Tíminn - 23.03.1977, Page 5

Miðvikudagur 23. marz 1977
5
aráð 25 ára
Forsetar Noröurlandaráðs 1973Í kennslustund i Stórþinginu. Frá v. Ib Stetter, Danmörku, Kaare Willoch, Noregi, Oddvar Granli,
Stórþingsforseti, Jóhannes Antonson, Sviþjóð, Jón Skaftason, tslandi og V.J. Sukselainen, Finnlandi.
Samnorrænn kosningaréttur
og kjörgengi til sveitastjórna er
aö komast á, og raunar þegar
kominn til framkvæmda i Svi-
þjóð og Finnlandi.
Af samnorrænum málefnum,
sem snerta Island sérstaklega
vil ég nefna Norræna iðnþróun-
arsjóðinn, sem stofnaður var
við inngöngu Islands i Efta meö
fjárframlögum frá Norðurlönd-
unum. Þá er einnig rétt og skylt
að minnast höfðinglegrar fjár-
hagsaðstoðar Norðurlandanna,
þegar gosið varð i Heimaey
1973.
Sviar greiða nær helm-
ing kostnaðar
Aðspuröur um, hvernig
kostnaður af samstarfinu skipt-
ist á þátttökuþjóðirnar, sagði
Jón, að hann væri reiknaður i
hlutfalli við verömæti þjóðar-
framleiðslu landanna. — Þetta
þýðir, sagði Jón að árið 1977
greiða Danir 23.4% kostnaðar-
ins, Finnar 15.8%, tslendingar
0.9%, Norðmenn 17.0% og Sviar
42.9%.
Hver má búast við, að verði
helztu umræðuefni 25. þingsins i
Helsingfors og næstu framtiðar-
verkefni?
Flestir telja, að samvinna á
sviði iðnaðar- og orkumála
starf við Norðurlöndin,
lendingum eðlilegast
agkvæmast, segir Jón Skaftason alþ.
verði helztu verkefni Norður-
landaráðs á komandi árum.
Mjög gengur nú á þær auðlindir
jarðar, sem eru undirstaða lifs-
kjaranna, er við nú njótum.
Oliu- og gasfundir fyrir Noregs-
ströndum gefa tilefni til sam-
vinnu og aukinna samskipta um
orkumál, og hugsanlega einnig
ónytjaðir orkugjafar hérlendis.
Iðnaðarsamvinna þjóðanna fer
áreiöanlega vaxandi, og vil ég i
þvi sambandi aftur minna á
stofnun Norræna fjárfestingar-
bankans, sem auðvelda á þessa
samvinnu.
A komandi þingi verður m.a.
rætt um nýtingu auölinda,
mengunarmál, þróunaraöstoð-
ina, tölvutækni, styttingu vinnu-
tima og tillögur frá ráðherra-
nefndinni um norrænan sátt-
mála um aðbúnað á vinnustöð-
um og sáttmála um tryggingar
og heilsuvernd, um samvinnu i
byggingarmálum og fulloröins-
fræðslu o. fl..
Mikilvægt fordæmi
Að lokum kvaðst Jón hafa
orðið var nokkurrar tilhneig-
ingar hér á landi til að gera litið
úr norrænu samstarfi og hags-
munum Islendinga i þvi sam-
bandi. — En eins og ég sagði áð-
an, þá tel ég það mikinn mis-
skilning. Þrátt fyrir nokkurn
stærðarmun og afls, þá erum
við með i þessu samstarfi sem
jafningjar og höfum haft af þvi
ómældan hag.
t heimi þar sem ófriöur og
þjóðfélagslegt óréttlæti eru á-
berandi böl, þá er þetta frið-
samlega og bróðurlega sam-
starf Norðurlandaþjóöanna svo
sannarlega mikilvægt fordæmi.
Norræna húsiö.
unnið að þvi að samræma lög-
gjöf Norðurlandanna. Norræn
lög eru t.d. I gildi á sviði flug-
mála, höfundarmála og einka-
leyfismála, og mikið samræm-
ingarstarf hefur verið unnið
hvað snertir viðskipta- og at-
vinnulifslöggjöf. Þessi sameig-
inlega löggjöf Norðurlandanna
er á ýmsan hátt viðtækari en
gerist t.d. i sambandsriki eins
og Bandarikjunum.
Arið 1967 var Norræni menn-
ingarsjóöurinn stofnaður (veitir
nú árlega um 210 milljónir
króna til þess að styðja sameig-
inleg verkefni á sviöi rannsókna
og menntamála. Lögö er á-
herzla á skipti prófessora, kenn-
ara og stúdenta oe annarra
námsmanna milli landanna
með viðtæku styrkjakerfi.
Norrænar útvarpsstöðvar
skiptast á efni og framleiða
sameiginlega þætti, og sjón-
varpsstöðvarnar hafa komið á
fót sameiginlegri stofnun
NORDVISION til að framleiða
og skiptast á sjónvarpsþáttum.
Ariö 1972 tókst samkomulag
um norrænt samstarf á sviði
flutninga og samgangna og er
þar m.a. unnið að tveimur stór-
um viöfangsefnum, þ.e. sam-
eiginlegum umferðarreglum og
rannsóknum á vegagerö. Nor-
rænn sjóður fyrir tækni og iðn-
þróun hefur verið stofnaöur og
veitir hann um 450 milljónir i
styrki árlega.