Atuagagdliutit - 28.11.1995, Blaðsíða 2
2
Nr. 93 ■ 1995
INUIAQATIGIITTUT AVIISI
1861-imi tunngavilerneqartoq
Partiilersuulluni politikkimut
aningaasaqarnikkullu immikkut
arlaannaanulluunniit atanngitsoq
GRØNLANDS NATIONALE AVIS
Grundlagt 1861
Uafhængig af partipolitik
og økonomiske særinteresser
Naqiterisitsisoq
Udgiver
Suliffeqarfik imminut pigisoq:
Den selvejende institution
Atuagagdliutit/
Grønlandsposten
Aqqusinersuaq 4
Postbox 39, 3900 Nuuk
TIf.: 2 10 83
Fax: 2 54 83 / Fax: 2 31 47
Siulersuisut
Bestyrelse
Arqalo Abeisen
(siulittaasoq/formand)
Agnethe Nielsen
(siulittaasup tullia/næstform.)
Juaaka Lyberth
Hans Anthon Lynge
Egon Sørensen
Lauge Arlbjørn
Allattoqarfik
Administration
Jan H, Nielsen (forretningsfører)
Jørgen Olsen
Inge Nielsen
Allaffiup ammasarfia/Kontortid:
Mandag-fredag: Kl. 9-12 og 13-16
Aaqqissuisuuneqarfik
Chefredaktion
Laila Ramlau-Hansen (akis./ansv.)
Jens Brønden (souschef)
Aaqqissuisoqarfik
Redaktion
Lauge Arlbjørn (redaktionssekretær)
Kurt Kristensen
John Jakobsen
Pouline Møller
Ludvig Siegstad
Karen Kleinschmidt
Frederik Lund
Aleqa Kleinschmidt (nuts./tolk)
Aage Lennert (nuts./tolk)
llanngutassiortortaavut
Korrespondenter
Nanortalik: Klaus Jakobsen
Qaqortoq: Paulus Simonsen
Narsaq: Johan Egede
Paamiut: Karl M. Josefsen
Maniitsoq: Søren Møller
Kangaatsiaq: Lone Madsen
Qeqertarsuaq: Hans Peter
Grønvold
Uummannaq: Emil Kristensen
Tasiilaq: Simon Jørgensen
Ittoqqormiit: Jonas Brønlund
Annoncet
Annoncer
Laila Bagge Hansen
(annoncechef)
TIf. (009 299) 2 10 83
Fax: (009 299) 2 31 47
Telefontid: Kl. 09-12 og 13-16
Svend Aage Svalberg
(annoncekonsulent)
TIf. (009-299)2 50 46
Fax. (009-299) 2 50 47
Ullut tunniussiffissaq kingulleq:
Marlun.aviisimut: Pingasunn. nal. 10
Sisiman.aviisimut:Talliman. nal. 10
Sidste indleveringsfrist for:
Tirsdagsavisen: Onsdag kl. 10
Torsdagsavisen: Fredag kl. 10
Pisartagaqarneq
Abonnement
Ukiup affaanut: kr. 675,-
Ukiup affaanut Politiken Weekly
ilanngullugu: kr. 857,-
Ataasiakkaarlugit
pisiarinerini: kr. 15,-
1/2 årligt abonnement kr. 675,-
1/2 årligt abonnement
ml Politiken Weekly kr. 857,-
Løssalgspris: kr. 15,-
Giro 9 06 85 70
Nuna-Bank: 120-00-26973
Grønlandsbanken: 150-424-7
Suliarinnittut
Produktion
David Petersen (Tekn. Dir.)
