Tíminn - 08.12.1976, Blaðsíða 8

8
Miðvikudagur 8. desember 1976
Stofnlánasjóður vegna
stórra vörubifreiða
— ekki má draga að stofna sjóðinn, segir Stefán Valgeirsson, alþingismaður,
og frumvarp þess efnis er væntanlegt á þessu þingi
Vöruflutningar komu til um-
ræðu á alþingi i gær, þegar Stefán
Valgeirsson (F) bar fram fyrir-
spurn um hvað rikisstjórnin hefði
gert til þess að framfylgja þings-
álvktunartillögu, er samþykkt
var 18. marz sl. um að komið
verði á fót stofnlánasjóði vegna
stórra atvinnubifreiða og stór-
virkra vinnuvéla.
t svari samgönguráðherra við
fyrirspurniiini kom fram, að ný-
verið hefði verið leitað eftir til-
nefningu i nefnd, sem semja skuli
frumvarp til laga um stofnlána-
sjóð i samræmi við þessa þings-
ályktunartillögu, og stefnt er að
þvi, að frumvarpið verði iagt fyr-
ir það alþingi, sem nú situr.
Þá kom einnig fram hjá sam-
gönguráðherra, að vegna mikils
áhuga Landvara, sem er félag
vörubifreiðastjóra á flutninga-
leiðum, hefði samgöngumála-
nefnd efri deildar alþingis verið
beðin að standa að flutningi frum-
varps um stofnlánasjóð vörubif-
reiða. Nefndin hefði lagt frum-
varpiö fram 12. maí, sl., en óþarft
væri að rekja sögu þess frekar að
þessu sinni.
ÞegarStefán Valgeirsson mælti
fyrir fyrirspurn sinni, sagði hann
m.a.:
,,A undanförnum áratugum
hafa vöruflutningar á landi eflzt
mjög vegna bættra samgangna,
stórvirkari tækja og siaukinnar
flutningaþarfar. Vöruflutningar á
landi eru nU orðnir þjónustugrein,
sem vex hröðum skrefum. NU eru
reknir skipulagsbundnir vöru-
llutningará milli Reykjavikur og
flestra staða á landinu, og hafa
flutningsaðilarnir reist vöruaf-
greiðslur hér i Reykjavik og á
ýmsum stöðum Uti um land.
Flutningastarfsemin er nU i all-
föstum skoröum, og þótt ekki sé
um sérléyfi að ræða á flutninga-
leiðunum þá hai'a sömu aðilarnir
og fyrirtækin um árabil annazt
sömu flutningaleiðirnar svo
þekking og reynsla flutningsaðil-
anna liefur varðveitzt i atvinnu-
greininni.
Þeir aðilar, sem annast skipu-
lagsbundna vöruflutninga, hafa
myndað með sér landssamtök, er
neínast Landvari, landsfélag
vörubifreiðaeigenda á flutninga-
leiðum. Innan félagsinseru flestir
þeiraðilar, sem annast vöruflutn-
inga á milli Reykjavikur og
heimabvggða sinna og innan
þeirra. Þá eru og i félaginu aðil-
ar, sem annast reglubundna
mjólkurflutninga i sveitum, þótt
þeim fari töluvert fækkandi
vegna breytinga á flutningsfyrir-
komulaginu, þ.e. tankvæðingu”.
Mikil fjárfesting
„Atvinnutæki aðila i Landvara
eru vöruflutningabifreiðar, yfir-
leitt þriggja öxla, og er undirvagn
biíreiðanna fluttur inn frá hinum
ýmsu viðskiptalöndum, en siðan
er byggt yfir bifreiðarnar hér-
lendis. Heildarverð hverrar bif-
reiðar tilbUinnar til notkunar er
nU um kr. 15.0 milljónir. Hafa bif-
reiðarnar á siðustu þremur árum
nær íjórfaldazt i verði samfara
almennum lánsfjárskorti, og er
þvi svo komið nU, að aðilum i
Stefán Valgeirsson
Landvara er ofviða að endurnýja
bil'reiðar sinar, nema til komi
veruleg lánafyrirgreiðsla. Þörf á
stofnlánum til kaupa á flutnings-
bifreiðum hefur raunar alltaf
verið brýn, þvi engin lánastofnun
hefur veitt lán beinlinis til kaupa
á biíreiðunum, og með veði i þeim
heldur hafa kaupendur þurft að
taka vixillán til skamms tima og
gegn veði i fasteignum sinum, og
slik lán liggja ekki á lausu.
Vöruflutningar á landi eru svo
snar þáttur i samgöngum lands-
manna og veigamjkil forsenda
bUsetu viða um landið, að nauð-
synlegt er, að nU komi til lánafyr-
rirgreiðsla, svo þessi þjónustu-
grein stöðvist ekki".
