo
„gigteKalernermik" gonorré-p gig-
titånik taineKartartumik. kinguni-
piluit tamåkua Kavsinik gonorré-
mik nåpauteKarérnerup kingune-
rujugssuatigut tåkutarput, tai-
maingmatdlo inuit gonorré-mik
nåpauteKarsimassut taimatut ajo-
KuteKalernertik gonorrérsimaner-
mingnut atåssuteKartutut issigi-
sanago. ajoraluartumigdlo imåi-
toKartarpoK taimatut nåpauteica-
lerneK (ånerissaKalerneK) inuit
KaKutiguinaK ilaKutamingnut iki-
ngutimingnutdlunit påsititardlugo
gonorré-mit pissuteKartoK. -—
taimaingmatdlo inuit atuvfaku-
galuartut Karasarigsugaluartutdlo
påsitikuminaitsorujugssussar-
dlutik ilumut nåpautipalåK go-
norré ulorianarsinaussoK. per-
Kingnigssamik isumagingnigtu-
ssut tamarmik suliamingnik er-
Kartuissugssautitåungitdlat, kisiå-
nile taiméikaluartoK nakorsaune-
rup ilisimatitsissutåtut OKautigi-
neKarsinauvoK ukiut tamaisa Ka-
låtdlit-nunåne inusugtunguit ar-
dlaicalersartut iloKiångordlutik
sulisinaujungnaertardlutigdlu-
nit gonorré-p gigtianik nåpaute-
Kalernertik pissutigalugo.
100-riåumik angneK
inuiaKatigingne kikugaluane go-
norré-mik nåpauteKarfiulersima-
ssune tamatigut sujusingnerussu-
kut kingusingnerussukutdlunit
kinguågssiutitigut nåpaut syfilis
tåkutarpoK, taimåitumik tuping-
narpatdlångilaK åtsutarfia atausi-
naungmat gonorrétutdlo itdlune.
syfilise gonorré-mit ulorianau-
teKamerujugssussoK måne kater-
ssorsimassugut tamavta nalungi-
larput, taimåitumik isumaaarpu-
nga iluaKutåussuseKåsångitsoK
nåpautipalåp tåussuma ulorianau-
tai nagsatailo amilårnartut matu-
muna agdlagtusavdlugit. sujorna-
tigut Kalåtdlit-nunåne nakorsau-
nertut atorfeKarsimassut ilåta o-
Kauserisimassai matumuna issu-
aivfigilåginåsavåka: „Kalåtdlit-
nunånut syfilise tåkugpat autdlå-
saunga". tåussuma inuiaKatigit i-
ma nalungisaKarfigisimatigilersi-
mavai nangmineK sujumut naut-
sorssorsinaulersimavdlugo tåuna
tåkugpat KanoK akioruminaitsigi-
sassoK. ajoraluartumigdlo suju-
mut takordlugai erKusimåput:
1972-ime kungeKarfingme Dan-
markime 500-t syfiliserdlutik na-
korsiarsimåput, tåukunånga 200-t
Kalåtdlit-nunåne. nautsorssuisi-
nauneralo tatigalugo nautsorssui-
saguma imailerpoK syfilisip atu-
gaunera Kalåtdlit-nunåne Dan-
markimit 100-tauvdlune.
pasiuminaeKaut
syfilisimik nåpauteKartut saniati-
gut perningnigssamut nakor-
sarneKartarnerata saniatigut per-
Kingnigssamik isumagingnigtug-
ssautitaussut Kanoriliorsinaunerat
kigdlilerujugssuvoK. perKingnig-
ssamik isumagingnigtugssautitau-
ssut suliagssaisa ilagingitsungilåt
ilagissarsimassat kikunersut på-
siniåsavdlugit, suliagssardle tamé-
na nåmagsiniésavdlugo ajomar-
dluinangajagtuvoK inuiaKatiging-
ne atoKatigigtamerup tungåtigut
taima tamalikårfiutigissume. go-
norré-mik nåpauteKalersimassut
ilagissartagait tamaisa påsiniåsav-
dlugit ajornakusoKaoK nakorsiat
ilait ima amerdlatigissunik ila-
Kartarsimangmata ilait erKaimå-
sanagit, ilaita ima nalautsomeri-
narmik ilagineKartarsimavdlutik
arne sumivfilo ilisimaneKåsanatik.
syfilisimik nåpautigdlit ilagissar-
simassåinik påsiniainea sule ajor-
nartorsicrnarneruvoK nåpautip
åtsuneranit sapåtip akunere 2-nit
4-nut Kångiunerisigut aitsåt ma-
lungniutit tåkutarmata. ilagissar-
simassatdlo taima ungasigtigissu-
kut ilagisimassat erKaimaneKar-
neK ajorput.
