Tíminn - 23.08.1975, Page 1

Verður engin loðnu-
vertíð næsta vetur?
OÓ-Reykjavik. — Ég get ekki
eygt nokkra möguleika á þvi aö
gert verði út á loðnu á næstu
vertið með þvi verði sem út-
gerðarmönnum er skammtað
fyrir aflann. Hægt var að halda
flotanuin úti á slðustu vertið með
þvi að greiða 350 millj. kr. úr
verðjöfnunarsjóði, en nú er hann
galtómur, þvi að hann var aliur
étinn upp, og eins og horfir er ekki
I önnur hús að venda og þvi allar
horfur á að ekki verði gert út á
loðnu upp úr næstu áramótum.
Þetta sagði Kristján Ragnars-
son, formaður Landssambands
Isl. útgerðarmanna I viðtali við
Timann I gær. Litiö sem. ekkert er
hægt að gera við allan þann
skipaflota, sem byggður er til
sildar- og loðnuveiða utan
loðnuvertiðar og strangir sild-
veiðikvótariNorðursjó hamla þvi
að hægt sé að gera út þangað eins
og sakir standa. Tilraun þeirri,
sem gerð var til loðnuveiða fyrir
Norðurlandi I sumar, er lokið með
uppkvaðningu þess verðs er
ákveðið var fyrir loðnuveiðar
þar. Liggja þvi langflest
loðnuveiðiskipin bundin I höfnum
og bágt er að sjá hvaða verkefni
er hægt að fá fyrir þau. Er hér um
að ræða 60 skip, 200 til 350 lestir að
stærð.
Eftir miðjan september verður
leyft að veiða 7500 lestir sildar við
tsland. Það magn veiðist á nokkr-
um dögum, ef að likum lætur.
Samkvæmt sildveiðikvótanum i
Norðursjo verður tslendingum
leyft að veiða þar 135 lestir. Eru
það tvær veiðiferðir á skip ef
flotinn fer þangað. Enn er ekki
upplýst hvernig veiðum i Norður
sjó verður háttaö. Danir hafa
sagt, að þeir muni ekki sætta sig
við þann kvóta, sem þeim var
skammtaður, en þeir veiða mest
allra af sild á þeim miðum. Veiða
þeir aðallega i bræðslu. tslenzku
veiðiskipin veiða slldina aftur á
móti til manneldis, og er henni
landað Isaðri I kössum. Ekki hef-
ur verið staðfest af opinberri
Oó-Reykjavik. A fundi utanrikis-
ráðherra Norðurlanda, sem lauk i
Osló i gær, fjallaði Einar Agústs-
sonsérstaklega um hafréttarmál,
og fór fram ái að rikisstjórnir
annarra Norðurlanda sæju sér
fært að styðja Islendinga i iit-
færslu i 200 milur. En það
reyndist ekki hægt. Einar sagði
Timanum igæreftir að fundinum
lauk aðislenzka sendinefndin hafi
barizt töluvert fyrir þvi að fá
óskoraðan stuðning i málinu, og
að lokum hafi fengizt fram
ályktun, þar semutanrikis-
ráðherrarnir létu i ljös skilning á
hinum sérstöku aðstæðum Is-
lendinga I málinu.
Er ályktunin á þá leið, að utan-
rikisráðherrar Danmerkur,
Finnlands, Noregs og Svfþjóðar
láta i ljós skilning á þeim
ástæðum, sem liggja til grund-
vallar útfærslu Islendinga á fisk-
veiðilögsögunni og minntust
ráðherrarnir sérstaklega á að is-
lenzka rikisstjórnin væri
reiðubúin að taka upp viðræður
við rikisstjórnir þeirra þjóða,
hálfu, að Danir muni veiða sild I
trássi við nefndan kvóta, og ekki
hefur verið ákveðið hvað ts-
lendingar gera I þessu efni, hvort
þeir sætta sig við þær veiði-
takmarkanir, sem þeim eru sett-
ar eða virða ekki kvótann.
