Tíminn - 22.10.1976, Page 2

2
TÍMINN
TÍMINN
3
Föstudagur 22. október 1976
Föstudagur 22. október 1976
erlendar f réttir.
Saul Bellow
hlaut bók-
menntaverð-
laun Nobels
Bandarlski rithöfundurinn
Saul Beiiow hlaut bókmennta-
verölaun Nóbels fyrir óriö
1976.
Bellow fæddist þann 10. júnl
1915 I Lachine I Kanada. Faöir
hans, Abraham Bellow, var
ínnflytjandi fró Sovétrikj-
unutn.
Bellow fluttist, ásamt for-
eldrum sinum, til Chicago I
Bandarikjunum þegar hann
var niu ára aö aldri og hefur
átt hcimili sitt þar siöan.
Bókmennta verk Betlows
hafa flcst vakib mikla athygli,
þótt þrjár bækur beri þar
einna hæst: Herzog, The
adventures of Augie March og
Hcnderson the rain king. Af
öörum verkum hans rná ncfna
Dangling man, Seize the day,
The Tenant og The assistant.
Verk Bellows fjalla aö
jafnaöi uni tílraunir ntanns-
ins, einstakllngsins, til þess aö
ná tökum á lífi sinu og finna
sér samhljóiu I tilvcrunni, ef
svo má aö oröi komast. I
verkum hans gætir ákaflega
ntikiö gyöinglegs uppruna
hans og þess, aö Itann byggir
tjáningu sögupersóna sinna
ntun nteir á tilfinningum
þeirra hcldur cn öörunt eölis-
þáttum.
Bcllow er þrikvæntur.
Síldar-
sölur í
Dan-
mörku:
Selur fyrir
rúmar 76
milljónir á 4 dögum
gébé - Rvik. — tslenzku sild-
veiöiskipin, sem veiöa I Noröur-
sjó og selja afla sinn I Danmörku,
hafa aflaö mjög vel aö undan-
förnu og fengiö mjög gott verö
fyrir aflann, meöalverö á kg. fer
sjaldan niöur fyrir kr. 80 og allt
upp I rúmar kr. 85. t gær seldu
þrjú skip 106,4 tonn fyrir rúmar
8,8 milljónir króna og á miöviku-
dag seldu 9 skip 585,8 tonn fyrir
tæpar 48 milljónir króna. S.l.
mánudag seldu 2 skip 86,9 tonn
fyrir rúmar 7,4 milljónir og á
þriöjudag seldu 3 skip 135,4 tonn
fyrir tæpar 12 milljónir.
I siöustu viku seldu islenzku
skipin 1.028,2 tonn i Danmörku að
verðmæti rúmar 79 milljónir
króna. Frá 24. mai og til 16.
október s.l., hafa islenzk skip selt
7.941,5 tonn sildar i Danmörku að
heildarv-erðmæti 580.433.730.- kr.
Til samanburöar má geta þess,
aö á timabilinu 18. april til 18.
október á síðastliðnu ári, höfðu
islenzku skipin selt alls 14.504,8
tonn að verömæti 606.160.004.- kr.,
en þá höfðu þau veitt rúmum
mánuði lengur en nú. Blessuð
krónan okkar var lika I nokkuð
annarri skráningu en hún er i
dag, svo sem sjá má á heildartöl-
unum.
Hér er verið aö háfa síld eins og sjá má og aflinn meö afbrigöum
góður.
u
Stendur allt fast —
HV-Reykjavik. —
Ekkert er nú unnið í
rannsókninni á gjald-
eyrisskilum vegna
skipakaupa hjá Seðla-
banka islands/ og hefur
sú rannsókn legið niöri
tekið fyrir síðar
nú um nokkurn tíma.
Hjá Seölabankanum fengust
I gær þær upplýsingar, aö
máliö stæði fast i bili. Þaö yrði
tekið fyrir aö nýju einhvern
tlma slöar, cn eins og er, þá er
ekkert unniö aö þessu máli.
(skemmtiferð skal okkur líða vel.
Aukið öryggi eykur á vellíðan.
Öryggiskortið eykur öryggi þítt og þinna
Viliist einhver eða lendi í óhappi
getur kortið hjálpað. Á því er beiðni
um aðstoð, á tungu landsbúa. Einnig
getur það upplýst blóðflokk
eigandans og fleiri öryggisatriði.
Kortið fá allir sem fara í hópferð á
okkarvegum.
l*or favor póndase en conlacfo con mi i>nía
o con la rcccpción del hotd.
ferúír

Ferðaskrífstofa-Austurstræti 12 sími 27077
r’

Sigalda:
Áfköst verktakans
ófullnægjandi þrótt
• •! •
vinnuskíyrði
BRUNI I
ÓÐAU...
gébé-Rvík. —Landsvirkjun hefur
nú ákveöiö aö ganga inn I
stjórnun b y g g i n g a r f r a m -
kvæmdanna viö Sigölduvirkjun.
