Tíminn - 22.10.1976, Qupperneq 19

Föstudagur 22. október 1976
TÍMINN
19
TÍMA- spurningin
Ætlar þú að stunda námskeið, eða taka þátt i
einhvers konar tómstundarstarfsemi í vetur?
Hjalti Dagbjartsson, leigubílstjóri: — Ég ætla ekki að gera það
og hef aldrei gert. Maður má ekki vera að þvl að sinna neinu sér-
stöku.
Jóhanna Guömundsdóttir, skrifstofustúlka: — Vissulega het ég
áhuga á að stunda einhverja tómstundastarfsemi, og þá helzt að
sækja tungumálanámskeiö. En ég hef ekki tima til þess.
Birna Einarsdóttir, nemi: — Ef til vill tek ég þátt I starfáemi,
sem fer fram I skólanum. Þar er hægt að velja t.d. um brids,
skák og dans og það gæti vel verið, að ég reyndi aö læra brids.
Agústa Pálsdóttir, nemi: — Það getur vel veriö, að ég fari aö
læra að dansa I vetur.
Ingi Bjarnason, nemi: — Nei, ekki í vetur en ég hef farið bæöi á
námskeið I ensku og ljósmyndun.
Magnús Múr Lárusson, jur.h.dr.& dr.theol.h.c.:
Bréf Páls páfa III
Vegna erindis Þórarins Þór-
arinssonar, fyrrum skólastjora
um skjalasafn Vatikansins hinn
19. þessa mánaðar óska ég eftir
aö taka fram, aö sira Frank J.
Bullivant, O.M.I., kom til min á
skrifstofu rektors Háskóla
tslands kl. 10.30hinn 6. júni 1972.
Hann hafði þá veriö aukakenn-
ari I ensku við heimspekideild
um veturinn. Erindi hans var að
spyrja mig, hvort hann gæti
endurlaunað mér greiða frá þvi
á árunum 1953-4. Hann væri á
förum til Rómar. Ég sagöist
vera honum þakklátur, ef hann
fyndi texta bréfs Páls páfa III.
til Jóns biskups Arasonar, 9.
marz 1549,1 bréfabókum páfa og
stóð ekki á þvi eftir minni til-
sögn, þar sem allar kópiubæk-
urnareru til. Þaö fannst I fyrstu
atrennu þrátt fyrir það, sem
L
segir I bók Guöbrands Jóns-
sonar: Jón Arason, Rvik 1950,
bls. 215 o. áfr., en þar segir, aö
leit hafi veriö gerð aö þvi þri-
vegis án árangurs. Aö sjálf-
sögðu þótti mér vænt um þessa
komu sira Franks, þar sem ekki
var vist, að ég héldi sjón, en
vildi vita, hvort ég I framtlðinni
gæti orðið að liði I fræðunum. Nú
er ég eineygður og þó truflaður
á sjón.
Með hjálp og meömælum
menntamálaráðherra og
sterkum meðmælum dr.
Frehens biskups i Reykjavik
tókst mér að komast til Rómar i
nóvember 1974 til að huga nánar
að skilyröum og horfum i
skjalaleit. Varð þaö til þess, aö
munnlegt samkomulag varö á
milli Antonio kardinála Samoré
og min á þá lund að ég heföi
fullan og óskoraðan aögang að
Archivio Segreto Vaticano,
leyndarskjalasafni páfa, og
myndi njóta það allrar aöstoðar
og fyrirgreiðslu án takmark-
ana, m.a. ljósmyndunar,
hvenær, sem ég kæmi þangaö
aftur, eða beiddist þess skrif-
lega. Var þaö staðfest meö bréfi
1975. Auk þess varö hin allt of
stutta ferð til þess, að ég gat
gengið frá útgáfutexta bréfs
páfa sem birtist i Arbók Lands-
bókasafns 1973, en kardinál-
anum varö starsýnt á, hversu
mjög var lagt upp úr textaút-
gáfu þessari i Arbókinni.
Það er von min, aö rikis-
stjórnin verði viö ósk minni um
að setjast að i Rómaborg um
tima vegna handrita og bréfa
Vatikansins o.fl., svo sem farið
hefur verið fram á.
rnM
8
0
0

&
lesendur segja
Glundroði og
lágkúra eða
festa og reisn?
Ég gekkniður Laugaveginn á
dögunum og sá, að sett hafði
verið upp nýtt skilti á eitt stór-
hýsiö: Verzlanahöllin stóö þar
með stórum upphafs-
staf og zetu. Niðri i Bankastræti
varð mér litiö á annað nýlegt
skilti: verslunin traffic gat þar
að lita þannig stafsett, og þótti
mér nafngiftarsmekkurinn
hæfa stafsetningunni. Mér
fannst hetta dæmi táknrænt um
árangurinn af tilskipun fyrr-
verandi menntamálaráðherra
um breytingu á islenzkri staf-
setningu. 1 stað festu og reisnar
er kominn þarflaus og hvim-
leiður glundroði og lágkúra.
En sem betur fer hefur verið
veitt hörð andspyrna gegn staf-
setningarbreytingunni, eins og
sjá má á þvi, að fjögur af sex
dagblöðum landsins halda i
heiöri hina fyrri stafsetningu.
Bæöi höfuöblöð rikisstjórn-
arinnar, Morgunblaðið og Tim-
inn, eru i þeim hópi og auk þess
Alþýðublaðið og Dagblaðið.
Alþýðublaðiö tók um stuttan
tima upp hina nýju stafsetn-
ingu, en hvarf frá henni aftur
góðu heilli. Aðeins Þjóðviljinn
og Visir fylgja hinni nýju lág-
kúrustafsetningu. Og á alþingi á
liðnu vori kom i ljós, að mikill
meirihluti þingmanna var and-
vigur nýju stafsetningunni, en
málinu var visað til rikisstjórn-
arinnar eftir dæmalaust málþóf
fáeinna þingmanna í þinglok.
Nú er það mælikvaröi á styrk
þingræöis og lýðræðis i landinu,
hvort rikisstjórn og alþingi taka
á sig rögg og hverfa aftur til
hinnar fyrri stafsetningar, sem
hefur yfirburði yfir hina nýju
um skýrleik, enda standa ekki
aö henni neinir aukvisar, allt frá
Rasmusi Rask og Jóni Sigurðss.
til Sigurðar Nordals og Frey -
steins Gunnarss. kennaraskóla-
stjóra. Auk þess á hin eldri staf-
setning sér miklu rikari hefð,
þvi að yfirgnæfandi meirihluti
islenzks prentmáls er með
þeirri stafsetningu, og hefur
afturhvarf til hennar þvi geysi-
mikiö hagnýtt gildi, t.d. i sam-
bandi við endurútgáfu og ljós-
prentun eldri rita.
Þaðvarþvi engin tilviljun, að
i hópi hundrað þjóðkunnra Is-
lendinga, sem skoruðu á rikis-
stjórn og alþingi að hverfa frá
stafsetningarbreytingunni, voru
forstööumenn flestra helztu
safna og fræðistofnana landsins,
svo og fjöldi ritstjóra, bókaút-
gefenda og rithöfunda. Þessir
menn vita bezt, hvert óþurftar-
verk þetta stafsetningarhringl
erog hvern kostnað og fyrirhöfn
það mun baka mönnum um
ókomin ár, ef ekki veröur nú
þegar stungiö við fæti.
Vegfarandi.