Fréttablaðið - 29.12.2005, Qupperneq 31

THURSDAY 29. december 2005
Gleðilegt ár!
Megi nýja árið
færa ykkur birtu og yl.
Þökkum fyrir viðskiptin
á árinu sem er að líða.
���������
����������������� ������������� �����������
Í GARÐINUM HEIMA
HAFSTEINN HAFLIÐASON SKRIFAR UM POTTAPLÖNTUR
Fátt er jafn uppörvandi í skammdeginu
en litaglaðir og brosmildir túlipanar í
vasa. Yfir túlipanablómum er einhver
svalur og frísklegur þokki sem engin
önnur tegund blóma hefur til að bera.

Saga
Allir tengja túlipanana á einhvern hátt
við Holland, sem er alveg rétt. En ekki
vita allir að þangað bárust túlipanarnir
fyrst fyrir drjúgt fimm öldum. Fram að
því höfðu þeir verið ræktaðir í görðum
keisara og soldána í Mið-Austurlönd-
um í 2500 ár. Og þvílíkt dálæti höfðu
þessir höfðingjar á túlipönunum, að
óbreyttir garðyrkjumenn fengu hvergi
að koma nálægt ræktun þeirra, heldur
var hún falin í hendur sérstakra túlip-
anameistara, sem yfirleitt voru „lærðir
menn“ og oftast skáld að auki!
Það er umdeilt hvort höfuðfat trúaðra
á þessum slóðum, túrbaninn, dragi
nafn af túlipönum, eða öfugt. Alla
vega er merkingin sú sama og vísar til
mikillar virðingar. En á dögum Suleim-
ans hins mikla, soldáns og kalífa í
Konstantínópel, bárust túlipanar fyrst
til Evrópu. Suleiman var mjög lunkinn
pólitíkus og diplómat sem opnaði ríkið
til vesturs. Við hirð hans var franskur
sendiherra sem fékk nokkra túlipana-
lauka með sér heim til Frakklands. Þar
hitti grasafræðingurinn Clusius hann
og sníkti af honum fáeina lauka fyrir
grasagarðinn sinn í Leyden í Hollandi.
Fyrr en varði varð túlipaninn að þjóðar-
blómi Hollendinga. Skilyrði í því landi
eru sérstaklega góð fyrir túlipanarækt
og þaðan kemur þorri þeirra túlipana
sem prýða heimsins lönd með blóm-
um sínum á vorin.
Nútíminn
Nú eru skráð, og í umferð hjá rækt-
endum um 2500 mismunandi túlip-
anayrki. Hér á landi látum við nægja
að þekkja og nota bara um fimmtíu
þeirra. Blómlitirnir eru yfirleitt mjög
hreinir og afgerandi í hvítum, bleikum,
gulum, rauðum eða rauðgullnum
skala. Dálítið er líka um túlipana sem
fara út í fjólublátt.
Neytendaráð
Túlipanar njóta sín best margir saman,
helst 10 til 20 eða fleiri, í látlausum,
dálítið víðum blómavösum. Það er í
fínu lagi að blanda saman blómlitum
og formum. Flestir kjósa þó að halda
hverjum lit fyrir sig. Það gefst sjaldan
vel að hafa aðrar tegundir blóma með
þeim í vendi, þótt í lagi sé að stinga
grænum greinum með. Túlipanar hafa
öðruvísi „vasaþarfir“ en flest önnur
blóm. Þótt almennt sé mælt með að
setja blómanæringu í vatn fyrir afskor-
in blóm, á það ekki við um túlipana.
Túlipanar eru seldir í búntum og þola
að standa vatnslausir í umbúðunum
inni í kæli nokkra daga án þess að það
komi nokkuð niður á gæðum þeirra
eða endingu. En þegar við höfum
fengið búntin í hendur og erum komin
með þau heim þarf að gera eftirfar-
andi:
1. Skera tvo til þrjá sentimetra neðan
af stilkunum og láta búntin standa og
„draga sig“ í hálftíma í fötu með um
tíu sentimetra djúpu vatni. Nota hreint,
kalt kranavatn. Halda umbúðunum á
meðan.
2. Taka túlipanana upp og úr umbúð-
unum. Koma þeim svo fyrir í vasa
með vatni og láta stilkana ná fimm cm
niður í vatnið.
3. Það lengir endinguna talsvert
að hafa túlipana á köldum stað á
næturnar.
4. Skerið ögn neðan af stilkunum á
hverjum degi og skiptið um vatn.
Túlípanar - með hækkandi sól!
Jasper Conran er breskt gæða-
stell sem fæst hjá Hirti Nielsen
í Smáralind.
Stellið Jasper Conran heitir eftir
þekktum breskum hönnuði og
er framleitt hjá hinu fornfræga
fyrirtæki Wedgwood. Það er úr
beinpostulíni og má fara í upp-
þvottavél. Stellið fæst bæði alveg
hvítt og líka með platínuskreyt-
ingu og þessu tvennu er hægt að
raða saman eftir vild. Jasper Con-
ran er með nútímahönnun þannig
að því fylgja ekki hefðbundnir
djúpir diskar heldur skálar, sem
geta bæði verið súpu,- salat- eða
pastaskálar. Matardiskarnir eru
bæði með ávölum brúnum og
köntuðum og hægt er að velja úr
þremur stærðum í hvorri gerð.
Bollarnir eru í tveimur stærðum,
það er espressóbolli og annar
opinn og stór, til dæmis fyrir latte
eða cappuccino. Hægt að fá sósu-
könnu með hefðbundnu lagi eða
könnu með stút sem hentar fyrir
olíur og ýmislegt. ■
Kaffið bragðast örugglega vel úr svona
bolla.
Svo er hægt að hafa allt hvítt.
Platínuröndin setur svip á suma hlutina. FRÉTTABLAÐIÐ/STEFÁN
STELLIÐ: JASPER CONRAN
80% fleiri lesa
fasteignablað Fréttablaðsins
35%
20%
Er fasteignin þín að seljast?
F
ré
tt
a
b
la
ð
ið
F
ré
tt
a
b
la
ð
ið
M
b
l.
M
b
l.
F
í
t
o
n
/
S
Í
A
Um 150.000 lesendur
Samkvæmt nýjustu fjölmiðlakönnun Gallup (okt. 2005) nærðu til um 80%
fleiri Íslendinga með því að auglýsa í fasteignablaði Fréttablaðsins frekar
en fasteignablaði Morgunblaðsins. Könnunin sýnir að 35% fólks á aldrinum
25 - 54 ára á höfuðborgarsvæðinu les Allt – fasteignir, sem berst frítt með
Fréttablaðinu á mánudögum, á meðan einungis 20% lesa fasteignablað
Morgunblaðsins. Allar eignir eru einnig skráðar á visir.is.
Þegar horft er á allar staðreyndir málsins ætti að vera einfalt að sjá hvar
borgar sig að auglýsa.
Hvar birtist auglýsingin þín?
– mest lesna fasteignablaðið