Vel tekið en ekkert ger-
ist
„Siðla árs 1973 gekk stjórn
Landvara á fund að minnsta kosti
tveggja ráðherra og bar fram ósk
um það, að myndaður yrði sjóður
til að leysa þetta verkefni af
hendi. Buðust þeir til, að bif-
reiðastjórarnir legðu i þennan
sjóð 1% af brUttó-tekjum hvers
félagsmanns. Háttvirtir ráðherr-
ar tóku komumönnum vel, en
ekkert gerðist i málum þeirra.
Siðan þetta gerðist hefur stjórn
Landvara gengið oft á fund hinna
ýmsu ráðherra, alltaf verið vel
tekiö en ekkert gerzt i málum
þeirra, þar til haustið 1975, að
Framkvæmdastofnun rikisins
gekk i málið og Utvegaði 40millj-
ónir króna til að greiða erlenda
vixla, sem biíreiðastjórarnir
höfðu tekið i sambandi við bif-
reiðakaup, en höfðu enga mögu-
leika til að greiða þá af eigin
rammleik, enda voru upphæðir
orðnar allt aðrar, en þegar lánin
voru tekin, vegna gengisbreyt-
ingar. Þessi fyrirgreiðsla var1'
gerðmeð að minnsta kostivitund
iiæstvirtrar rikisstjórnar, ef ekki
með samþykki hennar. Siðastlið-
inn vetur i'lutti samgöngumála-
nefnd háttvirtrar efri deildar
frumvarp að beiðni hæstvirts
samgöngumálaráðherra um
myndun stofnlánasjóðs vörubif-
reiða á ílutningaleiðum”.
F’jármálaráðherra tók i
spottann
Frumvarp þetta rann i gegnum
háttvirta efri deild, en þegar mál-
ið kom til umfjöllunar i háttvirtri
samgöngumálanefnd neðri deild-
ar, kom i ljós, að formaður
nef ndarinnar, ásamt öðrum
nefndarmanni, voru ófáanlegir til
að mæla með frumvarpinu, og
þegar á þá var gengið kom i ljós,
að það var hæstvirtur fjármála-
ráðherra, sem hafði tekið i spott-
ann, og vildi hindra framgang
málsins. En þrátt fyrir þetta skil-
uöu 5 nefndarmenn nefndaráliti
og mæltu með samþykkt frum-
varpsins. Hæstvirtur forseti
deildarinnar tók málið ekki á
dagskrá, og dagaði frumvarpið
þvi uppi.
En 18. marz var samykkt
þingsályktunartillaga um svipað
elni, að visu náði hUn yíir stærra
svið, atvinnubii'reiðar og stórvirk-
ar vinnuvélar.
En þar sem mál þetta þolir ekki
lengri biö, og þar sem ég tel að
Landvaramenn hafi a.m.k. fengið
vilyrði fyrir þessari sjóðsstofnun,
hef ég leyft mér að bera fram fyr-
irspurn á þingskjali 78 til hæst-
virts fjármálaráðherra”.
72% al verðinu i rikissjóö
Þegar Stefán hafði lokið máli
sinu, tók samgönguráðherra til
máls, og skýrði frá hvað gerzt
heföi i þessu máli, eins og rakið
var hér aö framan, en þessi mál
lieyra undir hann. Fjármálaráð-
herra var ekki viðstaddur
umræðurnar.
1 þeim, umræðum, sem urðu
um málið, kom m.a. fram hjá
Stefáni Valgeirssyni, að þetta
mál væri mjög brýnt og mætti alls
ekki dragast, og aðrir þingmenn
tóku undir það. Þá kom fram hjó
Stefáni, að 72% af verði vörubif-
reiða rynni i rikissjóð vegna tolla
og skatta af þessum bifreiðum.
Þegar Stefán hafði lokið máli
sinu, tók samgönguráðherra til
máls, og skýrði frá hvað gerzt
hefði i þessu máli, eins og rakið
var hér að framan, en þessi mál
heyra undir hann. Fjármálaráð-
herra var ekki viðstaddur
umræðurnar.
1 þeim, umræðum, sem urðu
um málið, kom m.a. fram hjá
Stefáni Valgeirssyni, að þetta
mál væri mjög brýnt og mætti alls
ekki dragast, og aðrir þingmenn
tóku undir það. Þá kom fram hjá
Stefáni, að 72% af verði vörubif-
reiða rynni i rikissjóð vegna tolla
og skatta af þessum bifreiðum.
