Fréttablaðið - 03.06.2006, Qupperneq 96

SÍMANÚMER FRÉTTABLAÐSINS: 550 5000, fax: 550 5099 Ritstjórn: 550 5005, fax: 550 5006, ritstjorn@frettabladid.is
DREIFING: dreifing@posthusid.is Auglýsingadeild: auglysingar@frettabladid.is Veffang: visir.is
VIÐ SEGJUM FRÉTTIR SMÁAUGLÝSINGASÍMINN ER 550 5000
190,-
60 02 .V .B
s
met sy S
AE
KI
re tn I
©
Laugardaga kl. 10:00 - 18:00 | Sunnudaga kl. 12:00 - 18:00 | Mánudaga - föstudaga kl. 10:00 - 20:00 | www.IKEA.is
Sumarið er hér!
BULLE brauðkarfa
Ø26x7 cm ýmsir litir
SOMMAR ísmót, ýmsir litir
SOMMAR karfa
ýmsir litir Ø32 H18 cm 790,-
SOMMAR sogrör
200 stk. ýmsir litir 90,-
IKEA/PS BETSÖ grill
Ø35x50 cm 4.900,-
SOMMAR fellistóll
ýmsir litir 495,-
MÄKTA kertastjakar
Ø9 cm ýmsir litir 595,-
SOMMAR strandpoki
ýmsar tegundir 45x45 cm
95,-
790,-
50,-
FANTASTISK servíettur
50 stk. ýmsir litir 195,-
TÄRNÖ borð og tveir stólar 4.490,-
borð 55x54x70 cm
stóll 39x40x79 cm
490,-
Sumarréttur
Opið annan í hvítasunnu kl. 12:00 - 18:00
Úrbeinuð kjúklingalæri
m/BBQ jógúrtsósu
SOMMAR lukt fyrir kubbakerti
ýmsir litir 22 cm 1.390,-
������ �����
���� ������
����������
���������
���������������
Ég hef tekið eftir því undanfarið að boðhátturinn af sögninni að
heyra, sem sagt: heyrðu – hefur
rutt sér töluvert til rúms í íslensku
máli undanfarið. Hér er um að
ræða, eftir því sem ég best veit,
spánýtt tilfelli af ástarsambandi
þjóðarinnar við einstakt orð. Mörg
smáorð eru náttúrulega fyrir löngu
orðin einkennandi fyrir Íslendinga,
eins og ha, já og jæja, en nú sýnist
mér að heyrðu sé að koma ansi
sterkt inn.
FÓLK er spurt einfaldrar spurn-
ingar eins og „Hvað heitir þú?“ Þá
er svarað: „Heyrðu, ég heiti Jón.“
Úti í búð er viðskiptavinur spurður
alvanalegrar spurningar eins og
„Get ég aðstoðað þig?“ Og þá er
svarað: „Heyrðu, já, áttu smjör?“
Sífellt fleira fólk byrjar hvers-
dagslegar setningar, símtöl og
spurningar á heyrðu. Heyrðu er
tískuorðið í dag.
ÞAÐ er hreint ekki ætlun mín að
halda því fram að þetta sé einhvers
konar öfugþróun. Tungumálið er
ekki að deyja. Ég brydda bara upp
á þessu vegna þess að mér finnst
þetta smá fyndið. Svona er þetta.
Orð breiða úr sér og fara út um
allt, á hina óvæntustu staði og eru
allt í einu notuð í kringumstæðum
þar sem þau voru aldrei notuð áður.
Svoleiðis getur verið smá kómískt
þegar maður spáir í það.
HVERS vegna vilja allt í einu
svona margir segja heyrðu svona
oft? Er þetta eitthvað einstaklega
þægilegt orð? Þykir það vinalegt?
Er það smart? Eins og áður segir er
hér um boðhátt af sögninni „að
heyra“ að ræða. Í framhaldi af því
má spyrja af hverju boðhættir ann-
arra svipaðra sagna hafa ekki náð
svipaðri útbreiðslu, eins og til
dæmis sjáðu. Það mætti ímynda
sér að stytt útgáfa þeirrar sagnar
gæti verið skemmtileg í daglegu
tali: „Hvað heitir þú?“ „Sjá, ég
heiti Jón.“
FULL biblíulegt kannski. Stytt
útgáfa af heyrðu gæti líka gengið:
„Heyr, áttu smjör?“ Og síðan gæti
stytt útgáfa af boðhættinum þeg-
iðu verið mjög skemmtileg til til-
breytingar. Það yrði skáldlegt:
„Þey, veistu um Gunnu?“ Og tal-
andi um tilbreytingu. Auðvitað ber
það vitni um ákveðið andleysi þjóð-
arinnar að það sé alltaf sama orðið
sem nær svona útbreiðslu og
engum skuli detta í hug að nota
eitthvað annað í staðinn. Merking
orðsins heyrðu er í raun hlustaðu á
mig, eða hlýddu á orð mín, eða eitt-
hvað slíkt. Eða bara: Nú skal segja.
Hvers vegna ekki að nota það
stundum í staðinn? Það yrði fyndið.
„Hvað heitir þú?“ „Nú skal segja,
ég heiti Jón.“
ÉG ætla að sletta fram kenningu.
Ég held að útbreiðsla orðsins
heyrðu í upphafi setninga í dag-
legu tali sé ákveðin stæling á sam-
bærilegum fyrirbrigðum í erlend-
um tungumálum. Á ensku segja
töffarar til dæmis sýknt og heilagt
jo þegar þeir hittast og þurfa að
eiga í einföldum samskiptum. „Jo,
what‘s up?“ segja þeir. Ég held að
Íslendingar séu meiri málverndun-
arsinnar en þeir vilja viðurkenna.
Hér á landi segir enginn jo nema
hann sé rugludallur. Íslendingar
segja: Heyrðu.
Heyrðu