— Þrátt fyrir góöar aöstæöur aö
undanförnu, góö veöurskilyröi og
nóg vinnuafl, hafa afköstin dottiö
niöur — og i vaxandi mæli undan-
fariö, sagði Haildór Jónatansson,
aöstoöarframkvæmdastjóri
Landsvirkjunar i gær. Staöar-
verkfræöingar Landsvirkjunar
viö Sigöldu hafa þegar hafiö nána
samvinnu um stjórnun fram-
kvæmda viö virkjunina, en of
snemmt er aö segja um, hvort
unnt veröi aö standa viö geröar
áætlanir. — Viö teljum, aö
stjórnun hafi veriö mjög ábóta-
vant, og að verktakarnir Energo-
projekt, hafi ekki tekið nógu vel á
málunum, og teljum viö einnig,
aö með þvi aö ganga inn i
stjórnun framkvæmda, séu
Bílaleigur teknar til
athugunar hjó
Seðlabanka íslands
HV-Reykjavik. — Könnun á
gjaldeyrisskilum bilaleiga er nú i
undirbúningi hjá Seölabanka ís-
lands. Bendir ýmislegt til þess aö
þar sé nokkur misbrestur á, og
jafnvel aö aðeins fáar bilaleigur á
landinu hafi yfirleitt skilaö inn
gjaldeyri.
Hjá Seðlabankanum fékk Tim-
inn þær upplýsingar i gær, aö
unnið væri að þvi að safna saman
gögnum um gjaldeyrisskil bila-
leiganna. Þegar þau gögn hefðu
verið athuguð lægi fyrir hvort
ástæða væri til nánari könnunar,
en i dag benti ýmislegt til þess, að
einstaka bilaleigur skiluðu inn
óeðlilega litlum gjaldeyri, jafnvel
alls engum.
Væntanlega hefst slik athugun i
næstu viku, sagði i upplýsingum
Seðlabankans.
Nýjar
reglur um
úthlutun
númslána
gébé Rvik — Nýlega staðfcsti menntamálaráðuneytið nýjar úthiut-
unarreglur Lánasjóðs Isl. námsmanna. Þar segir m.a. að útborgun
haustlána skuli vera tilbúin ekki siðar en 15. október vegna náms-
manna erlendis, og 15. nóv. vegna námsmanna á íslandi. Fyrsta al-
menn útborgun námsaðstoöar á ári hverju skal vera tilbúin eigi siðar
en 15. febrúar. Upphæð námsláns miðast við framfærslukostnað
námsmanns, þann hiuta ársins sem hann stundar nám. Framfærslu-
kostnaður, sem iagöur er til grundvaliar, er 65 þúsund krónur á mán-
uöi. Grunnupphæðin er margfölduð meö fjölda námsmánaða. Um
hækkun á upphæö námsláns segir, að námsmaður, sem einstætt for-
eldri, hljóti 25% hækkun vegna eins barns, annist hann einn framfærslu
þess og 12,5% fyrir hvert barn umfram þaö. En um frádrátt, kemur
m.a. I ljós, að búi námsmaöur i foreldrahúsum, lækkar framfærslu-
kostnaðarmat hans um 40% og einnig það, aö umframtekjur náms-
manns dragast að fullu frá námsláni. Timinn ræddi við Jón Sigurösson
formann Lánasjóðsins og fékk upplýsingar um helztu breytingarnar.
Þeir þættir, sem mynda fram-
færslukostnað þann, sem lagður
er til grundvallar ákvörðunum
um námsaöstoð samkvæmt
kostnaðarmati, byggöu á könnun-
um, sem sjóðurinn lætur gera svo
oft sem ástæða þykir til, en þeir
eru þessir: Fæði, húsnæði, fatn-
aður, hreinlæti og heilsugæzla,
bækur, ferðir, húsgögn, búsáhöld
og heimilistæki. Eins og áður seg-
ir er framfærslukostnaðurinn tal-
inn vera 65 þús. kr. á mánuði, sem
þykir góð nettó framfærsla á al-
mennum vinnumarkaði.
Nokkurrar óánægju gætir
meðal námsmanna um frádrátt-
ar- og hækkunarreglur um
upphæð námslánanna, aö sögn
Jóns Sigurðssonar, formanns
Lánasjóðs isl. námsmanna, en
þessar reglur hafa aðeins veriö
taldar hér upp að hluta.
Þá segir einnig i úthlutunar-
reglunum að bráðabirgðavixillán
séu veitt i ársbyrjun og að hausti.