Niels Bjørn Ladefoged
Naqiterneqarfia
Tryk_____________________
Kujataata naqiterivia/
Sydgrønlands Bogtrykkeri
Nissik Reklame
Atuagassiivlk/ Eskimo Press
Ulla Arlbjørn (bureauchef)
Lis Skaffe
Box 929, 3900 Nuuk
Fax 2 31 47
GRØNLANDSPOSTEN
SANA-MIANNILAANGANEQ
PEQQINNISSAQARFIK PILLUGU oqallinneq
naalakkersuisunut ilaasortap Marianne Jensen-ip
naatsorsuutigisaanit unitsikkuminaanneruvoq, sa-
paatit akunneri marlussuit matuma siorna sakkor-
tuumik oqaasertalerlugit piumasaqareeraluarluni.
Assortuussutaasut oqalliseqataasunut nipangiutsi-
tikkuminaatsippaa, pisortaqarfianeersummi soorlu
oqallissaarisutut qisuttuiinnallakasillartoq. Naa-
lakkersuisunullu ilaasortap pisortaqarfiataluunniit
apeqqutit isornartorsiuinerillu saqqummiunneqa-
reersut akerusunnginnamikkit, oqaasissat anniseri-
aannaapput, oqallinnerlu ingerlaqqilertuarluni.
Allaaserisaq qupperneq 13-imiittoq pisortaqarfi-
up pisuussutigaa, Dronning Ingrid-illu Napparsim-
mavissuani napparsimaruluttut nakkutigineqartar-
fianni pisortaasup Karl Edvard Flagstad-ip, pisor-
taqarfiup aalajangersimanera akisussaaffigerusun-
ngilaa, Immikkoortortami peqqissaasullu pisortaa-
ta pisortaqarfiup ulorianartorujussuarmik aalaja-
ngiisimanera mianersoqqussutigaat!
PEQQINNISSAQARNERMUT, Avatangiisinut
Ilisimatusarnermullu Pisortaqarfiup oqallisigine-
qaqqilerneranut peqqutaavoq Sana-mi napparsi-
maruluttuni nakkutiginnittarfiup paarlatsinik suli-
soqartarneranut isumaqatigiissutip taamaatin-
neqarsimanera, napparsimaveqarfimmi immik-
koortortaqarfimmilu akisussaasut oqaatsimilluun-
nit ataatsimik paasiniaaffigeqqaannguarnagit.
Aalajangemeq nakkutiginnittarfimmut kinguni-
piloqartussaavoq, tamaattumik Karl Edvard Flag-
stad aamma immikkoortortaqarfimmi peqqissaasu-
nut pisortaq Anne Birgitte Jensen napparsim-
maveqarfimmi pisortanut sakkortuumik uparuaasi-
mapput. Napparsimmaveqarfimmili pisortat peq-
qinnissaqarfimmi pisortaqarfiup pilersaarutaanik
ilisimatinneqarsimanngillat, tamannalu aallaviga-
lugu napparsimmavimmi pisortap Per Lundqvist-
ip peqqissaasunullu pisortap Maybritt Andersen-ip
immikkoortortaqarfiup isornartorsiuinera taperser-
paat. Pisortaqarfimmut allagaqarlutik uparuaasi-
mapput, ajornartorsiutaalertussallu aaqqinneqar-
nissaanut siunnersuutinik saqqummiussaqarlutik.
Karl Edvard Flagstad aamma immikkoortorta-
qarfimmi peqqissaasuunut pisortaq Anne Birgitte
Jensen allapput, peqqissaasutut ilinniarsimasut
maannakkut sulisorineqartut aallaavigalugit, janu-
arip aallaqqaataa aallamerfigalugu napparsimasut
nakkutigineqartuartussat inerlaavartumik nakkuti-
gineqarsinnaajunnaassasut. Erseqqissarpaallu,
napparsimaruluttut tamakku paaqqutarineqanngip-
pata, piffissap ingerlanerani meeqqat inorlutik i-
nunngortut, allatullu napparsimaruluttut nakkuti-
gineqartuartussat amerlasuut(l) toquinnartussaa-
sut!
