Tíminn - 20.08.1976, Blaðsíða 7

Föstudagur 20. ágúst 1976
TÍMINN
7
Sólarhúsiö I Aachen.
Frá ágúst aö telja, veröur sund-
laug i bænum Wiehl, sem er
skammt frá Köln, hituö upp meö
sólarorku, en nú mun ekki langt i
land meö þaö, aö sólarorka veröi
virkjuö i hagkvæmum tilgangi i
V-Þýzkalandi. t löndum, sem
hafa hlýtt loftslag er sólarorka
notuð i rlkum mæli til þess aö hita
vatn til heimilisnota. Vatni er
dælt i gegnum leiðslur og hitaö
meö hinu sterka sólarljósi. Aö-
feröin, sem notuð er, til þessa,
(svokölluö photothermi aöferö),
er fólgin i þvi, aö svartir blettir
erunotaöir til aödraga sólarljösiö
(hitann) saman á afmarkað
svæöi, ogþvi siöan endurvarpaö á
pipurnar. Athuganir á þessari aö-
pggp
•>>>:•>>>: v>>>:

>:•>>:
Sólarorkan gæti leyst
brennandi vandamál
ferö hafa nú fariö fram um eins
árs skeiö i tilraunastofum Philips
i Aachen. Þaö hefur veriö smföaö
tilraunahús og er þaö sérstaklega
einangraö og meö útbúnaö til aö
safna sólargeislunum saman.
Aætlaö er aö rannsókn þessi
kosti 63milljónir króna og kemur
helmingur þess til meö aö veröa
greiddur af Tilrauna og tækni-
ráöuneyti stjórnarinnar I Bonn.
Hans Marrhöfer, ráðherra 1 ráöu-
neytinu, er sannfæröur um þaö,
aö þessi rannsókn eigi eftir aö
bera árangur og komi til með aö
svara kostnaöi, og eftir aö til-
raunirnar voru um þaö bil
hálfnaðar, gaf Philips út skýrslu,
þar sem segir aö þaö liggi oröiö
ljóst fyrir, aö hægt sé að hafa
hagnýt not af sólarorkunni. Dr.
Hörster, sem stjórnar rannsókn-
inni segir, aö meira aö segja 1
norölægari löndum, t.d. Norö-
ur-Evrópu sé nægilegt sólskin til
að hægt væri aö hita meö því allt
aö sjötiu prósent af öllu vatni,
sem notaö er til heimilisnota 1
Þýzkalandi.
Þegar tæknin hefur þróaö fram
hagkvæma safnara, á sólarorkan
áreiöanlega eftir aö veröa sam-
keppnisfær viö aðrar aöferðir,
sem notaðar eru til upphitunar
vatns og húsa. Þannig er ekki
óliklegt að alveg ný iöngrein fari
bráölega aö skjóta rótum i
Þýzkalandi.
A þeim hluta þaks tilrauna-
hússins, sem snýr i suður hefúr
veriö komiö fyrir 20 fermetra
stórum safnara. Frá honum flyzt
orkan áfram I annan af tveim
vatnstönkum, sem eru i húsinu,
en sá stærri heldur fjörutiu kúbik
metrum af vatni og sá minni fjór-
um. Frá þvi i júni á árinu, sem
leið hafa 1.150 kilówattstundir af
sólarorku skiniö á hvern fermetra
á húsinu eða 23000 kwst. i allt.
Fjörutiu og fimm prósentum af
heildarorkunni, eöa 10,350 kwst.
var breytt i hita og nýtt. Meö
endurbættum söfnurum væri
hægt aö auka hlutfalliö upp I 58%.
Frá þvi i fehrúar hefur húsiö ein-
ungis veriö hitaö frá þakinu, þ.e.
án þess aö nota nokkuð vatniö,
sem geymt er i stærri tanknum og
frá þvi i marz hefur þab magn af
sólarorku, sem virkjaö hefur ver-
ið, farið fram úr þvi, sem nauö-
Ódýrt
Hjartagarn
Höfum enn marga liti
af ódýra hjartagarninu
á kr. 100,- og kr. 150,-
hnotan.
HOF
Þingholtsstræti 1
simi 16764.
synlegt er til upphitunar.