Eins og sakir standa er ekki um
annað að ræða fyrir sildar- og
loðnuflotann en að fara á þorska
net eða troll, og eru reyndar
nokkur skipanna á slikum veiðum
en gengur misjafnlega. Skipin eru
ekki hentug til slikra veiða, og
ekki samkeppnisfær viö þau skip
og báta, sem sérstaklega eru
smiðuð til þeirra veiða.
En hvað er til ráða? Má þjóðar-
búið við því að hætt verði að gera
út á sild og loðnu frá tslandi.
Kristján Ragnarsson svarar
þessu ekki öðru, en eftirfarandi:
— Ætlum við að halda áfram að
lifa á fiskveiðum, eða einhverju
ööru? Það verður að koma i ljós.
sem véitt hafa á umræddu haf-
svæði.
— Varst þú ánægöur með þessi
málalok?
— Ég hefði óskað, að þessar
frænd- og vinaþjóðir okkar hefðu
séð sér fært að styðja okkur I út-
færslu landhelginnar i 200 milur,
sagði Einar Ajútsson, en ég sé
ástæðu til að fagna þeim
skilningi, sem fram kemur i
ályktuninni
A blaðamanafundi, sem utan-
rikisráðherrarnir efndu til eftir
fund sinn, var Einar Agústsson
mikið spurður um þá ákvörðun
Islendinga, að taka sér 200 milna
fiskveiðilögsögu, og hvernig hon-
um félli undirtektir hinna utan-
rikisráðherranna um stuðning við
málstaðinn. Kvaðst hann hafa
svarað á sama veg og hér kemur
fram. Einnig voru tekin upp sjón-
varpsviðtöl við Einar af norska
sjónvarpinu og vestur-þýzkri
siónvarpsstöð.
Einar sagði, að útfærslan og
Blokkin
í 56
sentum
Ö.B. Reykjavik.
—Þorskblokkarverð á
Bandarikjamarkaði er nú 56
sent eða rétt um 90 krónur,
að sögn Sigurðar Markús-
sonar, forstjóra sjávaraf-
urðardeildar SIS. 9. júli
siðastliðinn var blokkin á 56-
58 sent, 26. júlf var hún á 56-
57 sent, en hefur nú lækkað
niður i 56 sent, og hefur það
verð haldizt siðan 6. ágúst.
Sigurður tjáði blaðinu i
gær að hann áliti að blokkin
væri nokkuð föst f þessu
verði, en menn hefðu
reyndar spáð þvi í vor, að
hvað sem öllu öðru liði, þá
myndi blokkin ekki lækka frá
þviVerði, sem hún var i þá,
en það mun hafa verið um 60
sent. Áleit Sigurður, að
þorskblokkin myndi nú
frekar hækka i verði en
lækka, þvf að framboð af
fiski væri ekki of mikið um
þessar mundir.
Þurrkdagarnir
gerðu gagn
— en ekki
nóg
— segir búnaðar-
mdlastjóri
.. > 0
Norð-
sept.
fiskveiðimálin hefðu verið það,
sem hann lagði mesta áherzlu á á
fundinum. Að öðru leyti fjallaði
fundurinn aðallega um helztu mál
Sameinuðu þjóðanna, sem ávallt
eru rædd á utanríkisráðherra-
fundum Norðurlanda og komizt
að svipuðum niðúrstöðum.
Þá sagði Einar, að Norðmenn
hafi lýst yfir þvi, að þeir óskuðu
eftir viðræðum við tsl. um
fiskveiðar. Verður sá fundur trú-
lega haldinn á timabilinu 10-20.
september n.k. Norðmenn stunda
neta- og handfæraveiðar við Is-
land, og er afli þeirra um 3000
lestir á ári. Þá munu þeir vilja
ræða nánar um mörkin milli ts-
lands og Jan Mayen. Samkvæmt
ákvörðuninni um 200 milna fisk-
veiðilögsögu munu tslendingar
taka sér lögsögu 200 milur norður
af landinu i átt að Jan Mayen, en
að svo stöddu verður ekki tekin
nema miðlina, eða þar til annað
verður ákveðið. Kvaðst Einar
hafa heyrt á mönnum i Osló, að
þeir væru ekki alls kostar sáttir
við þá tilhögun.
