Tíminn - 17.06.1976, Blaðsíða 9

Fimmtudagur 17. júni 1976
TÍMINN
9
Aðstaða hefur versnað
til muna eftir að
Bláfjallavegurinn kom
til sögunnar
Tíminn ræðir við Þórmund Sigurbjarnarson,
formann Svifflugfélagsins
— Aöstaðan hér á Sandskeiði
hefur breytzt heilmikið eftir að
Bláfjallavegurinn var lagöur,
sagði Þórmundur. Völlurinn er
mjög blautur og það munar
heilum mánuði á þvi hvenær við
getum t.d. notað brautina fyrir
vélfluguna okkar, siöan veg-
urinn var lagður þvert fyrir
völlinn. Þetta er vægast sagt
mjög bagalegt fyrir okkur, en
sem betur fer er Vegageröin að
hefja mælingar fyrir nýjum
ræsum þannig að á næstu árum
hlýtur þetta að fara batnandi.
Hvað varðar aðstööu fyrir véla-
kostinn, erum viö sæmilega
settir. Við höfum skála fyrir all-
ar svifflugurnar, en aöstaöa
fyrir félagsmenn sjálfa er hálf
bágborinn, a.m.k. hefur hún
verið það hingað til. Hins vegar
erum við að byggja skála, og ef
allt gengur samkvæmt áætlun,
ættum við að geta haldið upp á
40ára afmæli félagsins I honum.
kennt öll kvöld, en um helgar
eru það félagar, sem hafa for-
gang að vélum félagsins.
— Eru geröar ákveðnar kröf-
ur til þeirra, sem vilja læra svif-
flug?
— Já, það eru geröar mjög
strangar heilbrigðiskröfur til
nemenda. Læknir flugmála-
stjórnar veröur að skoða þá, og
til að ná svokölluðu C prófi
verða þeir að gangast undir
skriflegt próf I flugeölisfræði og
veðurfræöi svo eitthvaö sé
nefnt. Þá verða svifflugmenn að
endurnýja skirteini sin á
tveggja ára fresti. En þaö eru
ekki einungis félagsmenn, sem
ganga undir skoðun. Sömuleiðis
eru vélarnar sifellt athugaðar
með vissu millibili.
Þetta er dýrt sport —
en hvað er ekki hægt
þegar viljinn er fyrir
hendi?
— Hver er vélakostur Svif-
flugfélagsins?
— Við erum nokkuð vel settir
með vélar, þó svo félagið yrði
fyrir tilfinnanlegu tjóni i bruna
fyrir nokkrum árum. Hér eru nú
Kennsluflugið er að
hefjast.
— Er mikill áhugi unglinga á
starfseminni, sem hér fer fram?
— Það er óhætt að segja þaö.
Fyrir unglinga er tiltölulega ó-
dýrt að læra svifflug. Byrjandi
þarf um 30 flug og hver og einn
getur byrjað að læra 14 ára, en
honum er ekki hleypt i einflug
fyrr en 15 ára, og þó svo nem-
andi fái að fljúga einn, þá er
hann stöðugt undir eftirliti
kennara næstu flug á eftir.
Námið tekur ekki skemmri tlma
en mánuð, og þetta getur kostað
tæpar þrjátiu þúsund krónur.
Það er ekki vafi á þvi, að svif-
flug er mjög þroskandi fyrir
unglinga. Þeir tileinka sér hér
mjög nána samvinnu, sem verð-
ur að vera fyrir hendi, ef allt á
að ganga samkvæmt áætlun.
Einmitt þessa dagana er
kennsluflugið að hefjast. Hér er
Hér er ein flugan yfir „norður-hangi". Skömmu síöar mátti sjá til hennar yfir fjallstoppunum tveimur sem eru i bakgrunni myndarinnar.
Þó svo að vindur væri ekki hagstæður fór flugan upp.marga metra á sekúndu.
Þórmundur Sigurbjarnarson ásamt tveim ungum og upprennandi
sviffiugmönnum.
þrjár einsætur, og ef mikið ligg-
ur viö, er hægt aö bæta þeirri
fjórðu við, en það er gömul vél,
sem við höfum yfir að ráða. Þá
er hér ein tveggja sæta vél og
önnur er inni i skýli, en sökum
þess, að okkur hefur ekki tekizt
að fá varahluti i hana, veröur
hún ekki notuö I sumar. Svo má
ekki gleyma vélflugunni, en sú
er með Volkswagen-vél og það
kemur ókunnugum venjulega
spánskt fyrir sjónir, en vélin var
framleidd með þessum mótor,
viö komum þar hvergi við sögu.
Vissulega er þetta dýr Iþrótt. Til
dæmis kostar vélflugan nálægt 4
milljónum og virspottinn, sem
notaður er til að draga vélarnar
á loft, kostar um 140 þúsund. En
þegar á þaðer litið, að t.d. kenn-
arar gefa alla vinnu sina og það
fé, sem kemur inn fyrir leigu á
vélum fer allt til félagsins — og
siöast en ekki sizt er allt sem
gert er hér unnið i sjálfboða-
vinnu — þá er möguleiki að reka
Svifflugfélagiö á sama grund-
velli og verið hefur, sagöi Þór-
mundur að lokum.
