Atuagagdliutit - 14.03.1996, Blaðsíða 11

Nr. 21 • 1996
£a ag'ap't/é/a £/£
11
GRØNLANDSPOSTEN
Øssur Asbjømssøn k
Kalaallit Nunaanni Ilisimatusarfiup ukiumoortumik
saqqummersitaa sorpassuarnut tunngavoq
Ilisimatusarfik ukiut pingajussaanni atuakkamik ukiumoortumik saqqummersitsivoq,
tassanilu ilisimatusarnermi pisimasut assigiinngeqisut, soorlu itsarnisarsiuut, oqaatsinik
misissuisut ullumikkullu ajornartorsiutit allaaserineqarsimapput.
For tredie år i træk har det grønlandske universitet Ilisimatusarfik udgivet et årsskrift med
en række artikler om grønlandsk forskning, der strækker sig lige fra arkæologi og
sprogforskning til nutidens problemstillinger.
NUUK(KK) - ȯssur As-
bjømssøn maani qasuersaar-
poq«.
Ujaqqamut kigartuukkat,
1913-imi Ivittuut eqqaanni
qeqertannguami Napasuni
nassaarineqartup oqaasertai
taamatut nipeqartut paasine-
qarpoq, ilisimatuulli ujaqqat
kisartukkat saqqummiunne-
qartameri imaluunniit ujaqqat
kigartukkat siunertarpiaat
suunersut isumaqatigiissuti-
gilluarsinnaanngilaat.
Ujaralli kigartugaq ilisima-
satsitut qallunaatsiaat Kalaal-
lit Nuinaanni angajanerat eq-
qartortillugu Kujataani Øster-
bygden Nuullu eqqaani
Vesterbygden kisimik pine-
qannginnerat, aammattaarli
Arsuup, Ivittuut Grønnedal-
illu eqqaanni Mellembygden
pineqarnerat pillugu upper-
narsaatissaavoq.
1989-imi ukiunit akuller-
neersunit itsamisarsiooq, Jet-
te Ameborg sumiiffimmi tas-
sani misissuigami qallunaat-
siaat illukuinik 33-nik nas-
saarpoq. Nassaarfigisaata im-
mikkut qallunaatsiaqarfiusi-
manerata aalajangiunneqar-
nissaanut nassaavi nammap-
put, naak tamatuma aqqa
Kalaallit Nunaanni allakkiati-
gut uppemarsaatissaqanngik-
kaluartoq, aammalu qallunaa-
tsiaat Mellembygden Øster-
bygden-ip ilaatut isigineqar-
tarsimagaluartoq.
Suleqatigiinneq
Ilisimatusarfiup atuakkami
saqqummerseqqammisaani,
»Grønlandsk kultur- og sam-
fundsforskning 1994«-mi Jet-
te Arnerup Mellembygden
aamma Napasunit ujarak ki-
gartugaq Øssur Asbjømssøn-
imut eqqaaniut pillugu pissa-
nganaatilinnik oqaluttuarpoq.
Jette Arneborg allappoq
Mellembygden-ip illuliorfiu-
simaneranut nunap assiliome-
ra itsamisarsiooq C. L. Ve-
bæk-imut 1994-imi januarimi
toqusumut tunngatillugu suli-
arisimallugu.
- Taanna Mellemby gden-
imi allanit ilisimasassarsior-
nemsimavoq.
C. L. Vebæk 1951-imi
Mellembygden-imi qallunaat-
siaap illukuinik annertuumik
misissuivoq, 1954-imilu Tis-
saluup Iluani Grønnedal-illu
eqqaani illukunik assaalluni.
Assatanik misissuinerup iner-
neri Vebæk 1994-imi toqum-
mat suliarineqaleruttorput
saqqummiunneqarlutillu.
Ukiut nikinneranni ujarak
kigartugaq pillugu itiliiffiu-
nerusumik allaaserisaqarto-
qarpoq, tassanngalu allattuup-
put ujaqqanik kigartukkanik
immikkut ilisimasalik Marie
Stoklund aamma geolog
Karsten Secher, taamaalillu-
talu nassaat pissanganartut
tamarluinnaasa tusarfigaavut.
Øssur Asbjømssøn-ip iler-
rata ujarattaa takorusunneqas-
saguni København-imi Natio-
nalmuseet-imiippoq, Oldtid-
imut aamma Middelalder-i-
mut immikkoortortamiillutik.
