Tíminn - 23.08.1975, Qupperneq 2
2
TÍMINN
Laugardagur 23. ágúst 1975
Unnið að Vestfjarðaáætlun
Gsal-Reykjavlk. A slöasta árihófst starf aö Vestfjaröaáætlun á veg-
um áætlanadeildar Framkvæmdastofnunar rfkisins, og er verkiö
nokkuö á veg komiö, þótt enn sé mikiö starf óunniö, og eflaust tals-
veröur timi þar til þvi veröur endaniega lokiö.
Tveir menn hafa I sumar unniö aö áætlanagerðinni, Sigfús Jóns-
son, sem hefur haft aðsetur I Reykjavik, og Karl Kristjánsson, sem
hefur haft aðsetur á tsafirði — i tengslum viö Fjórðungssamband
Vestfjarða.
Sigfús sagði I viðtali við Tlmann, að aðalvandamálið við gerð
byggðaáætlana væri það, að það vantaði sérhæföa menn við gerð
sllkra áætlana. — Þessar byggðaáætlanir eru svo nýtilkomnar hjá
okkur tslendingum, að það er ekki nægur starfskraftur til að vinna
að þeim sem skyldi, sagði hann.
Tekjuhærri einstakl-
ingar á Vestfjörðum
Gsal-Reykjavlk. — Einn kafli
landshlutaáætlunar um Vestfiröi
Óvenju mikill fjármagns-
straumur frá Vestfjörðum
Margir Vestfirðingar fjárfesta í íbúðum á Reykjavikursvæðinu
Gsal-Reykjavik. — Viö höfum
oröiö varir viö það, að á Vest-
fjörðum er óvenjumikili fjár-
magnsstraumur út úr fjórðungn-
um. Að visu vantar okkur enn
ýmsar hcimildir i þessu sam-
bandi, en sé iitiö á heildina,
virðist svo vera, sagöi Sigfús
Jónsson.
Sigfús kvað fjármagns-
strauminn vera i ýmsu formi, og
fræðilega séð væru ekki allir
sammáia um það, hvað teljast
ætti til fjármagnsstraums oghvaí
ekki. Hér á ég einkum við það, að
mjög algengt virðist vera að
ibúar Vestjfarða fjárfesti i ibúð
um og þá nær einkum á R.vikur-
svæðinu, enda má glöggt sjá, t.d.
bæði á ísafirði og á Þingeyri, að
flest ibúðarhús þar eru orðin
mjög gömul og greinilegt er
miðað við ástánd húsnæðismála,
að ibúar þar hafa hreinlega ekki
fjárfest i húsbyggingum.
Þá nefndi Sigfús annað dæmi,
LAND-
HELGIS-
BRJÓTUR
DÆMDUR
sem hann kvað að visu ekki hafa
samanburð á miðað við aðra
landsfjórðunga. — Það er þessi
eilifa togstreyta milli rikis og
sveitarfélaga, sagði hann. -Það
hefur aldrei farið fram neitt
reikningslegt mat á þvi, hvernig
háttað er verkskiptingu milli
þessara aðila i fjórðungnum. Við
erum hins vegar farnir að hallast
að þvi, að sveitarfélögin fái ekki
nægilega stóran hluta opinberra
gjalda til sinna þarf, en það er
greinilegt að öll sveitarfélög á
Vestfjörðum eru i mikilli fjár-
hagskreppu, sagði hann.
Þriðja dæmið um áðurnefndan
fjármagnsstraum út úr
fjórðungnum kvað Sigfús vera
mikið aðflutt vinnuafl i
fjórðunginn. Nefndi hann sem
dæmi, Suðureyri i Súgandafirði
og Tálknafjörð, þar sem mjög
mikið væri að gera ; á' vertið-
inni og heimamenn gætu ekki
annað allri vinnu. Á þessa staði
kemur mikið aðflutt vinnuafl
nokkra mánuði ár hvert — og
flytur fjármagnið — sem það
vinnur sér inn — með sér út úr
fjórðungnum, og greiðir skatta af
þvi annars staðar á landinu. Á
þennan hátt missa margir hrepp-
ar stóran hluta af opinberum
^gjöldum, sagði Sigfús.
í fjórða lagi nefndi Sigfús þá
staðreynd, að Vestfirðingar
keyptu mjög mikið af vörum frá
öðrum landshlutum, einkum frá
Reykjavik — pöntuðu vörur ,,að
sunnan” og færu jafnvel i
verzlunarleiðangra til Reykja-
vikur.
— Fjármagnið festist ekki i
fjórðungnum og margfaldast þvi
ekki, heldur flyzt til annarra
landshluta, sagði Sigfús.
Sigfús kvað það afar miklum
erfiðleikum bundið að gera
samanburð milli einstakra lands-
fjórðunga, þar eð engar heildar-
rannsóknir hefðu farið fram hér á
landi um einstök atriði byggða-
mála.