Bæöi HansMatthöfer og Philips
eru sammála um,aö þaö verði aö
nýta sólarorkuna i hagkvæmum
tilgangi, þviþeir orkugjafar, sem
við þegar höfum, t.d. olia, eru
takmarkaðir ef ekki fljótlega
uppurnir, og komi til meö aö
hækka mikið i verði. Þvi veröi aö
leita á önnur miö og ekki megi
um, sem sólarorkan býöur upp á.
Ennsem komiöer,er þó eingöngu
hægt aö nota sólarorkuna til aö
hita vatn en ekki er hægt að knýja
með henni miðstöðvarkyndingu.
Það er aö segja miöstöö knúin
sólarorku, er enn of dýrt fyrir-
tæki. En ef markvisst er unniö aö
þessujivi veittur nægur timi til aö
þróast, á það eftir að koma aö
miklum notum innan tiöar.
Norræna menningarmálaskrifstofan i
Kaupmannahöfn
Norræna menningarmálaskrifstofan I Kaupmannahöfn
(Sekretariatet for nordisk kulturelt samarbejde) er skrif-
stofa Ráðherranefndar Norðurlanda, þar sem fjallað er
um samstarf á sviði visinda, fræðslumála, lista og
annarra menningarmála á grundvelli norræna
menningarsáttmálans. t skrifstofunni eru lausar til um-
sóknar 2 stöður
deildarstjóra
önnur i fræðslumáladeild en hin i þeirri deild er fjallar um
samstarf á sviði visinda.
Stööurnar eru veittar til 2-4 ára. Launagreiðslur miöast
viö laun skrifstofustjóra (kontorchef) i dönsku ráöuneyti.
Þau laun eru nú d. kr. 189.028. - á ári auk einhverra viö-
bótargreiðslna.
Stöðurnar eru auglýstar lausar með fyrirvara um
hugsanlegar breytingar á skipulagi Menningarmálaskrif-
stofunnar. Veitingarvaldshafi er ekki bundinn af þeim
umsóknum sem berast.
Staöa deildarstjóra i fræðslumáladeild verður veitt á
næstunni.
Staba deildarstjóra i þeirri deild er fjallar um samstarf
á sviði visinda verður veittfrá 1. júli 1977.
Umsóknarfrestur um báðar stöðurnar er til 1.
september 1976.
Umsóknir skulu stilaðar til Nordisk Ministerrád og
sendar til Sekretariatet for nordisk kulturelt samarbejde,
Snaregade 10, 1205 Köbenhavn K.
Nánari upplýsingar veitir Klas Olofsson framkvæmda-
stjóri, Sekretariatet for nordisk kulturelt samarbejde,
simi 01-114711, Kaupmannahöfn.
Menntamálaráðuneytið 18. ágúst 1976.
horfa fram hjá þeim möguleik
r
Iþróttakennarar
íþróttakennarar óskast að barna- og
gagnfræðaskólanum i Keflavik.
Upplýsingar gefa skólastjórar.
Skólanefnd Keflavikur.
Norræni menningarsjóðurinn
Verkefni Norræna menningarsjóðsins er að stuðla að
samvinnu Norðurlandanna á sviði menningarmála. t
þessum tilgangi veitir sjóðurinn styrki til norrænna sam-
starfsverkefna á sviði menningarmála.
A árinu 1977mun sjóðurinn ráða yfir 6,5 milljónum d.kr.
Af þessu fé er hægt aö sækja um styrki til norrænna sam-
starfsverkefna sem unnin eru i eitt skipti fyrir öll. Einnig
er hægt aö sækja um styrki til verkefna sem taka lengri
tima. 1 slikum tilvikum er um styrki aö ræða fyrir ákveðið
reynslutimabil.
Umsóknir ber aö rita á umsóknareybublöð sjóðsins og er
þeim veitt viðtaka allt árið. Umsóknir verða afgreiddar
eins fljótt og unnt er væntanlega á fyrsta eða öðrum
stjórnarfundi eftir aö þær berast.
Á árinu 1977 mun sjóðurinn styrkja „norrænar
menningarvikur”. Um þessa styrki gilda sérstakar
reglur. Umsóknarfrestur um þá er til 1. nóvember 1976.
Frekari upplýsingar um starfsemi sjóðsins veitir
Norræna menningarmálaskrifstofan, Snaregade 10, DK-
1205 Kaupmannahöfn, simi 01/114711.
Umsóknareyðublöö fástá sama staö og einnig i mennta-
málaráöuneytinu, Hverfisgötu 6, Eeykjavik, simi 25000.
Stjórn Norræna menningarsjóðsins.