Tíminn - 22.10.1976, Qupperneq 12

12
TÍMINN
Föstudagur 22. október 1976
Yfirlitssýning
á verkum
Finns Jónssonar
fólk í listum
heiðursverölaun frá Alþingi siö-
an 1973 og var sæmdur stór-
riddarakrossi hinnar islenzku
fálkaoröu fyrir myndlistarstörf
1976.”
Myndlist
Finns Jónssonar
Það er ekki auövelt að gera I
stuttu máli grein fyrir mynd-
listarstarfi Finns Jónssonar,
eða ferli hans sem málara, þvi
satt að segja gegnir það furðu
hversu langt hann náði á sinni
tið. Hann verður t.d. einn af
þeim fyrstu hér álandisem fæst
við abstraktlist, ef ekki fyrstur
allra, og alla tið hefur hann ver-
ið opinn fyrir nýjungum, þótt
hann á hinn bóginn kysi ekki aö
mála abstrakt alla sina ævi.
Þessu til stuðnings er t.d. mynd
no 35 Komposisjón, sem hann
gerði árið 1922. Svona myndir
fóru menn ekki að gera á Islandi
fyrr en eftir strið, eöa á fimmta
áratugnum. Unnt er að renna
gildum stoðum undir þá kenn-
ingu, aö Finnur hefði getað orð-
iö viðfrægur málari i framhaldi
af þeim verkum, er hann vann
að suður i Þýzkalandi i byrjun
þriðja áratugsins, ef köllun hans
hefði ekki veriö önnur.
Um þetta segir dr. Selma
Jónsdóttir á þessa leið i
sýningarskrá: (millifyrirsagnir
blaösins)
Ný viöhorf í myndlist
„Finnur Jónsson kom til
Berlinar frá Kaupmannahöfn,
en þar hóf hann fyrst mynd-
listarnám árið 1919. I
Kauþmannahöfn var Finnur um
skeið nemandi listmáiarans
Olaf Rude, sem þá var einn af
fáum framúrstefnumönnum i
myndlist á Noröurlöndum.
Framúrstefnuhugmyndin hreyf
Finn mjög á þeim árum og
hugðist hann kynnast þeim
listastefnum nánar, ná lengra á
þeirri braut en unnt var i
Kaupmannahöfn á fyrstu árun-
um eftir fyrri heimsstyrjöldina.
Finnur vildi komast nær upp-
sprettu avant-garde mynd-
listarinnar og helzt i beina
snertingu við iðu hinna nýju list-
viðhorfa og túlkunarhátta, sem
þá voru i mótun á meginlandi
Évrópu. 1 Þýzkalandi var mikið
að gerast i myndlist, ungir og
upprennandi listamenn flykkt-
ust þangað hvaðanæva úr
Evrópu og jafnvel frá Banda-
rikjunum. Listamennirnir
Um siöustu helgi var opnuð i
Listasafni íslands, yfirlitssýn-
ing á verkum Finns Jónssonar,
listmálara, en Finnur Jónsson
hefur sem kunnugt er verið i röð
fremstu málara okkar og er
einn af þeim elztu núlifandi,
sem fást við myndlistir.
Finnur Jónsson fæddist að
Strýtu i Hamarsfirði 15. nóvem-
ber áriö 1892 og voru foreldrar
hans þau hjónin Jón Þórarins-
son, smiður og bóndi þar, og
kona hans Ólöf Finnsdóttir.
Finnur er bróðir Rikharðs Jóns-
sonar myndhöggvara, og má
þvi segja að framlag þessarar
fjölskyldu til islenzkrar mynd-
listar sé ærið að vöxtum.
Ekki fara i bókum (sem ég
hefi) neinar sögur af fyrstu
kynnum Finns Jónssonar af
myndlistinni, þar er aðeins
sagt, að hann læröi gullsmiöi i
Reykjavik og tók sveinspróf i
þeirri grein árið 1919. Rikharður
bróöir hans lauk á hinn bóginn
prófi i myndskuröi fyrstur
manna hér á landi árið 1908 og
stundaði m.a. nám i teikningu
hjá Þórarni B. Þorlákssyni, og
ætlum við þvi, að Finnur hafi
snemma kynnzt myndlistum
með þeim árangri, að hann fer
utan og stundaði, eins og segir i
sýningarskrá:
Námsferill
„nám viö Teknisk Skole i Kaup-
mannahöfn og einkaskóla Viggo
Brandt. 1920—1921 var hann
nemandi viö einkaskóla Olav
Rude. Haustið 1921 hóf hann
nám við einkaskóla Carl Hoffer
i Berlin, en hélt siöan til Dresden
i ársbyrjun 1922, og stundaði um
skeið nám við útlendingadeild
Listaháskólans þar, og var m.a.
kennari hans Oskar Kokoschka
en siðar fram til ársins 1925 viö
„Der Weg, neue Schule flir
Kunst.”
Finnur Jónsson hélt sina
fyrstu einkasýningu i Reykjavik
1921 og hefur siöan haldið fjöl-
margar einkasýningar og tekiö
þátt i mörgum samsýningum
bæði hér heima og erlendis. Má
þar nefna þátttöku i sýningu
Der Sturm-hópsins 1925, heims-
sýningunni i New York 1940 og
„Evrópa 1925” i Strasbourg
1970.
Finnur Jónsson rak mynd-
listarskóla i Reykjavik ásamt
Jóhanni Briem á árunum
1934—1940 og var teiknikennari
við Menntaskólann i Reykjavik
1934-1950.
í Listasafni íslands
Finnur Jónsson, listmálari
Finnur Jónsson hefur tekið
virkan þátt i félagssamtökum
myndlistarmanna. Hann var
formaður Listvinafélagsins um
skeið, einn af stofnendum
Félags islenzkra myndlistar-
manna og átti sæti i stjórn þess
um langt árabil. Hann var einn
af stofnendum Félags óháðra
myndlistarmanna og Mynd-
listarfélagsins.
Finni Jónssyni hefur hlotnazt
margvisleg viöurkenning fyrir
listsina, og má nefna aö hann er
heiðursfélagi I ,, Academia
Internationale” (Tammaso
Campanella) i Róm, heiðursfé-
lagi Félags islenzkra mynd-
listarmanna, hlaut „förste
premia” á Listahátið Noröur-
Noregs 1971, hafa veriö veitt