Viðræður við Breta
og V-Þjóðverja
um fiskveiðimál
er á lokastigi, og fjallar sá kafli
um tekjur Ibúa fjóröungsins.
Aöalniöurstaöa þessarar at-
hugunar kemur kannski ekki svo
á óvart, en hún er á þá leiö, aö
tekjur I mörgum greinum
atvinnulifsins eru hærri á hvern
einstakling á Vestfjöröum en hjá
öörum einstaklingum, sem vinna
aö sömu atvinnugreinum i öörum
landshlutum. Sé hins vegar litiö á
tekjur ibúa fjóröungsins i heiid,
kemur i ljós, aö meöaltekjur Ibúa
Vestfjaröa eru lægri en á landinu
I heild, og er ástæöan sú, aö
margar greinar atvinnulifsins
gefa mjög lágar tekjur.
Þetta kom m.a. fram i viötali
Timans við Sigfús Jónsson hjá
áætlanadeild Framkvæmdastofn-
unar, en hann hefur unnið að
áætlanageromni.
Sigfús sagði að landbúnaður,
fiskveiðar, opinber þjónusta og
fiskiðnaður væru um 80% af at-
vinnugreinum Vestfjarða^. og
þær greinar allar væru tekjulág-
ar.
— Við höfum grun um það, að
þess væru talsverð dæmi, að
Ibúar Vestfjarða sæktu atvinnu út
fyrir sina heimabyggö og jafnvel
til annarra landsfjórðunga, — og
það kom i ljós, að I sveita-
hreppunum svo og á Bildudal eru
talsverð brögð að þessu, en ekki
svo mikiö I stærri byggðakjörn-
unum, enda kemur fram í þessari
athugun, að tekjur manna eru
hæstar þar, s.s. á Isafirði, I
Bolungavik og á Patreksfirði,
sagði Sigfús.
FLOTADEILD
FRÁ NATO
HEIAASÓKN
Mánudaginn 25. þ.m. kemur
hingað til lands flotadeild frá At-
lantshafsbandalaginu I kurteisis-
heimsókn. 1 flotadeildinni eru 6
herskip frá þessum löndum At-
lantshafsbandalagsins: Banda-
rikjunum, Bretlandi, Hollandi,
Kanada, Portúgal og Vestur-
Þýzkalandi. Skipin munu öll taka
eldsneyti I oliubiargðastöð At-
lantshafsbandalagsins I Hval-
firði, en tvö skipanna munu
leggjast að bryggju I Reykjavik
að þvi loknu. Verður það flagg-
skip flotadeildarinnar, kanadlska
herskipið IROQUOIS, og
hollenzka herskipið EVERTSEN.
Hin skipin munu leggjast við
akkeri. Skipin munu dveljast hér
til miðvikudagsmorguns, er
heimsókninni lýkur.
Sinfóníuhljómsveit ungmenna:
Lokatónleikar
i
Háskólabíói kl. 13
I EYJUM
Skipstjórinn á Gunnari Jónssyni
VE-500 var I fyrradag dæmdur I
350þúsund kr. sekt til landhelgis-
sjóðs, og afli og veiðarfæri
bátsins gerð upptæk. Dómurinn
var kveðinn upp I Vestmanneyj-
um.
Landhelgisflugvélin Gná stóð
bátinn að veiöum innan óleyfi-
legra marka út af Ingólfshöfða
s.l. þriðjudagskvöld.
Oó-Reykjavik. Ákveðið hefur
verið að viðræður um fisk-
veiðimál milli fulltrúa islenzku og
brezku rikisstjórnanna verði i
Reykjavik 11. sept. n.k.
Tilkynnt hefur verið að
Hattersly, aðstoðarutanrikis-
ráðherra Breta verði fyrir
brezku sendinefndinni. Kemur
ráðherrann til landsins daginn
áður en viðræðurnar hefjast og
fer daginn eftir að þeim lýkur.
Ekki hefur enn verið tilkynnt
hverjir verða i islenzku viðræðu-
nefndinni, og verður það ekki gert
fyrr en Einar Agústsson utan-
rikisráðherra kemur heim frá
Osló.
Á rikisstjórnarfundi á fimmtu-
dagsmorgun var samþykkt að
hefja viðræður við Vestur—
Þjóðverja um fiskveiðimál, og
var sendiherra Vestur-Þýzka-
lands tilkynnt sú ákvörðun siðar
um daginn. Ekki hefur verið
ákveðið hvenær þær viðræður
fara fram.
ö.B. Reykjavik. — A fimmtu-
dagskvöld hélt Harald Gullichsen
tónleika i Háteigskirkju og tókust
þeir mjög vel.
Sinfóniuhljómsveit ungmenna
hélt tónleika i Árnesi I gærkvöldi
kl. 21.