taimaisivdlune perKingnigssa-
mik isumagingnigtutitaussut syfi-
lisip akiorniarnerata tungåtigut
Kancriliuserisinaussait angnike-
réKaoK. nåpautipalårdlo åtsussor-
tugssångordlune tåkutilersoK aki-
orniardlugo sulinigssap isumagi-
nigsså inuiaKatigingnit kalåtdlini-
ngånérsussariaKarpoK.
iluaKutausinauvoK
inuit merserusungnikåt isumanar-
put KanoriliuseKartoKarniaralua-
rune iluaKutaunaviångitsOK, kisiå-
nile uvanga nangmineK isuma-
xarpunga Kularnangalo iluaKU-
tausinaussoK. inuiaKatigit kalåt-
dlit takutitarérsimavåt suliagssat
ajornartut årKigsinauvdlugit a-
jomartorsiulerfitdlo Kångersinau-
ssardlugit; erKarsautiginartaria-
KarpoK påsingningneK suleKatau-
jumanerdlo tuberkulosip akiomi-
arnerane takutineKarsimassoK.
månåkut kikutdlunit OKause-
Karsinaulerput, sujunersutigiuma-
varalo aperaut una autdlåvigine-
KåsassoK: „misilivdlune iluaKU-
tausinauva, imalunit taimaitinå-
saneiparput?"
landsrådip suliagsså
atautsiméKataussut akornåne isu-
maKatigissutigineKarpoK misili-
nigssaK sunalunit pitsaussumik
sujunertaKartoK misilingitsome-
KarsinåungitsoK. OKatdlinerme a-
nisitaussut ilåtigut iméiput:
„malungnardluinarmat inusug-
tut akomåniunerussoK kinguåg-
ssiutitigut nåpautit nåpautigine-
Karnerussut pitsaunerpåjusassoK
ungdoms- åma seniorklubertåne
inusugtut peKatauvfigissåine ki-
nguågssiutitigut nåpautinut tåu-
kualo kingunerissartagåinut tu-
ngassunik KåumarsainiuteKardlu-
ne angnertumik KanoriliuseKa-
leråine.“ — „KåumarsainiuteKar-
nigssardle periautsinik navsuiau-
teKamigssamik sujunertarissaKar-
tariaKarpoK, tåussumame tungå-
tigut inusugtut ingminémeKarsi-
mangmata.“ — „mianerssutigissa-
riaKardlunile taimatut suliniute-
KalemigssaK utorKaunerussut o-
KaorKigsårinerånik tungaveKåså-
ngingmat — ukiume taimailior-
tarfit Kångiusimåput periautsit
tamåkua atordlugit suliniamerit
iluaKutaussarfiat" — „inusugtut
ajornartorsiutit nangmingneK o-
Katdliseralugit påsiniartariaKar-
pait suna erKortunersoK sunalo er-
KungitsunersoK". „aitsåt nangmi-
neK påsivdluaråine nangmineK i-
nuneK sulisinåussuserdlo navia-
nartorsiortineKartut tauva soku-
tigissariaKardluinarpoK åtsorti-
nigssamut mianerssornigssaK11 —
„inoKarpoK kinguågssiutitigut nå-
pauteaardlutik nakorsartituartar-
tunik, nakorsartikaluardlutigdle
ilamingnik åtsuiuartut. sok ta-
måkualunit pitdlarneKartångitdlat
inuit avdlat inunerinik navianar-
torsiortitsissaramik?" — tamåna
KanoriliuseKarfigineKarsinåungi-
laK inatsit månåkut atutussoK
periarfigssaKartitsingingmat. ait-
såldle taimailiortoKarsinauvdlune
15-inik ukiugdlit inordlugit ila-
gerKussåunginerat uniorKutine-
Karpat (15 inordlugit ukiugdlit i-
laKarKUSsåungitdlat). inup kiav-
dlunit KanoK amerdlatigissut Ka-
nordlo akulikitsigissumik tåsui-
sinauvoK. ilaKarKUSsåungivfiup a-
vatånigpat politit akuliusinåungit-
dlat inuit nangmingneic miserra-
tigeriåinaungmåssuk nåpauteKar-
nerdlutik naluvdlugo". — taimåi-
tumik landsrådip sulissutigissari-
aKarpå inatsisip tåussuma tungå-
tigut avdlångortineKamigsså."
