Tíminn - 21.05.1976, Qupperneq 21

Föstudagur 21. mal 1976
TÍMINN
21
Snækolla skrifar:
Um fjdrböðun, fugladrdp og
fleira varðandi dýrameðferð
Mannúð þinni mæt var þeirra
sæla
Er máttu liða, þegja og
hugsa sitt
Þaö er vist ef dýrin mættu
mæla
Þá myndi veröa blessað
nafnið þitt.
skapar, þurfi að bregða fljótt
við til að bæta þar úr. A þvi held
ég að oft sé allt of mikill seina-
gangur. Fráleitt er, að það skuli
þurfa að taka fimm ár, kannski
meira, til þess að svifta mann
eignarrétti dýra sinna, ef hann
er uppvis að slæmri meðferð á
þeim. Væri ekki æskilegt, að
Dýraverndunarfélagið sæi um
íorðagæzlu i öllum sveitum
landsins? Þar væru óvilhallir
menn á ferð, sem tækju málin
fastari tökum heldur en sveit-
ungar viðkomandi aðila hverju
sinni. Annars finnst mér allt of
mikil deyfð yfir dýraverndunar-
málum hér á landi og Dýra-
verndunarfélagið hálf máttlaus
félagsskapur, sem þyrfti stór-
lega að efla. Undrandi er ég
þvi, að það skuli ekkert láta til
sin taka eða skerast i leikinn um
meðferð fjár. Björns bónda á
Löngumýri. Ég skil ekki, að það
skuli vera hægt að framkvæma
slika dýraniðslu í laganna nafni,
þvi i ósköpunum var ekki gengið
i að framkvæma þessa böðun á
réttum tima? Mér skilst að þeg-
ar tvibaðað er, eigi að liða viss
timi á milli fyrri og seinni böð-
unar, ef sú siðari á að koma að
gagni, og að þessi tími sé hálfur
mánuður. Liggur þvi i augum
uppi að böðun, sem framkvæmd
er svona löngu seinna, getur
ekki verið framkvæmd i þvi
augnamiði að útrýma lús og
kláða, heldur i hefndarskyni við
eiganda fjárins, einhverra hluta
vegna. Þykir mér það vægast
sagt li'tilmótleg aðferð, að láta
slikt bitna á saklausum dýrun-
um. Haftvar eftir yfirdýralækni
i viðtali i Timanum þann 28.
april, að engin hætta sé að baða
sauðfé fáum dögum fyrir burð,
ef varlega er farið. Sá góði mað-
ur hefði jafnframt átt að bjóða
sig fra m til að sjá um að varlega
værifarið viðþessa böðun. Þeir,
sem hafa unnið að böðun, vita
fullvel að erfitt er að komast hjá
þvi að féð verði fyrir meira og
minna hnjaski og ekki eru ærn-
ar nú meðfærilegri komnar að
burði og ílestar með tvö lömb i
sér. Það þarf miskunnarleysi til
að stuðla að og framkvæma
slikt.
Eitt er það enn, sem ég hef oft
hugleitt, en það er hvernig eftir-
liti á aðbúð sláturdýra i slátur-
húsunum sé háttað. Það eru
sjálfsagt til lög um það hvernig
aðbúnaður allur og framkvæmd
slátrunar á að vera, en skyldi
vera nokkuð litið eftir þvi að
þessum reglum sé framfylgt.
Ég vildi óska, að þvi væri komið
á að nautgripum væri gefin
tugga meðan þeir biða slátrun-
ar. Sláturfélagsbflarnir, sem
sækja gripina á bæina koma
auðvitað mjög snemma dags á
fyrstu bæina og sumstaðar
kannski alls ekki farið að gefa,
þegar kýrnar eru teknar. Þarna
svelta þær þá hálfan annan
sólarhring.
Kýr eru mjög lyktnæmar og
hlýtur þeim þvi að liða mjög iila
þennan siðasta sólarhring, en ef
þær fengju þarna tuggu myndi
það heldur róa þær, og gera
lyktina likari þvi sem þær eiga
að venjást. Sveitafólk ætti að
standa saman um að þessu yrði
komið á. Það gæti hver bóndi
senthey meðsinum gripum, eða
hvernig sem það yrði haft. Fjár-
munum er iðulega eytt i meiri
óþarfa en þetta.
Eins hlyti að vera hægt að
gefa kálfum, sem þarna biða
undanrennu, án mikils tilkostn-
aðar. Ég hef aldrei getað litið á
dýrin, sem ég umgengst dag-
lega sem lifandi kjöt, heldur lit
ég á þau sem einstaklinga, með
skynjun og tilfinningar. Ég er á
móti útrýmingu gæsarinnar og
þeim sammála og þakklát, sem
hafa skrifað um það og lýst sig
andvi'ga útrýmingunni. Ég man
ekki hvort ég las á prenti, eða
heyrði i útvarpi, að rjúpnaskytt-
ur voru beðnar um að sýna gát
og skjóta ekki fálkann i mis-
gripum fyrir rjúpuna. Af hverju
skyldi vera lögð svo mikil
áherzla á friðun ránfugls, en
leyfa ótakmarkað dráp á sak-
lausum og i alla staði
meinlausum fuglum. Látum nú
vera ef allt væri dauðskotið sem
miðaðer á, en menn eru nú m'is-
hittnir, eða ótaldir þeir fuglar,
sem fá i sig slatta af höglum
þannig að þeir dragast til dauða
á löngum tima. Ég gleymi
aldrei grágæs, sem leitaði hér
heim til bæjar, helsærð, eitt
vorið. Það voru viða göt eftir
högl á bjórnum hennar. Hefur
þó vistáttað heita aðgæsin væri
iriðuð á vorin, en það er sjálf-
sagt meðal þeirra laga, sem
ekkerter gert tilaö fylgjast með
hvort haldin eru eöa ekki. Og
hetjulegar leyniskyttur skriða
óáreittar um skurði og móa.