Þau skal draga frá næstu útborg-
un eða útborgunum námsaðstoð-
ar. Þeir umsækjendur sem eink-
um koma til greina við ákvörðun
um bráðabirgöavixillán eru þeir,
sem verða að greiða há skóla-
gjöld eða fyrirframgreiðslu vegna
húsnæðis, og þeir sem þarfnast
framfæris skamman tima meðan
þeir vinna upp tafir i námi, sem
hindra þá að sinni i aö njóta
námsaðstoðar skv. alm. reglum,
svo og þeir, sem þurfa að sjá fyrir
stórri fjölskyldu erlendis.
1 lögum um námslán og styrki,
segir m .a. aö lán úr sjóönum skuli
vera verðtryggö og vaxtalaus, og
að lán sé veitt gegn ytirlýsingum
ábyrgðarmanns. Þar segir
einnig, að veröi veruleg vanskil á
endurgreiðslu námslána, skuli
stjórn sjóðsins heimilt að fella allt
lánið I gjalddaga.
1 reglugerð um námslán og
styrki, segir um endurgreiöslur,
að einu ári eftir námslok, falli þau
lán, sem veitt hafa verið gegn
yfirlýsingum ábyrgðarmanna, i
gjalddaga ásamt veröbótum.
Verðbætur reiknast i réttu hlut-
falli við breytingu á vísitölu
framfærslukostnaöar frá fyrsta
nýjum „gildistökudegi visitölu”
eftir að lán eða hluti þess er
greiddur út til næsta „gildistöku-
dags visitölu”, áður en lán er
endurgreitt, eða lánþegi undirrit-
ar skuldabréf til greiðslu á þvi.
Endurgreiðslur skulu standa
yfir f 20 ár hið lengsta. Eftirstöðv-
ar lánsins eru þá óafturkræfar.
Á þriðja tug
umsókna um
starf hjó íslenzk-
um aðalverk-
tökum í
New York
FJ-Reykjavik. Ekki hefur verið
ráöið i stöðu framkvæmdastjóra
Islenzkra aðalverktaka i New
York, en eftir þvi sem Tíminn
hefur fregnaö munu umsóknir
vera á þriðja tug talsins.
Gsal-Reykjavik. — Klukkan tæp-
lega hálf fimm I fyrrinótt var
slökkvilið Reykjavikur kvatt að
skemmtistaðnum Ófiali, Austur-
stræti 12 og 12A, en þá var eldur á
annarri hæð hússins. Ailt siökkvi-
liðið var kallað út, alls 55 menn,
og þegar aö var komið, stóðu eld-
súlur út uin glugga á annarri hæö,
Austurstrætismegin.
Slökkviliðinu tókst mjög fljótt
að ráða niöurlögum eldsins, en
allverulegar skemmdir urðu i
diskótekinu og danssal skemmti-
staðarins, eins og mynd ljós-
myndara Timans, G.E. ber með
sér.
Landsvirkjun tekur þótt í stjórnun
framkvæmdanna við virkjunina
möguleikar á að gera betur, sagði
Halldor Jónatansson.
Stefnt hefur verið að þvi að
fyrsta vélasamstæða Sigöldu-
virkjunar komist i rekstur fvrir
áramót. Vegna rekstraröryggis á
vetri komanda er mjög æskilegt
að þessu takmarki verði náð.
Landsvirkjun hefur stuðlað að
þvi, með margvislegum hætti,
t.d. með þvi að koma til móts við
verktakana og greiða þeim fjár-
kröfur, sem þeir töldu sig eiga
rétt til, til þess að vinna upp þann
tima, sem framkvæmdir hafa af
ýmsum ástæðum tafist um frá
verkbyrjun.
Bjartsýni hefur rikt um að ná
mætti umræddu takmarki, og
kom það m.a. fram fyrir nokkru i
viðtali Timans við Halldór Jóna-
tansson. I dag þykir hins vegar,
að mati Landsvirkjunar, að af-
köst Energoprojekt séu ekki full-
nægjandi til að tryggja, að fyrsta
vélasamstæðan komist i gagnið
fyrir áramót. Lita Landsvirkjun
og ráðunautar hennar svo á, að
rekja megi orsakir þessarar þró-
unar til annmarka á stjónun
verktakans.
Sú ráðstöfun Landsvirkjunar,
að ganga inn i stjórnun fram-
kvæmda virkjunarinnar, er gerð
skv. ákvæðum' i verksamningi
Landsvirkjunar og Energo-
projekt, sem veitir Landsvirkjun
heimild til aðgerða af þessu tagi,
ef telja má, að framvindu verks-
ins eða einstakra hluta þess sé
stefnt i hættu meö tilliti til tima-
setninga.
Hvernig tóku verktakarnir
þessari ráðstöfun?