angajorKåt suniångitdlat
„tamåne katerssoriartorsimassu-
gut inusugtavtinik erKartusinar-
sinåungilagut. ajornartorsiut ta-
mavtinut tungavoK, utontauneru-
ssutaordlo erKarsardluamerusi-
naunigssaK iliniartariaKarpåt." —
„angajorKåt tamåkuninga tunga-
ssunik mérKamingnik OKaloKati-
gingningisåinarput inusugtamig-
dlo tamåkua tungåtigut ilisima-
ssaKångitdluinarnerånut akissug-
ssaoKataoKalutik". — „angajor-
Kårpagssuitdlo taima suliniuteKå-
ngipatdlårpata tauva atuarfik ki-
nguågssiutit tungaisigut påsisitsi-
niainigssaK KanoriliuseKarfigine-
russariaKarpåt." — „kinguågssiu-
titigutdle påsisitsiniaineK angne-
rutineKåsångigpat tauva påsisitsi-
niutiginiardlissuk nalinginarpag-
ssuarnik inunerdloKateKartarneK
kinguågssiutitigut nåpautit nau-
jartordluaKissut. atuarfingme ki-
nguågssiutitigut nåpautit kingu-
ågssiutitigutdlo tungassunik påsi-
sitsiniaineK atuarfingnut eimme-
Kångikatdlarmat tamåkua ajor-
nartorsiutåungitdlat." — „någga,
kinguågssiutinut tungassunik på-
sisitsiniainimininguaK atuarfing-
me ingerdlåneKartalersimassoK
pissutåungilaK, ukiutdliukua av-
dlångulersimassut." — „sujoma-
tigut imåikaluarpoK inungnit av-
dlanit tusagkat unalo unalo ajor-
put nåmagtut. kisiånile månåkut
piumassariniartigo påsinardlui-
nartumik tamåkununga tungassu-
nik påsitineKarnigssarput sut i"
ngalagsimassariaKarnerdlutigit."
— „aperKutit tamåkua tungaisi-
gut angmanerussariaKarpugut."
— „jumoK kinalunit atortugssanik
piårinaitsornikut nårtulersinau-
nigssat pingitsomiardlugit suli-
nigssaminut atortugssaKartaria-
KarpoK, atuarfingme, ungdoms-
klubine, aftenskolime åssigissåi-
nilo navsuiaisinåusavdlune." —
„paitsuineruvoK isumaKåsavdlune
inusugtut tamåkununga tungassu-
nik oKaluseringningnigssamingnut
kissigtussut, utorKaunerussut-
ukua igtoramik taima isumaKar-
Kajåssartut."
akissutit ilumortut
„imaaauna filmit inusugtut ato-
Katigigtamerånut suniuteKartar-
tut. OKauserineKartut påsissångi-
kåine åssilissat takussarpagssuit
paitsorneKarsinaussarput. filmime
takutitagssatut aulajangiunenar-
tartut isumaKarfigineKarsinausså-
sagunarput nunarssuarme avdla-
miut uvavtinut iliniartitsiniame-
råtut KanoK inuseKarnigssavtinik
ajoKersussinertut."
„filmit ingmikortitemerine er-
KaimassariaKaraluarpoK Dan-
markime Kalåtdlit-nunånilo på-
singningnigssamut torKåmavig-
ssaussut åssigingitsut mardluk a-
tordlugit åssilissat ataulsit taku-
neKartarmata11.
„kinguågssiutinut nåpautinut
tungassunik påsisitsiniaineKåsag-
pat tauvalo påsisitsiniaineK tamå-
na kinguneKardluåsagpat pingår-
tuvoK påsisavdlugo inusugtut ta_
måkununga tungassunik KanoK
issigingneriauseKarnerat Kanor-
dlo angnertutigissumik påsisima-
ssaKarnerat. inusugtut peKatiga-
lugit aperautinik akiugagssanik
— atimik nalunaersimångitsunik
— sananigssamik erKarsartoKarsi-
nåunginerdlune akissutitdlo ilu-
mordluinartussugssauvdlutik? a-
perKutitdlo akissutait najorKuta-
ralugit påsisitsiniainigssaK oKat-
dlitarnigssatdlo årKigssuneKar-
dlutik?
Kulåne agdlarKassut atautsimi-
nerup nalåne OKautigineKartunit
issuaivfigingningneruput, isuma-
Karavta erKarsautigssivdlutigdlo
OKatdl’.sigingnilernermik tungavi-
lissusinaussut — taimatutdlo avise
måna avautigalugo agdlauserissa-
Kartarnikut!
Skolelærere i Vestgrønland
som er udvalgt til at medvirke i den igangværende sam-
fundsvidenskabelige undersøgelse af trivselen hos lærerne
i den grønlandske skole og derfor har modtaget et spørge-
skema med posten, erindres om udfyldelsen af og returnerin-
gen af spørgeskemaet.
Venlig hilsen og på forhånd tak for Deres aktive medvir-
ken.
STEEN BACKMAN,
stud. mag. scient, soc.
kali'KING -også Deres
★ fordi KING er sundt, idet 1 kg KING svarer
til 1125 g kød og 700 g brød.
★ fordi en hund, der får KING, ikke behøver
anden form for føde.
★ fordi KING er i store piller, der er nemme og
økonomiske at fodre med, og...
★ fordi KING er pakket i stærk, hensigtsmæssig
emballage, der også er nem at transportere.
KING fåes i 50 kg's sække og 10 kg's poser.
Derfor bør De også give hundene KING - for hundenes skyld
KING fåes hos KGH eller ved direkte ordre (min. 50 kg) ti I
A/S VriTOSS-6300 GRAASTEN
12