Oqaluffippassuit
Ujarak kigartugaq Napasuni
nassaaq aammattaaq qallu-
naatsiaqamemp nalaani Ka-
laallit Nunaanni oqaluffiusi-
masut misissuiffiginerinut so-
qutiginaateqarpoq.
Vesterbygden-imi oqaluf-
fiit marluk qulamaarlugit nal-
unaarsorneqarput. Aappaa
Nuup Kangerluata avannar-
pasinnerani, Ujassuami Ana-
vimmi naasorissaasoqarfim-
miippoq, aappaalu Ameraliup
qinnguani Kilaarsarfimmi
naasorissaasoqarfimmiilluni.
Oqaluffiit marluk taakku
1300-kkut qiteqqunneranni
Vesterbygden-ip paasineqan-
ngisaannartumik peqquteqar-
luni inuemnnissaata tungaa-
nut atorsimapput. Vesterbyg-
den-imilu Kapisilinnut unga-
sinngitsumi oqaluffik alla
nassaarineqarpoq, massakku-
mulli itsarnisarsiuut oqaluffik
taanna pillugu ilisimasaat kil-
leqarput.
Østerbygden-imi naasoris-
saasoqarfiit 16-it nalunaarsor-
neqarsimapput, taakkunun-
ngalu oqaluffik ataaseq ata-
suulluni.
Mellembygden-imi suli o-
qaluffiup illutarisinnaasaanik
nassaartoqanngilaq. Sooruna-
mi tamaani oqaluffeqarsi-
mannginneranik peqquteqar-
simasinnaavoq, aammali Paa-
miut Ivittuullu kommuniini
oqaluffimmik ataatsimik arla-
linnilluunniit sumissusersiso-
qarsimannginneranik peqqu-
teqarsinnaalluni.
Napasunut imaatigut
Ikkap paavani qeqertami Na-
pasuni ujarak kigartugaq
»Øssur Asbjørnssøn maani
qasuersaarpoq«-mik oqaaser-
talik nassaarineqarsimavoq,
taamaammallu Mellembyg-
den-imi oqaluffeqarsimanis-
saanik isumalluartitsilerluni.
Ujaqqanik kigartukkanik
immikkut ilisimasalik Marie
Stoklund allappoq ujaqqap
kigartukkat taassuma oqaa-
sertai kigartueriaaserlu ator-
neqartut naapertorlugit 1200-
p kingomat suliarineqarsima-
nissaa ilimanartoq. Ujaqqanut
angisuunut kigartukkat ta-
marmik Kalaallit Nunaanni
oqaluffiit eqqaanni iliveqar-
finneersuusarnissaat ilima-
gineqarpoq, ilimanarluinnar-
porlu ujarak Napasuni nas-
saaq nunami pilluaqqusami
iliverrumut ujarattaliunneqar-
simassasoq, aammalu 1200-p
1400-llu akomanni ikuttagaa-
simassalluni.
Aamma ilimanarsinnaavoq
ujarak taanna angallammik
Napasunut nuunneqarsimas-
oq. C. L. Vebæk isumaqarpoq
ujarak taanna qeqertap qani-
taani iliveqarfimmit nuunne-
qarsimassasoq. 1600-ukkunni
1700-kkunniluunniit kalaallit
Napasuni illuliornerannut ata-
tillugu nuunneqarsimasinnaa-
voq.
Nuna
naangaatsiarsimasoq...
Nationalmuseet-ip allattugaa-
tai malillugit ujarak »...
Fjæren-imi, Arsuup Kanger-
luani Ikap paavani qeqertap
Napasut kujammut sammisu-
ani kalaallit illoqarfigisima-
saanni qnagaaniilli inuerus-
simasumi« nassaajuvoq. Uja-
rak tiguneqarpoq »... kalaallit
illukuata igaarisimasaasa
ilaata ataani, tassanilu nuna
naangaatsiarsimavoq, eqqo-
riarneqarporlu ujarak Hol-
land-imiut nalaanneersimas-
sasoq.«
Nationalmuseet 1921-mi
Napasunukartitsivoq, tassani-
lu takusatuaraat sissami illu-
kuusimasup tunorisimasaa,
taassumalu ataani ujarak ki-
gartugaq ukiut arfmeq pinga-
sut siomatigut nassaarineqar-
simavoq. Illukoq 1989-imi
tammavippoq.
