Tíminn - 02.06.1977, Blaðsíða 19

Fimmtudagur 2. jiini 1977.
!i‘i *
19
AKAPPHLAUPIÐ
sag&i mér a& skipta mér ekki af
þvi, sem ekki kæmi mér viö. Þvl
mi&ur lét ég þar vi& sitja”.
Kennslukon Körlu rifjar upp
samskipti sin viQ þetta þjaka&a
barn. „Þegar ég eitt sinn vildi
hjálpa henni aö klæöa sig I úlp-
una, svaraöi hiln me& svo
hræ&slufullu augnaráöi, aö ég
gleymi þvl aldrei. Siöar komst
ég aö þvi, aö hún var handleggs-
brotin”. Ekki má gleyma aö
minnast á lækninn, sem veröur
vitni aö pyndingum barnsins, en
þegir yfir þeim. Og hvaö meö
alla frændurna og frænkurnar,
sem þekkja a&farirnar en þegja.
Þegar Karla loks var send á
spltala, þar sem hún lézt, llktist
hún sundurtættri leikbrúöu.
Venjulegt fólk
Ma&ur gæti haldiö, aö börnun-
um væri borgiö á sjúkrahúsun-
um og refsingar næöu fram aö
ganga fyrir þeirra milligöngu.
Þvi er ekki aö heilsa, eins og
fram kemur I bók prófessors
Straus, „Könnun á vanhirtum
börnum”, en þar segir, aö á
sjúkrahúsum séu þagnarlög-
málin I hei&ri höfö. Og komi
máliö fyrir dómstóla er stór
möguleiki á náöun, aö þvi er
prófessor Straus fullyröir. Þau
börn, sem lifa af hina slæmu
meöferö og komast til fullorö-
insára, eiga viö ýmis vandamál
aö stri&a. Þau ná seint valdi á
málinu, fá krampaköst og eru
tilfinningalega og andlega
sködduö. Þau hafa særzt i
„striöi”.
Og hverjir eru þá glæpamenn-
irnir? Frönsk nefnd um heil-
brigöis- og félagsmál veröur
fyrir svörum: I flestum tilfell-
um er þaö afskaplega venjulegt
fólk, sem misþyrmir börnum
slnum. Hér er hvorki um aö
ræöa brjálæ&inga, háifvita né
drykkjusjúklinga, þvl miöur.
Kvaiarinn birtist oftast I llki óaö
finnanlegs starfsmanns, dáös
verkstjóra, duglegs einkaritara
e&a hárgrei&sludömu, sem læt-
ur ekki af vingjarnlegu hjali viö
alla viðskiptavini sina. Hvaö er
þaö, sem fær þau til þess aö ger-
ast kvalarar? Doktor Bensouss-
an, geölæknir og glæpasérfræð-
ingur, svarar ákveöinn: Nú-
timamanneskjur eru umkringd-
ar miklu meiri og fleiri vanda-
málum en á&ur þekktist. Álagiö
er of mikiö, þær lifa i kúgun og
ótta og mannlegar tilfinningar,
svo sem ást til barna, fara dvln-
andi. Flestir árásarmannanna
eruungir foreldrar, sérstaklega
ungar konur, sem llta á ung-
barnaumönnun sem þrælahald.
Þær gera uppreisn, losa sig viö
börnin og þar meö þrældóminn.
Mörg börn eru yfirgefin rétt áö-
urensumarfrihefjast. Ariö 1975
voru u.þ.b. 10 börn skilin eftir
úti á götu daglega I júni og júli.
Ef hægt er aö segja, aö ein ill
meöferö sé skárri en önnur, þá
er þó íviö betra aö skilja barn
eftir meöal almennings en mis-
þyrma þvi eöa loka inni.
Nýir lífshættir
1 grein sinni er Jean Cau tiö-
rætt um neytendaþjóöfélagiö og
ómannú&lega llfshætti. Nú til
dags vilja-allir vera,,frjálsir”,
menn dýrka „hf.mingjuna,
krónurnar, friin.ánægjuna”.
Alls á aö neyta I nafni „frelsis-
ins”. Aö sjálfsögöu er barniö I
þessum tilfellum kvöö og baggi.
Þvierkastaö i misjafnlega gó&a
gæzlu og gráti þaö til þess aö
minna á þarfir sinar eöa óham-
ingjusama tilveru, er þaö bariö,
stundum drepiö. Arangurinn?
Eftir þvi sem Alþjóöabarna-
vinafélagiö kemst næst eru
miskunnarlausir foreldrar
hættulegri barnslifunum en allir
barnasjúkdómar til samans.
Þannig eru tvö börn drepin á
dag I Englandi. 1 Bandarikjun-
um deyja um 60 þúsund börn á
ári, hengd, kæfö, svelt. Berklar,
kighósti, hlaupabólan eöa syk-
ursýki, komast ekki I hálfkvisti
viö foreldrana. Börn eru bólu-
sett til þess aö hægara veröi aö
brjóta i þeim hvert bein. Viö
setjum börnin I skóla til 16 ára
aldurs, veitum þeim kynferöis-
fræ&slu og heimskum þau á
sifelldum bla&alestri, útvarpi og
sjónvarpi. Viö erum auk þess
sérstaklega frjálsleg og hlynnt
jöfnu&i og hvers konar afbrigöi-
legum hvötum. Afleiöingarnar?