NALUNEQANNGITSUTUT NAALAKKER-
SUISUNUT ilaasortaq imaluunniit pisortaqarfik
oqalliseqataanissaq nuannarinngilaat, taamaattu-
mik Dronning Ingridip Napparsimmavissuani an-
nilaanngassutigineqartut pillugit oqaaseqarfigine-
qarnissaat naatsorsuutigisinnaanngilarput.
Oqalliseqataanissamut tunuartiinnartoqarsin-
naanngilaq. Inuit pingaarutilinnik akisussaaffe-
qartut - politikerit atorfillillu - isornartorsiuinerit i-
maannaanngitsut matumatut ittut akisariaqarpaat.
Inuuttaasut tusagassiuutillu pisortaqarfimmut
saqqummiuttaqattaagaat annikitsualuinnaanngillat
asuliinnaanatillu. Pingaaruteqarput, atorfinnillu
ingerlatsinemi pissutsinut tunngasuupput, isomar-
torsiuinerillu tunngavissaqarlutik, tamanut saq-
qimmiullugit akineqarsinnaasariaqartut. Akine-
qanngippatalu allatut ajornartumik politikerinut i-
maluunniit atorfilinnut akisussaasunut pinngitsoo-
rani kinguneqartariaqarlutik.
Peqqinnissaqarfiup oqalliseqataalemissaata u-
taqqiisaa, napparsimaruluttunik nakkutiginnittar-
fimmi uninngasut tulleriaallutik toqusaqattaaler-
nissaat utaqqiinnarsinnaanngilarput. Napparsima-
sut akisussaassuseqartumik katsorsarneqamissaat
pillugit pisortaqarfiup qanoq iliuuseqarnissaa
maannakkorpiaq qulakkeerlugu paasisariaqarpar-
put. Pisortaqarfik naalakkersuisorlu sakkortuumik
kaammattortariaqarpagut, napparsimaveqarfimmi
sulisut akisussaasullu siunissami suliniutaat piviu-
sunngorteqqullugit. Taakku iluarsisassat suunersut
nalunngilaat, mannalu tikillugu upparnarsaatissa-
qarlualereerpugut suliassat allaffissornikkut aqu-
tsisut kisimiillutik saperluinnaraat.
APEQQUTIT AKINEQANNGITSUT pisortaqar-
fiup akillugit aallamiutigisinnaavai. Ilaatigut nas-
suiaateqarfigisassaavoq sooq HIV-rtut paasiniar-
tarneqarnissaannik tusarniaasoqarsimannginner-
soq, uffa Naalakkersuisut piumasarisimagaluaraat.
Maannalu aalajangersimaneq saqqummiunneqar-
toq nutaaq, quppemermi 13-imi naatsumik nassui-
aatigineqartoq, pisortaqarfiup nassuiaateqartaqat-
taarnissaminut aallarniutigilluarsinnaavaa. Nor-
mumi tullermi nutaanik saqqummiussisoqariaan-
naalluarpoq, naalakkersuisoqarfillu akissuteqa-
reersimanngikkuni oqallinnermut peqataanissami-
nut kinguaattooreersimassaaq.
ALARM PA SANA
DER ER SVÆRERE at stoppe en debat om sund-
hedsvæsenet, end landsstyremedlem Marianne
Jensen syntes at forestille sig, da hun for et par
uger siden i usædvanligt heftige vendinger stillede
krav om det. Men hun gør det heller ikke let for
debatdeltagerne at slå en streg over balladen, for
hendes direktorat bliver ved med at tilføre debatten
nyt brændbart materiale. Og når så hverken lands-
styremedlemmet eller direktoratet gør sig den ulej-
lighed at svare på de spørgsmål og den kritik, der
allerede er fremsat, ja så ulmer gløden, og debatten
blusser hele tiden op på ny.