Ujarak kigartugaq eqqaas-
sanngikkaanni Napasuni qal-
lunaatsiaat sinnikorisimasa-
annik soqanngilaq. Taa-
maammat ujarak qeqertami
ili vermut ujarattarineqarsi-
magunarani tikiunneqarsima-
gunarpoq, ilimanarporlu siu-
sinnerpaamik 1700-kkut aal-
lartinneranni tamanna pisi-
massasoq.
Suminngaannerpali?
Karsten Secher-ip nassuia-
asiaani allassimavoq ujarak
atomeqartoq Vesterbygden-
imiit Mellembygden-imut
aammalu Østerbygden-imi
sumiiffinni ataasiakkaani na-
liginnaalluinnartuusoq. Taa-
maammat Jette Arbeborg isu-
maqarpoq ilimanamerpaassa-
soq ujaqqap sumiiffimmit pi-
neqartumeersimanissaa ili-
veqarfimminngaanneersima-
nissaalu.
Oqaluffik sumiippa
C. L. Vebæk-ip Mellembug-
den-imi illukut sisamat oqa-
luffiussagatippai. Taakku ila-
at Grønnedal-imiippoq, ilima-
gineqarsinnaavorlu amerikar-
miut 1941-mi Grønnedal-imi
sakkutooqarfiliomerinut ata-
tillugu illukoq ataaseq amer-
lanerusulluunniit ilanngullu-
git peersimassagaat imaluun-
niit kingusinnerusukkut as-
saanermut atatillugu peeme-
qarsimassasut.
Jette Ameborg-ip ullumik-
-------------------\
' TAXA
OG PÅ NUUSSUAQ:
2-2202
\____________/
kut qulakkeerlugu oqaatigi-
sinnaanngilaa Mellembygden
arlaanni oqaluffeqarsimaner-
soq, ilimagilluinnarpaali min-
nerpaamik ataatsimik oqaluf-
feqarsimassasoq. Ukiut nikin-
neranni inemiliigami oqaati-
gaa Mellembygden-imi ani-
ngaasaqamikkut ilusilersuga-
anikkullu atukkat Østerbyg-
den-imisulli pitsaatigisimas-
sasut, tassanimi oqaluffiit 16-
iupput Vesterbygden-imi
marlullutik pingasuullutil-
luunniit.
- Assaalluni misissueqqin-
nikkut Mellembygden-imi
qallunaatsiaat inuunerisima-
saat pillugit pingaarutilinnik
paasisaqartoqarsinnaavoq,
Jette Amaborg oqarpoq.
Assigiinngitsut
Ilisimatusarfik ukiut pinga-
jussaanni atuakkamik ukiu-
moortumik, kalaallit itsami-
sarsiuunit oqaatsinillu misis-
suisunit ilisimatusarfigineqar-
nerat, ullumikkullu ajornar-
torsiutit pillugit imalimmik
saqqummersitsivoq.
»Grønlands kultur- og sam-
fundsforskning« kalaallit ili-
simatusarfiini, soorlu ilisima-
tusarfimmi, katersugaasivinni
toqqorsivinnilu sulisunit ilas-
suteqarfigineqartarpoq, imari-
saanilu suliffeqarfiit assigiin-
ngitsut suliaat ersersinneqar-
tarlutik.
Sådan ser gravskriften over Øssur Asbjømssøn ud.
(Titartagaq/Tegning fra »Grønlandsk kultur- og samfundsforskning 94).
PROKLAMA
I konkursboet
JHR Fiskeriselskabet ApS
reg.nr. 209.020., Nuuk
opfordres enhver, der har fordring eller andet krav, til
inden 4 uger efter denne bekendtgørelse til boets kura-
tor:
Advokat Christian Gorrissen
Box 59
3900 Nuuk
skriftligt at anmelde deres krav, opgjort med eventuel-
le renter pr. konkursdagen den 13. februar 1996.
Dokumentation for kravet og genpart af anmeldelsen
bør medsendes.
Der indkaldes til skiftesamling:
Tirsdag, den 7. maj 1996 kl. 10.00.
til prøvelse af fordringerne og eventuelt andre krav. En
fortegnelse herover med kurators indstillinger og
anmeldelserne ligger til eftersyn i landsretten 2 uger
før skiftesamlingen.
Skiftesamlingen afholdes i Grønlands Landsret, retssal
3, Tjalfesvej 1, 3900 Nuuk.
Grønlands Landsret
den 7. marts 1996.