Sjálfselska, þráin eftir þvi aö
njóta slfellt ómældra llfsgæ&a,
beizk þrá eftir eilifri æsku. Þaö
erleiöinlegttil frásagnar, en 265
þúsund frönsk börn eru — I
hættu.
Engin lausn i sjónmáli
Þaö, sem gert er til varnar,
græöir sárin aö litlum hluta.
Lögreglan er að visu á sinni
vakt, 25 þúsund félagsráögjafar
ganga a& sinum annasömu
Sébastian frá Dieppe.
störfum, barnalæknar og sjálf-
bo&ali&ar, sem hafa helgaö sig
óhamingjusömum börnum, gefa
aövaranir. Heilbrigöismálaráö-
herrann hefur margan skrif-
stofumanninn I gangi vegna
þessara mála. Þeir stynja og
vinna.
Jean Cau sér ekki aöra lausn
en þá, aö hvert barn hlyti I
vöggugjöfheilsuf-arsskirteini,
sem endurnýjaö væri mánaöar-
lega. Nágrönnum og vinum yröi
gert skylt aö halda augum og
eyrumopnumog þeim yröi kennt
aö segja frá. Dómarar læröu aö
dæma. Allt þetta myndi samt
ekki nægja til þess a& komast
fyrirmeinsemdina, segir i grein
Cau. Meinsemdin heitir ööru
nafni lifsgæöakapphlaup. Hún
er alls staöar, hiö innra meö
okkur og hiö ytra. Hún um-
kringir okkur og villir sýn. Hún
gerir okkur ölvuö og frá okkur
numin. Hún nefnist þúsund
nöfnum, sjónvarp, peningar,
tómstundir, blldrusla, ísskápur,
skilnaöur, pilla, þægindi, tvö-
föld laun, „frjálsræöi”, nýjung-
ar, tlzka, alls konar fri og feröa-
lög, tryggingar, hamingja, leiö-
indi og eitt lltiö „kemur mér
ekki viö.”
Jean Cau þverneitar aö skrifa
a&ra dverggrein gegn þessum
Gulliver, — segist yröi álitinn I-
haldskurfur eöa fasisti. Hann
bi&ur lesendur sina aöeins aö
lita til barnanna. Þessara
mannvera, sem þeim kemur
ekkert viö. (ÞýttF.I.)
ekki a& senda börn i búöir eftir
sigarettum og reyndar ætti
alveg a& hætta aö selja börnum
og unglingum tóbak.
Einnig finnst okkur rétt aö
stefna aö þvl aö tóbak sé ekki
selt I matvörubúöum.
Viö teljum lika aö verö á
tóbaki ætti aö vera mun hærra
en nú, til dæmis 500 krónur
pakkinn, og meö þvi mætti
draga úr reykingum ungs fólks.
3.
Viö teljum nauösynlegt a&
fjölga sem mest þeim stö&um og
farartækum þar sem reykingar
eru takmarkaöar e&a alveg
banna&ar.
Sérstaklega finnst okkur
sjálfsagt aö leyfa ekki reyking-
ar á stööum þar sem fram fer
starfsemi fyrir börn og unglinga
t.d. I barnaheimilum, skólum,
tómstundaheimilum og iþrótta-
húsum e&a á samkomum sem
börn og unglingar sækja. Til
dæmis ætti alls ekki aö leyfa
reykingar I hléum á barna-
sýningum I blóum eöa leik-
húsum.
Einnig teljum viö nauðsyn-
legt aö koma I veg fyrir reyk-
ingar I öllum sjoppum og lok-
uöum biðskýlum.
Reyndar finnst okkur aö þaö
ætti aö hlifa börnum viö tóbaks-
reyk eftir þvl sem mögulegt er
ekki slöur á heimilunum en
annars staöar.
Kjartan Steinsson úr Álftamýrarskóla les upp einn þátt samþykktanna, sem geröar voru á fund-
inum. Hina þættina lásu Kristjana Jónsdóttir úr Laugarnesskóla og Jón Gunnar Vilhelmsson úr
Fellaskóla. Þaö var Geröur Árnadóttir úr Brei&ageröisskóla, sem stjórnaöi þessum liö dagskrár-
innar.
----------------- .c.
Sauðárkrókur:
Málverka-
sýning
Elíasar
Gó Sauöárkrók — Ellas B.
Halldórsson, listmálari hélt mál-
verkasýningu I Safnahúsinu á
Sauöárkróki um hvltasunnuhelg-
ina.Opna&i Eliassýningusina 28.
mal og lauk henni á annan dag
hvitasunnu. Ellas var meö 63
verk á sýningu sinni, ollumál-
verk, vatnslitamyndir, pastel-
myndir og tréristur.
Sýningin var sölusýning og
gekk salan ágætlega. Næst mun
Ellas B. Halldórsson, sem er bú-
settur á Sau&árkróki, halda sýn-
ingu á Egilsstöbum i júnlmánu&i.
Hann hefur haldiö málverka-
sýningar víöa um land á undan-
förnum árum, bæöi einkasýn-
ingar og tekiö þátt I samsýn-
ingum.
Augiýsið í
Tímanum