— Ég get ekkert sagt um það á
þessu stigi, þar sem okkar menn
hafa aðeins unnið með þeim i tvo
daga, en við vonum að þeir taki
þessu vel og sýni góða samvinnu,
sagði Halldór Jónatansson, þvi að
sjálfsögðu er það mikið hags-
munamál Landsvirkjunar og við-
skiptavina hennar, að umræddum
áfanga, þ.e. aö koma fyrstu véla-
samstæðunni i rekstur fyrir ára-
mót, verði náð.
Það er Egill Skúli Ingibergsson,
yfirverkfræöingur Landsvirkj-
unar við Sigöldu, aðstoðarmaður
hans Páll Ólafsson verkfræð-
ingur, ásamt fleiri, sem nú hafa
tekið upp náiö samstarf við
Júgóslavana.
— breytingar á hækkun eða fródrdttum
á upphæð lána ásamt
endurgreiðslu fyrirkomulagi valda
óánægju námsmanna
Gjald-
eyris-
skil
aviðavangi
Hverjir hafa
brugðizt dr.Braga?
Dr. Bragi
Jósepsson
liefur nú gefið
skýringar á
þvi hvers
vegna hann
hafnaði stöðu
þeirri hjá
Sakadómí
Reykjavikur,
sem Olafur
Jóhannesson dómsmálaráð-
herra veitti honum. Skýring-
arnar eru þær, að yfirsaka-
dómári hefði ekki viljað gefa
honum fyrirheit um þaö, að
hann fengi að starfa á sérsviöi
sinu, þ.e. í þeirri deild hjá
sakadómi, sem fjallar um af-
brot barna og unglinga. I ann-
an stað mun dr. Bragi hafa
haft veður af þvi, að starfs-
menn sakadóms væru andvfg-
ir honum. M.a. mun einn af
flokksbræörum dr. Braga,
sem starfar hjá sakadómi,
hafa látið svo ummælt, að
sama dag og dr. Bragi stigi
fæti sinum inn fyrir dyr saka-
dóins myndi hann ganga út.
Yfirsakadómari ræöur vila-
skuld hvers konar verkaskipt-
ing á sér stað innan embætlis-
ins, en I þessu sambandi er
rétt að miniia á, að rannsókn-
arlögreglum aður sá, sem
hvarf úr starfi nýlega, liafði
unnið i þeirri deild sakadóms,
sem fjallar um afbrot barna
og unglinga, og það var verið
að ráfia munn i hans stað.
Það verður hver og einn að
draga ályktanir af þvi hvers
vegna yfirsakadómari treysti
sér ekki til að gefa dr. Braga
fyrirheit um að fá aö starfa við
þcssa deild, þar sem dr. Bragi
hefur sérmenntun á sviði upp-
eldismála, en löngum hefur
vcrið kvartað undan menntun-
arskorti þeirra, sem meö
rannsóknarmál fara.
Afstaða formanns
fræðsluráðs
Reykjanesumdæmis
Dr. Bragi Jósepsson hefur
viða fengið stuðning á prenti i
glimu sinni viö kerfið, eins og
það er kallaö, og liefur helzt
mátt skiija, að iramsóknar-
menn stæðu hvarvetna i vegi
fyrir honum. Jónas Krisljáns-
son, ritstjóri Dagblaðsins,
hefur veriö einn skeleggasti
stuðniiigsmaöur dr. Braga og
skrifað hvern leiðarann á fæt-
ur öðruni, þar sem lýst er
giimu lians við hið ómann-
eskjulega kerfi
Nú vill svo
tU, cö þessi
samí Jónas\
Kristjánsson
cr jafnframt
fulltrúi Sjálf-
stæðisflokks-
ins i fræðslu-
ráöi Reykja-
nesumdæmis,
og er raunar formaður þess.
Jónas hafði nýiega tækifæri til
að styðja dr. Braga, ekki að-
eins á prenti, heldur i verki,
með þvi aö veita honum stuðn-
ing i fræðsluráði Reykjanes-
umdæmis, er dr. Bragi sótti
um fræöslustjórastöðu i um-
dæminu. Nú hefði mátt ætla,
að þetta hcfði reynzt Jónasí
Kristjánssyni einfalt og auð-
velt verk, svo míkið dálæti
sem hann hefur sýnt dr. Braga
i leíðurum sinum. En Jónas
kaus uð ljá öðrunt alkvæði sitt,
þö að atkvæði hans heföi að
öilum likindum getað ráöið úr-
slitum um það, að dr. Bragi
fengi stööuna.
Reynlr
dr. Bragi enn?
Ekki er loku fyrir það
skotið, að senn losni yfirkenn-
arastaðu við Alftamýrar-
Framhald á b!s. 23