Hljómsveitin mun halda loka-
tónleika i Háskólabiói kl. 13 I dag.
Á efnisskrá er sinfónietta eftir
Herbert H. Agútsson, pianó-
konsert I C-dúr K-467 eftir
Mozart, einleikari er GIsli
Magnússon, Faneane Coral eftir
Egil Hovland og Sinfónia no. 2
eftir Jóhannes Brahms. Stjórn-
andi tónleikanna verður Karsten
Andersen. Aðgangur er ókeypis
og allir velkomnir meðan húsrúm
leyfir.
Síðasta ferð Smyrils:
Hefur flutt
3366 farþega
ö.B. Reykjavik — Smyrill, fær-
eyska ferjan, sem hefur haft
áætlunarferðir milli Islands,
Færeyja og Noregs mun fara frá
Islandi i siðasta sinn á þessu ári i
dag. Siðan i júni, en þá hóf skipið
ferðirsinar hingað, hefur það far-
ið 11 ferðir fram og til baka.
Hefur skipið flutt um 30 bila i
hverri ferð að sögn Steins Lárus-
sonar, forstjóra ferðaskrifstof-
unnar Úrvals, og þvi mun bila-
flutningurinn yfir timabilið vera
um 330 bilar. Samkvæmt upplýs-
ingum, sem blaðið aflaði sér hjá
Útlendingaeftirlitinu hafa 1236
komið með ferjunni til landsins,
en 1130 farið með henni frá
landinu. Flestir farþeganna voru
Islendingar eða 761, sem fór utan,
en 628 sem komu til baka með
ferjunni. Danir og Færeyingar
eru I öðru sæti, eða 359 sem komu
en 200 sem fóru með ferjunni.
Siðan koma Norðmenn þá Frakk-
ar og Sviar, en geta má þess, að
menn hafa komið alla leið frá
Suður-Afriku og notað ferjuna
siðasta spölinn hingað.
Að sögn Steins Lárussonar hef-
ur rekstur Smyrils gengið vel af
hálfu Islandsdeildar skipsins, en
eins og við var að búast hafa verið
ýmsir byrjunarörðugleikar, sem
tekizt hefur vel að yfirstiga.
Smyrill mun að likindum hefja
ferðir sinar hingað til lands i júni
á næsta ári.
Kálfá
Veiðihornið heyrði á skotspónum, að laxinn
væri genginn i Kálfá, og veiðileyfin væru seld I
verzluninni Vesturröst, og þess vegna hringdum
við I Vesturröst og leituðum okkur upplýsinga.
Unga stúlkan, sem viö ræddum við, Inga
Fanney, fræddi Veiðihorniö um það, að Kálfá
væri i Gnúpverjahreppi og rynni I Þjórsá rétt hjá
Árnesi, sem er þekktur samkomustaður fyrir
austan. Astæðan til þess, að núna er talað um
laxagengd.þar, er sú, að hann kemur seint I ána,
eiginlega ekki íyrr en um miðjan ágúst, eða
þessa dagana, en er þegar farinn að veiðast I
einhverju magni. Kálfá er á stærð við Elliðaárn-
ar.
Inga Fanney sagði, að veiðiaðstaða þarna
væri góö, og veiðihús heföi verið sett uppvið ána
I vor, og vissi hún ekki betur en það væri frá-
gengið. Sjálf sagðist hún vera mikill áhuga-
maður um laxveiðar, en ekki þekkti hún til Kálf-
ár, þvi að Kálfá væri eingöngu ætluð félags-
mönnum i félagsskap, sem nefnir sig Ármenn,
en Vesturröst úthlutaði veiðileyfunum til beirra.
Hópsvatn
Inga Fanney I Vesturröst fræddi okkur einnig
um það, að I Vesturröst væri seld veiðileyfi I
Hópsvatni í Húnavatnssýslu, og kostaði veiði-
leyfið fyrir stöngina 1500 krónur á dag. Væri
mikil eftirspurn eftir veiðileyfum I Hópsvatni
þvi að þar veiðist lax, og svo er mikið um sjó-
birting. Væru menn yfirleitt mjög ánægður með
veiði sina þar, enda fiskurinn yfirleitt stór og
mjög bragðgóður.
Elliðavatn
Enn eru ekki upptalin veiðileyfin , sem fást I
Vesturröst, heldur er þar lika hægt að fá veiði-
leyfi í Elliðavatni, og sagði Inga Fanney okfcur
það, að þar kostuðu veiðileyfin 300 krónur fyrir
hálfan dag og 500 krónur fyrir heilan dag.
Veiðin er afskaplega misjöfn i Elliðavatni,
sumir fá ekkert, aðrir 20-30, og silungurinn
þarna kemst upp undir 2 pund, en iltið yfir það.
Hitt mun rétt, að þeir, sem þekkja Elliðavatn-
ið, fá stundum góða veiði þar.