Nu har direktoratet givet anledning til en artikel
på side 13, hvor den administrerende overlæge for
anæstesiafdelingen på Dronning Ingrids Hospital,
Karl Edvard Flagstad, fralægger sig ansvaret for en
af direktoratets dispositioner. I sin kritik advarer
han og afdelingssygeplejersken for observationsaf-
delingen om, at direktoratet har truffet en farlig
beslutning!
SAGEN, som nu har pustet nyt liv i debatten om
Direktoratet for Sundhed, Miljø og Forskning, dre-
jer sig om, at sundhedsdirektoratet i praksis har
opsagt en aftale om vikardækning af Sanas obser-
vationsafdeling uden så meget som at forhøre sig
hos det ansvarlige personale i hospitalsadministra-
tionen og på afdelingen.
Beslutningen får katastrofale følger for observa-
tionsafdelingen, og Karl Edvard Flagstad og afde-
lingssygeplejerske Anne Birgitte Jensen har derfor
fremsendt en skarp kritik til hospitalsledelsen.
Men heller ikke her vidste man på forhånd noget
om sundhedsdirektoratets planer, og derfor bakker
hospitalsinspektør Per Lundqvist og oversygeple-
jerske Maybritt Andersen op om afdelingens kri-
tik. Det sker i form af et brev til direktoratet, hvor
hospitalet samtidig lægger op til en løsning på pro-
blemet.
I brevet fra overlæge Karl Edvard Flagstad og
afdelingssygeplejerske Anne Birgitte Jensen skri-
ver de, at med det uddannede plejepersonale, der er
til rådighed efter 1. januar, er observationsafdelin-
gen tvunget til at ophøre med behandlingen af in-
tensive patienter. Samtidig understreger de, at hvis
der ikke bliver draget omsorg for disse patienter ad
anden vej, vil et betydeligt antal(!) for tidligt fødte
børn og andre patienter med behov for intensiv te-
rapi afgå ved døden!
MEN SOM BEKENDT bryder hverken landssty-
remedlemmet eller direktoratet sig om debat, så
det er ikke spor sikkert, vi får en kommentar til den
alarmerende og foruroligende situation på Dron-
ning Ingrids Hospital.
Debat er bare ikke noget, man kan frabede sig.
Mennesker med betydeligt ansvar - politikere og
embedsmænd - må besvare så alvorlig kritik, som
den, der her fremkommer. Det er jo ikke bagateller
eller trivielle detaljer, som offentlighed og presse
render direktoratet på dørene med i øjeblikket. Det
er en væsentlig og hidtil helt begrundet kritik af
forskellige embedsforhold, som naturligvis bør
kunne tåle dagens lys. Og hvis svarene ikke kom-
mer, så må det uundgåeligt få konsekvenser for de
ansvarlige politikere eller embedsmænd.
Vi kan ikke sidde og vente på, at patienterne på
observationsafdelingen begynder at dø på stribe,
før sundhedsdirektoratet går med i debatten. Vi må
her og nu have at vide, hvordan direktoratet vil
takle situationen og sikre en forsvarlig patientbe-
handling. Og så skal det stærkt anbefales direkto-
rat og landsstyremedlem i fremtiden at klare af
med de medarbejdere og ansvarlige, der fører
sundhedsvæsenets intentioner ud i livet. Det er
dem, der ved, hvor skoen trykker, og vi har allere-
de nu set beviser nok på, at skrivebordadministra-
torerne ikke kan klare opgaven alene.
EN GOD IDE ville nok være, at direktoratet snart
går i gang med de manglende besvarelser. De
omfatter stadig en redegørelse for, hvorfor der ikke
blev gennemført en høring om HIV-opsporing,
sådan som Landstinget havde forlangt det. Og med
den nye sag, der kort redegøres for på side 13, vil-
le det nok være en god ide for direktoratet at tage
hul på redegørelserne. I næste nummer kan der
meget vel komme nye ting på bordet, og landssty-
reområdet kunne meget let komme bagefter i
debatten.