Halldór E. Sigurðsson, landbúnaðarherra, um frumvarp til laga um sauðfjárbaðanir:
Sparar f járeigendum
fé og fyi rirhöfn
og mun herða sóknina til þess að útrýma óþrifum úr fé
NÝLEGA mælti Halldór E. Sig-
urðsson landbUnaðarráðherra
fyrir frumvarpi til laga um
sauðfjárbaðanir. Þetta frum-
varp er endurflutt frá fyrra
þingi, en siðan hafa verið gerðar
á þvi nokkrar breytingar. Aö
meginefni til er það samið af
milliþinganefnd BUnaðarþings
vegna margra og itrekaðra á-
skorana um breytingar á lög-
gjöf um baðanir.
1 framsöguræðu sinni sagði
ráðherra m.a.:
— Frumvarp þetta gerir m ,a.
ráð fyrir þvi, að ráöherra verði
heimilt að veita undanþágu frá
böðun i tilteknum hólfum, þar
sem óþrif hafa ekki sézt á fé um
árabil. Til þess að auka öryggi
á, að böðunarundanþága verði
ekki til þess að stuðla að óþrif-
um á sauðfé, er sett i frumvarp-
ið ákvæði um vottorðsgjafir frá
tilteknum opinberum og hálf-
opinberum starfsmönnum og
meðmæli með undanþáguheim-
ild. Þeir aðilar, sem hér um
ræðir, eru i fyrsta lagi sýslu-
nefndir á viðkomandi svæði,
yfirdýralæknir og héraðsdýra-
læknir. Meðmæli þessara aðila
allra þurfa að liggja fyrir til
Halldór E. Sigurösson
þess að hægt sé aö veita þessar
undanþágur. Þetta tel ég að eigi
að vera nægjanleg trygging til
þess að ekki verði farið með gá-
leysi i þeim efnum. Að minnsta
kosti veröur þá að verða allmik-
il breyting á, ef svo ætti að vera.
Það ákvæði i frumvarpinu,
að ekki skuli að öllu jöfnu baða
fyrr en fé er komið á hUs. á að
sporna við að óbaðað og baðað
fé renni saman og um leið að
minnka likur á dreifingu óþrifa i
sauðfé frá einum bæ til annars.
Akvæði i nUgildandi lögurn um
sérsmölun vegna baðana er þvi
fellt niður.
Ráðherra sagði, að megin-
breytingin frá gildandi lögum,
sem i frumvarpinu fælist, væri
undanþáguheimildin, sem hann
hefði þegar gert að umtalsefni.
Siðan sagði hann, að þessi
breyting verði að teljast rétt-
mæt, þvi að hUn geti sparað
fjáreigendum fé og fyrirhöfn, og
þess má yænta, að hUn verði rik
hvatning til fjáreigenda á land-
svæðum, sem ekki fá undan-
þágu frá böðunarskyldu, til þess
að herða sóknina og Utrýma ó-
þrifum i fé sinu með öllu. Væri
vel, ef svo tækist til,
Siðar i ræðu sinni vék ráð-
herra að þeim viðaukum, sem
bætt hefði verið við frumvarpið,
frá þvi i fyrra, þegar það var
lagt fram á Alþingi, en þessir
viðaukar hefðu verið teknir inn
að fenginni reynslu og við nán-
ari yfirferð.
Þessir viðaukar eru þrir, og
sá fyrsti er svohljóðandi: —
Þegar tviböðun hefur verið á-
kveðin i tilteknum landshluta,
skal strax tilkynna það eftirlits-
mönnum og þeir öllum hlutað-
eigandi baðstjórum. Auk þess
skal ákvörðun um tviböðun lesin
minnst þrisvar sinnum i rikisUt-
varpinu.
Sagði ráðherrann, að þó að
nokkur hefð hafi skapazt i sam-
bandi við undirbUning tviböðun-
ar, hafi skort á bein lagafyrir-
mæli varðandi tilkynningar-
skyldu um hana.
Þá er nýtt ákvæði i lögunum
um samstarf eftirlitsmanna um
skipulagningu baðanna, ef eftir-
litsmenn eru tveir eða fleiri i
sama fjárskiptahólfi og hætta
á samgangi fjár á milli eftirlits-
svæða.
Þá er nýtt ákvæði um, að
eftirlitsmenn s culi Utnefna bað-
stjóra i samráði við hrepps-
nefndir og skuli sU Utnefning
vera tilkynnt baðstjórum eigi
siðar en 20. okt. ár hvert. Sagði
ráðherra, að þess væru einhver
dæmi, að ekki hefði verið bUið
að skipa baðstjóra, þegar þeirra
hefði verið .örf, og þvi hefði
jætta ákvæði verið sett inn.
Að lokinni ræðu ráðherra var
frumvarpinu visað til landbUn-
aðarnefndar.
alþingi