Mér fannst gott að hlusta á
dýralækni, sem talaði i bún-
aðarþætti útvarpsins fyrir
skömmu. Hann talaði af mikl-
um skilningi um meðferð ánna
um burðinn.
Dýrin hafa þvi miður ekki mál
til að kvarta y fir þvi, sem miður
fer i sambúð okkar mannanna
við þau. öllu verða þau að taka
þegjandi og möglunarlaust. Að
lokum set ég hér gamla visu
sem ég veit þó ekki um höfund
að.
Það er oft hugsað mest um kjötið af stórgripunum, þaö
gleymist þá jafnvel aö þeir hafa vitund og finna til, þar til siátrun
or ml/in
Sem betur fer eiga margir
þennan vitnisburð skilinn, en þó
ekki nógu margir.
Snækolla.
1 þeirri von að einhverjir
atkvæðamiklir menn, sem vilja
láta sig eftirfarandi einhverju
varða, lesi þessar linur, bið ég
ykkur að birta þessa þanka
mina.
Ég hef til dæmis verið að velta
þvi fyrir mér um bööun á
sauðfé. Fyrst ekki hefur náðst
samstaða um að útrýma kláða
oglús,alla þessaáratugi frá þvi
böðun var lögskipuð, þrátt fyrir
þessi öruggu baðlyf, sem notuð
eru, væri þá ekki réttmætara að
skipa menn sem til þess þættu
færir að leita fénu lúsa og fyrir-
skipa þá böðun, þar sem þess
væri þörf. I miklum meirihluta
tilfella mun það vera svo, að
engin óþrif finnist, en böðunin,
einsoghún er framkvæmd viða,
er hrein misþyrming á skepnun-
um. Það er lögskipuð böðun, en
ekkert fylgzt með hvernig hún
er framkvæmd, eða við hvaða
aðstæður. A sumum bæjum er
alls engin aðstaða til böðunar og
féð þá rekið langar leiðir milli
bæja, eða það sem verra er, þvi
er ekið langar leiðir á vögnum.
Ætti hverjum sæmilega viti
bornum manni að vera auðvelt
að gera sér i hugarlund hversu
miklu hnjaski skepnurnar mæta
við þannig flutninga, auk þess
að þaö hlýtur að vera ónotalegt i
meira lagi fyrir féð að standa
rennblautt á opnum vagni,
langa leið i' kalsa veðri og koma
svo kannski i köld og blaut hús,
sem oft vill nú vera þar sem fé
er á. Út fyrir allt tekur þö lög-
hlýðnin hjá bændum, eða öllu
heldur miskunnarleysið þegar
drifnar eru i hálfkalt bað veikar
og illa á sig komnar kindur.
Þetta hef ég heyrt að sé til, og
tel það refsiverða glæpa-
mennsku. Ef til vill er það þó
viðkomandi baðstjóri, sem er i
mestri sök. Einnig hef ég velt
þvi fyrir mér hvort eftirlit með
fóðrun búpenings yfir vetrar-
mánuðina sé nógu strangt. Mér
virðist, að þar sem vanfóðrunar
verður vart, hvort heldur er
sökum vankunnáttu eða trassa-
O
A
TIMA- spurningin
— Ætlarðu á Listahátíð
Sigurjón Jóhannsson ieikmyndasmiður Þjóðleikhússins:
— Auðvitað, ég ætla t.d. aö sjá brúðuleikhús Meschkes, sem
verður hér i Þjóðleikhtisinu. En mér finnst hneyksli, að forrdða-
menn Listahátiðar skuli hælast um að islenzkir listamenn skuli
gefa framlag sitt á hátiðinni, það nær ekki nokkurri átt.
Jón Stefánsson verkamaður:
— Nei, ég hef engan áhuga á þvi.
Aöalbjörg Pétursdóttir húsmóðir á Raufarhöfn:
— Nei, ég hef ekki tima til þess, ég verð farin úr bænum.
Bergþóra Guðmundsdóttir húsmóöir:
— Jú ég ætla að hlusta á Onnu Lisu Rothenberger og sjá Helga
Tómasson ballettdansara.
Anna Mariella Sigurðardóttir nemandi i Hagaskóla:
— Ég er búin aö kaupa miöa á ballettinn með Helga Tómassyni.
Mig langaði lika aö hlusta á Benny Goodman, en það er ekki
hægt aö fara á allt.