Auðvitað forðumst við kdlgarðana — segir Pdll Gröndal sellóleikari
Uppi á Sandskeiöi hittum við
Pál Gröndal sellóleikara, en
hann haföi þotiö upp á völl strax
eftir upptöku hjá sjónvarpinu.
Við báöum Pál að lýsa fyrir
lesendum helztu tegundum svif-
flugs, en fljótlega eftir að upp á
Sandskeiö var komiö varð okkur
ljóstað dæmið var ekki eins ein-
falt og það virtist vera. Galdur-
inn er nefnilega ekki sá að láta
draga sig á loft og fara að
fljúga. Þaðbýrsvolitiðmeira að
baki.
— Það er aöallega þrenns
konar uppstreymi, sem við fisk-
um eftir. Það fyrsta mætti kalla
„hang” og I þvi sambandi er
gleggst að benda á mávana við
Skúlagötu. 1 norð-austanátt t.d.
erum við mikið viö' svokallað
Norður Hang, þ.e. norðurhluta
Vifilfells. Þetta gefur aö öllum
jafnaði ekki langt flug. Upp-
vindur endist ekki nema fjallið
sé að baki, en hægt er að ná um
6-700 m hæð. Þá komum við að
annarri tegundinni, en á degi
Formaöur Svifflugfélagsins býr sig undir lendingu. Ef mjög vel er aó
gáö, þá ætti hræðsiusvipur blaðamannsins að sjást.
sem þessum og i norðanátt er
loftið oft stöðugt, venjulega kalt
og þurrt. Þá myndast við Esj-
una bylgja eða loftstraumur,
sem hleðst þar upp og getur náð
I margra kilómetra hæð. Þaö
merkilega við þessa bylgju er,
að hún feröast með nær sömu
útlinum og Esjan, og nokkrum
kilómetrum hlémegin við hana,
leitar vindurinn upp og myndar
spegilmynd. Svona tekur hver
bylgjan viö af annarri, og við
hér á Sandskeiöi notum þriðju
bylgjuna. Þá er kúnstin að kom-
ast upp úr J'Joröur Hanginu og i
þessa bylgju. Þá er hægt að fara
iallt að 3 þúsund metra hæð, en
eftir það þarf að hafa súrefnis-
grimu. Af þeim sökum förum
við sárasjaldan I þessa hæð.
Þriöja tegundin er sú skemmti-
legasta, og þú þarft að vera
nokkuð vanur til aö geta glimt
við hana. Það er hita upp-
streymi. Eölilega verður aö
skiha sól til að hita upp jörðina,
en þá þenst loftið út og losnar þá
þaö, sem viö köllum „bóla”,
venjulega um 300 metrar I þver-
mál, og stigur hún allhratt upp.
Það má likja henni við, þegar
suöa kemur upp i grautarpotti.
Kúnstin er sem sagt að finna
þessar bólur ogtolla i þeim. Viö
getum hækkað okkur upp undir
skýin i þessu hitauppstreymi, og
þá er möguleiki aö vera á lofti I
einn, tvo tima yfir t.d. Reykja-
vik, fara siðan að Esjueöa hvert
svo sem þig langar. Þegar við
höfum fundiö okkur bólu, og náð
hæð, þá er strikið tekið i áttina
að næstu bólu. Ef viö erum
óheppnir og finnum enga þá er
ekki um annaö að ræða en lenda
á næsta túni.
— Hvað segja bændur, þegar
þið lendið á túnunum hjá þeim?
— Þeir taka okkur nær ætið
mjög vel, enda reynum við að
forðast beztu blettina þeirra, og
nýræktir látum viö algjörlega i
friöi. Að visu er það alveg eins
okkar vegna, þvi þær eru heldur
mjúkar. Þá fá kálgaröar einnig
að vera I friöi fyrir okkur. Ann-
ars er venjulega boðið upp á
kaffi og kökur, þegar við höfum
veriö uppgötvaöir.
— Hvenær byrjaöir þúað læra
svifflug Páll?
— Ég hóf námið 1967, þá orö-
inn 32 ára. Mig hafði dreymt um
flug frá þvi aö ég var krakki, en
aldrei komizt lengra en aö
smiða model. Það þarf ekki aö
orðlengja það, að eftir fyrsta
flugiö varð ég hreint út sagt
alveg óöur og hef ekki stoppaö
siðan. Timanum er lika vel var-
iö hér upp frá. Félagsskapurinn
ergóöur. Hérna er hægtaö finna
allar starfsgreinar sem til eru,
en það skal tekið fram, að svif-
flug er einungis fyrir þá, sem
nenna að puða. Sagt hefur veriö,
aöþaö sé99% strit og 1% flug og
ég vil segja, að það sé nokkuð
mikið til I þvi.
Páil Gröndal sellóleikari.