ísfirðingar fara
verzlunarferðir
til Bolungarvíkur
— og Flateyingar og Súðvíkingar aka
í gegnum ísafjörð þegar þeir
fara í búð — í Bolungarvík
Gsal—Reykjavik — Þegar rætt
er um hugsanlegan byggða-
kjarna fyrir Vestfirði kemur
einn staður öðrum fremur til
álita, þ.e. ísafjörður. Þótt
iandshlutaáætlun fyrir Vestfirði
sé tiltölulega skammt á veg
komin, er búið að gera nokkra
athugun á verzlunarþjónustu I
fjórðungnum, — en allir þjón-
ustuþættir þar verða Itarlega
rannsakaðir, Það sem kannski
vekur hvað mesta athygli, hvað
verzlunarþjónustunni viðkem-
ur, er sú staðreynd, að Ibúar
tsafjarðar sækja að þvl er
virðist i auknum mæli til
Bolungarvikur með verzlunar-
viðskipti, — og meira að segja
ibúar Flateyrar og Súðavikur
sækja til BÓlungarvikur sömu
erinda, og fara þá I gegnum tsa-
fjörð!
Sigfús Jónsson, hjá áætlana-
deild Framkvæmdastofnunar
rikisins sagði I viðtali við Tim-
ann, að þetta atriði yrði jafnvel
stærsta vandamálið, ef reynt
yröi, að-efla tsafjörð sem ein-
hvers konar byggðarkjarna á
Vestfjörðum.
— En hver er ástæðan?
— Vegna sinnar sögulegu
hefðar er mikið af litlum búð-
um á tsafirði, sem hafa aðsetur
I gömlum og litlum húsum, og
bjóða ekki upp á mikið vöruúr-
val. Svo dæmi séu nefnd, þá eru
fjórar eða fimm verzlanir á Isa-
firði, sem verzla með bygging-
arvörur. Ein slik verzlun er á
Bolungarvík, og er hún mun
stærri og býður fjölbreyttara
vöruúrval. Sú verzlun er rekin á
miklu hagkvæmari hátt en
verzlanirnar á Isafirði, — og nú
er svo komið ao verzlunin á
Bolungarvik er svo að segja bú-
in að yfirtaka alla verzlun með
byggingarvörur i fjórðungnum.
Sigfús sagði, að það sýndi
glöggt hversu alvarlegt ástand-
ið væri I verzlunarþjónustu tsa-
fjaröar, þegar ibúarnir þar
væru farnir að sækja til annarra
staða með verzlunarviðskipti.
Þá eru einnig talsverð brögð að
þvi, að ibúar Flateyrar og Súða-
vlkur sæki með verzlunarvið-
skipti til Bolungarvikur, — og
fer þá fólk I gegnum ísafjörð til
verzlunarstaðarins, sagði Sig-
fús.
Almennt um verzlunarþjón-
ustuá Vestfjörðum sagði Sigfús,
að það væri áberandi hvað mik-
ið misræmi væri i verzlunum
hvað vöruúrval snerti, — og i
heildværi vöruúrval vestfirzkra
verzlana mun minna en i verzl-
unum annarra landsfjórðunga.
— Velflestar verzlanir berjast
i bökkum, sagði hann, — og þvi
hefur verið haldið fram, að
leyfileg álagning taki ekki tillit
til verzlana úti á landsbyggð-
inni, heldur sé hún miðuð við
kjörbúð I Reykjavlk. Verzlunar-
menn úti á landsbyggðinni hafa
talið, að með einhverjum ráðum
verði að ráða hér bót á, t.d. með
þvi að leyfa verzlununum að
hafa hærri álagningu ellegar
söluskatt mismunandi eftir
landshlutum. — En hvað sem
verður til ráða, er ljóst, að þær
ráðstafanir verða að vera á
þann veg, að þær létti byrði
verzlana úti á landi mjög veru-
lega, sagði Sigfús.
A bls. 2 eru frekari fréttir um
nokkra þætti Vestfjarðadætlun-
ar.
Viðræður við
menn 10.-20.